Maiasaura: Różnice pomiędzy wersjami
(przeniesienie paleobiologii do art. o Hadrosauridae, inne dr.) |
m (Maiasaura w Kanadzie?) |
||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
| [[Jakub Zimoch]], [[Łukasz Darul]] | | [[Jakub Zimoch]], [[Łukasz Darul]] | ||
| [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Sokołowski]] | | [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Tomasz Sokołowski]] | ||
| + | |||
| + | [[Kamil Kamiński]] | ||
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 24: | Linia 26: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[USA]] - Montana | + | | [[USA]] - Montana, ?[[Kanada]], Alberta |
| − | <small>([[formacja]] [[Two Medicine]])</small> | + | <small>([[formacja|formacje]] [[Two Medicine]] i ?[[Oldman]])</small> |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| Linia 87: | Linia 89: | ||
Gates, T.A., Horner, J.R., Hanna, R.R. & Nelson, C.R. (2011) "New unadorned hadrosaurine hadrosaurid (Dinosauria, Ornithopoda) from the Campanian of North America" Journal of Vertebrate Paleontology, 31 (4), 798–811. [[doi:10.1080/02724634.2011.577854]]. | Gates, T.A., Horner, J.R., Hanna, R.R. & Nelson, C.R. (2011) "New unadorned hadrosaurine hadrosaurid (Dinosauria, Ornithopoda) from the Campanian of North America" Journal of Vertebrate Paleontology, 31 (4), 798–811. [[doi:10.1080/02724634.2011.577854]]. | ||
| − | Horner, J.R., Makela, R. (1979). "Nest of juveniles provides evidence of family structure among dinosaurs". Nature. 282 (5736): 296–298. doi:10.1038/282296a0. | + | Horner, J.R., Makela, R. (1979). "Nest of juveniles provides evidence of family structure among dinosaurs". Nature. 282 (5736): 296–298. [[doi:10.1038/282296a0]]. |
| + | |||
| + | McFeeters, B.D., Evans, D.C., Ryan, M.J & Maddin, H.C. (2020). "First occurrence of Maiasaura (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous Oldman Formation of southern Alberta, Canada." Canadian Journal of Earth Sciences (advance online publication) [[doi: https://doi.org/10.1139/cjes-2019-0207]]. | ||
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford </small> | Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford </small> | ||
Wersja z 16:48, 6 sty 2021
| Autor: | Korekta: |
| Jakub Zimoch, Łukasz Darul | Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Tomasz Sokołowski |
| Maiasaura (majazaura) | |
|---|---|
| Długość: | 7 m |
| Masa: | 2,5-3,7 t |
| Miejsce występowania: | USA - Montana, ?Kanada, Alberta
(formacje Two Medicine i ?Oldman) |
| Czas występowania | ok. 77-76 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
Wstęp
Maiasaura to rodzaj ornitopoda żyjącego pod koniec kredy. Słynie z powodu odkrytych wielu jaj i gniazd. Autorami jego opisu byli Jack Horner oraz Robert Makela. Ze względu na nagromadzenie gniazd z jajami nazwali wzgórze, na którym się one znajdowały, "górą jaj" ("Egg Mountain"). Była to kolonia lęgowa. Pierwsze skamieliny majazaury odkryto w 1978 roku.
Materiał kopalny
Praktycznie kompletnie znamy osteologię tego dinozaura. Łącznie znaleziono ponad 200 osobników, w tym kompletne czaszki i artykułowane szkielety osobników w różnym stadium rozwojowym oraz skamieniałe jaja.
Budowa
Przednia część pyska przypominała szeroki kaczy dziób. W głębi pyska pokarm rozdrabniało wiele rzędów zębów. Pomiędzy oczami, na czubku głowy, miała niewielki kostny guz. Badania anatomiczne sugerują, że miała dobry wzrok i słuch, co pozwalało jej w porę zauważyć niebezpieczeństwo. Miała krótki, prosty i masywny ogon. Kończyny przednie były krótsze i słabsze od tylnych.
Pożywienie
Skamieniałe odchody majazaury świadczą o tym, że najprawdopodobniej żywiła się twardą, zdrewniałą roślinnością. Miała potężne szczęki, w których znajdowało się mnóstwo samoostrzących się zębów policzkowych służących do rozcierania twardego pokarmu. Natrafiono na starte zęby i nie uformowane do końca kości nóg należące do młodych osobników. Świadczy to o tym, że żywiły się twardym pokarmem, zanim stawały się dość silne, by opuścić gniazdo i samemu poszukać jedzenia. Młode majazaury były zatem karmione w gnieździe przez dorosłe osobniki.
Paleobiologia
W ciągu wielu lat przebadano różne aspekty paleobiologii majazaury, takie opieka rodzicielska, rozmnażanie, rozwój osobniczy, poruszanie się. Zob. więcej w artykule Hadrosauridae#Paleobiologia.
Etymologia
Nazwa Maiasaura oznacza "dobra jaszczurza matka". Dinozaur ten został nazwany w ten sposób, ponieważ prawdopodobnie przynosił do gniazda pokarm swojemu potomstwu i ochraniał je przed drapieżnikami.
Spis gatunków
| Maiasaura | Horner i Makela, 1979 |
| M. peeblesorum | Horner i Makela, 1979 |
Wybrana bibliografia
Benson, R. B. J., Campione, N. E., Carrano, M. T., Mannion, P. D., Sullivan, C., Upchurch, P. & Evans, D. C. (2014) "Rates of Dinosaur Body Mass Evolution Indicate 170 Million Years of Sustained Ecological Innovation on the Avian Stem Lineage" PLoS Biology, 12(5), e1001853. doi:10.1371/journal.pbio.1001853
Gates, T.A., Horner, J.R., Hanna, R.R. & Nelson, C.R. (2011) "New unadorned hadrosaurine hadrosaurid (Dinosauria, Ornithopoda) from the Campanian of North America" Journal of Vertebrate Paleontology, 31 (4), 798–811. doi:10.1080/02724634.2011.577854.
Horner, J.R., Makela, R. (1979). "Nest of juveniles provides evidence of family structure among dinosaurs". Nature. 282 (5736): 296–298. doi:10.1038/282296a0.
McFeeters, B.D., Evans, D.C., Ryan, M.J & Maddin, H.C. (2020). "First occurrence of Maiasaura (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Upper Cretaceous Oldman Formation of southern Alberta, Canada." Canadian Journal of Earth Sciences (advance online publication) doi: https://doi.org/10.1139/cjes-2019-0207.
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford
![[1]](http://dinoidakos.w.interia.pl/zauropody/maiasaura-mlode.jpg){kind=link}