Jaxartosaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Kamil Kamiński


Jaxartosaurus (jaksartozaur)
Długość ok. 9 m
Dieta roślinożerny
Miejsce Kazachstan

(formacja Dabrazhin)

Czas
252 201 145
66

ok. 90-84 Ma
późna kreda (koniaksanton)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Hadrosauroidea

Hadrosauridae

Lambeosaurinae

Corythosaurus3.jpg
Rekonstrukcja Corythosaurus. Jaxartosaurus mógł być podobny. Autor: Arthur Weasey.


Wstęp

Jaxartosaurus to rodzaj hadrozauryda z kladu Lambeosaurinae, który żył w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Kazachstanu. Został on opisany w 1939 r. przez Riabinina.

Etymologia

Nazwa Jaxartosaurus pochodzi od dawnej nazwy rzeki Syr-Daria (Jaxartes) oraz greckiego sauros („gad”, „jaszczur”).

Materiał kopalny

Holotyp (PIN 5009/1) to fragmentaryczna czaszka (dach czaszki i puszka mózgowa). Rozhdestvenskiy (1968) wspomina też o fragmencie innej czaszki oraz elementach szkieletu pozaczaszkowego.

Budowa

Jaxartosaurus jest zwierzęciem dość słabo poznanym. Zapewne wyglądał podobnie jak inne "dinozaury kaczodziobe" i prowadził tryb życia spokojnego roślinożercy, przemieszczającego się zarówno dwu- jak i czworonożnie. Riabinin (1939) uważał, że czaszkę jaksartozaura wieńczył pokaźny grzebień, podobny jak u Hypacrosaurus. Chociaż skamieniałości grzebienia nie zachowały się, pogląd o jego istnieniu jest jak najbardziej zasadny i świadczą o nim rozszerzone powierzchnie szwów kości czołowych i przedczołowych w miejscu ich styku z kośćmi przedszczękowymi i nosowymi. Rozhdestvenskiy (1968) uznał, że grzebień jaksartozaura mógł bardziej przypominać analogiczny twór Corythosaurus.

?J. fuyunensis

Gatunek ten został opisany przez Wu w 1973 r. na podstawie kości zębowej pochodzącej z Sinciangu w Chinach. Jego powiązanie z J. aralensis jest mocno wątpliwe. Gatunek ten pozostaje nomen dubium.

Spis gatunków

Jaxartosaurus Riabinin, 1939
J. aralensis Riabinin, 1939
?J. fuyunensis Wu, 1973 nomen dubium

Bibliografia

Holtz, T. (2012) "Dinosaurs" (suplement) [[1]]

Rozhdestvenskiy, A. K. (1968). [ros.]. 97-14. W: Tatarinov, L. P., i in.. “[Upper Paleozoic and Mesozoic Amphibians and Reptiles”. Akademia Nauk S.S.S.R., Moskwa. Tłumaczenie: W. Robert Welsh.

Weishampel, D.B. & Horner, J.R. (1990) "Hadrosauridae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. [red.] "The dinosauria" Berkeley, University of California Press, 534–561.