Changyuraptor

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
do weryfikacji

Autor: Korekta:
Adrian Sztuba


Changyuraptor (czangjuraptor)
Długość: ok. 1,1 m
Masa: ? kg
Miejsce występowania: Chiny - Liaoning

(formacja Yixian)

Czas występowania ok. 125 Ma

wczesna kreda (apt)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Dromaeosauridae

Microraptorinae

Changyuraptor.jpg

Rekonstrukcja Changyuraptor. Autorka: Emily Willoughby [1]

Wstęp

Changyuraptor to jeden z kilku czteroskrzydłych dinozaurów odkrytych w Chinach, w prowincji Liaoning. Jest to także jeden z największych znanych do tej pory przedstawiciel Microraptorinae. Opisany został przez Hana i współpracowników w 2014 roku na podstawie holotypu o nazwie HG B016.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza „złodziej z długimi piórami” (po chińsku „Changyu” znaczy „długie pióro", a po łacinie „raptor” to złodziej lub rabuś). Nazwa odnosi się do bardzo długich sterówek tego dinozaura. Epitet gatunkowy - yangi honoruje profesora Yang Yandong - prezesa Uniwersytetu Bohai, który wspomógł finansowo badania.

Materiał kopalny

Holotyp Changyuraptor o nazwie HG B016 zachował się w bardzo dobrym stanie. Obejmuje on prawie kompletny szkielet oraz odciski piór. Zachował się m.in. ogon, miednica, wszystkie kończyny (oprócz jednej dłoni), żebra, widełki, oraz łopatka. Czaszka jest fragmentaryczna. Najlepiej zachowały się w niej zęby. Odciski piór są widoczne m.in. w okolicach ogona, kończyn tylnych oraz obręczy barkowej.

Diagnoza

Cechami diagnostycznymi Changyuraptor są: duże widełki (bardziej wydatne, niż u Sinornithosaurus milleni, oraz dużo większe, niż np. u Tianyuraptor ostromi); kość ramieniowa dłuższa, niż łokciowa ( o ok. 20 %); mniejsza ilość kręgów ogonowych (22), niż np. u Microraptor zhaoianus i bardzo duże w porównaniu do tylnych przednie kończyn (ok. 96% długości tylnych kończyn).

Budowa i lokomocja

Changyuraptor to jeden z największych znanych przedstawicieli Microraptorinae. Holotyp osiągał wraz z ogonem i sterówkami długość ok. 132 centymetrów. Ogon (nie licząc piór) miał długość ok. 50 cm. Sterówki znajdujące się na końcu ogona mierzyły do ok. 22 cm. Kość kulszowa jest krótsza, niż u Microraptor, za to przypomina kość kulszową Sinornithosaurus milleni. Kość piszczelowa Changyuraptor jest nieco dłuższa, niż kość udowa. Natomiast śródstopie osiąga długość ok. 2/3 długości kości piszczelowej.

Badania Changyuraptor wykazują, że mógł on szybować. Dzięki odpowiedniemu zginaniu ogona mógł zmieniać prędkość opadania, a więc bezpiecznie lądować oraz precyzyjnie polować.

Systematyka

Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Hana i in. w 2014 roku wskazuje, że Changyuraptor należy do rodziny Dromaeosauridae, a konkretnie do podrodziny Microraptorinae. Był on więc najbliżej spokrewniony z takimi rodzajami jak: Microraptor, Sinornithosaurus, Graciliraptor oraz Zhenyuanlong.

Spis gatunków

Changyuraptor Han, Chiappe, Habib, Shu-An, Turner, Chinsamy, Liu i Han, 2014
Chanhyuraptor yangi Han, Chiappe, Habib, Shu-An, Turner, Chinsamy, Liu i Han, 2014

Bibliografia

Han, G., Chiappe L., M., Ji,S., Habib, M., Turner, A., H., Chinsamy, A., Liu X., Han, L. (2014). A new raptorial dinosaur with exceptionally long feathering provides insights into dromaeosaurid flight performance. Nature Communications. 5: 4382. doi: 10.1038/ncomms5382