Turanoceratops: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Bibliografia)
m
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 4 użytkowników)
Linia 2: Linia 2:
 
{{Opis
 
{{Opis
 
  |Autor                  = [[Jakub Albert Starzyński]]
 
  |Autor                  = [[Jakub Albert Starzyński]]
  |Korekta                = [[Dawid Mika]], [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Michał Siedlecki]], [[Kamil Kamiński]], [[Adrian Sztuba]]
+
  |Korekta                = [[Dawid Mika]], [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Michał Siedlecki]], [[Kamil Kamiński]], [[Adrian Sztuba]], [[Paweł Konarzewski]]
 
  |nazwa                  = ''Turanoceratops'' (turanoceratops)
 
  |nazwa                  = ''Turanoceratops'' (turanoceratops)
  |długość                = ?2 m
+
  |długość                = 2 m <ref name=Paul2016>Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.</ref>
  |wysokość              = ?0,7 m
+
  |wysokość              =  
  |masa                  = ?175 kg
+
  |masa                  = 175 kg <ref name=Paul2016></ref>
 
  |dieta                  = roślinożerny
 
  |dieta                  = roślinożerny
 
  |miejsce                = [[Uzbekistan]], dystrykt Navoi Viloyat
 
  |miejsce                = [[Uzbekistan]], dystrykt Navoi Viloyat
 
<small>([[formacja]] [[Bissekty]])</small>
 
<small>([[formacja]] [[Bissekty]])</small>
  |czas                  = {{Występowanie|92|89}}
+
  |czas                  = {{Występowanie|92|90}}
ok. 92–89 [[Ma]]<br>
+
ok. 92–90 [[Ma]]<br>
 
<small>[[późna kreda]] (środkowy\późny [[turon]])</small>
 
<small>[[późna kreda]] (środkowy\późny [[turon]])</small>
 
  |systematyka            =  
 
  |systematyka            =  
Linia 22: Linia 22:
 
[[Ceratopsoidea]]
 
[[Ceratopsoidea]]
  
?[[Ceratopsidae]]
+
?? [[Ceratopsidae]]
  
?[[Centrosaurinae/Chasmosaurinae]]
+
??? [[Centrosaurinae]] / ??? [[Chasmosaurinae]]
 
|grafika                = Turanoceratops_tardabilis_life_restoration.jpg
 
|grafika                = Turanoceratops_tardabilis_life_restoration.jpg
 
  |podpis                = Rekonstrukcja. Autor: Robinson Kunz. [https://www.deviantart.com/paleocolour/art/Turanoceratops-tardabilis-714749964].
 
  |podpis                = Rekonstrukcja. Autor: Robinson Kunz. [https://www.deviantart.com/paleocolour/art/Turanoceratops-tardabilis-714749964].
  |PorównanieGrupa        =  
+
  |PorównanieGrupa        = Zuniceratops silhouette
  |PorównanieDługość      =  
+
  |PorównanieDługość      = 2
 
  |mapa                  =  
 
  |mapa                  =  
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
 
<display_points type="terrain" zoom=3>
Linia 34: Linia 34:
 
</display_points>
 
</display_points>
 
}}
 
}}
 
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Turanoceratops'' został opisany przez [[Nessov]]a, Kaznyshkinę i [[Cherepanov]]a w 1989 r. na podstawie fragmentarycznej kości szczękowa wraz z zębami znalezionej w osadach [[formacja|formacji]] [[Bissekty]]. Może być on jednym z najwcześniejszym przedstawicieli [[Ceratopsidae]], a zarazem kolejnym jej azjatyckim członkiem.
+
''Turanoceratops'' został opisany przez [[Nessov]]a, Kaznyshkinę i [[Cherepanov]]a w 1989 r. na podstawie fragmentarycznej kości szczękowa wraz z zębami znalezionej w osadach [[formacja|formacji]] [[Bissekty]]. Jest najwcześniejszym znanym przedstawicielem [[Ceratopsoidea]] pochodzącym z terenów Azji.
  
 
==Budowa i paleobiologia==
 
==Budowa i paleobiologia==
Turanoceratops był stosunkowo małym ceratopsoidem. Zapewne najbardziej przypominał [[zuniceratops]]a. Podobnie jak jego krewniacy był roślinożercą. Jego głównym pożywieniem były paprocie oraz rośliny szpilkowe. Rośliny kwiatowe były w kredzie geograficznie ograniczone w krajobrazie, więc prawdopodobieństwo, że turanoceratops się nimi pożywiał jest nikłe.
+
''Turanoceratops'' był stosunkowo małym czworonożnym ceratopsoidem. Posiadał dwa dobrze rozwinięte rogi nadoczne. W szczęce zachowało się około 20 zębów, jednak ich ilość była niewielka w stosunku do amerykańskich [[Ceratopsidae|ceratopsydów]] (Nessov, 1995). Od ''Zuniceratops'' i bazalnych neoceratopsów różnił się obecnością dwóch korzeni zębów (Sues i Averianov, 2009a). Podobnie jak jego krewniacy był roślinożercą. Jego głównym pożywieniem były paprocie oraz rośliny szpilkowe. Rośliny kwiatowe były w kredzie geograficznie ograniczone w krajobrazie, więc prawdopodobieństwo, że turanoceratops się nimi pożywiał jest nikłe.
  
 
==Materiał kopalny ==
 
==Materiał kopalny ==
 
[[Holotyp]] - okaz CCMGE 251/12457 - to częściowa kość szczękowa wraz z niektórymi zębami.
 
[[Holotyp]] - okaz CCMGE 251/12457 - to częściowa kość szczękowa wraz z niektórymi zębami.
  
Materiał przypisany obejmuje kość przedzębową, zęby, fragment kości szczękowej, kość zaoczodołową z rogiem nadoczodołowym, rdzeń rogu nadoczodołowego, możliwe fragmenty kryzy, część kości ramiennej, fragmenty kości piszczelowych złączonych z kośćmi skokowymi oraz kość śródstopia. Do tego rodzaju przypisywano również fragment mózgoczaszki i kość interpretowaną jako część kryzy (konkretnie kości ciemieniowej). Jak się jednak okazało mózgoczaszka należała do niezidentyfikowanego zauropoda, natomiast domniemana kość ciemieniowa była osteodermą ankylozaura, być może znanej z tej samej formacji [[Bissektipelta|bissektipelty]] (Sues i Averianov, 2009).
+
Materiał przypisany obejmuje kość przedzębową, zęby, fragment kości szczękowej, kość zaoczodołową z rogiem nadoczodołowym, rdzeń rogu nadoczodołowego, możliwe fragmenty kryzy, część kości ramiennej, fragmenty kości piszczelowych złączonych z kośćmi skokowymi oraz kość śródstopia. Do tego rodzaju przypisywano również fragment mózgoczaszki i kość interpretowaną jako część kryzy (konkretnie kości ciemieniowej). Jak się jednak okazało mózgoczaszka należała do niezidentyfikowanego zauropoda, natomiast domniemana kość ciemieniowa była osteodermą ankylozaura, być może znanej z tej samej formacji [[Bissektipelta|bissektipelty]] (Sues i Averianov, 2009a).
  
 
==Systematyka==
 
==Systematyka==
Nessov w 1995 roku uznał turanoceratopsa za [[Ceratopsoidea|ceratopsyda]], konkretnie za [[Centrosaurinae|centrozauryna]]. Kolejni badacze, np. Wolfe i Kirkland (1998), w oparciu o jego analizę zaliczyli go do Ceratopsoidea jako takson siostrzany do [[Ceratopsidae|ceratopsydów]]. Turanoceratops został jednak uznany za nomen dubium przez Mokovickiego w 2002 roku oraz Dodsona, Foster i Sampsona w 2004 roku. Według nich był to [[Neoceratopsia|neoceratops]] nienależący do [[ceratopsoidea]].  
+
Nessov w 1995 roku uznał turanoceratopsa za [[Ceratopsoidea|ceratopsyda]], konkretnie za [[Centrosaurinae|centrozauryna]]. Kolejni badacze, np. Wolfe i Kirkland (1998), w oparciu o jego analizę zaliczyli go do Ceratopsoidea jako takson siostrzany do [[Ceratopsidae|ceratopsydów]]. Turanoceratops został jednak uznany za ''[[nomen dubium]]'' przez Mokovickiego w 2002 roku oraz Dodsona, Foster i Sampsona w 2004 roku. Według nich był to [[Neoceratopsia|neoceratops]] nienależący do [[Ceratopsoidea]].  
  
Hans-Dieter Sues i Aleksandr Averianov w 2009 uznali go za ważny rodzaj, a także opisali nowe szczątki. Dzięki nim badacze ci stwierdzili, że jest on pierwszym znanym przedstawicielem Ceratopsidae spoza Ameryki Północnej – bardziej zaawansowanym niż współczesny mu ''[[Zuniceratops]]''. Ich badanie wykazało, że jest chasmozaurynem. Andrew Farke i jego współpracownicy nie zgodzili się z wynikami badań Suesa i Averianova i uznali go za bazalnego centrozauryna. Sues i Averianov stwierdzili, że w badaniach Farke'go wystąpił błąd w kodowaniu cech morfologicznych tego ceratopsoida, podtrzymali zatem wynik swojego wcześniejszego badania. Późniejsze analizy (np. Xu i in., 2010; McDonald, 2011) wskazały, że turanoceratops znajduje się poza [[Ceratopsidae]].
+
Hans-Dieter Sues i Aleksandr Averianov w 2009 uznali go za ważny rodzaj, a także opisali nowe szczątki. Dzięki nim badacze ci stwierdzili, że jest on pierwszym znanym przedstawicielem Ceratopsidae spoza Ameryki Północnej – bardziej zaawansowanym niż współczesny mu ''[[Zuniceratops]]''. Ich badanie wykazało, że jest chasmozaurynem. Andrew Farke i jego współpracownicy nie zgodzili się z wynikami badań Suesa i Averianova i uznali go za bazalnego centrozauryna. Sues i Averianov stwierdzili, że w badaniach Farke'go wystąpił błąd w kodowaniu cech morfologicznych tego ceratopsoida, podtrzymali zatem wynik swojego wcześniejszego badania. Obecnie analizy wykazują, że turanoceratops znajduje się poza [[Ceratopsidae]], lecz nie można wykluczyć jego przynależności do tego [[klad]]u <ref>Dalman, S.G., Hodnett, J.-P.M., Lichtig, A.J., Lucas, S,G. (2018). "A new ceratopsid dinosaur (Centrosaurinae: Nasutoceratopsini) from the Fort Crittenden Formation, Upper Cretaceous (Campanian) of Arizona". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. 79: 141–164</ref><ref>Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G., Lichtig, A.J. & Dodson, P. (2021). "The oldest centrosaurine: a new ceratopsid dinosaur (Dinosauria: Ceratopsidae) from the Allison Member of the Menefee Formation (Upper Cretaceous, early Campanian), northwestern New Mexico, USA".  PalZ 95, 291–335. [[doi:10.1007/s12542-021-00555-w]]</ref><ref>Yu, Congyu; Prieto-Marquez, Albert; Chinzorig, Tsogtbaatar; Badamkhatan, Zorigt; Norell, Mark (2020-09-10). "A neoceratopsian dinosaur from the early Cretaceous of Mongolia and the early evolution of ceratopsia". Communications Biology. 3 (1): 1–8. [[doi:10.1038/s42003-020-01222-7]].</ref><ref>Arbour, V., Evans, D. (2019). "A new leptoceratopsid dinosaur from Maastrichtian-aged deposits of the Sustut Basin, northern British Columbia, Canada". PeerJ. [[doi:10.7717/peerj.7926]].</ref><ref>He, Makovicky, Wang, Chen, Sullivan, Han i Xu, 2015. „A New Leptoceratopsid (Ornithischia, Ceratopsia) with a Unique Ischium from the Upper Cretaceous of Shandong Province, China”. PLoS ONE 10(12): e0144148 [[doi:10.1371/journal.pone.0144148]]</ref>.
  
 
==Środowisko życia==
 
==Środowisko życia==
Turanoceratops koegzystował z różnymi zwierzętami tj. krokodylomorfami (m.in. wczesnymi aligatoridami), pterozaurem ''Azchdarcho'', ssakami (w tym rodzajem ''Uzbekbataar''). Inne dinozaury z formacji [[Bissekty]] to m.in. wszystkożerny ankylozauryd ''[[Bissektipelta]]'', hadrozauroidy ''[[Levnesovia]]'' i ''[[Gilmoreosaurus]]'' (ten drugi to ''[[nomen dubium]])'', hadrozauryd ''[[Cionodon]]'' (również ''[[nomen dubium]]''), elmizauryn ''[[Caenagnathasia]]'', wątpliwy gatunek ''[[Archaeornithomimus]]'', tyranozauroid wielkości konia ''[[Timurlengia]] (czołowy drapieżnik swego ekosystemu)'', ?dromeozauryd ''[[Itemirus]]'' oraz znane z zębów troodontydy: ''[[Euronychodon]]'' i ''[[Urbacodon]]''.
+
''Turanoceratops'' zamieszkiwał tereny dobrze nawodnione np. wybrzeża (Paul, 2016). Koegzystował z różnymi zwierzętami tj. krokodylomorfami (m.in. wczesnymi aligatoridami), pterozaurem ''Azchdarcho'', ssakami (w tym rodzajem ''Uzbekbataar''). Inne dinozaury z formacji [[Bissekty]] to m.in. wszystkożerny ankylozauryd ''[[Bissektipelta]]'', hadrozauroidy ''[[Levnesovia]]'' i ''[[Gilmoreosaurus]]'' (ten drugi to ''[[nomen dubium]])'', hadrozauryd ''[[Bactrosaurus|Bactrosaurus kysylkumensis]]'', elmizauryn ''[[Caenagnathasia]]'', wątpliwy gatunek ''[[Archaeornithomimus]]'', tyranozauroid wielkości konia ''[[Timurlengia]] (czołowy drapieżnik swego ekosystemu)'', ?dromeozauryd ''[[Itemirus]]'' oraz znane z zębów troodontydy: ''[[Euronychodon]]'' i ''[[Urbacodon]]''.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 59: Linia 58:
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Turanoceratops''
+
|{{V| ''Turanoceratops''}}
 
| {{Kpt|[[Lew Nessov|Nessov]]}}, {{Kpt|[[L.F.Kaznyskhina|Kaznyskhina]]}} i {{Kpt|[[Gennady Olechovich Cherepanov|Cherepanov]]}}, [[1989]]
 
| {{Kpt|[[Lew Nessov|Nessov]]}}, {{Kpt|[[L.F.Kaznyskhina|Kaznyskhina]]}} i {{Kpt|[[Gennady Olechovich Cherepanov|Cherepanov]]}}, [[1989]]
 
|-
 
|-
! ''T. tardabilis''
+
|{{V| ''T. tardabilis''}}
 
| {{Kpt|Nessov}}, {{Kpt|Kaznyskhina}} i {{Kpt|Cherepanov}}, 1989
 
| {{Kpt|Nessov}}, {{Kpt|Kaznyskhina}} i {{Kpt|Cherepanov}}, 1989
 
|}
 
|}
Linia 69: Linia 68:
 
<small>Dodson P., Forster C.A. & Sampson S.D (2004) "Ceratopsidae". W: Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 494-513.
 
<small>Dodson P., Forster C.A. & Sampson S.D (2004) "Ceratopsidae". W: Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 494-513.
  
Farke, A., Sampson, S. D., Forster, C. A., Loewen, M. A. (2009). "Turanoceratops tardabilis—sister taxon, but not a ceratopsid." Naturwissenschaften, 7 maj 2009. [[doi:10.1007/s00114-009-0543-8]]
+
Farke, A., Sampson, S. D., Forster, C. A., Loewen, M. A. (2009). "''Turanoceratops tardabilis''—sister taxon, but not a ceratopsid." Naturwissenschaften, 7 maj 2009. [[doi:10.1007/s00114-009-0543-8]]
 
 
McDonald A. T., (2011). "A Subadult Specimen of ''Rubeosaurus ovatus'' (Dinosauria: Ceratopsidae), with Observations on Other Ceratopsids from the Two Medicine Formation". PLoS ONE 6(8): e22710. [[doi:10.1371/journal.pone.0022710]]
 
  
 
Nesov, L.A.. (1995). “Dinosaurs of Northern Eurasia: New Data about Assemblages, Ecology and Paleobiogeography”. Izdatelstvo Sankt-Peterburgskogo Universiteta.  
 
Nesov, L.A.. (1995). “Dinosaurs of Northern Eurasia: New Data about Assemblages, Ecology and Paleobiogeography”. Izdatelstvo Sankt-Peterburgskogo Universiteta.  
  
Paul, G.S. (2010). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University.  
+
Nessov, L. A., Kaznyshkina, L. F., & Cherepanov, G. O. (1989). "Ceratopsian dinosaurs and crocodiles of the middle Mesozoic of Asia". Theoretical and applied aspects of modern paleontology, 142-149.
  
Sues, H.-D., Averianov, A. (2009). "Phylogenetic position of Turanoceratops (Dinosauria: Ceratopsia)." Naturwissenschaften, 20 May 2009. [[doi:10.1007/s00114-009-0552-7]]
+
Sues, H.-D., Averianov, A. (2009a). "''Turanoceratops tardabilis''—the first ceratopsid dinosaur from Asia". Naturwissenschaften, 96(5), 645–652. [[doi:10.1007/s00114-009-0518-9]]
  
Sues, H.-D., Averianov, A. (2009). "''Turanoceratops tardabilis''—the first ceratopsid dinosaur from Asia". Naturwissenschaften, 96(5), 645–652. [[doi:10.1007/s00114-009-0518-9]]
+
Sues, H.-D., Averianov, A. (2009b). "Phylogenetic position of ''Turanoceratops'' (Dinosauria: Ceratopsia)." Naturwissenschaften, 20 May 2009. [[doi:10.1007/s00114-009-0552-7]]
  
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops
 
http://en.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops
- http://pl.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops
+
 
- http://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation
+
http://pl.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops
</small>
+
 
 +
http://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]  

Aktualna wersja na dzień 19:30, 6 gru 2023

Autor: Jakub Albert Starzyński
Korekta: Dawid Mika, Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Michał Siedlecki, Kamil Kamiński, Adrian Sztuba, Paweł Konarzewski


Turanoceratops (turanoceratops)
Długość 2 m [1]
Masa 175 kg [1]
Dieta roślinożerny
Miejsce Uzbekistan, dystrykt Navoi Viloyat

(formacja Bissekty)

Czas
252 201 145
66

ok. 92–90 Ma
późna kreda (środkowy\późny turon)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ceratopsia

Ceratopsoidea

?? Ceratopsidae

??? Centrosaurinae / ??? Chasmosaurinae

Turanoceratops tardabilis life restoration.jpg
Rekonstrukcja. Autor: Robinson Kunz. [1].
Homo sapiens.png Zuniceratops silhouette.png

2 m

Porównanie wielkości Turanoceratops i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Turanoceratops został opisany przez Nessova, Kaznyshkinę i Cherepanova w 1989 r. na podstawie fragmentarycznej kości szczękowa wraz z zębami znalezionej w osadach formacji Bissekty. Jest najwcześniejszym znanym przedstawicielem Ceratopsoidea pochodzącym z terenów Azji.

Budowa i paleobiologia

Turanoceratops był stosunkowo małym czworonożnym ceratopsoidem. Posiadał dwa dobrze rozwinięte rogi nadoczne. W szczęce zachowało się około 20 zębów, jednak ich ilość była niewielka w stosunku do amerykańskich ceratopsydów (Nessov, 1995). Od Zuniceratops i bazalnych neoceratopsów różnił się obecnością dwóch korzeni zębów (Sues i Averianov, 2009a). Podobnie jak jego krewniacy był roślinożercą. Jego głównym pożywieniem były paprocie oraz rośliny szpilkowe. Rośliny kwiatowe były w kredzie geograficznie ograniczone w krajobrazie, więc prawdopodobieństwo, że turanoceratops się nimi pożywiał jest nikłe.

Materiał kopalny

Holotyp - okaz CCMGE 251/12457 - to częściowa kość szczękowa wraz z niektórymi zębami.

Materiał przypisany obejmuje kość przedzębową, zęby, fragment kości szczękowej, kość zaoczodołową z rogiem nadoczodołowym, rdzeń rogu nadoczodołowego, możliwe fragmenty kryzy, część kości ramiennej, fragmenty kości piszczelowych złączonych z kośćmi skokowymi oraz kość śródstopia. Do tego rodzaju przypisywano również fragment mózgoczaszki i kość interpretowaną jako część kryzy (konkretnie kości ciemieniowej). Jak się jednak okazało mózgoczaszka należała do niezidentyfikowanego zauropoda, natomiast domniemana kość ciemieniowa była osteodermą ankylozaura, być może znanej z tej samej formacji bissektipelty (Sues i Averianov, 2009a).

Systematyka

Nessov w 1995 roku uznał turanoceratopsa za ceratopsyda, konkretnie za centrozauryna. Kolejni badacze, np. Wolfe i Kirkland (1998), w oparciu o jego analizę zaliczyli go do Ceratopsoidea jako takson siostrzany do ceratopsydów. Turanoceratops został jednak uznany za nomen dubium przez Mokovickiego w 2002 roku oraz Dodsona, Foster i Sampsona w 2004 roku. Według nich był to neoceratops nienależący do Ceratopsoidea.

Hans-Dieter Sues i Aleksandr Averianov w 2009 uznali go za ważny rodzaj, a także opisali nowe szczątki. Dzięki nim badacze ci stwierdzili, że jest on pierwszym znanym przedstawicielem Ceratopsidae spoza Ameryki Północnej – bardziej zaawansowanym niż współczesny mu Zuniceratops. Ich badanie wykazało, że jest chasmozaurynem. Andrew Farke i jego współpracownicy nie zgodzili się z wynikami badań Suesa i Averianova i uznali go za bazalnego centrozauryna. Sues i Averianov stwierdzili, że w badaniach Farke'go wystąpił błąd w kodowaniu cech morfologicznych tego ceratopsoida, podtrzymali zatem wynik swojego wcześniejszego badania. Obecnie analizy wykazują, że turanoceratops znajduje się poza Ceratopsidae, lecz nie można wykluczyć jego przynależności do tego kladu [2][3][4][5][6].

Środowisko życia

Turanoceratops zamieszkiwał tereny dobrze nawodnione np. wybrzeża (Paul, 2016). Koegzystował z różnymi zwierzętami tj. krokodylomorfami (m.in. wczesnymi aligatoridami), pterozaurem Azchdarcho, ssakami (w tym rodzajem Uzbekbataar). Inne dinozaury z formacji Bissekty to m.in. wszystkożerny ankylozauryd Bissektipelta, hadrozauroidy Levnesovia i Gilmoreosaurus (ten drugi to nomen dubium), hadrozauryd Bactrosaurus kysylkumensis, elmizauryn Caenagnathasia, wątpliwy gatunek Archaeornithomimus, tyranozauroid wielkości konia Timurlengia (czołowy drapieżnik swego ekosystemu), ?dromeozauryd Itemirus oraz znane z zębów troodontydy: Euronychodon i Urbacodon.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Turanoceratops znaczy "rogata twarz Turanu" – czyli Turkistanu (Turan to dawna nazwa tego regionu, używana przez Persów). Epitet gatunkowy tardabilis oznacza "opóźniony", co odnosi się do przydługich badań nad tym dinozaurem.

Spis gatunków

Turanoceratops Nessov, Kaznyskhina i Cherepanov, 1989
T. tardabilis Nessov, Kaznyskhina i Cherepanov, 1989

Bibliografia

Dodson P., Forster C.A. & Sampson S.D (2004) "Ceratopsidae". W: Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Berkeley and Los Angeles: University of California Press, 494-513.

Farke, A., Sampson, S. D., Forster, C. A., Loewen, M. A. (2009). "Turanoceratops tardabilis—sister taxon, but not a ceratopsid." Naturwissenschaften, 7 maj 2009. doi:10.1007/s00114-009-0543-8

Nesov, L.A.. (1995). “Dinosaurs of Northern Eurasia: New Data about Assemblages, Ecology and Paleobiogeography”. Izdatelstvo Sankt-Peterburgskogo Universiteta.

Nessov, L. A., Kaznyshkina, L. F., & Cherepanov, G. O. (1989). "Ceratopsian dinosaurs and crocodiles of the middle Mesozoic of Asia". Theoretical and applied aspects of modern paleontology, 142-149.

Sues, H.-D., Averianov, A. (2009a). "Turanoceratops tardabilis—the first ceratopsid dinosaur from Asia". Naturwissenschaften, 96(5), 645–652. doi:10.1007/s00114-009-0518-9

Sues, H.-D., Averianov, A. (2009b). "Phylogenetic position of Turanoceratops (Dinosauria: Ceratopsia)." Naturwissenschaften, 20 May 2009. doi:10.1007/s00114-009-0552-7

http://en.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops

http://pl.wikipedia.org/wiki/Turanoceratops

http://en.wikipedia.org/wiki/Bissekty_Formation

  1. 1,0 1,1 Paul, G.S. (2016). "The Princeton Field Guide to Dinosaurs: 2nd Edition" wyd. Princeton University.
  2. Dalman, S.G., Hodnett, J.-P.M., Lichtig, A.J., Lucas, S,G. (2018). "A new ceratopsid dinosaur (Centrosaurinae: Nasutoceratopsini) from the Fort Crittenden Formation, Upper Cretaceous (Campanian) of Arizona". New Mexico Museum of Natural History and Science Bulletin. 79: 141–164
  3. Dalman, S.G., Lucas, S.G., Jasinki, S.G., Lichtig, A.J. & Dodson, P. (2021). "The oldest centrosaurine: a new ceratopsid dinosaur (Dinosauria: Ceratopsidae) from the Allison Member of the Menefee Formation (Upper Cretaceous, early Campanian), northwestern New Mexico, USA". PalZ 95, 291–335. doi:10.1007/s12542-021-00555-w
  4. Yu, Congyu; Prieto-Marquez, Albert; Chinzorig, Tsogtbaatar; Badamkhatan, Zorigt; Norell, Mark (2020-09-10). "A neoceratopsian dinosaur from the early Cretaceous of Mongolia and the early evolution of ceratopsia". Communications Biology. 3 (1): 1–8. doi:10.1038/s42003-020-01222-7.
  5. Arbour, V., Evans, D. (2019). "A new leptoceratopsid dinosaur from Maastrichtian-aged deposits of the Sustut Basin, northern British Columbia, Canada". PeerJ. doi:10.7717/peerj.7926.
  6. He, Makovicky, Wang, Chen, Sullivan, Han i Xu, 2015. „A New Leptoceratopsid (Ornithischia, Ceratopsia) with a Unique Ischium from the Upper Cretaceous of Shandong Province, China”. PLoS ONE 10(12): e0144148 doi:10.1371/journal.pone.0144148