Tekst źródłowy strony Zhenyuanlong

{{DISPLAYTITLE:''Zhenyuanlong''}}
<small>
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| Autor:
| Korekta:
|-
| [[Mateusz Tałanda]]
| [[Maciej Ziegler]]
|}</small>

{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
! colspan=2 | ''Zhenyuanlong'' (zeniunlong)
|-
! '''Długość''':
| 165 cm

|-
! '''Masa''':
| ?

|-
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Chiny]] - prowincja Liaoning

<small>([[formacja]] [[Yixian]])</small>
|-
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
|  około 130-122 [[Ma]]

<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]] - środkowy [[apt]])</small>
|-
! '''Systematyka'''
| [[Theropoda]]

[[Coelurosauria]]

[[Maniraptora]]

[[Paraves]]

[[Dromaeosauridae]]
|-
| colspan=2 |[[Plik:Zhenyuanlong.jpg|400px|]]
<small>Jedyny znany szkielet zeniunlonga. Widać odciski skrzydeł.</small>
|-
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
|-
| colspan=2 |
<display_points type="terrain" zoom=4>
Sihedang, Jianchang County, Liaoning, China|miejsce znalezienia ''Zhenyuanlong''
</display_points>
|}

== Wstęp ==
'''Zeniunlong''' (łac. ''Zhenyuanlong suni'') był drapieżnym, opierzonym [[dinozaur]]em z [[rodzina|rodziny]] [[Dromaeosauridae]], który żył na terenie dzisiejszych [[Chiny|Chin]]. "''Long''" znaczy po chińsku "smok", natomiast reszta jego nazwy honoruje pana Zhenyuana Suna, który zabezpieczył okaz tego dinozaura do badań. Po ''[[Changyuraptor]]'', ''[[Graciliraptor]]'', ''[[Microraptor]]'', ''[[Sinornithosaurus]]'', ''[[Tianyuraptor]]'', jest to potencjalnie szósty opisany [[rodzaj]] dromeozauryda z wczesnej kredy Liaoning. Pochodzi z [[formacja|formacji]] [[Yixian]], datowanej na około 120 do 130 milionów lat.

== Materiał kopalny i budowa ==
[[Plik:Zhenyuanlong skull.jpg|300px|thumb|right|Zdjęcie czaszki zeniunlonga wraz z rysunkiem.]]
[[Plik:Zhenyuanlong postcrania.jpg|300px|thumb|right|Szczegóły szkieletu zeniunlonga. A - krótkie ręce zeniunlonga z delikatną kością promieniową. B - nogi z sierpowatym pazurem. C - klatka piersiowa i brzuch. D - miednica. E - obręcz barkowa i szyja.]]
Wprawdzie zeniunlong jest znany z tylko jednego okazu, ale jest to niemal kompletny szkielet z zachowanymi odciskami piór. Brakuje mu tylko końcówki ogona. Zachowana część ciała mierzy 126,6 cm długości. Na podstawie porównań z ''Tianyuraptor'' szacuje się, że całe ciało mierzyło około 165 cm. Jest to całkiem przeciętnie jak na dromeozauryda, ale na tle tych znanych z formacji Yixian był największy po ''Tianyuraptor''.

Na pierwszy rzut oka zeniunlong przypominał dużego nielotnego [[Avialae|ptaka]]. Jego prymitywną naturę zdradzał jednak duży pysk pełen ostrych zębów. Proporcjami i wielkością ciała przypominał ''Tianyuraptor''. Oba dromeozaurydy wyróżniają się krótkimi rękoma, ale zeniunlong miał je nawet nieco krótsze od ''Tianyuraptor''. Dokładny stosunek długości rąk do nóg wynosił 0,48 u zeniunlonga i 0,53 u ''Tianyuraptor''. Natomiast wszystkie pozostałe dromeozaurydy z Liaoning miały ręce i nogi podobnej długości. Redukcję rąk zeniunlonga dodatkowo podkreślała, wyjątkowo delikatna jak na dromeozauryda, kość promieniowa.

=== Upierzenie ===
[[Plik:Zhenyuanlong feathers.jpg|300px|thumb|right|Zachowane odciski piór na całym okazie (A), ogonie (B), lewym skrzydle (C), prawym skrzydle (D i E).]]
Konturowe pióra ze stosiną i chorągiewkami tworzyły szerokie skrzydła na przedramionach. Na prawym skrzydle widać wyraźnie pióra pokrywowe, lotki pierwszego i drugiego rzędu. Skrzydła zeniunlonga przypominają inne dinozaury: ''[[Microraptor]]'', ''[[Changyuraptor]]'', ''[[Anchiornis]]'', ''[[Eosinopteryx]]'' i ''[[Archaeopteryx]]''. Na pierwszym palcu dłoni nie ma jednak [[wikipedia:pl:skrzydełko|skrzydełka]] jak u ptaków i być może u ''Microraptor''. Długie konturowe pióra pokrywały także ogon tak jak np. u ''[[Sinornithosaurus]]'', ''[[Jinfengopteryx]]'', ''[[Anchiornis]]'', ''[[Eosinopteryx]]'' i prawdopodobnie ''[[Archaeopteryx]]''. W odróżnieniu od ''Microraptor'' i ''Changyuraptor'' pióra na początku ogona były długie i nie wiadomo, czy tworzyły rozszerzający się do tyłu wachlarz. Szyję pokrywały niewielkie pióra pokrywowe. Natomiast nie wiadomo, czy opierzone były nogi. Długie pióra na nogach, często tworzące dodatkowe skrzydła są znane u bardzo wielu wczesnych ptaków i ich najbliższych krewnych. Wystarczy wymienić: ''Microraptor'', ''Changyuraptor'', ''[[Pedopenna]]'', ''Anchiornis'', ''Eosinopteryx'', ''[[Xiaotingia]]'', ''Archaeopteryx'' i ''[[Sapeornis]]''. Pozbawiony ich ''Zhenyuanlong'' byłby pod tym względem inny. Nie da się jednak wykluczyć, że pióra w tym miejscu się po prostu nie zachowały lub zostały przez nieuwagę usunięte przez preparatorów.

== Paleobiologia ==
[[Plik:Zhenyuanlong life restoration.jpg|300px|thumb|right|Duży pysk z ostrymi zębami był jedną z niewielu cech odróżniących zeniunlonga od nielotnych ptaków.]]
Aż tyle różnych dromeozaurydów z Liaoning może budzić podejrzenia, czy paleontolodzy nie przesadzili z liczbą opisanych [[gatunek|gatunków]]. Jednak należy pamiętać, że pochodzą one z dwóch różnych [[formacja|formacji]] ([[Yixian]] i [[Jiufotang]]). Dlatego prawdopodobnie nie występowały w tym samym czasie i przestrzeni. Nawet jeśli tak, to ptaki, ich bliscy krewni, potrafią być bardzo różnorodni w jednym ekosystemie. ''Zhenyuanlong'' był rzadki na tle innych dromeozaurydów. Liczebnością dominowały mikroraptory i sinornitozaury, które były wielkości kota. Prawdopodobnie padały jego łupem, podobnie jak inne małe zwierzęta. Ptasie skrzydła zeniunlonga, zbyt krótkie by unieść w powietrze jego duże ciało, były prawdopodobnie pozostałością po jego nadrzewnych przodkach. Nie wiadomo, czy pełniły jeszcze jakieś specjalne funkcje. Jedną z możliwych hipotez jest ich funkcja pokazowa.

== Spis gatunków ==
{| class="wikitable"
! ''Zhenyuanlong''
| {{Kpt|[[Junchang Lü|Lü]]}} i {{Kpt|[[Stephen Brusatte|Brusatte]]}}, [[2015]]
|-
! ''Z. suni''
| {{Kpt|Lü}} i {{Kpt|Brusatte}}, 2015
|}

== Literatura ==
<small>
Lü, J., Brusatte, S.L. 2015. A large, short-armed, winged dromaeosaurid (Dinosauria: Theropoda) from the Early Cretaceous of China and its implications for feather evolution. Scientific Reports, t. 5, str. 11775. [[doi: 10.1038/srep11775]]
</small>
[[Kategoria:Dinosauria]] 
[[Kategoria:Saurischia]] 
[[Kategoria:Theropoda]]
[[Kategoria:Tetanurae]]
[[Kategoria:Coelurosauria]]
[[Kategoria:Paraves]]
[[Kategoria:Dromaeosauridae]]
[[Kategoria:Azja]]
[[Kategoria:Chiny]]
[[Kategoria:Mezozoik]]
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Barrem]]
[[Kategoria:Apt]]
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]