Suuwassea: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Maciej Ziegler | Krzysztof Lichota Marta Tischer |} </small> ---- ...”) |
(poprawki) |
||
| Linia 24: | Linia 24: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[USA]] - Montana | + | | [[USA]] - Montana |
<small>([[formacja Morrison]] - prawdopodobnie ekwiwalent | <small>([[formacja Morrison]] - prawdopodobnie ekwiwalent | ||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | 156-147 Ma | + | | (?156) 150-147 Ma |
| − | <small>późna [[jura]] ( | + | <small>późna [[jura]] (?[[kimeryd]]-[[tyton]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 49: | Linia 49: | ||
[[Diplodocoidea]] | [[Diplodocoidea]] | ||
| + | |||
| + | [[Flagellicaudata]] | ||
[[Dicraeosauridae]] / [[Diplodocidae]] | [[Dicraeosauridae]] / [[Diplodocidae]] | ||
| − | - / ? [[Apatosaurinae]] | + | - / ?? [[Apatosaurinae]] |
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Suuwassea.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Suuwassea.jpg|400px|]] | ||
| Linia 59: | Linia 61: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Suuwassea'' jest jednym z wielu, i pierwszym opisanym, niedużym zauropodem z północnej części formacji Morrison, stosunkowo słabo poznanej w porównaniu z jej południową
częścią
. ''Suuwassea'' jest mniejsza o około 1/3 od | + | ''Suuwassea'' jest jednym z wielu, i pierwszym opisanym, niedużym zauropodem z północnej części formacji Morrison, stosunkowo słabo poznanej w porównaniu z jej południową
częścią
. ''Suuwassea'' jest mniejsza o około 1/3 od [[holotyp]]ów ''[[Diplodocus]] carnegii'' i ''[[Apatosaurus]] louisae''. |
| − | ''Suuwassea'' pochodzi prawdopodobnie z późnych osadów formacji Morrison, z piętra zwanego | + | ''Suuwassea'' pochodzi prawdopodobnie z późnych osadów formacji Morrison, z [[piętro|piętra]] zwanego [[tyton]]em. W tym czasie pojawiły się gigantyczne diplodokoidy - ''[[Diplodocus]] hallorum'' (wcześniej ''[[Seismosaurus]]''; być może synonim ''D. longus''), ''[[Supersaurus]]'' i ''[[Amphicoelias]]''. Mniejsze zauropody, wśród nich ''Suuwassea'', żyły niedaleko brzegów jurajskiego morza Sundance, co sugeruje, że te środowisko faworyzowało mniejsze rozmiary ciała w porównaniu do olbrzymów z południa. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 69: | Linia 71: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] i jedyny znany okaz to | + | [[Holotyp]] i jedyny znany okaz to nie[[artykułowany]] szkielet oznaczony ANS 21122 (Academy of Natural Sciences - Akademia Nauk Przyrodniczych, Filadelfia). Składa się na niego: część lewej kości przedszczękowej i szczękowej z zębami; kość kwadratowa, kompletna mózgoczaszka; dźwigacz, obrotnik, cztery kręgi szyjne i fragmenty kolejnych; 3 przednie kręgi grzbietowe i kilka żeber; wiele kręgów ogonowych z różnych części ogona; prawa łopatka, kość krucza i ramienna; część prawej kości piszczelowej; kość strzałkowa; kość piętowa; kilka kości śródstopia i pazury z kończyny tylnej. |
| − | ==Pozycja | + | ==Pozycja filogenetyczna== |
| − | Z powodu niekompletności materiału oraz mozaiki cech | + | Z powodu niekompletności materiału oraz mozaiki cech [[diplodokid]]ów i [[dikreozauryd]]ów u ''Suuwassea'', wyznaczenie jej pozycji jest utrudnione. [[Analiza kladystyczna]] przeprowadzona przez autorów opisu zauropoda - [[Harris]]a i [[Dodson]]a, ujawniła aż cztery możliwe pozycje w ramach nowo nazwanego [[klad]]u [[Flagellicaudata]], obejmują
cego [[Dicraeosauridae]] i [[Diplodocidae]]. Jako że ''Suuwassea'' wykazywała cechy tych dwóch grup, została uznana za trzecią
linię [[Flagellicaudata]]. |
| − | Jerry D. | + | Jerry D. Harris w analizie filogenetycznej z roku [[2006]] potwierdził tą
pozycję filogenetyczną
''Suuwassea'', lecz zaznaczył, że jest ona wynikiem m. in. niekompletności materiału kostnego, zbyt małą
ilością
cech do analizy, np. przez nieznane cechy [[rodzaj]]u ''[[Tornieria]]'' i nieuwzględnieniem cech wykazywanych przez osobniki przypisane do rodzajów ''[[Apatosaurus]]'', ''[[Diplodocus]]'' i ''[[Barosaurus]]''. Analiza [[Rauhut]]a i wsp. ([[2005]]) wykazała, że to [[bazalny]] diplodokid, natomiast badanie [[Salgado]] i wsp. ([[2006]]), że dikreozauryd. |
| − | Jak wykazał [[Harris]] w kolejnych swoich badaniach ([[2006]], [[2007]]), morfologia ''Suuwassea'' najbardziej przypomina | + | Jak wykazał [[Harris]] w kolejnych swoich badaniach ([[2006]], [[2007]]), morfologia ''Suuwassea'' najbardziej przypomina rodzaj ''[[Apatosaurus]]''. |
| − | W [[2007]] roku David | + | W [[2007]] roku David Lovelace, Scott Hartman i William Wahl opisali nowy okaz ''[[Supersaurus]] vivianae'' i przeprowadzili analizę filogenetyczną
odejmują
cą
także ten [[rodzaj]]. Analiza ta wykazała, że ''Suuwassea'' należy do [[Apatosaurinae]] i że ''Suuwassea'', ''[[Apatosaurus]]'' i ''[[Supersaurus]]'' tworzą
[[klad]], z apatozaurem i superzaurem jako [[takson siostrzany|taksonami siostrzanymi]]. Badania te wykazały, że apatozauryny były bardziej rozpowszechnione i zróżnicowane, niż wcześniej są
dzono. Jak piszą
[[Lovelace]] i in. apatozauryny były ograniczone do terenów Ameryki Północnej. Znany jest jednak ''[[Apatosaurus]]'' sp. z Portugalii ([[Mateus]], [[2006]]). Najnowsza, obszerna analiza Whitlocka ([[2011]]) wykazała jednak, że to bazalny dikreozauryd - jedyny znany z kontynentów północnych. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 90: | Linia 92: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>Harris, J.D. & Dodson, P. 2004. A new diplodocoid sauropod dinosaur from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica 49 (2): 197–210. |
| − | Harris, J.D. | ||
Harris, J.D. 2006. The significance of Suuwassea emilieae (Dinosauria: Sauropoda) for flagellicaudatan intrarelationships and evolution. Journal of Systematic Palaeontology 4(2): 185-198. doi: 10.1017/S1477201906001805 | Harris, J.D. 2006. The significance of Suuwassea emilieae (Dinosauria: Sauropoda) for flagellicaudatan intrarelationships and evolution. Journal of Systematic Palaeontology 4(2): 185-198. doi: 10.1017/S1477201906001805 | ||
| Linia 99: | Linia 100: | ||
Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. 2007. Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 527-544. | Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. 2007. Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 527-544. | ||
| − | Mateus, O. | + | Mateus, O. 2006. Late Jurassic dinosaurs from the Morrison Formation (USA), the Lourinhã and Alcobaça Formations (Portugal), and the Tendaguru Beds (Tanzania): a comparison". [w:] Foster, John R.; and Lucas, Spencer G. (red.). Paleontology and Geology of the Upper Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin (36). Albuquerque, New Mexico: New Mexico Museum of Natural History and Science. 223–231. |
| − | |||
| − | Whitlock, J.A. | + | Whitlock, J.A. 2011. A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda). Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x |
| − | http://en.wikipedia.org/wiki/Morrison_Formation#Sauropod_dinosaurs | + | http://en.wikipedia.org/wiki/Morrison_Formation#Sauropod_dinosaurs</small> |
| − | </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Wersja z 20:00, 16 gru 2011
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Krzysztof Lichota |
| Suuwassea | |
|---|---|
| Długość: | 14-15 m |
| Masa: | 6-12 t |
| Miejsce występowania: | USA - Montana
(formacja Morrison - prawdopodobnie ekwiwalent ogniwa Brushy Basin) |
| Czas występowania | (?156) 150-147 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
Dicraeosauridae / Diplodocidae - / ?? Apatosaurinae |
Rekonstrukcja przyżyciowa. [1] | |
Wstęp
Suuwassea jest jednym z wielu, i pierwszym opisanym, niedużym zauropodem z północnej części formacji Morrison, stosunkowo słabo poznanej w porównaniu z jej południową częścią . Suuwassea jest mniejsza o około 1/3 od holotypów Diplodocus carnegii i Apatosaurus louisae.
Suuwassea pochodzi prawdopodobnie z późnych osadów formacji Morrison, z piętra zwanego tytonem. W tym czasie pojawiły się gigantyczne diplodokoidy - Diplodocus hallorum (wcześniej Seismosaurus; być może synonim D. longus), Supersaurus i Amphicoelias. Mniejsze zauropody, wśród nich Suuwassea, żyły niedaleko brzegów jurajskiego morza Sundance, co sugeruje, że te środowisko faworyzowało mniejsze rozmiary ciała w porównaniu do olbrzymów z południa.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi z języka Indian z plemienia Wron, od słowa "suuwassa", oznaczają cego "pierwszy grzmot słyszany wiosną ". Samo słowo "suuwassa" składa się z dwóch słów-rdzeni: "suu" (grzmot) i "wassa" (wiekowy, starożytny). Te dwa słowa są hołdem złożonym tradycyjnemu, dziewiętnastowiecznemu określeniu zauropodów, jako "gromowych jaszczurów", od której to nazwy pochodzi znana etymologia Brontosaurus. Naukowcy zdecydowali się nadać dinozaurowi nazwę z języka Wron, ponieważ lokalizacja holotypu to rdzenne terytorium tych Indian, którzy mają tam dziś rezerwat.
Epitet gatunkowy nadano na cześć zmarłej Emilie deHellebranth, miłośniczki paleontologii, która sfinansowała ekspedycje prowadzone w latach 1999-2000, podczas których wydobyto szczą tki Suuwassea.
Materiał kopalny
Holotyp i jedyny znany okaz to nieartykułowany szkielet oznaczony ANS 21122 (Academy of Natural Sciences - Akademia Nauk Przyrodniczych, Filadelfia). Składa się na niego: część lewej kości przedszczękowej i szczękowej z zębami; kość kwadratowa, kompletna mózgoczaszka; dźwigacz, obrotnik, cztery kręgi szyjne i fragmenty kolejnych; 3 przednie kręgi grzbietowe i kilka żeber; wiele kręgów ogonowych z różnych części ogona; prawa łopatka, kość krucza i ramienna; część prawej kości piszczelowej; kość strzałkowa; kość piętowa; kilka kości śródstopia i pazury z kończyny tylnej.
Pozycja filogenetyczna
Z powodu niekompletności materiału oraz mozaiki cech diplodokidów i dikreozaurydów u Suuwassea, wyznaczenie jej pozycji jest utrudnione. Analiza kladystyczna przeprowadzona przez autorów opisu zauropoda - Harrisa i Dodsona, ujawniła aż cztery możliwe pozycje w ramach nowo nazwanego kladu Flagellicaudata, obejmują cego Dicraeosauridae i Diplodocidae. Jako że Suuwassea wykazywała cechy tych dwóch grup, została uznana za trzecią linię Flagellicaudata.
Jerry D. Harris w analizie filogenetycznej z roku 2006 potwierdził tą pozycję filogenetyczną Suuwassea, lecz zaznaczył, że jest ona wynikiem m. in. niekompletności materiału kostnego, zbyt małą ilością cech do analizy, np. przez nieznane cechy rodzaju Tornieria i nieuwzględnieniem cech wykazywanych przez osobniki przypisane do rodzajów Apatosaurus, Diplodocus i Barosaurus. Analiza Rauhuta i wsp. (2005) wykazała, że to bazalny diplodokid, natomiast badanie Salgado i wsp. (2006), że dikreozauryd.
Jak wykazał Harris w kolejnych swoich badaniach (2006, 2007), morfologia Suuwassea najbardziej przypomina rodzaj Apatosaurus.
W 2007 roku David Lovelace, Scott Hartman i William Wahl opisali nowy okaz Supersaurus vivianae i przeprowadzili analizę filogenetyczną odejmują cą także ten rodzaj. Analiza ta wykazała, że Suuwassea należy do Apatosaurinae i że Suuwassea, Apatosaurus i Supersaurus tworzą klad, z apatozaurem i superzaurem jako taksonami siostrzanymi. Badania te wykazały, że apatozauryny były bardziej rozpowszechnione i zróżnicowane, niż wcześniej są dzono. Jak piszą Lovelace i in. apatozauryny były ograniczone do terenów Ameryki Północnej. Znany jest jednak Apatosaurus sp. z Portugalii (Mateus, 2006). Najnowsza, obszerna analiza Whitlocka (2011) wykazała jednak, że to bazalny dikreozauryd - jedyny znany z kontynentów północnych.
Spis gatunków
| Suuwassea | Harris i Dodson, 2004 |
|---|---|
| S. emilieae | Harris i Dodson, 2004 |
Bibliografia
Harris, J.D. & Dodson, P. 2004. A new diplodocoid sauropod dinosaur from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica 49 (2): 197–210.
Harris, J.D. 2006. The significance of Suuwassea emilieae (Dinosauria: Sauropoda) for flagellicaudatan intrarelationships and evolution. Journal of Systematic Palaeontology 4(2): 185-198. doi: 10.1017/S1477201906001805
Harris, J.D. 2007. The appendicular skeleton of Suuwassea emilieae (Sauropoda: Flagellicaudata) from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana ( USA). Geobios 40(4): 501-522. doi: 10.1016/j.geobios.2006.02.002
Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. 2007. Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 527-544.
Mateus, O. 2006. Late Jurassic dinosaurs from the Morrison Formation (USA), the Lourinhã and Alcobaça Formations (Portugal), and the Tendaguru Beds (Tanzania): a comparison". [w:] Foster, John R.; and Lucas, Spencer G. (red.). Paleontology and Geology of the Upper Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin (36). Albuquerque, New Mexico: New Mexico Museum of Natural History and Science. 223–231.
Whitlock, J.A. 2011. A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda). Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x
http://en.wikipedia.org/wiki/Morrison_Formation#Sauropod_dinosaurs
![[1]](http://fc04.deviantart.com/fs8/i/2005/293/1/a/Suuwassea_emilieae_by_briankroesch.jpg){kind=link}