Aerosteon

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler Dawid Mazurek	Adrian Tkocz Tomasz Skawiński

---

Aerosteon (aerosteon)
Długość:	>9-10 m (prawdopodobnie do 12-13 m)
Masa:	>1-3 t
Miejsce występowania:	Argentyna - Mendoza (formacja Anacleto - grupa Neuquen)
Czas występowania	ok. 84 Ma późna kreda (santon)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Carnosauria?/Coelurosauria? Neovenatoridae?/Tyrannosauroidea? Megaraptora
Autor: Vladimir Nikolov [1].
Mapa znalezisk Aeolosaurus
Wczytywanie mapy… {"minzoom":false,"maxzoom":false,"mappingservice":"leaflet","width":"auto","height":"350px","centre":false,"title":"","label":"","icon":"","visitedicon":"","lines":[],"polygons":[],"circles":[],"rectangles":[],"wmsoverlay":false,"copycoords":false,"static":false,"zoom":3,"defzoom":14,"layers":["OpenStreetMap"],"overlaylayers":[],"resizable":false,"enablefullscreen":false,"scrollwheelzoom":true,"markercluster":false,"clustermaxzoom":20,"clusterzoomonclick":true,"clustermaxradius":80,"clusterspiderfy":true,"geojson":"","locations":[],"imageoverlays":null}

Wstęp

Aerosteon to rodzaj drapieżnego dinozaura, którego szczątki opisano w roku 2009, choć praca naukowa dostępna była od 2008 r. Przez prawie osiem miesięcy "Aerosteon" był nomen nudum a wszystkich formalności dopełniono dopiero 21 maja 2009.

Aerosteon, tak jak Megaraptor, miał zapewne potężniejsze przednie kończyny z wielkimi pazurami.

Materiał kopalny i lokalizacja

Jedyny gatunek, Aerosteon riocoloradensis, znany jest z (zob. rys. niżej) holotypu MCNA-PV-3137 (niekompletny szkielet niemal dorosłego osobnika, odkryto: fragmenty czaszki, sporo kręgów, żebra, żebra brzuszne - gastralia, fragmenty obręczy barkowej i obręczy miednicznej) i materiału dodatkowego: MCNA-PV-3138 (II kość śródstopia znaleziona ok. 10 metrów od holotypu - nie wiadomo, czy należała do aerosteona) i MCNA-PV-3139 (niekompletna lewa kończyna, kilka kilometrów od holotypu, tymczasowo uznana za pochodzącą od aerosteona). Skamieniałości samego holotypu wydobyto kilometr na północ od rzeki Rio Colorado (stąd epitet gatunkowy), na wysokości południowej granicy prowincji Mendoza w Argentynie. Wiek okazów wydobytych z formacji Anacleto (grupa Neuquen) szacuje się na około 84 miliony lat (górna kreda: santon).

Etymologia

Nazwa rodzajowa dinozaura oznacza z greki "powietrzną kość" i jest związana z kluczową z naukowego punktu widzenia cechą aerosteona - analiza kości wykazała obecność silnie rozwiniętych przestrzeni pneumatycznych - za życia miejsc dla worków powietrznych takich jak u ptaków!

Paleoekologia

Przy dziesięciu metrach długości aeroston był z pewnością w stanie zapolować nawet na tytanozaury (Narambuenatitan, Antarctosaurus wichmannianus i Pellegrinisaurus), których skamieniałości również odnaleziono w osadach formacji Anacleto. Był prawdopodobne dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku - abelizaurydy, takie jak Abelisaurus i Aucasaurus, nie mogły się z nim równać.

Pozycja filogenetyczna i jej historia

(A) odnaleziony materiał (B) lewa kość kwadratowa w widoku przednim (C) kręg grzbietowy (14) wraz z przekrojami (D) kość w widoku przednim wraz z przekrojem (E) przekrój żebra brzusznego (F) lewa kość biodrowa w widoku bocznym wraz z przekrojem. Skale: 5 cm w B 10 cm (3 cm dla przekroju) w C 10 cm w D 2 cm w E 20 cm (6 cm dla przekroju) w F. Autor: Carol Abraczinskas. Źródło: Sereno i in., 2009

Obecnie Aerosteon uważany jest za zaawansowanego przedstawiciela neowenatorydów (czyli megaraptora), blisko spokrewnionego z Megaraptor (Benson, Carrano i Brusatte, 2010). Obszerna analiza Carrano i in. potwierdza te klasyfikacje (Carrano i in. (2012).

Początkowo nieoficjalnie wzięto go za karcharodontozauryda (Alcober i in., 1998). Natomiast wg Sereno i współpracowników Aerosteon był przedstawicielem nieznanej wcześniej grupy wśród Carnosauria. Później Mortimer (online) wyliczył pięć cech celurozaurowych i zauważył duże podobieństwo do orkoraptora (np. kość zaoczodołowa jest niemal identyczna) i uznał oba za celurozaury.

Spis gatunków

Aerosteon	Sereno, Martínez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009
= "Aerosteon"	Sereno, Martínez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2008	nomen nudum
A. riocoloradensis	Sereno, Martínez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009
= "A. riocoloradensis"	Sereno, Martínez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2008	nomen nudum

Bibliografia

Carrano, M.T., Benson, R.B.J. & Sampson, S.D. (2012) "The phylogeny of Tetanurae (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 10(2), 211-300. doi: 10.1080/14772019.2011.630927

Sereno, P.C., Martinez, R.N., Wilson, J.A., Varricchio, D.J., Alcober, O.A. & Larsson, H.C.E. (2009) "Evidence for Avian Intrathoracic Air Sacs in a New Predatory Dinosaur from Argentina" PLoS ONE, 3 (9), e3303. doi:10.1371/journal.pone.0003303

Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78. doi:10.1007/s00114-009-0614-x

Mortimer, online: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Aerosteonriocoloradensis