Tianchisaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(http://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tienczizaur&oldid=32395552 + uzupełnienia) |
(popr.) |
||
| Linia 31: | Linia 31: | ||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Thyreophora]] | [[Thyreophora]] | ||
| Linia 48: | Linia 44: | ||
== Historia odkryć == | == Historia odkryć == | ||
| − | Skamieniałości tienczizaura odkryli w 1974 roku studenci Uniwersytetu Xinjiang. Dwa lata później przesłano | + | Skamieniałości tienczizaura odkryli w 1974 roku studenci Uniwersytetu Xinjiang. Dwa lata później okaz przesłano do Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w celu identyfikacji. Na ich podstawie [[Dong Zhiming]] ustanowił w 1993 roku gatunek ''Tianchisaurus nedegoapeferima''. Jego nazwa odnosi się do jeziora Tianchi („Niebiańskiego Jeziora”) w Tienszanie, w pobliżu którego odkryto [[skamieniałość|skamieniałości]], natomiast epitet gatunkowy pochodzi od pierwszych liter nazwisk Sama Neilla, Laury Dern, Jeffa Goldbluma, Richarda Attenborougha, Boba Pecka, Martina Ferrary, Ariany Richards i Joeya Mazelli – aktorów występujących w filmie ''Park Jurajski''. |
== Budowa i materiał kopalny == | == Budowa i materiał kopalny == | ||
| Linia 70: | Linia 66: | ||
<small> | <small> | ||
* Dong Z. 1993. An ankylosaur (ornithischian dinosaur) from the Middle Jurassic of the Junggar Basin, China. Vertebrata PalAsiatica 31 (4): 257–266. [http://www.ivpp.ac.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/200812/W020090813370614393532.pdf PDF]. | * Dong Z. 1993. An ankylosaur (ornithischian dinosaur) from the Middle Jurassic of the Junggar Basin, China. Vertebrata PalAsiatica 31 (4): 257–266. [http://www.ivpp.ac.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/200812/W020090813370614393532.pdf PDF]. | ||
| + | * Carpenter K. 2001. Phylogenetic analysis of the Ankylosauria. W: Carpenter K (red.): The Armored Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press, s. 455–483. | ||
* Vickaryous MK, Maryańska T, Weishampel DB. 2004. Ankylosauria. W: Weishampel DB, Dodson P, Osmólska H (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, s. 363–392. | * Vickaryous MK, Maryańska T, Weishampel DB. 2004. Ankylosauria. W: Weishampel DB, Dodson P, Osmólska H (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, s. 363–392. | ||
* Thompson RS, Parish JC, Maidment SCR, Barret PM. 2012. Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). Journal of Systematic Palaeontology 10 (2): 301–312. [[doi:10.1080/14772019.2011.569091]].</small> | * Thompson RS, Parish JC, Maidment SCR, Barret PM. 2012. Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). Journal of Systematic Palaeontology 10 (2): 301–312. [[doi:10.1080/14772019.2011.569091]].</small> | ||
Wersja z 20:01, 14 sie 2012
| Autor: | Korekta: |
| Tomasz Skawiński |
| Tianchisaurus (tienczizaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 3 m |
| Masa: | ? kg |
| Miejsce występowania: | Chiny - Xinjiang
formacja Toutunhe |
| Czas występowania |
?170-161 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Tienczizaur (Tianchisaurus) to rodzaj niewielkiego, prymitywnego ankylozauryda żyjącego w środkowej jurze na terenach współczesnych Chin.
Historia odkryć
Skamieniałości tienczizaura odkryli w 1974 roku studenci Uniwersytetu Xinjiang. Dwa lata później okaz przesłano do Instytutu Paleontologii Kręgowców i Paleoantropologii w celu identyfikacji. Na ich podstawie Dong Zhiming ustanowił w 1993 roku gatunek Tianchisaurus nedegoapeferima. Jego nazwa odnosi się do jeziora Tianchi („Niebiańskiego Jeziora”) w Tienszanie, w pobliżu którego odkryto skamieniałości, natomiast epitet gatunkowy pochodzi od pierwszych liter nazwisk Sama Neilla, Laury Dern, Jeffa Goldbluma, Richarda Attenborougha, Boba Pecka, Martina Ferrary, Ariany Richards i Joeya Mazelli – aktorów występujących w filmie Park Jurajski.
Budowa i materiał kopalny
Holotyp (IVPP V 10614) obejmuje fragmenty czaszki, pięć kręgów szyjnych, sześć tułowiowych, siedem krzyżowych i trzy ogonowe, kilka fragmentów kości kończyn, elementy pancerza i niezidentyfikowane szczątki. Skamieniałości pochodzą ze środkowojurajskich osadów formacji Toutunhe w powiecie Fukang, w regionie Xinjiang. Tianchisaurus osiągał niewielkie rozmiary, szacowane przez Donga na około 3 m długości. Miał dobrze rozwinięty pancerz w okolicy barków i liczne niewielkie osteodermy na tułowiu. Jego czaszka była stosunkowo ciężko zbudowana i nieco szersza niż u scelidozaura. Żuchwa podobna jak u stegozaurów. Kręgi tułowiowe dwupłaskie (amphiplatyan) i niewspółskostniałe z żebrami. Kość krzyżowa zbudowana z siedmiu kręgów. Ogon zakończony płaską maczugą ogonową.
Systematyka
Tianchisaurus jest pierwszym ankylozaurem znanym ze środkowej jury centralnej Azji. Dong uważał go za dość prymitywnego ankylozaura, jednak obecność kostnej buławy na ogonie wskazuje na jego przynależność do Ankylosauridae. W 2004 roku Vickaryous i współpracownicy nie uwzględnili tienczizaura na liście ważnych taksonów Ankylosauria, za nomen dubium uznał go też Carpenter (2001). Z tego powodu Tianchisaurus nie został uwzględniony w analizie filogenetycznej ankylozaurów przeprowadzonej przez Thompsona i współpracowników (2012).
Spis gatunków
| Tianchisaurus | Dong, 1993 | ?nomen dubium |
|---|---|---|
| T. nedegoapeferima | Dong, 1993 | ?nomen dubium |
Bibliografia
- Dong Z. 1993. An ankylosaur (ornithischian dinosaur) from the Middle Jurassic of the Junggar Basin, China. Vertebrata PalAsiatica 31 (4): 257–266. PDF.
- Carpenter K. 2001. Phylogenetic analysis of the Ankylosauria. W: Carpenter K (red.): The Armored Dinosaurs. Bloomington: Indiana University Press, s. 455–483.
- Vickaryous MK, Maryańska T, Weishampel DB. 2004. Ankylosauria. W: Weishampel DB, Dodson P, Osmólska H (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, s. 363–392.
- Thompson RS, Parish JC, Maidment SCR, Barret PM. 2012. Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). Journal of Systematic Palaeontology 10 (2): 301–312. doi:10.1080/14772019.2011.569091.
