Kosmoceratops
| Poniższe hasło wymaga korekty. Rezerwacja Ag.Enta: [1] |
| Autor: | Korekta: |
| Marcin Szermański |
| Kosmoceratops (kosmoceratops) | |
|---|---|
| Długość: | 4-5 m |
| Masa: | ok. 2-3 t |
| Miejsce występowania: | USA - Utah |
| Czas występowania | ok. 76 Ma
późna kreda (późny kampan) |
| Systematyka | Dinosauria |
Na pierwszym planie Kosmoceratops; w tle Vagaceratops. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Kosmoceratops to rodzaj dinozaura rogatego, który występował w późnej kredzie na terenie obecnej Ameryki Północnej. Jego skamieniałości odnaleziono na terenie USA w południowej części stanu Utah, w tych samych pokładach co Utahceratops. Roberts (2013) datują te pokłady na ok. 76 Ma.
Kosmoceratops koegzystował na tych terenach m.in. ze wspomnianym utahceratopsem, a także ornitomimozaurem Ornithomimus i tyranozaurydem Teratophoneus.
Materiał kopalny
Kosmoceratops znany jest z czterech osobników, w tym prawie kompletnej czaszki i 45% szkieletu pozaczaszkowego. Są to:
Holotyp (UMNH VP 17000) to prawie kompletna czaszka.
Materiał przypisany (UMNH VP 16878) to dysartykulowana czaszka należąca do osobnika młodocianego. Sampson i in. (2010) omyłkowo oznaczyli go jako UMNH VP 12198.
Sampson i in. nie opisali szkieletu pozaczaszkowego (kompletnego w 45%) należącego do dwóch osobników, o którym wspomnieli w swej pracy.
Systematyka
Wg przeprowadzonej przez autorów analizy kladystycznej kosmoceratops był taksonem siostrzanym względem Vagaceratops irvinensis (wcześniej znany pod nazwą Chasmosaurus irvinensis). Jak wynika z badań Sampsona i in. (2010), klad Kosmoceratops richardsoni + Vagaceratops irvinensis nie jest blisko spokrewniony z Chasmosaurus i jest grupą siostrzaną względem zaawansowanych chasmozaurynów z najpóźniejszego kampanu i mastrychtu, w tym słynnego Triceratops.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Kosmoceratops to połączenie gr. kosmos (zdobiony) i gr. ceratops (rogate oblicze). Nazwa ta znaczy więc w wolnym tłumaczeniu "zdobione rogate oblicze" i odnosi się do jego bogato ozdobionej rogami kryzy. Epitet gatunkowy richardsoni honoruje Scotta Richardsona, który odkrył holotyp i wiele innych skamieniałości z GSENM (Grand Staircase-Escalante National Monument).
Spis gatunków
| Kosmoceratops | Sampson, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010 |
|---|---|
| K. richardsoni | Sampson, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010 |
Bibliografia
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [3]
Roberts, E.M., Sampson, S.D., Deino, A.L., Bowring, S.A. & Buchwaldt, R. (2013) "The Kaiparowits Formation: A Remarkable Record of Late Cretaceous Terrestrial Environments, Ecosystems, and Evolution in Western North America" [w]: Titus, A.L. & Loewen, M.A. (red.) "At the Top of the Grand Staircase: The Late Cretaceous of Southern Utah" Bloomington, Indiana University Press
Sampson, S.D., Loewen, M.A., Farke, A.A., Roberts, E.M., Forster, C.A., Smith, J.A. & Titus, A.L. (2010) "New Horned Dinosaurs from Utah Provide Evidence for Intracontinental Dinosaur Endemism". PLoS ONE 5 (9): e12292. http://dx.doi.org/DOI:10.1371/journal.pone.0012292
