Elemgasem: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
Linia 40: | Linia 40: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
− | [[Holotyp]] MCF-PVPH-380 to: kręgi szyjne i ogonowe, prawa kość udowa, lewa kość piszczelowa, prawa i lewa kość strzałkowa, lewa kość kulszowa, śródstopie i paliczki w stopach. Szczątki należą do jednego osobnika. | + | [[Holotyp]] o numerze katalogowym MCF-PVPH-380 to: kręgi szyjne i ogonowe, prawa kość udowa, lewa kość piszczelowa, prawa i lewa kość strzałkowa, lewa kość kulszowa, śródstopie i paliczki w stopach. Szczątki należą do jednego osobnika. |
==Budowa== | ==Budowa== | ||
Linia 47: | Linia 47: | ||
==Systematyka== | ==Systematyka== | ||
Pozycja systematyczna ''Elemgasem'' wewnątrz [[Brachyrostra]] jest niepewna. Analizy filogenetyczne wyodrębniają go jako takson siostrzany wobec [[Furileusauria]] lub plasują go w kilku pozycjach w obrębie tego kladu. | Pozycja systematyczna ''Elemgasem'' wewnątrz [[Brachyrostra]] jest niepewna. Analizy filogenetyczne wyodrębniają go jako takson siostrzany wobec [[Furileusauria]] lub plasują go w kilku pozycjach w obrębie tego kladu. | ||
+ | |||
+ | ==Paleopatologie== | ||
+ | [[Plik:Elemgasem (pathologic posterior caudal vertebrae).png|thumb|Przednie kręgi ogonowe z widocznymi patologiami. Patologie są zaznaczone skrótem pat. Źródło: Baiano i in., 2024 [https://bmcecolevol.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12862-023-02187-x]]] | ||
+ | Trzy środkowe oraz dwa tylne kręgi ogonowe ''Elemgasem'' wykazują zmiany patologiczne. Kręgi te wraz z proksymalnymi częściami szerwonów uległy częściowemu lub całkowitemu zrośnięciu. Analiza histologiczna wykazała, że zmiana ta nie jest oddzielona warstwą kości korowej, a między trzonami kręgów jest widoczna wyraźna przestrzeń. Patologie te były spowodowane przez spondyloortropatię. Jest to pierwszy przypadek wystąpienia tej choroby wśród teropodów nienależących do [[Tetanurae]] oraz drugim u wszystkich nieptasich [[Theropoda|teropodów]] (Baiano i in., 2024). | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa rodzajowa ''Elemgasem'' nawiązuje do bóstwa z wierzeń Tehuelche, rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej. Jest ono właścicielem zwierząt oraz ojcem gryzoni z gatunku ''Lagidium viscacia'' (wiskacza górska). Epitet gatunkowy | + | Nazwa rodzajowa ''Elemgasem'' nawiązuje do bóstwa z wierzeń Tehuelche, rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej. Jest ono właścicielem zwierząt oraz ojcem gryzoni z gatunku ''Lagidium viscacia'' (wiskacza górska). Epitet gatunkowy ''nubilus'' z języka łacińskigo oznacza mglisty dzień. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V| ''Elemgasem''}} | | {{V| ''Elemgasem''}} | ||
− | | {{Kpt|Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido | + | | {{Kpt|Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido}} i {{Kpt|Coria}}, [[2022]] |
|- | |- | ||
| {{V|''E. nubilus''}} | | {{V|''E. nubilus''}} | ||
− | | {{Kpt|Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido | + | | {{Kpt|Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido}} i {{Kpt|Coria}}, 2022 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | <small> | + | <small>Baiano, M.A., Cerda, I.A., Bertozzo, F. & Pol, D. (2024) "New information on paleopathologies in non-avian theropod dinosaurs: a case study on South American abelisaurids." BMC Ecol Evo 24, 6. [[doi:10.1186/s12862-023-02187-x]]. |
+ | |||
Baiano M.A, Pol, D., Bellardini, F., Windholz, G.J., Cerda, I.A., Garrido A.C., & Coria R.A. .(2022). "''Elemgasem nubilus'': A New Brachyrostran Abelisaurid (Theropoda, Ceratosauria) from the Portezuelo Formation (Upper Cretaceous) of Patagonia, Argentina". Papers in Palaeontology. [[doi:10.1002/spp2.1462]] | Baiano M.A, Pol, D., Bellardini, F., Windholz, G.J., Cerda, I.A., Garrido A.C., & Coria R.A. .(2022). "''Elemgasem nubilus'': A New Brachyrostran Abelisaurid (Theropoda, Ceratosauria) from the Portezuelo Formation (Upper Cretaceous) of Patagonia, Argentina". Papers in Palaeontology. [[doi:10.1002/spp2.1462]] | ||
</small> | </small> |
Aktualna wersja na dzień 10:13, 22 lut 2024
Autor: | Paweł Konarzewski |
Elemgasem | |
---|---|
Dieta | mięsożerny |
Miejsce | Argentyna - Neuquén |
Czas |
ok. 91-88 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja Skorpiovenator. Elemgasem mogł być podobny. Autor: Paleocolour [2] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Elemgasem to rodzaj abelizauryda żyjącego na terenie Argentyny w późnej kredzie. Został opisany w 2022 roku przez Baiano i współpracowników. Jest to pierwszy znany abelizauryd z turonu i koniaku pochodzący z obszaru Ameryki Południowej.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym MCF-PVPH-380 to: kręgi szyjne i ogonowe, prawa kość udowa, lewa kość piszczelowa, prawa i lewa kość strzałkowa, lewa kość kulszowa, śródstopie i paliczki w stopach. Szczątki należą do jednego osobnika.
Budowa
Elemgasem był średniej wielkości przedstawicielem Abelisauridae. Przez skąpy materiał kopalny trudno jest ustalić jego wygląd. Możliwe, że przypomniał wyglądem swoich kuzynów, którzy mieli bardzo krótkie przednie łapy.
Systematyka
Pozycja systematyczna Elemgasem wewnątrz Brachyrostra jest niepewna. Analizy filogenetyczne wyodrębniają go jako takson siostrzany wobec Furileusauria lub plasują go w kilku pozycjach w obrębie tego kladu.
Paleopatologie
Trzy środkowe oraz dwa tylne kręgi ogonowe Elemgasem wykazują zmiany patologiczne. Kręgi te wraz z proksymalnymi częściami szerwonów uległy częściowemu lub całkowitemu zrośnięciu. Analiza histologiczna wykazała, że zmiana ta nie jest oddzielona warstwą kości korowej, a między trzonami kręgów jest widoczna wyraźna przestrzeń. Patologie te były spowodowane przez spondyloortropatię. Jest to pierwszy przypadek wystąpienia tej choroby wśród teropodów nienależących do Tetanurae oraz drugim u wszystkich nieptasich teropodów (Baiano i in., 2024).
Etymologia
Nazwa rodzajowa Elemgasem nawiązuje do bóstwa z wierzeń Tehuelche, rdzennych mieszkańców Ameryki Południowej. Jest ono właścicielem zwierząt oraz ojcem gryzoni z gatunku Lagidium viscacia (wiskacza górska). Epitet gatunkowy nubilus z języka łacińskigo oznacza mglisty dzień.
Spis gatunków
Elemgasem | Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido i Coria, 2022 |
E. nubilus | Baiano, Pol, Bellardini, Windholz, Cerda, Garrido i Coria, 2022 |
Bibliografia
Baiano, M.A., Cerda, I.A., Bertozzo, F. & Pol, D. (2024) "New information on paleopathologies in non-avian theropod dinosaurs: a case study on South American abelisaurids." BMC Ecol Evo 24, 6. doi:10.1186/s12862-023-02187-x.
Baiano M.A, Pol, D., Bellardini, F., Windholz, G.J., Cerda, I.A., Garrido A.C., & Coria R.A. .(2022). "Elemgasem nubilus: A New Brachyrostran Abelisaurid (Theropoda, Ceratosauria) from the Portezuelo Formation (Upper Cretaceous) of Patagonia, Argentina". Papers in Palaeontology. doi:10.1002/spp2.1462