Tochisaurus

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj

Autor: Tomasz Sokołowski, Sebastian Oziemski, Maciej Ziegler
Korekta: Dawid Mazurek, Michał Siedlecki


Tochisaurus (tochizaur)
Długość ok. 2,3 - 2, 8 m [1]
Wysokość ok. 0,7 - 0,75 m ( w biodrach) [1]
Masa ok. 30 kg [1]
Miejsce Mongolia - Ajmak Południowogobijski

(dolna część formacji Nemegt)

Czas
252 201 145
66

?ok. 70 - 69 Ma[2]
późna kreda (wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Troodontidae

Tochisaurus.png
Rekonstukcja przyżyciowa Tochisaurus. Autor: "MorTalWawmbaht". [1].
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Tochisaurus ("strusi jaszczur") był małym teropodem żyjącym podczas kredy. Jego skamieniałości, składające się wyłącznie z śródstopia, zostały znalezione w Mongolii. Gatunek typowy T. nemegtensis został opisany w 1991 roku przez Kurzanowa i Osmólską.

Materiał kopalny

Holotyp PIN 551-224 składa się z lewych II kości śródstopia (233 mm), III kości śródstopia (232 mm) oraz IV kości śródstopia (242 mm).

Historia taksonu, budowa i systematyka

Oryginalnie szczątki zostały uznane przez Siergieja Kurzanowa (1987) za pochodzące od nieokreślonego teropoda. Później zidentyfikowała je jako kości troodontyda Osmólska (1987). Chociaż początkowo Osmólska spekulowała, iż tochizaur może być gatunkiem borogowii, później wraz z Kurzanowem (1991) zauważyła odmienną cechę u dinozaura - zredukowana i węższa niż u borogowii II kość śródstopia. Niektórzy sugerują, że jest to młodszy synonim zanabazara.

Tochizaur jest nieco prymitywniejszy niż zaurornitoid, lecz prawdopodobnie bardziej zaawansowany niż wspominana już borogowia. II kość śródstopia jest zredukowana, więc być może "morderczy pazur" także był mniej okazały niż u innych deinonychozaurów.

Z powodu fragmentaryczności materiału kopalnego trudno określić dokładną przynależność systematyczną tochizaura. Jest członkiem kladu troodontidów. Analizy filogenetyczne umieszczają go jako bliskiego krewniaka dalianzaura (Hartman i in., 2019).

Etymologia

Jego nazwa rodzajowa (strusi jaszczur) pochodzi od mongolskiego słowa toch które tłumaczy się jako "struś", oraz greckiego wyrazu saurus oznaczającego jaszczura lub gada. Epitet gatunkowy pochodzi od miejsca znalezione szczątków - formacji Nemegt.

Spis gatunków

Tochisaurus Kurzanov & Osmólska, 1991 ?= Zanabazar
T. nemegtensis Kurzanov & Osmólska, 1991 ?= Zanabazar junior

Bibliografia

Hartman, S., Mortimer, M., Wahl, W.R., Lomax, D.R., Lippincott, J., Lovelace, D.M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ. 7: e7247. [2]

Kurzanov, S. M. (1987). Avimimidae and the problem of the origin of birds. Transactions of the Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition 31, 5–92.

Kurzanov S.M. i Osmólska, H., 1991, "Tochisaurus nemegtensis gen. et sp. n., a new troodontid (Dinosauria, Theropoda) from Mongolia", Acta Palaeontologica Polonica 36: 69-76

Osmolska, H., 1987, "Borogovia gracilicrus gen. et sp. n., a new troodontid dinosaur from the Late Cretaceous of Mongolia", Acta Palaeontologica Polonica 32: 133-150

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
  2. datowanie U-Pb i spektrometryczne zębów tarbozaurów ze środkowej części formacji Nemegt wykazały, że ich wiek sięga ok. 66, 7, ale nie wiadomo dokładnie na jaką rozpiętość czasową mastrychtu rozciągają się pozostałe skały tej formacji. Podana wartość jest stosunkowo bezpieczna. Tanabe M., Aoki K., Chiba K., Saneyoshi M., Kodaira S., Nishido H., Mainbayar B., Tsogtbaatar K., Ishigaki S. 2023. Apatite U–Pb dating of dinosaur teeth from the Upper Cretaceous Nemegt Formation in the Gobi Desert, Mongolia: Contribution to depositional age constraints. Island Arc 32: e12488.