Wiehenvenator: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawki) |
m (korekta) |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 6: | Linia 5: | ||
|- | |- | ||
| [[Kamil Kamiński]] | | [[Kamil Kamiński]] | ||
| − | + | | [[Maciej Ziegler]] | |
|} | |} | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 13: | Linia 12: | ||
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left" | ||
| − | ! colspan=2 | ''Wiehenvenator'' ( | + | ! colspan=2 | ''Wiehenvenator'' (wiehenwenator) |
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
| − | | | + | | > 7,9-8,3 m |
|- | |- | ||
| Linia 24: | Linia 23: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
| − | | [[Niemcy]] – Nadrenia Północna - Westfalia | + | | [[Niemcy]] – Nadrenia Północna-Westfalia |
<small>([[formacja]] [[Ornatenton]])</small> | <small>([[formacja]] [[Ornatenton]])</small> | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | ok | + | | ok. 165-164 Ma |
<small>środkowa [[jura]] - (środkowy [[kelowej]])</small> | <small>środkowa [[jura]] - (środkowy [[kelowej]])</small> | ||
| Linia 42: | Linia 41: | ||
[[Tetanurae]] | [[Tetanurae]] | ||
| − | [[ | + | [[Megalosauridae]] |
| − | [[ | + | [[Megalosaurinae]] |
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Новая реконструкция Монстра из Миндена.jpg|400px]] | | colspan=2 |[[Plik:Новая реконструкция Монстра из Миндена.jpg|400px]] | ||
| Linia 53: | Linia 52: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=5> | <display_points type="terrain" zoom=5> | ||
| − | 52. | + | 52.25996, 8.802109|Lutternsche Egge, Niemcy |
</display_points> | </display_points> | ||
|} | |} | ||
| Linia 61: | Linia 60: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Wiehenvenator'' pochodzi od łańcucha wzgórz Wiehengebirge, ciągnącego się na południe od miasta Minden w Niemczech, | + | Nazwa ''Wiehenvenator'' pochodzi od łańcucha wzgórz Wiehengebirge, ciągnącego się na południe od miasta Minden w Niemczech, oraz łacińskiego słowa ''venator'', czyli „myśliwy”. Epitet gatunkowy ''albati'' honoruje Friedricha Albata - odkrywcę tego dinozaura. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Plik:Wiehenvenator albati by Midiaou.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja głowy ''Wiehenvenator''. Autor: Midiaou Diallo. [ | + | [[Plik:Wiehenvenator albati by Midiaou.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja głowy ''Wiehenvenator''. Autor: Midiaou Diallo. [http://midiaou.deviantart.com/art/Wiehenvenator-albati-631778673].]] |
| − | [[Holotyp]] to niekompletny szkielet z fragmentaryczną czaszką jednego, | + | [[Holotyp]] to niekompletny szkielet z fragmentaryczną czaszką jednego, niedorosłego osobnika (brak „external fundamental system”). Obejmuje on kilka kości z prawej strony czaszki (k. przedszczękową, szczękową, łzową, zaoczodołową, fragment k. kwadratowo-jarzmowej, fragment k. zębowej i sześć zębów), trzy kręgi ogonowe, pięć całych żeber i fragmenty innych, parę zrośniętych gastralii, paliczek dłoni, obie k. strzałkowe, prawą k. skokową i niekompletną prawą k. piętową. Do tego osobnika mogą też należeć dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, znalezione w innym czasie. Szczątki znaleziono w osadach morskich. Prawdopodobnie po śmierci zwierzęcia jego ciało trafiło więc do morza, gdzie zostało pogrzebane. |
==Odkrycie i opis== | ==Odkrycie i opis== | ||
| − | Szczątki wihenwenatora zostały odkryte w 1998 r. przez geologa Friedricha Albata. Jeszcze przed nazwaniem i oficjalnym opisem zdobył on sławę jako „Monster von Minden”, czyli | + | Szczątki wihenwenatora zostały odkryte w 1998 r. przez geologa Friedricha Albata. Jeszcze przed nazwaniem i oficjalnym opisem zdobył on sławę jako „Monster von Minden”, czyli „Potwór z Minden”. Początkowo rozmiary tego zwierzęcia szacowano nawet na 15 m długości. ''Wiehenvenator'' został opisany w 2016 r. przez zespół paleontologów: [[Oliver Rauhut]], [[Tom Huebner]] i [[Klaus-Peter Lanser]]. |
==Budowa i rozmiary== | ==Budowa i rozmiary== | ||
''Wiehenvenator'' był dość dużym [[Megalosauridae|megalozaurydem]] o ciężkiej budowie, podobnym do swoich krewniaków. Czaszka jest niekompletna, ale zachowane fragmenty wskazują, że była ona stosunkowo długa i niska. Nozdrza były proporcjonalnie duże, a okno przedoczodołowe niskie i wydłużone. Oczodół miał prawdopodobnie wysoki, owalny kształt. W kości szczękowej znajdowało się 13 bocznie spłaszczonych i silnie zakrzywionych zębów o piłkowanych krawędziach. | ''Wiehenvenator'' był dość dużym [[Megalosauridae|megalozaurydem]] o ciężkiej budowie, podobnym do swoich krewniaków. Czaszka jest niekompletna, ale zachowane fragmenty wskazują, że była ona stosunkowo długa i niska. Nozdrza były proporcjonalnie duże, a okno przedoczodołowe niskie i wydłużone. Oczodół miał prawdopodobnie wysoki, owalny kształt. W kości szczękowej znajdowało się 13 bocznie spłaszczonych i silnie zakrzywionych zębów o piłkowanych krawędziach. | ||
| − | Jak podają autorzy opisu, kość szczękowa ''Wiehenvenator'' odpowiada 82% wielkości analogicznej kości ''[[Torvosaurus]] | + | Jak podają autorzy opisu, kość szczękowa ''Wiehenvenator'' odpowiada 82% wielkości analogicznej kości ''[[Torvosaurus#T._gurneyi|Torvosaurus gurneyi]]'', kręgi ogonowe mają rozmiary porównywalne z ''[[Torvosaurus#T._ tanneri|Torvosaurus tanneri]]'', a kości strzałkowe są nawet nieco dłuższe niż u tego ostatniego. Na tej podstawie uznali oni, że wihenwenator był jednym z największych europejskich teropodów, nieznacznie mniejszym od torwozaura. Rys. 3 w pracy opisującej tego teropoda sugeruje, że mierzył on ok. 7,9 m (pomiar własny) lub 8,3 m ([[Michael Mortimer]], 2016 online. Początkowe oceny były więc mocno przesadzone. |
[[Plik:Torvosaurus_Scott_Hartman.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu ''Torvosaurus tanneri'' Zapewne ''Wiehenvenator'' cechował się podobną budową szkieletową. Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/theropods].]] | [[Plik:Torvosaurus_Scott_Hartman.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu ''Torvosaurus tanneri'' Zapewne ''Wiehenvenator'' cechował się podobną budową szkieletową. Autor: Scott Hartman [http://www.skeletaldrawing.com/theropods].]] | ||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| − | Podobnie jak większość teropodów, ''Wiehenvenator'' był mięsożercą. Ponieważ żył na licznych w ówczesnej Europie wyspach, prawdopodobne wydaje się, że często żywił się wyrzuconymi na brzeg martwymi rybami czy krokodylami. Oprócz tego mógł też polować na zwierzęta lądowe | + | Podobnie jak większość teropodów, ''Wiehenvenator'' był mięsożercą. Ponieważ żył na licznych w ówczesnej Europie wyspach, prawdopodobne wydaje się, że często żywił się wyrzuconymi na brzeg martwymi rybami czy krokodylami. Oprócz tego mógł też polować na zwierzęta lądowe. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! ''Wiehenvenator'' | ! ''Wiehenvenator'' | ||
| − | + | | [[Oliver Rauhut|Rauhut]], [[Tom Huebner|Huebner]] i [[Klaus-Peter Lanser|Lanser]], [[2016]] | |
|- | |- | ||
! ''W. albati'' | ! ''W. albati'' | ||
| − | + | | [[Oliver Rauhut|Rauhut]], [[Tom Huebner|Huebner]] i [[Klaus-Peter Lanser|Lanser]], [[2016]] | |
|} | |} | ||
| Linia 91: | Linia 90: | ||
<small>Mortimer, M. (2016 online). ''The Monster of Minden published at last.'' The Theropod Database Blog. [http://theropoddatabase.blogspot.com/2016/08/the-monster-of-minden-published-at-last.html] | <small>Mortimer, M. (2016 online). ''The Monster of Minden published at last.'' The Theropod Database Blog. [http://theropoddatabase.blogspot.com/2016/08/the-monster-of-minden-published-at-last.html] | ||
| − | Rauhut, O., Hübner, T., Lanser, K. (2016 | + | Rauhut, O., Hübner, T., Lanser, K. (2016).'' A new megalosaurid theropod dinosaur from the late Middle Jurassic (Callovian) of north-western Germany: implications for theropod evolution and faunal turnover in the Jurassic.'' Palaeontologia Electronica. 19.2.26A: 1-65. [http://palaeo-electronica.org/content/2016/1536-german-jurassic-megalosaurid]. |
| − | |||
| − | |||
</small> | </small> | ||
Wersja z 19:16, 10 paź 2016
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński | Maciej Ziegler |
| Wiehenvenator (wiehenwenator) | |
|---|---|
| Długość: | > 7,9-8,3 m |
| Masa: | ? |
| Miejsce występowania: | Niemcy – Nadrenia Północna-Westfalia |
| Czas występowania | ok. 165-164 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja wihenwenatora. Autor: I do dinosaurs [3]. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Wiehenvenator to rodzaj dość dużego teropoda ze środkowej jury. Jego szczątki odkryto na terenie współczesnych Niemiec. Wg Rauhuta i in. (2016) jego najbliższym krewnym był Torvosaurus.
Etymologia
Nazwa Wiehenvenator pochodzi od łańcucha wzgórz Wiehengebirge, ciągnącego się na południe od miasta Minden w Niemczech, oraz łacińskiego słowa venator, czyli „myśliwy”. Epitet gatunkowy albati honoruje Friedricha Albata - odkrywcę tego dinozaura.
Materiał kopalny
Holotyp to niekompletny szkielet z fragmentaryczną czaszką jednego, niedorosłego osobnika (brak „external fundamental system”). Obejmuje on kilka kości z prawej strony czaszki (k. przedszczękową, szczękową, łzową, zaoczodołową, fragment k. kwadratowo-jarzmowej, fragment k. zębowej i sześć zębów), trzy kręgi ogonowe, pięć całych żeber i fragmenty innych, parę zrośniętych gastralii, paliczek dłoni, obie k. strzałkowe, prawą k. skokową i niekompletną prawą k. piętową. Do tego osobnika mogą też należeć dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, znalezione w innym czasie. Szczątki znaleziono w osadach morskich. Prawdopodobnie po śmierci zwierzęcia jego ciało trafiło więc do morza, gdzie zostało pogrzebane.
Odkrycie i opis
Szczątki wihenwenatora zostały odkryte w 1998 r. przez geologa Friedricha Albata. Jeszcze przed nazwaniem i oficjalnym opisem zdobył on sławę jako „Monster von Minden”, czyli „Potwór z Minden”. Początkowo rozmiary tego zwierzęcia szacowano nawet na 15 m długości. Wiehenvenator został opisany w 2016 r. przez zespół paleontologów: Oliver Rauhut, Tom Huebner i Klaus-Peter Lanser.
Budowa i rozmiary
Wiehenvenator był dość dużym megalozaurydem o ciężkiej budowie, podobnym do swoich krewniaków. Czaszka jest niekompletna, ale zachowane fragmenty wskazują, że była ona stosunkowo długa i niska. Nozdrza były proporcjonalnie duże, a okno przedoczodołowe niskie i wydłużone. Oczodół miał prawdopodobnie wysoki, owalny kształt. W kości szczękowej znajdowało się 13 bocznie spłaszczonych i silnie zakrzywionych zębów o piłkowanych krawędziach.
Jak podają autorzy opisu, kość szczękowa Wiehenvenator odpowiada 82% wielkości analogicznej kości Torvosaurus gurneyi, kręgi ogonowe mają rozmiary porównywalne z Torvosaurus tanneri, a kości strzałkowe są nawet nieco dłuższe niż u tego ostatniego. Na tej podstawie uznali oni, że wihenwenator był jednym z największych europejskich teropodów, nieznacznie mniejszym od torwozaura. Rys. 3 w pracy opisującej tego teropoda sugeruje, że mierzył on ok. 7,9 m (pomiar własny) lub 8,3 m (Michael Mortimer, 2016 online. Początkowe oceny były więc mocno przesadzone.
Paleoekologia
Podobnie jak większość teropodów, Wiehenvenator był mięsożercą. Ponieważ żył na licznych w ówczesnej Europie wyspach, prawdopodobne wydaje się, że często żywił się wyrzuconymi na brzeg martwymi rybami czy krokodylami. Oprócz tego mógł też polować na zwierzęta lądowe.
Spis gatunków
| Wiehenvenator | Rauhut, Huebner i Lanser, 2016 |
|---|---|
| W. albati | Rauhut, Huebner i Lanser, 2016 |
Bibliografia
Mortimer, M. (2016 online). The Monster of Minden published at last. The Theropod Database Blog. [4]
Rauhut, O., Hübner, T., Lanser, K. (2016). A new megalosaurid theropod dinosaur from the late Middle Jurassic (Callovian) of north-western Germany: implications for theropod evolution and faunal turnover in the Jurassic. Palaeontologia Electronica. 19.2.26A: 1-65. [5].
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:%D0%9D%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D1%80%D0%B5%D0%BA%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D1%83%D0%BA%D1%86%D0%B8%D1%8F_%D0%9C%D0%BE%D0%BD%D1%81%D1%82%D1%80%D0%B0_%D0%B8%D0%B7_%D0%9C%D0%B8%D0%BD%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B0.jpg){kind=link}