Stegopelta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(- bez znaczków za "ą")
Linia 1: Linia 1:
−
Stegopelta (stegopelta)
+
Do sprawdzenia wiek, pewnie będą widełki (ten jest na podstawie Arbour i Currie), może bardziej pasujący obrazek
  
−
Wymiary:
 
−
- długość: 4,5 m?
 
−
- masa: 1 tona?
 
−
Występowanie:
 
−
- czas: późny alb-wczesny cenoman, 106-96 Ma
 
−
- miejsce: ogniwo Belle Fourche, formacja Frontier, Wyoming
 
−
Klasyfikacja:
 
−
Dinosauria
 
−
Ornithischia
 
−
Ankylosauria
 
−
Nodosauridae
 
  
−
Etymologia:
+
{{DISPLAYTITLE:''Stegopelta''}}
−
Nazwa Stegopelta oznacza "zadaszoną tarczę", zaś epitet gatunkowy pochodzi od miasteczka Lander w okręgu Fremont, nieopodal którego odkryto szczątki tego roślinożercy.
+
<small>
 +
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 +
| Autor:
 +
| Korekta:
 +
|-
 +
| [[Tomasz Sokołowski]]
 +
|
 +
|}
 +
</small>
 +
----
 +
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"  
 +
! colspan=2 | ''Stegopelta'' (stegopelta)
 +
|-
 +
!  '''Długość''':
 +
| 4,5 m (?)
 +
|-
 +
! '''Masa''':
 +
| 1 t (?)
 +
|-
 +
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 +
| [[USA]] - Wyoming
  
−
Materiał kopalny:
+
<small>([[formacja]] [[Frontier]] - ogniwo Belle Fourche) </small>
−
Holotyp oznaczony FMNH UR88 składa się z: fragmentu górnej szczęki, siedmiu kręgów szyjnych, dwóch kręgów grzbietowych, niekompletnej kości krzyżowej, kości biodrowej, kręgów ogonowych, niekompletnych łopatek, kości promieniowej i łokciowej, kości śródręcza, fragmentu piszczeli, kości śródstopia oraz pancerza pokrywającego grzbiet i szyje zwierzęcia.  
+
|-
 +
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 +
|  ok. 97 [[Ma]] (?)
  
−
Opis:
+
<small>"środkowa" [[kreda]] (prawdopodobnie [[cenoman]])</small>
−
Stegopelta to średniej wielkości rodzaj ankylozaura, który żył na przełomie wczesnej i późnej kredy na terenach obecnych środkowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych. W 1905 roku amerykański paleontolog, Samuel Wendell Williston opisał nowy rodzaj pancernego dinozaura na podstawie niekompletnego szkieletu odkrytego w osadach formacji Frontier. Niestety był on źle zachowany, zniszczony przez kopyta pasącego się tam bydła. W dodatku na początku XX wieku, ankylozaury były słabo poznane, więc Williston nietrafnie porównywał kości stegopelty do Stegosaurus oraz ssaka Glyptodon. Zauważył, że ma ona podobnie jak glyptodon połączone sekcje pancerza. Zaś 1910 roku Roy Lee Moodie, rozważał jej pokrewieństwo, a nawet synonimizację z Ankylosaurus. W kolejnych latach nikt nie zainteresował się stegopeltą, aż do 1978 roku, gdy Walter Coombs, po niezbyt wnikliwych badaniach uznał gatunek ten za synonim bardziej znanego Nodosaurus. Jednak w 1998 roku Kenneth Carpenter i James Kirkland przywrócili mu ważność na podstawie unikalnych cech kręgów oraz pancerza kostnego. Tracy Ford w swojej pracy na temat pancerzy północnoamerykańskich ankylozaurów z 2000 roku, zaliczyła stegopeltę do podrodziny Stegopeltinae (w obrębie Ankylosauridae), w którym znalazła się również Glyptodontopelta. Klasyfikacja ta nie obowiązywała zbyt długo, ponieważ już rok później Kenneth Carpenter uznał rodzaj Stegopelta jako ważny, lecz z nieokreślonym bliższym pokrewieństwem. Podobnie jak inni krewniacy, był to zapewne ociężały, mocno opancerzony roślinożerca, który w razie ataku drapieżnika przykucał do ziemi, chroniąc swoje, słabo opancerzone podbrzusze.
+
|-  
 +
! '''Systematyka'''
 +
| [[Dinosauria]]
 +
 +
[[Ornithischia]]
  
−
Stegopelta landerensis Williston, 1905
+
[[Thyreophora]]
 +
 
 +
[[Ankylosauria]]
 +
 
 +
[[Nodosauridae]]
 +
|-
 +
| colspan=2 |
 +
[[Plik:Aletopelta_coombsi.jpg|400px|]]<br>
 +
<small>Rekonstrukcja ''[[Aletopelta]] coombsi'' - stegopelta miała bardzo podobne osteodermy.
 +
 
 +
Źródło: [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/Aletopelta_coombsi.jpg]</small>
 +
|-
 +
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 +
|-
 +
| colspan=2 |
 +
<display_points type="terrain" zoom=4>
 +
Lander, Fremont County, Wyoming, USA|formacja [[Frontier]], okolice miasteczka Lander, hrabstwo Fremont, Wyoming, [[USA]]|<small>''S. landerensis'' - holotyp FMNH UR8.<br>
 +
</display_points>
 +
|}
 +
 
 +
==Wstęp==
 +
''Stegopelta'' to średniej wielkości [[rodzaj]] ankylozaura, który żył na przełomie wczesnej i późnej kredy na terenach obecnych środkowo-zachodnich [[USA|Stanów Zjednoczonych]]. Elementy jej pancerza były bardzo podobne do zbroi ''[[Aletopelta]]'' i ''[[Glyptodontopelta]]''.
 +
 
 +
==Materiał kopalny==
 +
Na [[Holotyp]] oznaczony FMNH UR88 składają się: ?kość szczękowa z 3 częściowymi ''alveoli'', ?niezidentyfikowane fragmenty czaszki, 7 kręgów szyjnych, 2 kręgi grzbietowe, fragmenty ''synsacrum'', trzon proksymalnego i dystalnego kręgu ogonowego, części obu łopatek, główki obu kości ramiennych, proksymalny koniec lewej kości łokciowej, proksymalne końce obu kości promieniowych, części obu kości biodrowych, dystalny koniec piszczela, kość śródręcza i śródstopia, osteodermy.
 +
 
 +
==Historia taksonu==
 +
W [[1905]] roku amerykański paleontolog, [[Samuel Williston|Samuel Wendell Williston]] opisał nowy [[rodzaj]] pancernego dinozaura na podstawie niekompletnego szkieletu odkrytego w osadach formacji [[Frontier]]. Niestety był on źle zachowany, zniszczony przez kopyta pasącego się tam bydła. W dodatku na początku XX wieku, ankylozaury były słabo poznane, więc Williston nietrafnie porównywał kości stegopelty do ''[[Stegosaurus]]'' oraz ssaka ''Glyptodon''. Zauważył, że ma ona podobnie jak glyptodont połączone sekcje pancerza. Zaś [[1910]] roku [[Roy Moodie|Roy Lee Moodie]], rozważał jej pokrewieństwo, a nawet synonimizację z ''[[Ankylosaurus]]''. W kolejnych latach nikt nie zainteresował się stegopeltą, aż do [[1978]] roku, gdy [[Walter Coombs]], po niezbyt wnikliwych badaniach uznał [[gatunek]] ten za [[synonim]] bardziej znanego ''[[Nodosaurus]]''. Jednak w [[1998]] roku [[Kenneth Carpenter]] i [[James Kirkland]] przywrócili mu ważność na podstawie unikalnych cech kręgów oraz pancerza kostnego.
 +
 
 +
[[Tracy Ford]] w swojej pracy na temat pancerzy północnoamerykańskich ankylozaurów z [[2000]] roku, zaliczyła stegopeltę do podrodziny [[Stegopeltinae]] (w obrębie [[Ankylosauridae]]), w którym znalazła się również Glyptodontopelta. Klasyfikacja ta nie obowiązywała zbyt długo, ponieważ już rok później Kenneth Carpenter uznał rodzaj Stegopelta jako ważny, lecz z nieokreślonym bliższym pokrewieństwem. Podobnie jak inni krewniacy, był to zapewne ociężały, mocno opancerzony roślinożerca, który w razie ataku drapieżnika przykucał do ziemi, chroniąc swoje, słabo opancerzone podbrzusze. Również nowsze analizy (np. [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]], [[2015]]) uważają go za ważny, osobny [[rodzaj]] nodozauryda - wg nich różni się od znacząco od pozostałych ankylozaurów charakterystyką osteoderm.
 +
 
 +
==Etymologia==
 +
Nazwa ''Stegopelta'' oznacza "zadaszoną tarczę", zaś epitet gatunkowy pochodzi od miasteczka Lander w okręgu Fremont, nieopodal którego odkryto szczątki tego roślinożercy.
 +
 
 +
==Spis gatunków==
 +
{| class="wikitable"
 +
! ''Stegopelta''
 +
| {{Kpt|[[Samuel Williston|Williston]]}}, [[1905]]
 +
|-
 +
! ''S. landerensis''
 +
| {{Kpt|Williston}}, 1905
 +
|}
 +
 
 +
==Bibliografia==
 +
<small>
 +
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[DOI:10.1080/14772019.2015.1059985]]
 +
</small>
 +
 
 +
[[Kategoria:Dinosauria]]
 +
[[Kategoria:Ornithischia]]
 +
[[Kategoria:Thyreophora]]
 +
[[Kategoria:Ankylosauria]]
 +
[[Kategoria:Ameryka Północna]]
 +
[[Kategoria:USA]]
 +
[[Kategoria:Mezozoik]]
 +
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Cenoman]]
 +
[[Kategoria:Do poprawy - zajęte]]

Wersja z 11:14, 2 sie 2015

Do sprawdzenia wiek, pewnie będą widełki (ten jest na podstawie Arbour i Currie), może bardziej pasujący obrazek


Autor: Korekta:
Tomasz Sokołowski

Stegopelta (stegopelta)
Długość: 4,5 m (?)
Masa: 1 t (?)
Miejsce występowania: USA - Wyoming

(formacja Frontier - ogniwo Belle Fourche)

Czas występowania ok. 97 Ma (?)

"środkowa" kreda (prawdopodobnie cenoman)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Nodosauridae

Aletopelta coombsi.jpg
Rekonstrukcja Aletopelta coombsi - stegopelta miała bardzo podobne osteodermy.

Źródło: [1]

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Stegopelta to średniej wielkości rodzaj ankylozaura, który żył na przełomie wczesnej i późnej kredy na terenach obecnych środkowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych. Elementy jej pancerza były bardzo podobne do zbroi Aletopelta i Glyptodontopelta.

Materiał kopalny

Na Holotyp oznaczony FMNH UR88 składają się: ?kość szczękowa z 3 częściowymi alveoli, ?niezidentyfikowane fragmenty czaszki, 7 kręgów szyjnych, 2 kręgi grzbietowe, fragmenty synsacrum, trzon proksymalnego i dystalnego kręgu ogonowego, części obu łopatek, główki obu kości ramiennych, proksymalny koniec lewej kości łokciowej, proksymalne końce obu kości promieniowych, części obu kości biodrowych, dystalny koniec piszczela, kość śródręcza i śródstopia, osteodermy.

Historia taksonu

W 1905 roku amerykański paleontolog, Samuel Wendell Williston opisał nowy rodzaj pancernego dinozaura na podstawie niekompletnego szkieletu odkrytego w osadach formacji Frontier. Niestety był on źle zachowany, zniszczony przez kopyta pasącego się tam bydła. W dodatku na początku XX wieku, ankylozaury były słabo poznane, więc Williston nietrafnie porównywał kości stegopelty do Stegosaurus oraz ssaka Glyptodon. Zauważył, że ma ona podobnie jak glyptodont połączone sekcje pancerza. Zaś 1910 roku Roy Lee Moodie, rozważał jej pokrewieństwo, a nawet synonimizację z Ankylosaurus. W kolejnych latach nikt nie zainteresował się stegopeltą, aż do 1978 roku, gdy Walter Coombs, po niezbyt wnikliwych badaniach uznał gatunek ten za synonim bardziej znanego Nodosaurus. Jednak w 1998 roku Kenneth Carpenter i James Kirkland przywrócili mu ważność na podstawie unikalnych cech kręgów oraz pancerza kostnego.

Tracy Ford w swojej pracy na temat pancerzy północnoamerykańskich ankylozaurów z 2000 roku, zaliczyła stegopeltę do podrodziny Stegopeltinae (w obrębie Ankylosauridae), w którym znalazła się również Glyptodontopelta. Klasyfikacja ta nie obowiązywała zbyt długo, ponieważ już rok później Kenneth Carpenter uznał rodzaj Stegopelta jako ważny, lecz z nieokreślonym bliższym pokrewieństwem. Podobnie jak inni krewniacy, był to zapewne ociężały, mocno opancerzony roślinożerca, który w razie ataku drapieżnika przykucał do ziemi, chroniąc swoje, słabo opancerzone podbrzusze. Również nowsze analizy (np. Arbour i Currie, 2015) uważają go za ważny, osobny rodzaj nodozauryda - wg nich różni się od znacząco od pozostałych ankylozaurów charakterystyką osteoderm.

Etymologia

Nazwa Stegopelta oznacza "zadaszoną tarczę", zaś epitet gatunkowy pochodzi od miasteczka Lander w okręgu Fremont, nieopodal którego odkryto szczątki tego roślinożercy.

Spis gatunków

Stegopelta Williston, 1905
S. landerensis Williston, 1905

Bibliografia

Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. DOI:10.1080/14772019.2015.1059985

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Stegopelta&oldid=14350”