Gongbusaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (drobne poprawki) |
|||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Gongbusaurus '' jest wątpliwym, słabo poznanym rodzajem niewielkiego dinozaura ptasiomiedniczego żyjącego na terenie dzisiejszych Chin w | + | ''Gongbusaurus '' jest wątpliwym, słabo poznanym rodzajem niewielkiego dinozaura ptasiomiedniczego żyjącego na terenie dzisiejszych Chin w późnej jurze. Znany jest z dwóch gatunków, z czego jeden może nie należeć do tego rodzaju. Jego nazwa rodzajowa pochodzi od chińskiego określenia na ministerstwo ("bu") robót publicznych ("gong"). |
==Gatunki== | ==Gatunki== | ||
| Linia 38: | Linia 38: | ||
'''Opisany''': Dong, Zhou i Zhang ([[1983]]) | '''Opisany''': Dong, Zhou i Zhang ([[1983]]) | ||
| − | ''' Status''': wątpliwy ([[nomen dubium]]) | + | ''' Status''': wątpliwy (''[[nomen dubium]]'') |
'''Miejsce znalezienia''': Chiny, prowincja Syczuan, górne warstwy formacji [[Shaximiao]] | '''Miejsce znalezienia''': Chiny, prowincja Syczuan, górne warstwy formacji [[Shaximiao]] | ||
| Linia 48: | Linia 48: | ||
'''Etymologia''': epitet gatunkowy upamiętnia chińskiego poetę Du Fu pełniącego rolę młodszego doradcy (''shi yi''), który pracował dla ministerstwa robót publicznych w Syczuan, oraz dla faktu znalezienia tych zębów wśród licznych kości zebranych podczas wykopalisk (''shi yi'' oznacza również spis rzeczy zagubionych) | '''Etymologia''': epitet gatunkowy upamiętnia chińskiego poetę Du Fu pełniącego rolę młodszego doradcy (''shi yi''), który pracował dla ministerstwa robót publicznych w Syczuan, oraz dla faktu znalezienia tych zębów wśród licznych kości zebranych podczas wykopalisk (''shi yi'' oznacza również spis rzeczy zagubionych) | ||
| − | '''Tropy''': wg Xinga i innych (2021), skamieniałe tropy należące do ichnorodzaju ''Anomoepus'', znalezione w górnych warstwach formacji Shaximiao, mogły | + | '''Tropy''': wg Xinga i innych (2021), skamieniałe tropy należące do ichnorodzaju ''Anomoepus'', znalezione w górnych warstwach formacji Shaximiao, mogły zostać pozostawione przez ''G. shiyii'' |
===''G.wucaiwanensis''=== | ===''G.wucaiwanensis''=== | ||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
'''Opisany''': Dong (1989) | '''Opisany''': Dong (1989) | ||
| − | '''Status''': ?ważny/nieważny ([[nomen nudum]]) - możliwe przeniesienie do rodzaju | + | '''Status''': ?ważny/nieważny (''[[nomen nudum]]'') - możliwe przeniesienie do rodzaju "[[Eugongbusaurus]]" |
'''Miejsce znalezienia''': Chiny, prowincja Sinciang, górne warstwy formacji [[Shishugou]] | '''Miejsce znalezienia''': Chiny, prowincja Sinciang, górne warstwy formacji [[Shishugou]] | ||
| Linia 64: | Linia 64: | ||
'''Rozmiary''': długość= ok. 1,55 m*., masa= ok. 4 kg*. | '''Rozmiary''': długość= ok. 1,55 m*., masa= ok. 4 kg*. | ||
| − | '''Etymologia''': epitet gatunkowy odnosi się do ogniwa Wucaiwan formacji Shishugou, gdzie odkryto szczątki ''G.wucaiwanensis''. | + | '''Etymologia''': epitet gatunkowy odnosi się do ogniwa Wucaiwan formacji Shishugou, gdzie odkryto szczątki ''G. wucaiwanensis''. |
==Tryb życia, systematyka i ważność taksonu== | ==Tryb życia, systematyka i ważność taksonu== | ||
| − | Sądząc po zębach oraz po budowie kończyny tylnej, zwierzę to było roślinożerne i prawdopodobnie było dobrym biegaczem. Na początku, gongbuzaur był przypisywany do wątpliwej obecnie rodziny [[Fabrosauridae|fabrozaurydów]]. Po opisaniu drugiego gatunku, został zaś zaklasyfikowany do również nieuznawanej współcześnie rodziny [[Hypsilophodontidae|hispilofodontydów]], chociaż już rok później został uznany nieokreślony rodzaj [[takson bazalny|bazalnego]] dinozaura ptasiomiednicznego (Weishampel i | + | Sądząc po zębach oraz po budowie kończyny tylnej, zwierzę to było roślinożerne i prawdopodobnie było dobrym biegaczem. Na początku, gongbuzaur był przypisywany do wątpliwej obecnie rodziny [[Fabrosauridae|fabrozaurydów]]. Po opisaniu drugiego gatunku, został zaś zaklasyfikowany do również nieuznawanej współcześnie rodziny [[Hypsilophodontidae|hispilofodontydów]], chociaż już rok później został uznany nieokreślony rodzaj [[takson bazalny|bazalnego]] dinozaura ptasiomiednicznego (Weishampel i in., 1990), a następnie za wątpliwego przedstawiciela tego taksonu (Norman i in., 2004). W tej samej publikacji postulowano przeniesienie drugiego gatunku gongbuzaura do nowego rodzaju, z powodu fragmentaryczności materiału kopalnego ''G.shiyii''. Proponowaną nową nazwą rodzajową miał być "Eugongbusaurus", jednak nazwa ta nie została nigdy formalnie opublikowana (Knoll, 1990). Ponadto Norman i wspólnicy (2006) porównując zęby ''G. shiyii'' z zębami wczesnych [[Ankylosauria|ankylozaurów]], tj. ''[[Sarcolestes]]'' wysunęli hipotezę, iż gongbuzaur mógł być przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Knoll i Dong (2008) stwierdzili natomiast, że ''G. wucaiwanensis'', wraz z rodzajami ''[[Hexinlusaurus]]'' i ''[[Agilisaurus]]'' są formami pośrednimi między bazalnymi, a zaawansowanymi przedstawicielami [[Neornithischia]]. |
| + | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| Linia 88: | Linia 89: | ||
Dong, Z. (1989). "On a small ornithopod (Gongbusaurus wucaiwanensis sp. nov.) from Kelamaili, Junggar Basin, Xinjiang, China". Vertebrata PalAsiatica. 27 (2): 140–146. | Dong, Z. (1989). "On a small ornithopod (Gongbusaurus wucaiwanensis sp. nov.) from Kelamaili, Junggar Basin, Xinjiang, China". Vertebrata PalAsiatica. 27 (2): 140–146. | ||
| − | Knoll, | + | Knoll, F. (1999). "The family Fabrosauridae". In Canudo, J.I.; Cuenca-Bescós, G. (eds.). IV European Workshop on Vertebrate Palaeontology, Albarracin (Teruel, Spain), junio de 1999. Programme and Abstracts, Field guide. Servicio Publicaciones Universidad de Zaragoza. p. 54. |
Knoll, F., Dong, Z. (2008) "Gongbusauurus and th early hylogeny of the Neornithischia", poster przygotowany na 68th Annual Meeting of the Society of Vertebrate Paleontology (SVP), Cleveland, OH, Oct 15-18, 2008.-- Opublikowane w the JVP 2008, 28(3) Book of Abstracts [[http://www.vertpaleo.org/publications/documents/JVP_v28sup3_booked.pdf]] | Knoll, F., Dong, Z. (2008) "Gongbusauurus and th early hylogeny of the Neornithischia", poster przygotowany na 68th Annual Meeting of the Society of Vertebrate Paleontology (SVP), Cleveland, OH, Oct 15-18, 2008.-- Opublikowane w the JVP 2008, 28(3) Book of Abstracts [[http://www.vertpaleo.org/publications/documents/JVP_v28sup3_booked.pdf]] | ||
Wersja z 00:21, 24 maj 2023
| Autor: | Michał Siedlecki |
| Korekta: | Paweł Konarzewski |
| Gongbusaurus (gongbuzaur) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - regiony Syczuan i Sinciang? |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Pozostałości G. wucaiwanensis. | |
Wstęp
Gongbusaurus jest wątpliwym, słabo poznanym rodzajem niewielkiego dinozaura ptasiomiedniczego żyjącego na terenie dzisiejszych Chin w późnej jurze. Znany jest z dwóch gatunków, z czego jeden może nie należeć do tego rodzaju. Jego nazwa rodzajowa pochodzi od chińskiego określenia na ministerstwo ("bu") robót publicznych ("gong").
Gatunki
G. shiyii
Opisany: Dong, Zhou i Zhang (1983)
Status: wątpliwy (nomen dubium)
Miejsce znalezienia: Chiny, prowincja Syczuan, górne warstwy formacji Shaximiao
Wiek: ok. 160-157 Ma (wczesny - środkowy oksford)
Materiał kopalny: 2 zęby ( IVPP V9069 - V9069-1 (ząb z kości przedszczękowej ) i V9069-2 (ząb z kośći szczękowej)
Etymologia: epitet gatunkowy upamiętnia chińskiego poetę Du Fu pełniącego rolę młodszego doradcy (shi yi), który pracował dla ministerstwa robót publicznych w Syczuan, oraz dla faktu znalezienia tych zębów wśród licznych kości zebranych podczas wykopalisk (shi yi oznacza również spis rzeczy zagubionych)
Tropy: wg Xinga i innych (2021), skamieniałe tropy należące do ichnorodzaju Anomoepus, znalezione w górnych warstwach formacji Shaximiao, mogły zostać pozostawione przez G. shiyii
G.wucaiwanensis
Opisany: Dong (1989)
Status: ?ważny/nieważny (nomen nudum) - możliwe przeniesienie do rodzaju "Eugongbusaurus"
Miejsce znalezienia: Chiny, prowincja Sinciang, górne warstwy formacji Shishugou
Wiek: 160-156 Ma (wczesny-środkowy oksford)
Materiał kopalny: holotyp (IVPP V8302) składa się z fragmentu lewej żuchwy o długości 7,5 cm, 3 kręgi ogonowe i częściowo kompletna kończyna przednia; paratyp (IVPP V8303) zawiera 2 kości krzyżowe, 8 kręgów ogonowych, niekompletną miednice oraz kompletną kończynę tylną. Materiał przypisany do tego gatunku (IVPP V8304) obejmuje uszkodzoną stopę, 4 kręgi grzbietowe oraz fragment kręgu ogonowego.
Rozmiary: długość= ok. 1,55 m*., masa= ok. 4 kg*.
Etymologia: epitet gatunkowy odnosi się do ogniwa Wucaiwan formacji Shishugou, gdzie odkryto szczątki G. wucaiwanensis.
Tryb życia, systematyka i ważność taksonu
Sądząc po zębach oraz po budowie kończyny tylnej, zwierzę to było roślinożerne i prawdopodobnie było dobrym biegaczem. Na początku, gongbuzaur był przypisywany do wątpliwej obecnie rodziny fabrozaurydów. Po opisaniu drugiego gatunku, został zaś zaklasyfikowany do również nieuznawanej współcześnie rodziny hispilofodontydów, chociaż już rok później został uznany nieokreślony rodzaj bazalnego dinozaura ptasiomiednicznego (Weishampel i in., 1990), a następnie za wątpliwego przedstawiciela tego taksonu (Norman i in., 2004). W tej samej publikacji postulowano przeniesienie drugiego gatunku gongbuzaura do nowego rodzaju, z powodu fragmentaryczności materiału kopalnego G.shiyii. Proponowaną nową nazwą rodzajową miał być "Eugongbusaurus", jednak nazwa ta nie została nigdy formalnie opublikowana (Knoll, 1990). Ponadto Norman i wspólnicy (2006) porównując zęby G. shiyii z zębami wczesnych ankylozaurów, tj. Sarcolestes wysunęli hipotezę, iż gongbuzaur mógł być przedstawicielem tej grupy dinozaurów. Knoll i Dong (2008) stwierdzili natomiast, że G. wucaiwanensis, wraz z rodzajami Hexinlusaurus i Agilisaurus są formami pośrednimi między bazalnymi, a zaawansowanymi przedstawicielami Neornithischia.
Spis gatunków
| Gongbusaurus | Dong, Zhou i Zhang, 1983 | nomen dubium |
| G. shiyii | Dong, Zhou i Zhang, 1983 | nomen dubium |
| ?G.wucaiwanensis | Dong, 1989 | = ?"Eugonbusaurus wucaiwanensis |
Bibliografia
Dong, Z., Zhou, S. & Zhang, Y. (1983). "Dinosaurs from the Jurassic of Sichuan". Palaeontologia Sinica, New Series C (in Chinese). 162 (23): 1–145.
Dong, Z. (1989). "On a small ornithopod (Gongbusaurus wucaiwanensis sp. nov.) from Kelamaili, Junggar Basin, Xinjiang, China". Vertebrata PalAsiatica. 27 (2): 140–146.
Knoll, F. (1999). "The family Fabrosauridae". In Canudo, J.I.; Cuenca-Bescós, G. (eds.). IV European Workshop on Vertebrate Palaeontology, Albarracin (Teruel, Spain), junio de 1999. Programme and Abstracts, Field guide. Servicio Publicaciones Universidad de Zaragoza. p. 54.
Knoll, F., Dong, Z. (2008) "Gongbusauurus and th early hylogeny of the Neornithischia", poster przygotowany na 68th Annual Meeting of the Society of Vertebrate Paleontology (SVP), Cleveland, OH, Oct 15-18, 2008.-- Opublikowane w the JVP 2008, 28(3) Book of Abstracts [[1]]
Norman, David B.; Witmer, Larry M.; Weishampel, David B. (2004). "Basal Ornithischia". W Weishampel, David B.; Dodson, Peter; Osmólska, Halszka (red.). The Dinosauria (2nd ed.). Berkeley: University of California Press. pp. 325–334. ISBN 978-0-520-24209-8.
Norman, David B.; Sues, Hans-Dieter; Witmer, Larry M.; Coria, Rodolfo A. (2004). "Basal Ornithopoda". In Weishampel, David B.; Dodson, Peter; Osmólska Halszka (eds.). The Dinosauria (2nd ed.). Berkeley: University of California Press. pp. 393–412. ISBN 978-0-520-24209-8.
Weishampel, David B.; Witmer,Larry M. (1990). "Lesothosaurus, Pisanosaurus, and Technosaurus". W Weishampel, David B.; Dodson, Peter; Osmólska Halszka (red.). The Dinosauria (1st ed.). Berkeley: University of California Press. pp. 416–425. ISBN 978-0-520-06727-1.
Xing, L., Lockley, G., M., Romilio, A, Hendrik, K., Peng, G., Persons IV, S., W., Ye, Y., Jinang, S. & Wang, M. (2021) "An historic theropod-dominated track assemblage from the Upper Jurassic of Sichuan, China". Historical Biology 33 (11): 2822-2828 [[2]]
