Fukuititan: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | + | Do sprawdzenia. | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | {{DISPLAYTITLE:''Fukuititan''}} | |
| − | | | + | {{Opis |
| − | + | |Autor = [[Marcin Szermański]] | |
| − | | [[Dinosauria]] | + | |Korekta = [[Maciej Ziegler]], [[Łukasz Czepiński]] |
| + | |nazwa = ''Fukuititan'' (fukuitytan) | ||
| + | |długość = | ||
| + | |wysokość = | ||
| + | |masa = ? ok. 10 t | ||
| + | |dieta = | ||
| + | |miejsce = [[Japonia]]<br> | ||
| + | <small>prefektura Fukui, Katsuyama<br> | ||
| + | [[formacja]] [[Kitadini]] - osady grupy Tetori</small> | ||
| + | |czas = {{Występowanie|130|125}} | ||
| + | ?130-125 [[Ma]]<br> | ||
| + | <small>wczesna [[kreda]] ([[barrem]]-[[apt]])</small> | ||
| + | |systematyka = [[Dinosauria]] | ||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
[[Sauropodomorpha]] | [[Sauropodomorpha]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Sauropoda]] | [[Sauropoda]] | ||
| Linia 48: | Linia 28: | ||
[[Neosauropoda]] | [[Neosauropoda]] | ||
| − | [[ | + | [[Macronaria]] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | ? [[Titanosauriformes]] | ||
| + | |grafika = | ||
| + | |podpis = | ||
| + | |PorównanieGrupa = | ||
| + | |PorównanieDługość = | ||
| + | |mapa = <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
| + | 36.1° N, 136.6° E~formacja [[Kitadani]], Katsuyama, prefektura Fukui, [[Japonia]]|<small>''F. nipponensis'' - FPDM-V8468 ([[holotyp]]).<br> | ||
| + | </display_points> | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | + | ''Fukuititan'' to [[rodzaj]] zauropoda, czyli dinozaura długoszyjego, żyjący na terenie obecnej Japonii (wyspa Honsiu) we wczesnej kredzie. Jak każdy zauropod, dinozaur ten był czworonożny o wyraźnie wydłużonej szyi w porównaniu do innych grup "strasznych jaszczurów". Tak jak jego kuzyni, był spokojnym roślinożercą, żyjącym być może – jak przynajmniej niektóre zauropody – w stadach, co z pewnością zwiększałoby bezpieczeństwo osobników dorosłych, jak i młodocianych. | |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | Na [[holotyp]] FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne | + | Na [[holotyp]] FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne [[kręg]]ów szyjnych (FPDM-V8468-4, FPDM-V8468-5), 3 dystalne kręgi ogonowe (FPDM-V8468-6, FPDM-V8468-7, FPDM-V8468-8), częściowy proksymalny koniec lewej łopatki (FPDM-V8468-9), obie kości ramieniowe (FPDM-V8468-10, FPDM-V8468-11), prawie kompletne obie kości promieniowe (FPDM-V8468-12, FPDM-V8468-13), prawa IV kość śródręcza (FPDM-V8468-14), obie kości kulszowe (FPDM-V8468-15, FPDM-V8468-16), częściowa prawa kość udowa (FPDM-V8468-17), częściowa prawa kość piszczelowa (FPDM-V8468-18), kompletna lewa kość strzałkowa (FPDM-V8468-19), paliczek (FPDM-V8468-20) oraz inne fragmenty kości. |
==Diagnoza== | ==Diagnoza== | ||
| − | Bazalny tytanozauryform posiadający następujące cechy: | + | {{Szablon: diagnoza}} |
| + | [[Bazalny]] tytanozauryform posiadający następujące cechy: wydłużone, asymetryczne korony zębów z brakiem rowka lub jego lekkim zaznaczeniem i bez wklęsłości językowej. Epipofyzy kręgów szyjnych kształtem przypominająca łodygę. Poprzeczna szerokość proksymalnego końca kości ramieniowej wynosząca 32% jej długości całkowitej, natomiast kości śródręcza stanowią około 48% długości kości promieniowej. Delikatnie rozszerzony dystalny koniec kości kulszowej. | ||
==Historia odkryć== | ==Historia odkryć== | ||
| − | Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie [[2007]] roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy rodzaj ''Fukuititan'' wraz z gatunkiem typowym ''F. nipponensis'' trzy lata później, w [[2010]] roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: | + | Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie [[2007]] roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy [[rodzaj]] ''Fukuititan'' wraz z gatunkiem typowym ''F. nipponensis'' trzy lata później, w [[2010]] roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: [[Yoichi Azuma]] i [[Masateru Shibata]]. |
| − | ==Pozycja systematyczna | + | ==Pozycja systematyczna== |
| − | '' | + | Wg autorów opisu, ''Fukuititan'' należy do grupy tytanozauryformów ([[Titanosauriformes]]) i jest pierwszym stosunkowo dobrze zachowanym jej przedstawicielem odnalezionym na terytorium Kraju Kwitnącej Wiśni. Oznacza to, iż [[zasięg geograficzny|zasięg]] występowania tej grupy był szerszy, niż początkowo sądzono. Być może jego bliskim krewnym jest ''[[Dongyangosaurus]]''. [[Michael D'Emic|D'Emic]] ([[2012]]) klasyfikuje go jako przedstawiciela [[klad]]u [[Macronaria]]. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa | + | Nazwa [[rodzaj]]owa ''Fukuititan'' to zbitek następujących słów: Fukui – prefektury i równocześnie miasta na wyspie Honsiu, gdzie odnaleziony został jego szkielet oraz gr. ''titan'' – oznaczający mitycznego giganta, olbrzyma - natomiast epitet gatunkowy ''nipponensis'' znaczy japoński. Nazwę można przetłumaczyć jako "japoński tytan z Fukui". |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Fukuititan'' | ! ''Fukuititan'' | ||
| − | | [[Azuma]] i [[Shibata]], [[2010]] | + | | {{Kpt|[[Yoichi Azuma|Azuma]]}} i {{Kpt|[[Masateru Shibata|Shibata]]}}, [[2010]] |
|- | |- | ||
! ''F. nipponensis'' | ! ''F. nipponensis'' | ||
| − | | | + | | {{Kpt|Azuma}} i {{Kpt|Shibata}}, 2010 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| + | Źródła naukowe: | ||
| + | |||
Azuma, Y.; Shibata, M. (2010) Fukuititan nipponensis, a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan. Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462 | Azuma, Y.; Shibata, M. (2010) Fukuititan nipponensis, a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan. Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462 | ||
| + | |||
| + | D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. [[doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x]] | ||
| + | |||
| + | Inne: | ||
| + | |||
| + | Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] | ||
</small> | </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
[[Kategoria:Saurischia]] | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
| + | [[Kategoria:Sauropodomorpha]] | ||
[[Kategoria:Sauropoda]] | [[Kategoria:Sauropoda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Macronaria]] |
| + | [[Kategoria:Macronaria bazalne]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Japonia]] | [[Kategoria:Japonia]] | ||
| Linia 96: | Linia 91: | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Barrem]] | [[Kategoria:Barrem]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 23:37, 1 kwi 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Marcin Szermański |
| Korekta: | Maciej Ziegler, Łukasz Czepiński |
| Fukuititan (fukuitytan) | |
|---|---|
| Masa | ? ok. 10 t |
| Miejsce | Japonia prefektura Fukui, Katsuyama |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Fukuititan to rodzaj zauropoda, czyli dinozaura długoszyjego, żyjący na terenie obecnej Japonii (wyspa Honsiu) we wczesnej kredzie. Jak każdy zauropod, dinozaur ten był czworonożny o wyraźnie wydłużonej szyi w porównaniu do innych grup "strasznych jaszczurów". Tak jak jego kuzyni, był spokojnym roślinożercą, żyjącym być może – jak przynajmniej niektóre zauropody – w stadach, co z pewnością zwiększałoby bezpieczeństwo osobników dorosłych, jak i młodocianych.
Materiał kopalny
Na holotyp FPDM-V8468 składają się: 3 zęby (FPDM-V8468-1, FPDM-V8468-2, FPDM-V8468-3), 2 częściowe łuki neuralne kręgów szyjnych (FPDM-V8468-4, FPDM-V8468-5), 3 dystalne kręgi ogonowe (FPDM-V8468-6, FPDM-V8468-7, FPDM-V8468-8), częściowy proksymalny koniec lewej łopatki (FPDM-V8468-9), obie kości ramieniowe (FPDM-V8468-10, FPDM-V8468-11), prawie kompletne obie kości promieniowe (FPDM-V8468-12, FPDM-V8468-13), prawa IV kość śródręcza (FPDM-V8468-14), obie kości kulszowe (FPDM-V8468-15, FPDM-V8468-16), częściowa prawa kość udowa (FPDM-V8468-17), częściowa prawa kość piszczelowa (FPDM-V8468-18), kompletna lewa kość strzałkowa (FPDM-V8468-19), paliczek (FPDM-V8468-20) oraz inne fragmenty kości.
Diagnoza
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Bazalny tytanozauryform posiadający następujące cechy: wydłużone, asymetryczne korony zębów z brakiem rowka lub jego lekkim zaznaczeniem i bez wklęsłości językowej. Epipofyzy kręgów szyjnych kształtem przypominająca łodygę. Poprzeczna szerokość proksymalnego końca kości ramieniowej wynosząca 32% jej długości całkowitej, natomiast kości śródręcza stanowią około 48% długości kości promieniowej. Delikatnie rozszerzony dystalny koniec kości kulszowej.
Historia odkryć
Szczątki nowego, bazalnego tytanozauryforma (tytanokształtnego) zostały wydobyte w lecie 2007 roku w prefekturze Fukui, nieopodal miasta Katsuyama w osadach wczesnej kredy. Opisano go jako nowy rodzaj Fukuititan wraz z gatunkiem typowym F. nipponensis trzy lata później, w 2010 roku. Formalnego opisu dokonali dwaj japońscy naukowcy: Yoichi Azuma i Masateru Shibata.
Pozycja systematyczna
Wg autorów opisu, Fukuititan należy do grupy tytanozauryformów (Titanosauriformes) i jest pierwszym stosunkowo dobrze zachowanym jej przedstawicielem odnalezionym na terytorium Kraju Kwitnącej Wiśni. Oznacza to, iż zasięg występowania tej grupy był szerszy, niż początkowo sądzono. Być może jego bliskim krewnym jest Dongyangosaurus. D'Emic (2012) klasyfikuje go jako przedstawiciela kladu Macronaria.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Fukuititan to zbitek następujących słów: Fukui – prefektury i równocześnie miasta na wyspie Honsiu, gdzie odnaleziony został jego szkielet oraz gr. titan – oznaczający mitycznego giganta, olbrzyma - natomiast epitet gatunkowy nipponensis znaczy japoński. Nazwę można przetłumaczyć jako "japoński tytan z Fukui".
Spis gatunków
| Fukuititan | Azuma i Shibata, 2010 |
|---|---|
| F. nipponensis | Azuma i Shibata, 2010 |
Bibliografia
Źródła naukowe:
Azuma, Y.; Shibata, M. (2010) Fukuititan nipponensis, a new titanosauriform sauropod from the Early Cretaceous Tetori Group of Fukui Prefecture, Japan. Acta Geologica Sinica – English Edition. 84 (3): 454–462
D'Emic, M. (2012) "The early evolution of titanosauriform sauropod dinosaurs" Zoological Journal of the Linnean Society, 166, 624-671. doi:10.1111/j.1096-3642.2012.00853.x
Inne:
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [1]
