Nankangia: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Nankangia''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- |Kamil Kamiński |} </small> ---- {| class="w...”) |
m |
||
| Linia 59: | Linia 59: | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Nankangia'' to [[rodzaj]] [[Oviraptorosauria|owiraptorozaura]] z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później ''Nankangia'' została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem [[Junchang Lü|Junchanga Lü]] | + | ''Nankangia'' to [[rodzaj]] [[Oviraptorosauria|owiraptorozaura]] z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później ''Nankangia'' została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem [[Junchang Lü|Junchanga Lü]]. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| Linia 66: | Linia 66: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Holotyp]] (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra. | [[Holotyp]] (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra. | ||
| − | [[Plik:Nankangia.png| | + | [[Plik:Nankangia.png|300px|thumb|right|Dolna szczęka nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]] |
==Budowa i filogeneza== | ==Budowa i filogeneza== | ||
Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u [[Coenagnathidae|cenagantydów]], ''[[Incisivosaurus]]'', ''[[Luoyanggia]]'' oraz ''[[Ganzhousaurus]]''. Spojenie żuchwy (ang. ''mandibular symphysieal'') przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u [[Oviraptoridae|owiraptorydów]]. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. ''infradiapophyseal fossae'') na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u ''[[Yulong]]'' i ''[[Khaan]]'') i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do ''[[Heyuannia]]''. | Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u [[Coenagnathidae|cenagantydów]], ''[[Incisivosaurus]]'', ''[[Luoyanggia]]'' oraz ''[[Ganzhousaurus]]''. Spojenie żuchwy (ang. ''mandibular symphysieal'') przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u [[Oviraptoridae|owiraptorydów]]. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. ''infradiapophyseal fossae'') na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u ''[[Yulong]]'' i ''[[Khaan]]'') i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do ''[[Heyuannia]]''. | ||
| − | [[Plik:Nankangia_jiangxiensis.png| | + | [[Plik:Nankangia_jiangxiensis.png|300px|thumb|right|Zachowane kręgi nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]] |
W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) ''Nankangia'' okazała się bardziej [[takson bazalny|bazalna]] niż [[klad]] [[Oviraptoridae]]. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem (zob. też [[Oviraptorosauria#Kladogramy]]). | W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) ''Nankangia'' okazała się bardziej [[takson bazalny|bazalna]] niż [[klad]] [[Oviraptoridae]]. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem (zob. też [[Oviraptorosauria#Kladogramy]]). | ||
==Paleobiologia== | ==Paleobiologia== | ||
W formacji Nanxiong ''Nankangia'' koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak ''[[Ganzhousaurus]]'' i ''[[Jiangxisaurus]]'', podczas gdy np. ''[[Banji]]'' wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami. | W formacji Nanxiong ''Nankangia'' koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak ''[[Ganzhousaurus]]'' i ''[[Jiangxisaurus]]'', podczas gdy np. ''[[Banji]]'' wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami. | ||
| − | [[Plik:Pelvic_girdle_of_Nankangia.png| | + | [[Plik:Pelvic_girdle_of_Nankangia.png|300px|thumb|right|Zachowane kości miednicy. Źródło: Lü i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]] |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
|{{V|''Nankangia''}} | |{{V|''Nankangia''}} | ||
| − | |{{Kpt|[[Junchang Lü|Junchang]], [[Laiping Yi|Laiping]], [[Hui Zhong| | + | |{{Kpt|[[Junchang Lü|Junchang]], [[Laiping Yi|Laiping]], [[Hui Zhong|Hui]]}} i {{Kpt|[[Huefang Wei|Huefang]]}}, [[2013]] |
|- | |- | ||
|{{V|''N. jiangxiensis''}} | |{{V|''N. jiangxiensis''}} | ||
| − | |{{Kpt|[[Junchang Lü|Junchang]], [[Laiping Yi|Laiping]], [[Hui Zhong| | + | |{{Kpt|[[Junchang Lü|Junchang]], [[Laiping Yi|Laiping]], [[Hui Zhong|Hui]]}} i {{Kpt|[[Huefang Wei|Huefang]]}}, [[2013]] |
|- | |- | ||
|} | |} | ||
Wersja z 20:50, 12 lis 2017
| Autor: | Korekta: |
| Kamil Kamiński |
| Nankangia (nankangia) | |
|---|---|
| Długość: | ? |
| Masa: | ? |
| Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Jiangxi |
| Czas występowania | |
| Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti. [4]. | |
| Mapa znalezisk: | |
|
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Nankangia to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później Nankangia została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem Junchanga Lü.
Etymologia
Nazwa Nankangia pochodzi od jednostki administracyjnej Nankang City Chinach. Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Jiangxi.
Materiał kopalny
Holotyp (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra.
Budowa i filogeneza
Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u cenagantydów, Incisivosaurus, Luoyanggia oraz Ganzhousaurus. Spojenie żuchwy (ang. mandibular symphysieal) przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u owiraptorydów. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. infradiapophyseal fossae) na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u Yulong i Khaan) i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do Heyuannia.
W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) Nankangia okazała się bardziej bazalna niż klad Oviraptoridae. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem (zob. też Oviraptorosauria#Kladogramy).
Paleobiologia
W formacji Nanxiong Nankangia koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak Ganzhousaurus i Jiangxisaurus, podczas gdy np. Banji wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami.
Spis gatunków
| Nankangia | Junchang, Laiping, Hui i Huefang, 2013 |
| N. jiangxiensis | Junchang, Laiping, Hui i Huefang, 2013 |
Bibliografia
Lü, J., Yi, L., Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. doi:10.1371/journal.pone.0080557.
![[4]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nankangia_Restoration.jpg){kind=link}