Vagaceratops
| Autor: |
| Maciej Ziegler |
| Vagaceratops (wagaceratops) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 4 m |
| Masa: | ok. 1 t |
| Miejsce występowania: | Kanada - prowincja Alberta
(formacja Dinosaur Park) |
| Czas występowania | 76-75 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Autor: Sampson i in., 2010. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Vagaceratops jest rodzajem ceratopsa żyjącego podczas późnej kredy, około 75-74 milionów lat temu, na terenie Laramidii (obecnej zachodniej Ameryki Północnej).
Odkrycie i materiał kopalny
Holotyp tego gatunku (NMC 41357), pochodzący z najmłodszych osadach formacji Dinosaurs Park, składający się z dość kompletnej czaszki i szkieletu pozaczaszkowego (brakuje głównie ogona) odkrył Luke Lindoe i zebrała ekipa Wanna Langstona w 1958 roku.
Przypisany materiał to TMP 87.45.1 (częściowa czaszka) i TMP 98.102.8 (fragmentaryczna czaszka). Przewiezione do ottawskiego Canadian Museum of Nature przeleżały kilkadziesiąt lat, czekając na formalny opis.
Etymologia
Nazwa Vagaceratops to połączenie łacińskiego vagus (wędrowiec) i greckiego ceratops (rogata twarz) i odnosi się do występowania "tego kladu" (Vagaceratops+Kosmoceratops? Chasmosaurinae? Ceratopsidae?) na północy (Alberta) i południu (Utah) Laramidii w późnym kampanie. Pochodzenie nazwy gatunkowej (irvinensis) nie zostało wyjaśnione w publikacji opisującej nowy gatunek, lecz zapewne pochodzi od miejscowości Irvine, niedaleko której odnaleziono holotyp.
Budowa
Vagaceratops był niedużym ceratopsydem, ogólnie podobnym do swych krewniaków. Miał tylko róg nosowy. Od innych chasmozaurynów różni się ornamentacją kryzy (szeroko zaokrąglonym i otwartym wcięciem jarzmowym na kości łuskowej; prostym poprzecznym łukiem kości ciemieniowych; krótkimi, tworzącymi zakrzywione i płaskie płytki epiparietales 1-3 i epiparietosquamosale) oraz kością przedzębową długości połowy kości zębowej (autapomorfie za Sampson i in., 2010).
Taksonomia
Vagaceratops irvinensis został opisany w 2001 roku przez Holmesa, Forster, Ryana i Shepherda jako Chasmosaurus irvinensis. Ich analiza kladystyczna wykazała, że jest on najbliżej spokrewniony z Chasmosaurus belli. Później obszerna analiza Sampsona i in. (2010) wykazała, że Vagaceratops jest znacznie bardziej zaawansowanym chasmozaurynem, bliskim Kosmoceratops, więc została utworzona dla niego nowa nazwa rodzajowa.
Spis gatunków
| Vagaceratops | Samspon, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010 |
|---|---|
| V. irvinensis | (Holmes, Forster, Ryan i Shepherd, 2001) Samspon, Loewen, Farke, Roberts, Forster, Smith i Titus, 2010 |
| = Chasmosaurus irvinensis | Holmes, Forster, Ryan i Shepherd, 2001 |
Bibliografia
Holmes, R.B., Forster, c., Ryan, M. & Shepherd, K.M. (2001) "A new species of Chasmosaurus (Dinosauria: Ceratopsia) from the Dinosaur Park Formation of southern Alberta" Canadian Journal of Earth Sciencies, 38(10), 1423–1438 doi:10.1139/cjes-38-10-1423
Sampson, S.D., Loewen, M.A., Farke, A.A., Roberts, E.M., Forster, C.A., Smith, J.A. & Titus, A.L. (2010) "New Horned Dinosaurs from Utah Provide Evidence for Intracontinental Dinosaur Endemism" PLoS ONE, 5(9), e12292 doi:10.1371/journal.pone.0012292
