Suuwassea

Autor:	Korekta:
Maciej Ziegler	Krzysztof Lichota Marta Tischer

---

Suuwassea
Długość:	14-15 m
Masa:	6-12 t
Miejsce występowania:	USA - Montana (formacja Morrison - prawdopodobnie ekwiwalent ogniwa Brushy Basin)
Czas występowania	(?156) 150-147 Ma późna jura (?kimeryd-tyton)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Sauropodomorpha Sauropoda Eusauropoda Neosauropoda Diplodocoidea Flagellicaudata Dicraeosauridae / Diplodocidae - / ?? Apatosaurinae
Rekonstrukcja przyżyciowa. [1]

Wstęp

Suuwassea jest jednym z wielu, i pierwszym opisanym, niedużym zauropodem z północnej części formacji Morrison, stosunkowo słabo poznanej w porównaniu z jej południową… częścią…. Suuwassea jest mniejsza o około 1/3 od holotypów Diplodocus carnegii i Apatosaurus louisae.

Suuwassea pochodzi prawdopodobnie z późnych osadów formacji Morrison, z piętra zwanego tytonem. W tym czasie pojawiły się gigantyczne diplodokoidy - Diplodocus hallorum (wcześniej Seismosaurus; być może synonim D. longus), Supersaurus i Amphicoelias. Mniejsze zauropody, wśród nich Suuwassea, żyły niedaleko brzegów jurajskiego morza Sundance, co sugeruje, że te środowisko faworyzowało mniejsze rozmiary ciała w porównaniu do olbrzymów z południa.

Etymologia

Nazwa rodzajowa pochodzi z języka Indian z plemienia Wron, od słowa "suuwassa", oznaczają…cego "pierwszy grzmot słyszany wiosną…". Samo słowo "suuwassa" składa się z dwóch słów-rdzeni: "suu" (grzmot) i "wassa" (wiekowy, starożytny). Te dwa słowa są… hołdem złożonym tradycyjnemu, dziewiętnastowiecznemu określeniu zauropodów, jako "gromowych jaszczurów", od której to nazwy pochodzi znana etymologia Brontosaurus. Naukowcy zdecydowali się nadać dinozaurowi nazwę z języka Wron, ponieważ lokalizacja holotypu to rdzenne terytorium tych Indian, którzy mają… tam dziś rezerwat.

Epitet gatunkowy nadano na cześć zmarłej Emilie deHellebranth, miłośniczki paleontologii, która sfinansowała ekspedycje prowadzone w latach 1999-2000, podczas których wydobyto szczą…tki Suuwassea.

Materiał kopalny

Holotyp i jedyny znany okaz to nieartykułowany szkielet oznaczony ANS 21122 (Academy of Natural Sciences - Akademia Nauk Przyrodniczych, Filadelfia). Składa się na niego: część lewej kości przedszczękowej i szczękowej z zębami; kość kwadratowa, kompletna mózgoczaszka; dźwigacz, obrotnik, cztery kręgi szyjne i fragmenty kolejnych; 3 przednie kręgi grzbietowe i kilka żeber; wiele kręgów ogonowych z różnych części ogona; prawa łopatka, kość krucza i ramienna; część prawej kości piszczelowej; kość strzałkowa; kość piętowa; kilka kości śródstopia i pazury z kończyny tylnej.

Pozycja filogenetyczna

Z powodu niekompletności materiału oraz mozaiki cech diplodokidów i dikreozaurydów u Suuwassea, wyznaczenie jej pozycji jest utrudnione. Analiza kladystyczna przeprowadzona przez autorów opisu zauropoda - Harrisa i Dodsona, ujawniła aż cztery możliwe pozycje w ramach nowo nazwanego kladu Flagellicaudata, obejmują…cego Dicraeosauridae i Diplodocidae. Jako że Suuwassea wykazywała cechy tych dwóch grup, została uznana za trzecią… linię Flagellicaudata.

Jerry D. Harris w analizie filogenetycznej z roku 2006 potwierdził tą… pozycję filogenetyczną… Suuwassea, lecz zaznaczył, że jest ona wynikiem m. in. niekompletności materiału kostnego, zbyt małą… ilością… cech do analizy, np. przez nieznane cechy rodzaju Tornieria i nieuwzględnieniem cech wykazywanych przez osobniki przypisane do rodzajów Apatosaurus, Diplodocus i Barosaurus. Analiza Rauhuta i wsp. (2005) wykazała, że to bazalny diplodokid, natomiast badanie Salgado i wsp. (2006), że dikreozauryd.

Jak wykazał Harris w kolejnych swoich badaniach (2006, 2007), morfologia Suuwassea najbardziej przypomina rodzaj Apatosaurus.

W 2007 roku David Lovelace, Scott Hartman i William Wahl opisali nowy okaz Supersaurus vivianae i przeprowadzili analizę filogenetyczną… odejmują…cą… także ten rodzaj. Analiza ta wykazała, że Suuwassea należy do Apatosaurinae i że Suuwassea, Apatosaurus i Supersaurus tworzą… klad, z apatozaurem i superzaurem jako taksonami siostrzanymi. Badania te wykazały, że apatozauryny były bardziej rozpowszechnione i zróżnicowane, niż wcześniej są…dzono. Jak piszą… Lovelace i in. apatozauryny były ograniczone do terenów Ameryki Północnej. Znany jest jednak Apatosaurus sp. z Portugalii (Mateus, 2006). Najnowsza, obszerna analiza Whitlocka (2011) wykazała jednak, że to bazalny dikreozauryd - jedyny znany z kontynentów północnych.

Spis gatunków

Suuwassea	Harris i Dodson, 2004
S. emilieae	Harris i Dodson, 2004

Bibliografia

Harris, J.D. & Dodson, P. 2004. A new diplodocoid sauropod dinosaur from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA. Acta Palaeontologica Polonica 49 (2): 197–210.

Harris, J.D. 2006. The significance of Suuwassea emilieae (Dinosauria: Sauropoda) for flagellicaudatan intrarelationships and evolution. Journal of Systematic Palaeontology 4(2): 185-198. doi: 10.1017/S1477201906001805

Harris, J.D. 2007. The appendicular skeleton of Suuwassea emilieae (Sauropoda: Flagellicaudata) from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana ( USA). Geobios 40(4): 501-522. doi: 10.1016/j.geobios.2006.02.002

Lovelace, D.M., Hartman, S.A. & Wahl, W.R. 2007. Morphology of a specimen of Supersaurus (Dinosauria, Sauropoda) from the Morrison Formation of Wyoming, and a re-evaluation of diplodocid phylogeny. Arquivos do Museu Nacional, Rio do Janeiro, 65(4): 527-544.

Mateus, O. 2006. Late Jurassic dinosaurs from the Morrison Formation (USA), the Lourinhã and Alcobaça Formations (Portugal), and the Tendaguru Beds (Tanzania): a comparison". [w:] Foster, John R.; and Lucas, Spencer G. (red.). Paleontology and Geology of the Upper Morrison Formation. New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin (36). Albuquerque, New Mexico: New Mexico Museum of Natural History and Science. 223–231.

Whitlock, J.A. 2011. A phylogenetic analysis of Diplodocoidea (Saurischia: Sauropoda). Zoological Journal of the Linnean Society, 161(4), 872–915. DOI: 10.1111/j.1096-3642.2010.00665.x

http://en.wikipedia.org/wiki/Morrison_Formation#Sauropod_dinosaurs