Ilokelesia

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński Maciej Ziegler


Ilokelesia (ilokelezja)
Długość: ok. 5,3 m
Masa: ok. 200 kg
Miejsce występowania: Argentyna - Neuquen
Czas występowania ok. 97-94 Ma

„środkowa” kreda (środkowy cenoman – wczesny turon)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Ceratosauria

Abelisauroidea

(?)[1] Abelisauridae

Carnotaurinae[2]

Ilokelesia.jpg

Rekonstrukcja Ilokelesia. Autor: Danny Cicchetti. [1].

Wstęp

Ilokelesia była średniej wielkości mięsożernym teropodem, występującym na obszarze dzisiejszej Argentyny w "środkowej" kredzie. Fragmentaryczne szczątki tego dinozaura odkryto w Argentynie w 1991 r. W 2000 r. ilokelezja została opisana przez duet znanych argentyńskich paleontologów: Rodolfo Corię oraz Leonardo Salgado. Początkowo uznawana za bazalnego abelizauroida, obecnie klasyfikowana jest w rodzinie Abelisauridae (zob. Ceratosauria#Kladogramy).

Materiał kopalny

Holotyp (PVPH-35) obejmuje prawą kość zaoczodołową i kwadratową, kłykieć potyliczny, dwa kręgi szyjne, tylny kręg grzbietowy, pięć środkowych kręgów ogonowych, trzy fragmentaryczne żebra szyjne, osiem łuków naczyniowych, osiem paliczków i dwa pazury tylnych kończyn (Coria i Salgado, 2000).

Etymologia

Nazwa Ilokelesia pochodzi od słów ilo oraz kelesio, oznaczających odpowiednio „mięso” oraz „gad”, „jaszczur”. Całość można tłumaczyć jako „mięsożerny jaszczur”. Epitet gatunkowy aguadagrandensis nawiązuje do Aguada Grande, miejsca znalezienia jego szczątków (Coria i Salgado, 2000).

Budowa

Ilokelesia była średniej wielkości abelizaurydem. Wyróżniała się kilkoma unikalnymi cechami kości kwadratowej oraz kręgów (Coria i Salgado, 2000; Carrano i Sampson, 2008). Kręgi grzbietowe nie miały pleuroceli. Początkowo uznano, że kość zaoczodołowa miała nietypowy, ostry i nierozszerzony koniec wyrostka jarzmowego, jednak taka interpretacja najprawdopodobniej była błędna i wynikała ze złego stanu zachowania holotypu. Ponowne zbadanie szczątków dowiodło, że ów koniec był prostokątny z dobrze rozwiniętym rozszerzeniem o wachlarzowatym kształcie, typowym dla abelizaurydów (Novas i in., 2013). W kwestii rozmiarów zob. Abelisauridae#Wymiary.

Paleoekologia

Ilokelesia z pewnością nie była dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku. Obok (tj. ta sama formacja) niej żył podobnych rozmiarów abelizauryd Skorpiovenator i znacznie większy karcharodontozauryd Mapusaurus. W sąsiedniej do Neuquen prowincji Rio Negro odkryto też innego karcharodontozauryda Taurovenator oraz zagadkowego teropoda Gualicho. Obok nich żyły ogromne zauropody, w tym jeden z największych dinozaurów, słynny tytanozaur Argentinosaurus oraz mniejszy diplodokoid Cathartesaura, a także nieopisane Neornithischia.

Spis gatunków

Ilokelesia Coria i Salgado, 2000
I. aguadagrandensis Coria i Salgado, 2000

Bibliografia

Carrano, M.T. & Sampson, S.D. (2008) "The phylogeny of Ceratosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology, 6, 182-236.

Coria, R.A., Salgado, L. (2000) "A basal Abelisauria Novas 1992 (Theropoda-Ceratosauria) from the Cretaceous of Patagonia, Argentina" Gaia, 15, 89-102

Grillo, O.N. & Delcourt, R. (2017) "Allometry and body length of abelisauroid theropods: Pycnonemosaurus nevesi is the new king" Cretaceous Research, 69, 71-89. doi:10.1016/j.cretres.2016.09.001

Novas, F.E., Agnolin, F.L., Ezcurra, M.D., Porfiri, J., Canale, J.I. (2013) "Evolution of the carnivorous dinosaurs during the Cretaceous: The evidence from Patagonia" Cretaceous Research, 45, 174–215. doi:10.1016/j.cretres.2013.04.001