Fostoria: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
|Autor = [[Kamil Kamiński]] | |Autor = [[Kamil Kamiński]] | ||
|Korekta = | |Korekta = | ||
| − | |nazwa = ''Fostoria'' | + | |nazwa = ''Fostoria'' (fostoria) |
|długość = | |długość = | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
| Linia 22: | Linia 22: | ||
[[Ornithopoda]] | [[Ornithopoda]] | ||
| − | + | [[Iguanodontia]] | |
| − | ?[[Elasmaria]] | + | ?[[Elasmaria]]/?[[Rhabdodontomorpha]] |
|grafika = Fostoria.jpg | |grafika = Fostoria.jpg | ||
|podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: ABelov2014. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fostoria.jpg] | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: ABelov2014. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fostoria.jpg] | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
[[Holotyp]] (LRF 3050) to niekompletny dach czaszki i puszka mózgowa. Pod tym samym numerem skatalogowano dalsze szczątki, niekoniecznie należące do tego samego osobnika. Obejmują one kość kwadratową, łopatki, kości kończyn przednich i tylnych, kręgi grzbietowe i ogonowe. Kości te należały zapewne do co najmniej czterech różnych okazów. Oprócz tego w Australijskim Muzeum w Sydney znajduje się fragment kości śródstopia oraz inny niezidentyfikowany kawałek kości. | [[Holotyp]] (LRF 3050) to niekompletny dach czaszki i puszka mózgowa. Pod tym samym numerem skatalogowano dalsze szczątki, niekoniecznie należące do tego samego osobnika. Obejmują one kość kwadratową, łopatki, kości kończyn przednich i tylnych, kręgi grzbietowe i ogonowe. Kości te należały zapewne do co najmniej czterech różnych okazów. Oprócz tego w Australijskim Muzeum w Sydney znajduje się fragment kości śródstopia oraz inny niezidentyfikowany kawałek kości. | ||
| − | ==Budowa== | + | ==Budowa i systematyka== |
| − | ''Fostoria'' znana jest ze stosunkowo nielicznych szczątków. Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu wynika, że jej najbliższymi krewnymi mogły był ''[[Muttaburrasaurus]]'', ''[[Talenkauen]]'' i ''[[Anabisetia]]'', z którymi miała ona tworzyć nienazwany [[klad]] prymitywnych iguanodontów. ''Fostoria'' wyróżniała się spośród swoich krewniaków cechami budowy mózgoczaszki, kości kwadratowo-jarzmowej, kości ramiennej oraz precelicznymi (przodowklęsłymi) przednimi kręgami grzbietowymi. | + | ''Fostoria'' znana jest ze stosunkowo nielicznych szczątków. Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu wynika, że jej najbliższymi krewnymi mogły był ''[[Muttaburrasaurus]]'', ''[[Talenkauen]]'' i ''[[Anabisetia]]'', z którymi miała ona tworzyć nienazwany [[klad]] prymitywnych iguanodontów. ''Fostoria'' wyróżniała się spośród swoich krewniaków cechami budowy mózgoczaszki, kości kwadratowo-jarzmowej, kości ramiennej oraz precelicznymi (przodowklęsłymi) przednimi kręgami grzbietowymi. Wg Dieudonné i współpracowników (2020) fostoria była blisko spokrewniona z [[Rhabdodontidae|rabdodontydami]] w obrębie kladu [[Rhabdodontomorpha]]. Jednakże, zespół paleontologów prowadzony przez Fonsecę (2024) była jednak członkinią [[Elasmaria|elasmarów]] najbliżej spokrewnioną z muttaburazaurem. |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
| Linia 54: | Linia 54: | ||
|- | |- | ||
| {{V|''F. dhimbangunmal''}} | | {{V|''F. dhimbangunmal''}} | ||
| − | | {{Kpt| | + | | {{Kpt|Bell, Brougham, Herne, Frauenfelder}} i {{Kpt|Elizabeth Smith|Smith}}, 2019 |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Bell, P.R., Brougham, T., Herne, M.C., Frauenfelder, T., Smith, E.T. (2019). "''Fostoria dhimbangunmal'', gen. et sp. nov., a new iguanodontian (Dinosauria, Ornithopoda) from the mid-Cretaceous of Lightning Ridge, New South Wales, Australia". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1564757. [[doi:10.1080/02724634.2019.1564757]]. | + | <small> |
| + | Bell, P.R., Brougham, T., Herne, M.C., Frauenfelder, T., Smith, E.T. (2019). "''Fostoria dhimbangunmal'', gen. et sp. nov., a new iguanodontian (Dinosauria, Ornithopoda) from the mid-Cretaceous of Lightning Ridge, New South Wales, Australia". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1564757. [[doi:10.1080/02724634.2019.1564757]]. | ||
| + | |||
| + | Dieudonné, P.-E., Cruzado-Caballero, P., Godefroit, P., Tortosa, T. (2020). "A new phylogeny of cerapodan dinosaurs" (PDF). Historical Biology. 33 (10): 2335–2355. [[https://doi.org/10.1080%2F08912963.2020.1793979]] | ||
| + | |||
| + | Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [[https://doi.org/10.1080%2F14772019.2024.2346577]] | ||
</small> | </small> | ||
| Linia 65: | Linia 70: | ||
[[Kategoria:Ornithischia]] | [[Kategoria:Ornithischia]] | ||
[[Kategoria:Ornithopoda]] | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Iguanodontia]] |
| + | [[Kategoria:Iguanodontia bazalne]] | ||
[[Kategoria:Australia]] | [[Kategoria:Australia]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Cenoman]] | [[Kategoria:Cenoman]] | ||
Aktualna wersja na dzień 15:12, 30 cze 2024
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Fostoria (fostoria) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Australia, Nowa Południowa Walia |
| Czas |
ok. 100,5–97 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: ABelov2014. [1] | |
Wstęp
Fostoria to rodzaj roślinożernego dinozaura, który żył na początku późnej kredy na terenie dzisiejszej Australii. Był to średniej wielkości ornitopod. Został on opisany w 2019 r. przez zespół paleontologów pod kierunkiem Phila Bella.
Etymologia
Nazwa Fostoria honoruje Roberta Fostera – górnika i odkrywcę tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy pochodzi od słów dhimba i ngunmal, które w języku rdzennych mieszkańców Australii oznaczają odpowiednio „owca” i „ogród”.
Materiał kopalny
Holotyp (LRF 3050) to niekompletny dach czaszki i puszka mózgowa. Pod tym samym numerem skatalogowano dalsze szczątki, niekoniecznie należące do tego samego osobnika. Obejmują one kość kwadratową, łopatki, kości kończyn przednich i tylnych, kręgi grzbietowe i ogonowe. Kości te należały zapewne do co najmniej czterech różnych okazów. Oprócz tego w Australijskim Muzeum w Sydney znajduje się fragment kości śródstopia oraz inny niezidentyfikowany kawałek kości.
Budowa i systematyka
Fostoria znana jest ze stosunkowo nielicznych szczątków. Z analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów opisu wynika, że jej najbliższymi krewnymi mogły był Muttaburrasaurus, Talenkauen i Anabisetia, z którymi miała ona tworzyć nienazwany klad prymitywnych iguanodontów. Fostoria wyróżniała się spośród swoich krewniaków cechami budowy mózgoczaszki, kości kwadratowo-jarzmowej, kości ramiennej oraz precelicznymi (przodowklęsłymi) przednimi kręgami grzbietowymi. Wg Dieudonné i współpracowników (2020) fostoria była blisko spokrewniona z rabdodontydami w obrębie kladu Rhabdodontomorpha. Jednakże, zespół paleontologów prowadzony przez Fonsecę (2024) była jednak członkinią elasmarów najbliżej spokrewnioną z muttaburazaurem.
Paleoekologia
W osadach formacji Griman Creek znaleziono szczątki prymitywnych ssaków oraz dosyć liczne dinozaury, na ogół jednak słabo poznane. Najbardziej rozpoznawalny spośród nich to roślinożerny Muttaburrasaurus. Żyły tam również tajemnicze teropody - Rapator i Walgettosuchus, a także niewielki ornitopod Weewarrasaurus.
Spis gatunków
| Fostoria | Bell, Brougham, Herne, Frauenfelder i Smith, 2019 |
| F. dhimbangunmal | Bell, Brougham, Herne, Frauenfelder i Elizabeth Smith, 2019 |
Bibliografia
Bell, P.R., Brougham, T., Herne, M.C., Frauenfelder, T., Smith, E.T. (2019). "Fostoria dhimbangunmal, gen. et sp. nov., a new iguanodontian (Dinosauria, Ornithopoda) from the mid-Cretaceous of Lightning Ridge, New South Wales, Australia". Journal of Vertebrate Paleontology. Online edition: e1564757. doi:10.1080/02724634.2019.1564757.
Dieudonné, P.-E., Cruzado-Caballero, P., Godefroit, P., Tortosa, T. (2020). "A new phylogeny of cerapodan dinosaurs" (PDF). Historical Biology. 33 (10): 2335–2355. [[2]]
Fonseca, A.O., Reid, I.J., Venner, A., Duncan, R.J., Garcia, M.S., Müller, R.T. (2024). "A comprehensive phylogenetic analysis on early ornithischian evolution". Journal of Systematic Palaeontology. 22 (1). 2346577. [[3]]
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Fostoria.jpg){kind=link}