Nambalia: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki) |
|||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | 220(?) | + | | 220(?) [[Ma]] |
<small>późny [[trias]] ([[noryk]])</small> | <small>późny [[trias]] ([[noryk]])</small> | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Nambalia.png|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Nambalia.png|400px|]] | ||
| − | <small>Wybrane kości ''Nambalia'': kręgi ogonowe, kość biodrowa, kość udowa, kości skoku,<br /> kości stopy. [[Novas]] i in.(2011)</small> | + | <small>Wybrane kości ''Nambalia'': kręgi ogonowe, kość biodrowa, kość udowa, kości skoku,<br /> kości stopy. [[Novas]] i in. (2011)</small> |
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | Nambalia to [[rodzaj]] zauropodomorfa ([[Sauropodomorpha]]), który żył na terenie dzisiejszych Indii jakieś 220 milionów lat temu. | + | ''Nambalia'' to [[rodzaj]] zauropodomorfa ([[Sauropodomorpha]]), który żył na terenie dzisiejszych [[Indie|Indii]] jakieś 220 milionów lat temu. |
==Taksonomia== | ==Taksonomia== | ||
| − | ''Nambalia | + | ''Nambalia'' została opisana przez Fernando [[Novas]]a, Martina [[Ezcurra|Ezcurrę]], Sankara [[Chatterjee]] i T.S. [[Kutty|Kutty'ego]] w [[2011]] roku. [[Gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''Nambalia roychowdhurii''. Nazwa rodzajowa pochodzi od miasta Nambal, które znajduje się blisko lokacji w której odnaleziono [[holotyp]]. Nazwa gatunkowa została nadana na cześć dr. Roya [[Chowdhuri]]ego w uznanie jego zasług w badaniu triasowych kręgowców Indii. Jest to jedyny znany gatunek z tego rodzaju ([[rodzaj monotypowy]]). Holotyp (część ISI R273) składa się z następujących elementów (częściowo [[artykułowany]]ch): prawej kości biodrowej, lewej kości udowej, dystalnego końca piszczeli i strzałki z artykułowanymi kośćmi skokową i piętową. |
W tej samej pracy [[Novas]] i in. (2011) opisali też drugi gatunek prozauropoda - ''[[Jaklapallisaurus]] asymmetrica''. | W tej samej pracy [[Novas]] i in. (2011) opisali też drugi gatunek prozauropoda - ''[[Jaklapallisaurus]] asymmetrica''. | ||
==Cechy diagnostyczne== | ==Cechy diagnostyczne== | ||
| − | ''Nambalia'' charakteryzuje się następującym zestawem cech: niemal | + | {{Szablon: Diagnoza}} |
| + | ''Nambalia'' charakteryzuje się następującym zestawem cech: niemal nierozszerzony poprzecznie dolny koniec kości udowej ([[autapomorfia]]), płytki przedni rowek międzykłykciowy na dolnej główce kości udowej, wgłębienie na przedniej powierzchni wyrostka wznoszącego kości skokowej, przednioboczny wyrostek kości skokowej większy od tylnobocznego - patrząc od strony grzbietowej, krawędź brzuszna kości skokowej prosta - od strony brzusznej, środkowy kłykieć kości skokowej trójkątny - patrząc z przodu. | ||
==Budowa anatomiczna== | ==Budowa anatomiczna== | ||
Zachowane kręgi ogonowe są umiarkowanie wydłużone z okrągłymi i wklęsłymi powierzchniami stawowymi i niskimi łukami neuralnymi. Prezygoapofyzy są krótkie i delikatnie nachodzą na poprzedzające kręgi. | Zachowane kręgi ogonowe są umiarkowanie wydłużone z okrągłymi i wklęsłymi powierzchniami stawowymi i niskimi łukami neuralnymi. Prezygoapofyzy są krótkie i delikatnie nachodzą na poprzedzające kręgi. | ||
| − | Kości śródręcza i paliczki dłoni są wyraźnie delikatne, przypominające te u ''[[Herrerasaurus]] '' | + | Kości śródręcza i paliczki dłoni są wyraźnie delikatne, przypominające te u ''[[Herrerasaurus]]'' i ''[[Guibasaurus]]''. Podobnie kości śródstopia i paliczki stóp. |
| − | Kość biodrowa | + | Kość biodrowa ''Nambalia'' posiada wykształcony grzebień nadpanewkowy i w pełni perforowaną panewkę. Kość udowa nie posiada długiej szyjki. Krętarz przedni w postaci pionowego grzbietu, brak półki krętarzowej. Czwarty krętarz jest asymetryczny i położony proksymalnie. Dalszy koniec kości piszczelowej posiada umiarkowanie rozwinięty wyrostek tylno-boczny, który częściowo zakrywa od tyłu wyrostek wznoszący kości skokowej. Na przedniej powierzchni wyrostka wznoszącego kości skokowej znajduje się niewielkie, okrągłe wgłębienie. Kość skokowa ma silnie zredukowaną powierzchnię stawu łączącego ją z kością strzałkową. |
==Filogeneza== | ==Filogeneza== | ||
| − | Analizy kladystyczne przeprowadzone przez Fernando [[Novas]]a, Martina [[Ezcurra|Ezcurrę]], Sankara [[Chatterjee]] i T.S. [[Kutty|Kutty'ego]] wskazują, że | + | Analizy kladystyczne przeprowadzone przez Fernando [[Novas]]a, Martina [[Ezcurra|Ezcurrę]], Sankara [[Chatterjee]] i T.S. [[Kutty|Kutty'ego]] wskazują, że ''Nambalia'' jest jednym z bazalnych [[takson]]ów dla linii [[ewolucja|ewolucyjnej]] prowadzącej do [[Plateosauria]], bardziej zaawansowanym niż ''[[Thecodontosaurus]]'' lecz mniej niż ''[[Efraasia]]''. |
==Paleobiologia== | ==Paleobiologia== | ||
| − | Brak czaszki uniemożliwia jednoznaczne stwierdzenie, czym odżywiała się Nambalia. Prawdopodobnie jak większość prozauropodów była roślinożerna, acz nie można wykluczyć wszystkożerności, zwłaszcza, że niektóre inne prymitywne prozauropody jak [[Pantydraco]] są uważane za wszystkożerców. | + | Brak czaszki uniemożliwia jednoznaczne stwierdzenie, czym odżywiała się ''Nambalia''. Prawdopodobnie jak większość prozauropodów była roślinożerna, acz nie można wykluczyć wszystkożerności, zwłaszcza, że niektóre inne prymitywne prozauropody jak ''[[Pantydraco]]'' są uważane za wszystkożerców. |
| − | Zachowane kości kończyn sugerują, że Nambalia była zwierzęciem o delikatnej budowie, niewielkich rozmiarów (kość udowa miała około 26 cm), prawdopodobnie czworonożnym. | + | Zachowane kości kończyn sugerują, że ''Nambalia'' była zwierzęciem o delikatnej budowie, niewielkich rozmiarów (kość udowa miała około 26 cm), prawdopodobnie czworonożnym. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 75: | Linia 76: | ||
! ''N. roychowdhurii'' | ! ''N. roychowdhurii'' | ||
| [[Novas]], [[Ezcurra]], [[Chatterjee]]i [[Kutty]], [[2011]] | | [[Novas]], [[Ezcurra]], [[Chatterjee]]i [[Kutty]], [[2011]] | ||
| + | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
Novas, F.E., M.D. Ezcurra, S. Chatterjee i T.S. Kutty (2011) “New dinosaur species from the Upper Triassic Upper Maleri and Lower Dharmaram formations of Central India”. Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh, 101, 333-349. | Novas, F.E., M.D. Ezcurra, S. Chatterjee i T.S. Kutty (2011) “New dinosaur species from the Upper Triassic Upper Maleri and Lower Dharmaram formations of Central India”. Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh, 101, 333-349. | ||
| − | |||
</small> | </small> | ||
| Linia 90: | Linia 91: | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Trias]] | [[Kategoria:Trias]] | ||
| − | + | [[Kategoria:Noryk]] | |
Wersja z 19:28, 10 maj 2012
| Autor: | Korekta: |
| Szymon Dzięcioł | Mateusz Tałanda |
| Nambalia | |
|---|---|
| Długość: | ? m |
| Masa: | ? t |
| Miejsce występowania: | Indie - stan Andhra Pradesh |
| Czas występowania | 220(?) Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Wybrane kości Nambalia: kręgi ogonowe, kość biodrowa, kość udowa, kości skoku, | |
Wstęp
Nambalia to rodzaj zauropodomorfa (Sauropodomorpha), który żył na terenie dzisiejszych Indii jakieś 220 milionów lat temu.
Taksonomia
Nambalia została opisana przez Fernando Novasa, Martina Ezcurrę, Sankara Chatterjee i T.S. Kutty'ego w 2011 roku. Gatunkiem typowym jest Nambalia roychowdhurii. Nazwa rodzajowa pochodzi od miasta Nambal, które znajduje się blisko lokacji w której odnaleziono holotyp. Nazwa gatunkowa została nadana na cześć dr. Roya Chowdhuriego w uznanie jego zasług w badaniu triasowych kręgowców Indii. Jest to jedyny znany gatunek z tego rodzaju (rodzaj monotypowy). Holotyp (część ISI R273) składa się z następujących elementów (częściowo artykułowanych): prawej kości biodrowej, lewej kości udowej, dystalnego końca piszczeli i strzałki z artykułowanymi kośćmi skokową i piętową. W tej samej pracy Novas i in. (2011) opisali też drugi gatunek prozauropoda - Jaklapallisaurus asymmetrica.
Cechy diagnostyczne
| Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych. |
Nambalia charakteryzuje się następującym zestawem cech: niemal nierozszerzony poprzecznie dolny koniec kości udowej (autapomorfia), płytki przedni rowek międzykłykciowy na dolnej główce kości udowej, wgłębienie na przedniej powierzchni wyrostka wznoszącego kości skokowej, przednioboczny wyrostek kości skokowej większy od tylnobocznego - patrząc od strony grzbietowej, krawędź brzuszna kości skokowej prosta - od strony brzusznej, środkowy kłykieć kości skokowej trójkątny - patrząc z przodu.
Budowa anatomiczna
Zachowane kręgi ogonowe są umiarkowanie wydłużone z okrągłymi i wklęsłymi powierzchniami stawowymi i niskimi łukami neuralnymi. Prezygoapofyzy są krótkie i delikatnie nachodzą na poprzedzające kręgi. Kości śródręcza i paliczki dłoni są wyraźnie delikatne, przypominające te u Herrerasaurus i Guibasaurus. Podobnie kości śródstopia i paliczki stóp. Kość biodrowa Nambalia posiada wykształcony grzebień nadpanewkowy i w pełni perforowaną panewkę. Kość udowa nie posiada długiej szyjki. Krętarz przedni w postaci pionowego grzbietu, brak półki krętarzowej. Czwarty krętarz jest asymetryczny i położony proksymalnie. Dalszy koniec kości piszczelowej posiada umiarkowanie rozwinięty wyrostek tylno-boczny, który częściowo zakrywa od tyłu wyrostek wznoszący kości skokowej. Na przedniej powierzchni wyrostka wznoszącego kości skokowej znajduje się niewielkie, okrągłe wgłębienie. Kość skokowa ma silnie zredukowaną powierzchnię stawu łączącego ją z kością strzałkową.
Filogeneza
Analizy kladystyczne przeprowadzone przez Fernando Novasa, Martina Ezcurrę, Sankara Chatterjee i T.S. Kutty'ego wskazują, że Nambalia jest jednym z bazalnych taksonów dla linii ewolucyjnej prowadzącej do Plateosauria, bardziej zaawansowanym niż Thecodontosaurus lecz mniej niż Efraasia.
Paleobiologia
Brak czaszki uniemożliwia jednoznaczne stwierdzenie, czym odżywiała się Nambalia. Prawdopodobnie jak większość prozauropodów była roślinożerna, acz nie można wykluczyć wszystkożerności, zwłaszcza, że niektóre inne prymitywne prozauropody jak Pantydraco są uważane za wszystkożerców.
Zachowane kości kończyn sugerują, że Nambalia była zwierzęciem o delikatnej budowie, niewielkich rozmiarów (kość udowa miała około 26 cm), prawdopodobnie czworonożnym.
Spis gatunków
| 'Nambalia | Novas, Ezcurra, Chatterjeei Kutty, 2011 |
|---|---|
| N. roychowdhurii | Novas, Ezcurra, Chatterjeei Kutty, 2011 |
Bibliografia
Novas, F.E., M.D. Ezcurra, S. Chatterjee i T.S. Kutty (2011) “New dinosaur species from the Upper Triassic Upper Maleri and Lower Dharmaram formations of Central India”. Earth and Environmental Science Transactions of the Royal Society of Edinburgh, 101, 333-349.
