Ulughbegsaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński


Ulughbegsaurus
Długość ok. 7,5-8 m
Masa > 1 t
Dieta mięsożerny
Miejsce Uzbekistan

(formacja Bissekty)

Czas
252 201 145
66

ok. 92-90 Ma
późna kreda (środkowy - późny turon)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Tetanurae

Carnosauria

Carcharodontosauria

Ulughbegsaurus.webp
Rekonstrukcja czaszki z zaznaczoną kością holotypu. Źródło: Tanaka i in., 2021. [1].

Wstęp

Ulughbegsaurus to rodzaj późnego karcharodontozaura, który żył w późnej kredzie na terenach dzisiejszego Uzbekistanu.

Materiał kopalny

Holotypem jest okaz UzSGM – 11-01-02 – lewa kość szczękowa.

Materiał przypisany to okaz CCMGE 600/12457 (fragment lewej kości szczękowej) oraz ZIN PH 357/16 (tylny koniec prawej kości szczękowej). Ten ostatni fragment pierwotnie przypisywano do Itemirus. Możliwe, że do Ulughbegsaurus należą też pojedyncze zęby i inne kości, znane z osadów formacji Bissekta.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Ulughbegsaurus pochodzi od sułtana Ulugha Bega, XV-wiecznego astronoma i matematyka z Azji Centralnej oraz greckiego sauros („gad”, „jaszczur”). Epitet gatunkowy nawiązuje do Uzbekistanu.

Budowa

Ulughbegsaurus jak na karcharodontozaura był teropodem średniej wielkości i zdecydowanie ustępował największym przedstawicielom swojej grupy. Mimo to był zapewne dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Zob. też Timurlengia#Środowisko. Znaleziony materiał kopalny jest dość ubogi, wystarcza jednak na wskazanie kilku unikatowych cech, pozwalających na zdiagnozowanie Ulughbegsaurus. Prawie na pewno był on dwunożnym mięsożercą krótkich kończynach przednich i szczękach uzbrojonych w ostre, sztyletowate zęby.

Klasyfikacja

W analizach filogenetycznych przeprowadzonych przez autorów Ulughbegsaurus okazywał się neowenatorydem lub bazalnym przedstawicielem szerszego kladu Carcharodontosauria.

Spis gatunków

Ulughbegsaurus Tanaka, Anvarov, Zelenitsky, Ahmedshaev i Kobayashi, 2021
U. uzbekistanensis Tanaka, Anvarov, Zelenitsky, Ahmedshaev i Kobayashi, 2021

Bibliografia

Tanaka, K., Anvarov, O.U., Zelenitsky, D.K., Ahmedshaev, A.S., Kobayashi, Y. (2021). "A new carcharodontosaurian theropod dinosaur occupies apex predator niche in the early Late Cretaceous of Uzbekistan". Royal Society Open Science. 8: 210923. doi:10.1098/rsos.210923.