Alectrosaurus
| Autor: | Korekta: |
| Paweł Kozek | Tomasz Skawiński |
| Alectrosaurus (alektrozaur) | |
|---|---|
| Długość: | 5-6 m |
| Masa: | 1 t |
| Miejsce występowania: | Chiny - Mongolia Wewnętrzna
(formacja Iren Dabasu) |
| Czas występowania | 76,5-70[1] Ma lub najpóźniejszy kampan- |
| Systematyka | Dinosauria |
Prawe stopa Alectrosaurus. Źródło: Gilmore, 1933. | |
Wstęp
Alectrosaurus jest jednym z przedstawicieli zaawansowanych tyranozauroidów (do których zaliczają się między innymi Tarbosaurus bataar i Gorgosaurus libratus). Zamieszkiwał dzisiejszą Azję. Alectrosaurus był ponad dwukrotnie mniejszy od Tyrannosaurus rex i był lżej zbudowany niż Albertosaurus. Miał około 5-6 metrów długości a w paszczy duże, ostre zęby, które czyniły go bardzo groźnym drapieżnikiem. Dodatkowym atutem była zdolność do bardzo szybkiego biegu, lepsza jeszcze niż u innych zaawansowanych tyranozauroidów.
Alectrosaurus został odkryty w 1923 podczas jednej z wypraw Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej do Chin dowodzonej przez Roya Chapmana Andrewsa. Został opisany w 1933 przez Gilmore'a.
Etymologia
Alectrosaurus to "odosobniony jaszczur" (gr. alektros + sauros), co odnosi się do odmienności tego teropoda od innych znanych w tym czasie (później okazało się, że przypisywana mu kończyna przednia należała do terizinozauroida). Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę - George'a Olsena.
Materiał kopalny
Niestety nie znaleziono wielu szczątków, dlatego alektrozaur nadal pozostaje tajemniczym, ale na pewno interesującym dinozaurem.
Holotyp (AMNH 6554) to 2 pazury dłoni(?), fragment stopki łonowej (czyli rozszerzenia dystalnego końca kości łonowej), kość udowa (647 mm), piszczelowa (732 mm), proksymalna część strzałkowej, skokowa (77 mm szerokości), piętowa, śródstopia: I (ok. 62,8 mm), II (460,7 mm; 470,7 mm), III (486 mm), IV (478,2 mm), V (109,9 mm), paliczki: I-1 (61,3 mm), II-1 (114 mm), II-2 (88,2 mm), III-1 (109,5 mm), III-2 (83,2 mm), III-3 (67,5 mm), IV-1 (ok. 79,6 mm), IV-2 (ok. 67 mm), IV-3 (52,5 mm), IV-4 (38,9 mm), pazury stopy: I (43,4 mm), II (35,2 mm), III (38 mm), IV.
Spis gatunków
| Alectrosaurus | Gilmore, 1933 | |
|---|---|---|
| A. olseni | Gilmore, 1933 | |
| = Albertosaurus olseni | (Gilmore, 1933) Paul, 1988 | |
| A. periculosus | (Ryabinin, 1930) Young, 1958 | = ?Tarbosaurus periculosus |
Wybrana bibliografia
Gilmore, C. W. (1933). Dinosaurian fauna of the Iren Dabasu Formation. Bulletin of the American Museum of Natural History 67:23-78
http://archosaur.us/theropoddatabase/Tyrannosauroidea.html#Alectrosaurusolseni
- ↑ Carpenter i in., 2011 - za Loewen, M.A., Irmis, R.B., Sertich, J.J.W., Currie, P.J. & Sampson, S.D. (2013) "Tyrant Dinosaur Evolution Tracks the Rise and Fall of Late Cretaceous Oceans" PLoS ONE 8(11), e79420. doi:10.1371/journal.pone.0079420
- ↑ Za Prieto-Márquez i Norell (2010, s. 5) i tam cytowanymi; proponowany wiek w drugiej połowie XX wieku to cenoman-mastrycht (100-66 Ma), wcześniej nawet wczesna kreda. Prieto-Márquez, A. & Norell, M. (2010). Anatomy and relationships of Gilmoreosaurus mongoliensis (Dinosauria, Hadrosauroidea) from the late Cretaceous of Central Asia. American Museum novitates 3694, 1-49
