Tianyuraptor: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m (→‎Materiał kopalny)
(Nie pokazano 2 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika)
Linia 2: Linia 2:
  
 
{{DISPLAYTITLE:''Tianyuraptor''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Tianyuraptor''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor               = [[Adrian Tkocz]], [[Maciej Ziegler]], "[[Paleoleo]]"
−
| Autor:
+
|Korekta            = [[Marcin Szermański]]
−
| Korekta:
+
|nazwa              = ''Tianyuraptor'' (tianjuraptor)
−
|-
+
|długość            = 1,6 m (osobnik dorastający)
−
| [[Adrian Tkocz]]
+
|wysokość            = 43 cm (w biodrach, osobnik dorastjący)
−
[[Maciej Ziegler]]
+
|masa                = 7,1 kg (osobnik dorastający)
−
 
+
|dieta              = mięsożerny
−
"[[Paleoleo]]"
+
|miejsce            = [[Chiny]] - Liaoning
−
| [[Marcin Szermański]]
+
<small>([[formacja]] [[Yixian]] - złoże Dawangzhangzi)</small>
−
|}
+
|czas                =  {{Występowanie|122|121}}
−
</small>
+
ok. 122 [[Ma]] <br>
−
----
+
<small>[[wczesna kreda]] (późny [[barrem]])</small>
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|systematyka        =
−
! colspan=2 | ''Tianyuraptor''
+
[[Dinosauria]]
−
|-
 
−
!  '''Długość''':
 
−
| 1,7-2 m
 
−
|-
 
−
!  '''Masa''':
 
−
| 15-24 kg
 
−
|-
 
−
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Chiny]] - Liaoning
 
−
 
 
−
<small>([[formacja]] [[Yixian]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
|  130-122 [[Ma]]
 
−
 
 
−
<small>[[wczesna kreda]] ([[barrem]] - środkowy [[apt]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
 
   
 
   
 
[[Saurischia]]  
 
[[Saurischia]]  
Linia 51: Linia 32:
 
[[Dromaeosauridae]]
 
[[Dromaeosauridae]]
  
−
? [[Microraptorinae]]
+
[[Microraptoria]]
−
|-
+
 
−
| colspan=2 |[[Plik:Tianyuraptor.jpg]]
+
?[[Microraptorinae]]
−
<small>Autor: [[Edyta Felcyn]]</small>
+
 
−
|-
+
|grafika = Tianyuraptor restoration.png
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoEquii. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tianyuraptor_restoration.png]
−
|-
+
|PorównanieGrupa = Dromaeosauridae
−
| colspan=2 |
+
|PorównanieDługość = 1.6
 +
|mapa =
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
41.4° N, 121.4° E~Dawangzhangzi - miejsce znalezienia
 
41.4° N, 121.4° E~Dawangzhangzi - miejsce znalezienia
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Tianyuraptor'' to [[rodzaj]] [[teropod]]a z grupy [[Dromaeosauridae]]. Żył we wczesnej [[kreda|kredzie]] (130-122 milionów lat temu) na terenie dzisiejszych [[Chiny|Chin]].
+
''Tianyuraptor'' to [[rodzaj]] [[teropod]]a z grupy [[Dromaeosauridae|dromeozaurydów]]. Żył na terenie dzisiejszych Chin w drugiej połowie epoki wczesnej kredy.
  
−
==Budowa==
 
−
Był to krótkoręki, średniej wielkości dromeozauryd. Jego przednie kończyny były nieproporcjonalnie krótkie (stanowiły 53% długości kończyn tylnych), kręgi szyjne były tej samej długości do grzbietowe, co odróżniało go od innych [[dromeozauryd]]ów znajdowanych w Liaoning. Miał sporą głowę, dłuższą niż kość udowa. ''Tianyuraptor'' ma kilka cech znanych tylko u dromeozaurydów z Liaoning, chociaż wykształconych w mniejszym stopniu, jednak ukazuje cechy nieznane do tej pory u dromeozaurydów z Laurazji, ale obecnych u gondwańskich oraz u [[bazalny]]ch [[Avialae|awialów]]. ''Tianyuraptor'' nie był zdolny do latania, w przeciwieństwie do [[mikroraptor]]ów (do których ''Tianyuraptor'' mógł należeć), które miały proporcjonalnie dłuższe i masywniejsze kończyny przednie oraz większe widełki.
 
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 +
[[Plik:Tianyuraptor skeleton.jpg|400px|thumb|right|Okaz typowy ''Tianyuraptor ostromi''. Zdjęcie: Bruce McAdam. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tianyuraptor.jpg].]]
 
[[Holotyp]] (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona.
 
[[Holotyp]] (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona.
 +
 +
Znany jest również nieopisany prawie kompletny okaz (Makovicky, Gorsack i Zhou, 2018)
 +
 +
==Budowa, paleobiologia i systematyka==
 +
Był to krótkoręki, średniej wielkości dromeozauryd. Jego przednie kończyny były nieproporcjonalnie krótkie (stanowiły 53% długości kończyn tylnych), kręgi szyjne były tej samej długości do grzbietowe, co odróżniało go od innych [[dromeozauryd]]ów znajdowanych w Liaoning. Miał sporą głowę, dłuższą niż kość udowa. ''Tianyuraptor'' ma kilka cech znanych tylko u dromeozaurydów z Liaoning, chociaż wykształconych w mniejszym stopniu, jednak ukazuje cechy nieznane do tej pory u dromeozaurydów z Laurazji, ale obecnych u gondwańskich oraz u [[bazalny]]ch [[Avialae|awialów]]. ''Tianyuraptor'' nie był zdolny do latania,  ani szybowania w przeciwieństwie do [[mikroraptor]]ów (do których ''Tianyuraptor'' mógł należeć), które miały proporcjonalnie dłuższe i masywniejsze kończyny przednie oraz większe widełki. Prawdopodobnie polował na mniejsze od siebie dinozaury oraz inne kręgowce, w czym pomagały mu ostre zęby i pazury, a także mięśnie nóg - oszacowano, że dorastający osobnik mógł poruszać się z maksymalną prędkością 51,9 km/h (14,4 m/s).
 +
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa ''Tianyuraptor'' wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest [[holotyp]] (STM1-3), a końcówka ''raptor'' znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (''ostromi'') honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach.
+
Nazwa rodzajowa ''Tianyuraptor'' wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest [[holotyp]] (STM1-3), a końcówka ''raptor'' znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (''ostromi'') honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach.
  
 
== Spis gatunków ==
 
== Spis gatunków ==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
! ''Tianyuraptor''
+
|{{V|''Tianyuraptor''}}
−
| {{Kpt|[[Xiaoting Zheng|Zheng]], [[Xing Xu|Xu]], [[Hailu You|You]], [[Qi Zhao|Zhao]]}} i {{Kpt|[[Zhiming Dong|Dong]]}}, [[2010]]
+
| {{Kpt|({{Kpt|[[Xiaoting Zheng|Zheng]], [[Xing Xu|Xu]], [[Hailu You|You]], [[Qi Zhao|Zhao]]}} i {{Kpt|[[Zhiming Dong|Dong]]}}, [[2009]])Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, [[2010]]
 +
|-
 +
| = "Tianyulong"
 +
|{{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009
 +
| ''[[nomen nudum]]''
 +
|-
 +
| ?= ''[[Zhenyuanlong]]''
 +
|{{Kpt|[[Lü]]}} i {{Kpt|[[Brusatte]]}}, [[2015]]
 +
|-
 +
|{{V|''T. ostromi''}}
 +
|{{Kpt|({{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009) Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2010
 +
|-
 +
| = "T. ostromi"
 +
|{{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2009
 +
| ''nomen nudum''
 
|-
 
|-
−
! ''T. ostromi''
+
| ?= ''Z. suni''
−
| {{Kpt|Zheng, Xu, You, Zhao}} i {{Kpt|Dong}}, 2010
+
|{{Kpt|Lü}} i {{Kpt|Brusatte}}, 2015
 
|}
 
|}
  
Linia 102: Linia 103:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
 
[[Kategoria:Barrem]]
−
[[Kategoria:Apt]]
 
 
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]
 
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Wersja z 18:14, 9 lip 2024

Do sprawdzenia.


Autor: Adrian Tkocz, Maciej Ziegler, "Paleoleo"
Korekta: Marcin Szermański

Tianyuraptor (tianjuraptor)
Długość 1,6 m (osobnik dorastający)
Wysokość 43 cm (w biodrach, osobnik dorastjący)
Masa 7,1 kg (osobnik dorastający)
Dieta mięsożerny
Miejsce Chiny - Liaoning

(formacja Yixian - złoże Dawangzhangzi)

Czas
252 201 145
66

ok. 122 Ma
wczesna kreda (późny barrem)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Deinonychosauria

Dromaeosauridae

Microraptoria

?Microraptorinae

Tianyuraptor restoration.png
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: PaleoEquii. [2]
Homo sapiens.png Dromaeosauridae.png
1.6 m

Porównanie wielkości Tianyuraptor i człowieka.
Sylwetki: Phylopic.org

Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Tianyuraptor to rodzaj teropoda z grupy dromeozaurydów. Żył na terenie dzisiejszych Chin w drugiej połowie epoki wczesnej kredy.


Materiał kopalny

Okaz typowy Tianyuraptor ostromi. Zdjęcie: Bruce McAdam. [1].

Holotyp (STM1-3) jest niemal kompletny szkielet osobnika, który nie zakończył jeszcze wzrostu. Brakuje jedynie końcówki ogona, a czaszka jest częściowo zmiażdżona.

Znany jest również nieopisany prawie kompletny okaz (Makovicky, Gorsack i Zhou, 2018)

Budowa, paleobiologia i systematyka

Był to krótkoręki, średniej wielkości dromeozauryd. Jego przednie kończyny były nieproporcjonalnie krótkie (stanowiły 53% długości kończyn tylnych), kręgi szyjne były tej samej długości do grzbietowe, co odróżniało go od innych dromeozaurydów znajdowanych w Liaoning. Miał sporą głowę, dłuższą niż kość udowa. Tianyuraptor ma kilka cech znanych tylko u dromeozaurydów z Liaoning, chociaż wykształconych w mniejszym stopniu, jednak ukazuje cechy nieznane do tej pory u dromeozaurydów z Laurazji, ale obecnych u gondwańskich oraz u bazalnych awialów. Tianyuraptor nie był zdolny do latania, ani szybowania w przeciwieństwie do mikroraptorów (do których Tianyuraptor mógł należeć), które miały proporcjonalnie dłuższe i masywniejsze kończyny przednie oraz większe widełki. Prawdopodobnie polował na mniejsze od siebie dinozaury oraz inne kręgowce, w czym pomagały mu ostre zęby i pazury, a także mięśnie nóg - oszacowano, że dorastający osobnik mógł poruszać się z maksymalną prędkością 51,9 km/h (14,4 m/s).


Etymologia

Nazwa rodzajowa Tianyuraptor wywodzi się od Tianyu - nazwy muzeum, w którym przechowywany jest holotyp (STM1-3), a końcówka raptor znaczy po łacinie rabuś lub złodziej. Epitet gatunkowy (ostromi) honoruje amerykańskiego paleontologa Johna Ostroma, który znacząco przyczynił się do zwiększania wiedzy o dromeozaurydach.

Spis gatunków

Tianyuraptor (Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009)Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2010
= "Tianyulong" Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009 nomen nudum
?= Zhenyuanlong Lü i Brusatte, 2015
T. ostromi (Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009) Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2010
= "T. ostromi" Zheng, Xu, You, Zhao i Dong, 2009 nomen nudum
?= Z. suni Lü i Brusatte, 2015

Bibliografia

Zheng, X., Xu, X., You, H., Zhao, Q., Dong, Z. 2010. A short-armed dromaeosaurid from the Jehol Group of China with implications for early dromaeosaurid evolution. Proceedings of the Royal Society B, t. 277, str. 211-217. Opublikowano online przed drukiem 19.08.2009 doi:10.1098/rspb.2009.1178

Turner, A.H., Pol, D., Norell, M.A. 2011. Anatomy of Mahakala omnogovae (Theropoda: Dromaeosauridae) Tögrögiin Shiree, Mongolia. American Museum Novitates, t. 3722, str. 1-66. doi: 10.1206/3722.2

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Tianyuraptor&oldid=33630”