https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nowa_Zelandia&feed=atom&action=historyNowa Zelandia - Historia wersji2024-03-29T11:04:38ZHistoria wersji tej strony wikiMediaWiki 1.31.1https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nowa_Zelandia&diff=8038&oldid=prevMateusz: /* Fauna */2012-06-25T13:39:20Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">Fauna</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-left" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="pl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">← poprzednia wersja</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">Wersja z 13:39, 25 cze 2012</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l7" >Linia 7:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Linia 7:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Fauna==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Fauna==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zapis kopalny na Nowej Zelandii jest bardzo ubogi. Należy sądzić, że w mezozoiku tereny dzisiejszego archipelagu zasiedlały [[dinozaury]] znane z <del class="diffchange diffchange-inline">Australii </del>i innych części Gondwany. Po oderwaniu się od <del class="diffchange diffchange-inline">Australii</del>, warunki na Nowej Zelandii były bardzo niekorzystne dla lokalnej fauny. Najpierw prawie cały teren zalewało morze. Z [[miocen]]u znane są fragmentaryczne szczątki krokodyli, [[Avialae|ptaków]], ssaków, sfenodontów i jaszczurek, które dotarły tam z Australii lub przetrwały na nielicznych skrawkach lądu. Potem w pliocenie zniszczenia czyniły wulkany, by w [[plejstocen]]ie archipelag pokryły lodowce górskie. W [[holocen]]ie teren zamieszkiwały nielotne moa i kiwi, wiele innych ptaków, nietoperze i sfenodonty. Prawdopodobnie w jakiś sposób zwierzęta naziemne przetrwały czas zlodowaceń. Pojawienie się człowieka wstrząsnęło fauną archipelagu. Moa zostały zjedzone przez ludzi a sfenodonty wyparte przez zawleczone przez człowieka szczury. Obecnie duży udział w faunie mają gatunki zawleczone przez człowieka.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zapis kopalny na Nowej Zelandii jest bardzo ubogi. Należy sądzić, że w mezozoiku tereny dzisiejszego archipelagu zasiedlały [[dinozaury]] znane z <ins class="diffchange diffchange-inline">Antarktydy </ins>i innych części Gondwany. Po oderwaniu się od <ins class="diffchange diffchange-inline">Antarktydy</ins>, warunki na Nowej Zelandii były bardzo niekorzystne dla lokalnej fauny. Najpierw prawie cały teren zalewało morze. Z [[miocen]]u znane są fragmentaryczne szczątki krokodyli, [[Avialae|ptaków]], ssaków, sfenodontów i jaszczurek, które dotarły tam z Australii lub przetrwały na nielicznych skrawkach lądu. Potem w pliocenie zniszczenia czyniły wulkany, by w [[plejstocen]]ie archipelag pokryły lodowce górskie. W [[holocen]]ie teren zamieszkiwały nielotne moa i kiwi, wiele innych ptaków, nietoperze i sfenodonty. Prawdopodobnie w jakiś sposób zwierzęta naziemne przetrwały czas zlodowaceń. Pojawienie się człowieka wstrząsnęło fauną archipelagu. Moa zostały zjedzone przez ludzi a sfenodonty wyparte przez zawleczone przez człowieka szczury. Obecnie duży udział w faunie mają gatunki zawleczone przez człowieka.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Flora==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Flora==</div></td></tr>
</table>Mateuszhttps://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nowa_Zelandia&diff=7297&oldid=prevMateusz: /* Fauna */2012-05-08T17:07:21Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">Fauna</span></span></p>
<table class="diff diff-contentalign-left" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="pl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">← poprzednia wersja</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">Wersja z 17:07, 8 maj 2012</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l7" >Linia 7:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Linia 7:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Fauna==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Fauna==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zapis kopalny na Nowej Zelandii jest bardzo ubogi. Należy sądzić, że w mezozoiku tereny dzisiejszego archipelagu zasiedlały [[dinozaury]] znane z Australii i innych części Gondwany. Po oderwaniu się od Australii, warunki na Nowej Zelandii były bardzo niekorzystne dla lokalnej fauny. Najpierw prawie cały teren zalewało morze. Z [[miocen]]u znane są fragmentaryczne szczątki krokodyli, [[<del class="diffchange diffchange-inline">Aves</del>|ptaków]], ssaków, sfenodontów i jaszczurek, które dotarły tam z Australii lub przetrwały na nielicznych skrawkach lądu. Potem w pliocenie zniszczenia czyniły wulkany, by w [[plejstocen]]ie archipelag pokryły lodowce górskie. W [[holocen]]ie teren zamieszkiwały nielotne moa i kiwi, wiele innych ptaków, nietoperze i sfenodonty. Prawdopodobnie w jakiś sposób zwierzęta naziemne przetrwały czas zlodowaceń. Pojawienie się człowieka wstrząsnęło fauną archipelagu. Moa zostały zjedzone przez ludzi a sfenodonty wyparte przez zawleczone przez człowieka szczury. Obecnie duży udział w faunie mają gatunki zawleczone przez człowieka.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Zapis kopalny na Nowej Zelandii jest bardzo ubogi. Należy sądzić, że w mezozoiku tereny dzisiejszego archipelagu zasiedlały [[dinozaury]] znane z Australii i innych części Gondwany. Po oderwaniu się od Australii, warunki na Nowej Zelandii były bardzo niekorzystne dla lokalnej fauny. Najpierw prawie cały teren zalewało morze. Z [[miocen]]u znane są fragmentaryczne szczątki krokodyli, [[<ins class="diffchange diffchange-inline">Avialae</ins>|ptaków]], ssaków, sfenodontów i jaszczurek, które dotarły tam z Australii lub przetrwały na nielicznych skrawkach lądu. Potem w pliocenie zniszczenia czyniły wulkany, by w [[plejstocen]]ie archipelag pokryły lodowce górskie. W [[holocen]]ie teren zamieszkiwały nielotne moa i kiwi, wiele innych ptaków, nietoperze i sfenodonty. Prawdopodobnie w jakiś sposób zwierzęta naziemne przetrwały czas zlodowaceń. Pojawienie się człowieka wstrząsnęło fauną archipelagu. Moa zostały zjedzone przez ludzi a sfenodonty wyparte przez zawleczone przez człowieka szczury. Obecnie duży udział w faunie mają gatunki zawleczone przez człowieka.</div></td></tr>
<tr><td colspan="2"> </td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div> </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Flora==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Flora==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Procesy geologiczne i klimatyczne nie sprzyjały rozwojowi roślin na Nowej Zelandii. Ciepłolubna flora wysp musiała się odradzać po ustępowaniu morza, a potem lodowców. Było to możliwe dzięki migracji roślin z Australii. Dlatego roślinność wysp jest młoda ewolucyjnie i endemiczna głównie na poziomie [[gatunek|gatunków]] ([[rodzaj]]e i [[rodzina|rodziny]] są takie same jak w Australii).</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Procesy geologiczne i klimatyczne nie sprzyjały rozwojowi roślin na Nowej Zelandii. Ciepłolubna flora wysp musiała się odradzać po ustępowaniu morza, a potem lodowców. Było to możliwe dzięki migracji roślin z Australii. Dlatego roślinność wysp jest młoda ewolucyjnie i endemiczna głównie na poziomie [[gatunek|gatunków]] ([[rodzaj]]e i [[rodzina|rodziny]] są takie same jak w Australii).</div></td></tr>
</table>Mateuszhttps://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nowa_Zelandia&diff=6787&oldid=prevMateusz: /* Paleogeografia */ poprawki2012-04-18T10:51:27Z<p><span dir="auto"><span class="autocomment">Paleogeografia: </span> poprawki</span></p>
<table class="diff diff-contentalign-left" data-mw="interface">
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<col class="diff-marker" />
<col class="diff-content" />
<tr class="diff-title" lang="pl">
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">← poprzednia wersja</td>
<td colspan="2" style="background-color: #fff; color: #222; text-align: center;">Wersja z 10:51, 18 kwi 2012</td>
</tr><tr><td colspan="2" class="diff-lineno" id="mw-diff-left-l2" >Linia 2:</td>
<td colspan="2" class="diff-lineno">Linia 2:</td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>'''Nowa Zelandia''' - dzisiejsze państwo i zarazem archipelag wysp na południowym [[Pacyfik]]u, położony na wschód od [[Australia|Australii]].</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>'''Nowa Zelandia''' - dzisiejsze państwo i zarazem archipelag wysp na południowym [[Pacyfik]]u, położony na wschód od [[Australia|Australii]].</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Paleogeografia==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Paleogeografia==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'>−</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #ffe49c; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>W [[mezozoik]]u Nowa Zelandia była częścią [[Gondwana|Gondwany]], od której oddzieliła się <del class="diffchange diffchange-inline">wraz z Australią około 96 milionów lat temu. Pod koniec [[kreda|kredy]] lub na początku [[paleocen]]u, między 80 a 60 milionów lat temu Nowa Zelandia oderwała się od Australii i była samodzielnym lądem</del>. Słowo ląd może jednak być w tym miejscu niewłaściwe, gdyż była prawie w całości pod powierzchnią morza we wczesnym [[kenozoik]]u, aż do późnego [[oligocen]]u. Powstanie lądolodu na [[Antarktyda|Antarktydzie]] spowodowało obniżenie poziomu morza i wynurzenie znacznych terenów archipelagu. W [[pliocen]]ie na Nowej Zelandii zachodziły intensywne procesy wulkaniczne, których skutkiem były ogromne wylewy lawy. Sytuacja tektoniczna zadecydowała o górzystym charakterze wysp.</div></td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>W [[mezozoik]]u Nowa Zelandia była częścią [[Gondwana|Gondwany]]<ins class="diffchange diffchange-inline">, dokładniej zachodniej Antarktydy</ins>, od której oddzieliła się <ins class="diffchange diffchange-inline">w kredzie</ins>. Słowo ląd może jednak być w tym miejscu niewłaściwe, gdyż była prawie w całości pod powierzchnią morza we wczesnym [[kenozoik]]u, aż do późnego [[oligocen]]u<ins class="diffchange diffchange-inline">. Na powierzchni utrzymywał się drobny archipelag wysp</ins>. Powstanie lądolodu na [[Antarktyda|Antarktydzie]] spowodowało obniżenie poziomu morza i wynurzenie znacznych terenów archipelagu. W [[pliocen]]ie na Nowej Zelandii zachodziły intensywne procesy wulkaniczne, których skutkiem były ogromne wylewy lawy. Sytuacja tektoniczna zadecydowała o górzystym charakterze wysp.</div></td></tr>
<tr><td colspan="2"> </td><td class='diff-marker'>+</td><td style="color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #a3d3ff; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div> </div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Klimat==</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>==Klimat==</div></td></tr>
<tr><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td><td class='diff-marker'> </td><td style="background-color: #f8f9fa; color: #222; font-size: 88%; border-style: solid; border-width: 1px 1px 1px 4px; border-radius: 0.33em; border-color: #eaecf0; vertical-align: top; white-space: pre-wrap;"><div>Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.</div></td></tr>
</table>Mateuszhttps://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nowa_Zelandia&diff=6099&oldid=prevMateusz: Utworzenie hasła2012-03-24T15:52:41Z<p>Utworzenie hasła</p>
<p><b>Nowa strona</b></p><div>==Wstęp==<br />
'''Nowa Zelandia''' - dzisiejsze państwo i zarazem archipelag wysp na południowym [[Pacyfik]]u, położony na wschód od [[Australia|Australii]].<br />
==Paleogeografia==<br />
W [[mezozoik]]u Nowa Zelandia była częścią [[Gondwana|Gondwany]], od której oddzieliła się wraz z Australią około 96 milionów lat temu. Pod koniec [[kreda|kredy]] lub na początku [[paleocen]]u, między 80 a 60 milionów lat temu Nowa Zelandia oderwała się od Australii i była samodzielnym lądem. Słowo ląd może jednak być w tym miejscu niewłaściwe, gdyż była prawie w całości pod powierzchnią morza we wczesnym [[kenozoik]]u, aż do późnego [[oligocen]]u. Powstanie lądolodu na [[Antarktyda|Antarktydzie]] spowodowało obniżenie poziomu morza i wynurzenie znacznych terenów archipelagu. W [[pliocen]]ie na Nowej Zelandii zachodziły intensywne procesy wulkaniczne, których skutkiem były ogromne wylewy lawy. Sytuacja tektoniczna zadecydowała o górzystym charakterze wysp.<br />
==Klimat==<br />
Początkowo klimat był ciepły i wilgotny. Po pojawieniu się prądu wokółpolarnego zaczął się znacznie ochładzać. W plejstocenie doszło do zlodowaceń ze względu na dalekie położenie na południu globu, górzystość i sporą wilgotność. W okresach interglacjalnych, m. in. obecnie w holocenie, klimat znów jest nieco cieplejszy, zwłaszcza w północnej części Nowej Zelandii.<br />
==Fauna==<br />
Zapis kopalny na Nowej Zelandii jest bardzo ubogi. Należy sądzić, że w mezozoiku tereny dzisiejszego archipelagu zasiedlały [[dinozaury]] znane z Australii i innych części Gondwany. Po oderwaniu się od Australii, warunki na Nowej Zelandii były bardzo niekorzystne dla lokalnej fauny. Najpierw prawie cały teren zalewało morze. Z [[miocen]]u znane są fragmentaryczne szczątki krokodyli, [[Aves|ptaków]], ssaków, sfenodontów i jaszczurek, które dotarły tam z Australii lub przetrwały na nielicznych skrawkach lądu. Potem w pliocenie zniszczenia czyniły wulkany, by w [[plejstocen]]ie archipelag pokryły lodowce górskie. W [[holocen]]ie teren zamieszkiwały nielotne moa i kiwi, wiele innych ptaków, nietoperze i sfenodonty. Prawdopodobnie w jakiś sposób zwierzęta naziemne przetrwały czas zlodowaceń. Pojawienie się człowieka wstrząsnęło fauną archipelagu. Moa zostały zjedzone przez ludzi a sfenodonty wyparte przez zawleczone przez człowieka szczury. Obecnie duży udział w faunie mają gatunki zawleczone przez człowieka.<br />
==Flora==<br />
Procesy geologiczne i klimatyczne nie sprzyjały rozwojowi roślin na Nowej Zelandii. Ciepłolubna flora wysp musiała się odradzać po ustępowaniu morza, a potem lodowców. Było to możliwe dzięki migracji roślin z Australii. Dlatego roślinność wysp jest młoda ewolucyjnie i endemiczna głównie na poziomie [[gatunek|gatunków]] ([[rodzaj]]e i [[rodzina|rodziny]] są takie same jak w Australii).<br />
==Wybrana bibliografia==<br />
<small>Cox, C. B. i Moore P. D. 2000. Biogeography - An ecological and evolutionary approach. Blackwell Science, wydanie szóste, dodruk w 2003, str. 1-298.<br /><br />
Worthy T. H., A. J. D. Tennyson, M. Archer, A. M. Musser, S. J. Hand, C. Jones, B. J. Douglass, J. A. McNamara, and R. M. D. Beck. 2006. Miocene mammal reveals a Mesozoic ghost lineage on insular New Zealand, southwest Pacific. Proceedings of the National Academy of Sciences 103 (51) str. 19419-19423.</small><br />
<br />
[[Kategoria: Paleogeografia]]</div>Mateusz