Puertasaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
Linia 1: Linia 1:
 +
Do weryfikacji
 +
 +
{{DISPLAYTITLE:''Puertasaurus''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 4: Linia 7:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
−
| [[Dawid Mazurek]]
+
| [[Krzysztof Stuchlik]]
−
[[Krzysztof Stuchlik]]
+
[[Dawid Mazurek]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
[[Karol Sabath]]
 
[[Karol Sabath]]
Linia 12: Linia 15:
  
 
[[Krzysztof Lichota]]
 
[[Krzysztof Lichota]]
 +
 +
[[Marcin Szermański]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 21: Linia 26:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
−
| 30 (??37) m
+
| ok. 30 m (??)*
  
 
|-
 
|-
 
! '''Masa''':
 
! '''Masa''':
−
| >50-88 t
+
| 50-60 t (??)*
 +
 
 +
* Patrz: Rozmiary i budowa
  
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
−
| [[Argentyna]] - prowincja [[Santa Cruz]]
+
| [[Argentyna]] - prowincja Santa Cruz  
  
−
<small>([[formacja Pari Aike]])</small>
+
<small>(formacja [[Pari Aike]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| ok. 70,6-68,5 Ma
+
| ok. 70,6-68,5 [[Ma]]
  
−
<small>późna [[kreda]] (wczesny [[mastrycht]])</small>
+
<small>[[późna kreda]] (wczesny [[mastrycht]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 66: Linia 73:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
Puertazaur był powolnym roślinożercą… o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. Szkielet został odnaleziony w [[2001]], natomiast opis powstał dopiero w [[2005]] roku. Odkrywcami i preparatorami jedynego dotychczas znanego okazu byli Pablo [[Puerta]] i Santiago [[Reuil]] - to od ich nazwisk utworzono nazwę rodzajową… i epitet gatunkowy.
+
Puertazaur był powolnym roślinożercą… o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. Szkielet został odnaleziony w [[2001]] roku, natomiast opis powstał dopiero w [[2005]] roku. Odkrywcami i preparatorami jedynego dotychczas znanego okazu byli [[Pablo Puerta]] i [[Santiago Reuil]] - to od ich nazwisk utworzono nazwę [[rodzaj]]ową… i epitet [[gatunek|gatunkowy]].
 +
 
 +
Ciekawy jest fakt, że gigant ten pochodzi z formacji [[Pari Aike]] datowanej na wczesny [[mastrycht]]. Jest to dowód na to, że zauropody wcale nie zmniejszyły swoich rozmiarów na przestrzeni lat, a przetrwały w takiej postaci aż do końca ery mezozoicznej. Dotychczas nie odnaleziono współczesnego mu żadnego ogromnego mięsożercy z Argentyny, który byłby w stanie podjąć z nim walkę, jednak to prawdopodobnie tylko kwestia czasu. Tak czy owak dinozaur ten na razie zasługuje na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.
 +
 
 +
Dinozaurami współwystępują…cymi z puertazaurem były: [[bazalny]] [[Iguanodontia|iguanodont]] ''[[Talenkauen]]'' i [[Carnosauria|karnozaur]] ''[[Orkoraptor]]''. Żyły one na terenach porośniętych drzewami szpilkowymi, okresowo zalewanymi przez morze.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
−
[[Holotyp]] (MPM 10002) zawiera cztery niepołą…czone kręgi: większość dziewią…tego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiają…cy wglą…d w anatomię szyi neozauropodów), kompletny drugi kręg grzbietowy (najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona.
+
[[Holotyp]] (MPM 10002) zawiera cztery niepołączone kręgi: większość dziewiątego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiający…wgląd w anatomię szyi neozauropodów) o długości aż 118 cm, kompletny drugi kręg grzbietowy (najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m i długości 31 cm) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona, jednak nie zostały one szczegółowo jak dotąd opisane.
 +
 
 +
==Klasyfikacja==
 +
Pozycja puertazaura nie jest pewna, jednak posiada pewne charakterystyczne cechy jak np szeroki, wydłużony kręg szyjny, który pozwala twierdzić, że jest to krewny ''[[Futalognkosaurus]]'' należącego do [[Lognkosauria]].
  
 
==Rozmiary i budowa==
 
==Rozmiary i budowa==
−
Mimo tak ską…pego materiału można z pewnością… stwierdzić, że był on jednym z największych stworzeń, jakie chodziły po naszej planecie. Jego największy krą…g miał ciekawą… budowę - w przeciwieństwie do kręgów innego giganta - ''[[Argentinosaurus]]'', ten był szerszy niż wyższy. To pozwala twierdzić, że puertazaur prawdopodobnie był szerszy, i co za tym idzie masywniejszy od swojego rywala (jego szerokość szacuje się na 4,9 m!), uważanego za jednego z największych dinozaurów. Ciekawy jest fakt, że gigant ten pochodzi z formacji Pari Aike datowanej na wczesny [[mastrycht]]. Jest to dowód na to, że zauropody wcale nie zmniejszyły swoich rozmiarów na przestrzeni lat, a przetrwały w takiej postaci aż do końca ery mezozoicznej. Tak czy owak dinozaur ten na razie zasługuje chyba na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.  
+
Mimo, że puertazaur jest znany z bardzo ubogiego materiału kopalnego to na podstawie jego ogromnych kręgów można wywnioskować, że był to olbrzymi dinozaur. Początkowo [[Fernando Novas]] oszacował go na 35-40 m długości i aż na 80-100 ton wagi jednak dziś wydaje się, że są to dane mocno przesadzone. Drugi krąg grzbietowy miał długość 31 cm, u ''[[Futalognkosaurus]]'' (autorzy oszacowali go na 26 m długości) ten sam [[kręg]] mierzy 28,7 cm. Kręg szyjny puertazaura (prawdopodobnie 9.) jest bardzo duży ma aż 118 cm długości a u futalognkozaura środkowy kręg szyjny mierzy około 99 cm. Po porównaniu długość puertazaura można szacować na mniej-więcej 30 m. Puertazaur prawdopodobnie miał proporcjonalnie dłuższą szyję względem tułowia niż futalognkozaur, co być może wynika z faktu, że kręg grzbietowy puertazaura jest jednak znacznie szerszy od kręgu ''[[Futalognkosaurus]]'' i szyja była dłuższa, gdyż równoważyła szersze i cięższe cielsko niż u swojego kuzyna. Jego kręg piersiowy jest wyjątkowo krótki.
  
−
Puertazaur charakteryzował się między innymi: olbrzymimi rozmiarami ciała, rozszerzonymi wyrostkami kolczystymi kręgów szyjnych i wyją…tkowo krótkim drugim kręgiem piersiowym.
+
Masa puertazaura jest szacunkowa wynosi prawdopodobnie około 60 ton. W [[2004]] roku Mazzetta wraz z zespołem ustalił, że masa największych tytanozaurów mieściła się mniej-więcej w przedziale 60-88 ton, jednak w tym badaniu alometrycznym użyto bardzo dużej gęstości ciała 950 kg/m3 zostało to skrytykowane, np na SVPOW - [[Matt Wedel]], [[Mike Taylor]] oraz [[Zach Armstrong]] stwierdzili, że bardziej prawdopodobna jest gęstość 800 kg/m3 a największe tytanozaury jak argentynozaur i puertazaur mieściły się w przedziale 50-60 ton.
−
 
 
−
==Paleoekologia==
 
−
Dinozaurami współwystępują…cymi z puertazaurem były: bazalny [[Iguanodontia|iguanodont]] ''[[Talenkauen]]'' i [[Carnosauria|karnozaur]] ''[[Orkoraptor]]''. Żyły one na terenach porośniętych drzewami szpilkowymi, okresowo zalewanymi przez morze. Dotychczas w osadach mastrychckich nie odnaleziono w Argentynie żadnego ogromnego mięsożercy, który byłby w stanie podjąć walkę z puertazaurem, jednak to prawdopodobnie tylko kwestia czasu.  
 
  
 +
Szyja była prawdopodobnie bardzo długa i miała ciekawą budowę - kręg puertazaura jest wydłużony, z szerokimi wyrostkami kolczystymi oraz z długimi i grubymi żebrami szyjnymi, ale z kolei krótkimi kolcami nerwowymi. Taka budowa prawdopodobnie umożliwiała bardzo duża elastyczność szyi jeśli chodzi o jej ruchy w pionie, tzn. szyja mogła być prawdopodobnie bardzo wysoko podnoszona w górę jednocześnie ruchy na boki mogły być nieco bardziej ograniczone.
 +
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
! ''Puertasaurus''
 
! ''Puertasaurus''
−
| [[Novas]], [[Salgado]], [[Calvo]] i [[Agnolin]], [[2005]]
+
| {{Kpt|[[Fernando Novas|Novas]]}}, {{Kpt|[[Leonardo Salgado|Salgado]]}}, {{Kpt|[[Jorge Calvo|Calvo]]}} i {{Kpt|[[Federico Agnolín|Agnolín]]}}, [[2005]]
 
|-
 
|-
 
! ''P. reuili''
 
! ''P. reuili''
−
| [[Novas]], [[Salgado]], [[Calvo]] i [[Agnolin]], [[2005]]
+
| {{Kpt|Novas, Salgado, Calvo}} i {{Kpt|Agnolín}}, 2005
 
|}
 
|}
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
−
Novas, Fernando E.; Salgado, Leonardo; Calvo, Jorge; and Agnolin, Federico (2005). "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia". Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s. 7 (1): 37–41.
+
Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2008) Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina. Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro 65(4):511-526
 +
 
 +
Mazzetta, G.V., Christiansen, P. & Fariña, R.A. (2004) "Giants and Bizarres: Body Size of Some Southern South American Cretaceous Dinosaurs
 +
 
 +
Novas, F.E., Salgado, L., Calvo, J. & Agnolín, F. (2005) "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia". Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s. 7 (1): 37–41
 +
 
 +
http://www.mesozoico.com.ar/Forum/viewtopic.php?f=5&t=362&%3E%3Cimg%20src=#p729
 +
 
 +
http://svpow.com/2008/01/16/how-big-was-futalognkosaurus/
  
−
Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J., and Kellner, A.W.A. 2008. Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina. Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro 65(4):511-526.
+
http://svpow.com/2010/03/30/mamenchisaurus-tail-club-again/
 
</small>
 
</small>
  
Linia 100: Linia 121:
 
[[Kategoria:Sauropoda]]
 
[[Kategoria:Sauropoda]]
 
[[Kategoria:Macronaria]]
 
[[Kategoria:Macronaria]]
−
[[Kategoria:Somphospondyli]]]
+
[[Kategoria:Somphospondyli]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
Linia 106: Linia 127:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]
 +
[[Kategoria:Do poprawy - niezajęte]]

Wersja z 13:33, 26 sie 2013

Do weryfikacji


Autor: Korekta:
Krzysztof Stuchlik

Dawid Mazurek

Maciej Ziegler

Karol Sabath

Daniel Madzia

Krzysztof Lichota

Marcin Szermański

Puertasaurus (puertazaur)
Długość: ok. 30 m (??)*
Masa: 50-60 t (??)* 
* Patrz: Rozmiary i budowa
Miejsce występowania: Argentyna - prowincja Santa Cruz

(formacja Pari Aike)

Czas występowania ok. 70,6-68,5 Ma

późna kreda (wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Sauropodomorpha

Sauropoda

Eusauropoda

Neosauropoda

Macronaria

Titanosauriformes

Somphospondyli

Titanosauria

? Lognkosauria

Plik:Puertasaurus.jpg

Autor: Nima Sassani [1]

Wstęp

Puertazaur był powolnym roślinożercą… o długiej szyi i ogonie oraz masywnym cielsku. Szkielet został odnaleziony w 2001 roku, natomiast opis powstał dopiero w 2005 roku. Odkrywcami i preparatorami jedynego dotychczas znanego okazu byli Pablo Puerta i Santiago Reuil - to od ich nazwisk utworzono nazwę rodzajową… i epitet gatunkowy.

Ciekawy jest fakt, że gigant ten pochodzi z formacji Pari Aike datowanej na wczesny mastrycht. Jest to dowód na to, że zauropody wcale nie zmniejszyły swoich rozmiarów na przestrzeni lat, a przetrwały w takiej postaci aż do końca ery mezozoicznej. Dotychczas nie odnaleziono współczesnego mu żadnego ogromnego mięsożercy z Argentyny, który byłby w stanie podjąć z nim walkę, jednak to prawdopodobnie tylko kwestia czasu. Tak czy owak dinozaur ten na razie zasługuje na tytuł jednego z największych odkrytych dinozaurów.

Dinozaurami współwystępują…cymi z puertazaurem były: bazalny iguanodont Talenkauen i karnozaur Orkoraptor. Żyły one na terenach porośniętych drzewami szpilkowymi, okresowo zalewanymi przez morze.

Materiał kopalny

Holotyp (MPM 10002) zawiera cztery niepołączone kręgi: większość dziewiątego kręgu szyjnego (pierwszy znany dla olbrzymiego tytanozaura, umożliwiający…wgląd w anatomię szyi neozauropodów) o długości aż 118 cm, kompletny drugi kręg grzbietowy (najszerszy ze wszystkich dotychczas znanych u dinozaurów, o szerokości 1,68 m i wysokości 1,06 m i długości 31 cm) i trzony dwóch kręgów ze środkowej części ogona, jednak nie zostały one szczegółowo jak dotąd opisane.

Klasyfikacja

Pozycja puertazaura nie jest pewna, jednak posiada pewne charakterystyczne cechy jak np szeroki, wydłużony kręg szyjny, który pozwala twierdzić, że jest to krewny Futalognkosaurus należącego do Lognkosauria.

Rozmiary i budowa

Mimo, że puertazaur jest znany z bardzo ubogiego materiału kopalnego to na podstawie jego ogromnych kręgów można wywnioskować, że był to olbrzymi dinozaur. Początkowo Fernando Novas oszacował go na 35-40 m długości i aż na 80-100 ton wagi jednak dziś wydaje się, że są to dane mocno przesadzone. Drugi krąg grzbietowy miał długość 31 cm, u Futalognkosaurus (autorzy oszacowali go na 26 m długości) ten sam kręg mierzy 28,7 cm. Kręg szyjny puertazaura (prawdopodobnie 9.) jest bardzo duży ma aż 118 cm długości a u futalognkozaura środkowy kręg szyjny mierzy około 99 cm. Po porównaniu długość puertazaura można szacować na mniej-więcej 30 m. Puertazaur prawdopodobnie miał proporcjonalnie dłuższą szyję względem tułowia niż futalognkozaur, co być może wynika z faktu, że kręg grzbietowy puertazaura jest jednak znacznie szerszy od kręgu Futalognkosaurus i szyja była dłuższa, gdyż równoważyła szersze i cięższe cielsko niż u swojego kuzyna. Jego kręg piersiowy jest wyjątkowo krótki.

Masa puertazaura jest szacunkowa wynosi prawdopodobnie około 60 ton. W 2004 roku Mazzetta wraz z zespołem ustalił, że masa największych tytanozaurów mieściła się mniej-więcej w przedziale 60-88 ton, jednak w tym badaniu alometrycznym użyto bardzo dużej gęstości ciała 950 kg/m3 zostało to skrytykowane, np na SVPOW - Matt Wedel, Mike Taylor oraz Zach Armstrong stwierdzili, że bardziej prawdopodobna jest gęstość 800 kg/m3 a największe tytanozaury jak argentynozaur i puertazaur mieściły się w przedziale 50-60 ton.

Szyja była prawdopodobnie bardzo długa i miała ciekawą budowę - kręg puertazaura jest wydłużony, z szerokimi wyrostkami kolczystymi oraz z długimi i grubymi żebrami szyjnymi, ale z kolei krótkimi kolcami nerwowymi. Taka budowa prawdopodobnie umożliwiała bardzo duża elastyczność szyi jeśli chodzi o jej ruchy w pionie, tzn. szyja mogła być prawdopodobnie bardzo wysoko podnoszona w górę jednocześnie ruchy na boki mogły być nieco bardziej ograniczone.

Spis gatunków

Puertasaurus Novas, Salgado, Calvo i Agnolín, 2005
P. reuili Novas, Salgado, Calvo i Agnolín, 2005

Bibliografia

Calvo, J.O., Porfiri, J.D., Gonzalez-Riga, B.J. & Kellner, A.W.A. (2008) Anatomy of Futalognkosaurus dukei Calvo, Porfiri, Gonzalez-Riga & Kellner, 2007 (Dinosauria, Titanosauridae) from the Neuquen Group (Late Cretaceous), Patagonia, Argentina. Arquivos do Museu Nacional, Rio de Janeiro 65(4):511-526

Mazzetta, G.V., Christiansen, P. & Fariña, R.A. (2004) "Giants and Bizarres: Body Size of Some Southern South American Cretaceous Dinosaurs

Novas, F.E., Salgado, L., Calvo, J. & Agnolín, F. (2005) "Giant titanosaur (Dinosauria, Sauropoda)from the Late Cretaceous of Patagonia". Revisto del Museo Argentino de Ciencias Naturales, n.s. 7 (1): 37–41

http://www.mesozoico.com.ar/Forum/viewtopic.php?f=5&t=362&%3E%3Cimg%20src=#p729

http://svpow.com/2008/01/16/how-big-was-futalognkosaurus/

http://svpow.com/2010/03/30/mamenchisaurus-tail-club-again/

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Puertasaurus&oldid=10333”