Nankangia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
Linia 1: Linia 1:
−
{{DISPLAYTITLE:''Nankangia''}}
+
{{DISPLAYTITLE:''Banji''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 12: Linia 12:
  
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
−
! colspan=2 | ''Nankangia'' (nankangia)
+
! colspan=2 | ''Banji''  
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
Linia 29: Linia 29:
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''  
 
|  
 
|  
−
<small> [[późna kreda]]</small>
+
<small> [[późna kreda]] ([[kampan]] – [[mastrycht]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 45: Linia 45:
  
 
|-
 
|-
−
| colspan=2 |[[Plik:Nankangia_Restoration.jpg|400px]]  
+
| colspan=2 |[[Plik:Wulatelong_gobiensis.jpg|400px]]  
−
<small>Rekonstrukcja. Autor: Danny Cicchetti.  
+
<small>Rekonstrukcja ''[[Wulatelong]]'', krewniaka ''Banji''. Autor: TheNanotyrant.  
−
[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Nankangia_Restoration.jpg].</small>
+
[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wulatelong_gobiensis.jpg].</small>
 
|-
 
|-
 
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
 
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
Linia 53: Linia 53:
 
| colspan=2 |
 
| colspan=2 |
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
−
25°52′ N, 114°56′ E|Chiny- prowincja Jiangxi, Ganzhou City, miejsce znalezienia holotypu</small>
+
25°52′ N, 114°56′ E|Chiny- prowincja Jiangxi, Ganzhou City, okolice miejsca znalezienia holotypu</small>
 
</display_points>
 
</display_points>
 
|-
 
|-
Linia 59: Linia 59:
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Nankangia'' to [[rodzaj]] [[Oviraptorosauria|owiraptorozaura]] z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednego, niekompletnego szkieletu. Tak jak jego krewniacy, był on bezzębnym, ptakopodobnym i najprawdopodobniej opierzonym zwierzęciem o stosunkowo niewielkich rozmiarach. Jego szczątki odkrył rolnik w 2010 r. trzy lata później ''Nankangia'' została opisana przez zespół paleontologów pod kierunkiem [[Lü Junchang|Lü Junchanga]].
+
''Banji'' to [[rodzaj]] [[Oviraptorosauria|owiraptorozaura]] z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednej, niekompletnej czaszki młodego osobnika. Został opisany w 2010 r. przez duet paleontologów: [[Xu Xing|Xu Xinga]] i [[Han Feng-Lu|Hana Feng-Lu]]. Prawdopodobnie był on dość prymitywnym przedstawicielem swojej rodziny, chociaż wpływa na jego pozycję w analizach filogenetycznych ma zapewne młody wiek jedynego znanego okazu.  
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
−
Nazwa ''Nankangia'' pochodzi od jednostki administracyjnej Nankang City Chinach. Epitet gatunkowy nawiązuje do prowincji Jiangxi.  
+
Nazwa ''Banji'' pochodzi od słów ''ban'' oraz ''ji'', w języku chińskim oznaczających kolejno „łata” lub „pasek” oraz „grzebień”. Epitet gatunkowy ''long'' oznacza „smok”. Całość można więc tłumaczyć jako „pasiasty grzebieniasty smok”. Nazwa ta nawiązuje do wyglądu grzebienia na czaszce ''Banji'' ozdobionego charakterystycznymi prążkami.  
  
−
==Materiał kopalny==
+
==Materiał kopalny i budowa==
−
[[Holotyp]] (GMNH F10003) to niekompletny szkielet obejmujący częściową dolną szczękę, pięć kręgów grzbietowych, kompletny i częściowy kręg krzyżowy, dziewięć kompletnych i dwa fragmentaryczne kręgi ogonowe, obie kości łopatkowo-krucze, niekompletne widełki, prawą k. ramienną, większość miednicy, k. udowe, prawą k. piszczelową oraz żebra.  
+
[[Holotyp]] (IVPP V16896) to niemal kompletna czaszka wraz z żuchwą. Należała ona do młodego osobnika i mierzyła ok. 65 mm długości. Jednak zrośnięcie się m.in. kości czołowych i nosowych świadczy o tym ze okaz ten zakończył już wczesną fazę rozwoju. Czaszka miała typowy dla owiraptorydów wygląd – była krótka i wysoka, z krótkim, bezzębnym pyskiem. Cechowała się ona ekstremalnie wydłużonymi nozdrzami zewnętrznymi. Były one wysokie i cofnięte do tyłu, a ich tylna krawędź sięgała niemal oczodołów. Na górze czaszki z kości nosowych i przedszczękowych wyrastał często spotykany w tej grupie [[Theropoda|teropodów]] grzebień. Jego boczne powierzchnie zdobiły dwa długie rowki biegnące wzdłuż grzebienia oraz poprzeczne prążki. Na grzebieniu znajdowały się również niewielkie otwory pneumatyczne. Żuchwa była masywna, a okno żuchwowe ekstremalnie przesunięte ku przodowi. Grzbietowa krawędź żuchwy była bardzo wypukła a jej końcówka – wygięta do dołu. Wg Lü i in. (2013) taka budowa dolnej szczęki miałaby pozwalać na szersze otwieranie paszczy i świadczyć o bardziej mięsożernej diecie, podczas gdy oworaptorydy o prostej dolnej krawędzi kości zębowych jak ''[[Nankangia]]'' czy ''[[Ganzhousaurus]]'' byłyby głównie roślinożerne. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami.
−
[[Plik:Nankangia.png|300px|thumb|right|Dolna szczęka nankangii. Źródło: Lü i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]]
 
  
−
==Budowa i filogeneza==
+
[[Plik:Huanansaurus.png|300px|thumb|right|Rekonstrukcja głowy. Autor: Levi Bernardo [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Huanansaurus.png].]]
−
Jedynym znanym elementem czaszki jest dolna szczęka. W widoku bocznym jej rostralny koniec nie jest zakrzywiony do dołu, a brzuszna krawędź jest prosta. Cecha ta występuje również u [[Caenagnathidae|cenagantydów]], ''[[Incisivosaurus]]'', ''[[Luoyanggia]]'' oraz ''[[Ganzhousaurus]]''. Spojenie żuchwy (ang. ''mandibular symphysieal'') przyjmowało kształt litery „D”, podobnie jak u [[Oviraptoridae|owiraptorydów]]. Wyjątkową cechą kręgów grzbietowych była obecność dwóch otworów pod-diapofyzalnych (ang. ''infradiapophyseal fossae'') na brzusznej powierzchni niedaleko podstaw wyrostków poprzecznych kręgów grzbietowych. Kręgi krzyżowe również miały otwory pneumatyczne w kształcie szczelin. Przednie kręgi ogonowe charakteryzowały się wyrostkami kolczystymi szerszymi poprzecznie niż przednio-tylnie. Także te kręgi wykazywały obecność otworów na przedniej i brzusznej powierzchni podstaw wyrostków poprzecznych. Kość udowa była dłuższa niż biodrowa (podobnie jak u ''[[Yulong]]'' i ''[[Khaan]]'') i miała podobną długość jak kość piszczelowa (ta ostatnia u holotypu jest o 2 cm dłuższa). Szyjka kości udowej rozciągała się pod katem około 90 stopni w stosunku do jej trzonu, co także jest wyjątkową cechą nankangii. Niezwykłą budową charakteryzowała się również kość biodrowa, choć jest bardzo podobna do ''[[Heyuannia]]''.
 
  
−
[[Plik:Nankangia_jiangxiensis.png|300px|thumb|right|Zachowane kręgi nankangii. Źródło: Lü  i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]]
 
−
W analizie filogenetycznej Lü i in. (2013) ''Nankangia'' okazała się bardziej [[takson bazalny|bazalna]] niż [[klad]] [[Oviraptoridae]]. Późniejsze badania przeważnie pokazywały jednak, że jest ona prymitywnym owiraptorydem (zob. też [[Oviraptorosauria#Kladogramy]]).
 
−
 
−
==Paleobiologia==
 
−
W formacji Nanxiong ''Nankangia'' koegzystowała z kilkoma innymi owiraptorozaurami. Autorzy opisu spekulują, że poszczególne gatunki zajmowały różne nisze ekologiczne. Prawdopodobnie prosta żuchwa nankangii nie pozwalała na tak szerokie rozwarcie pyska jak u owiraptorozaurów mających zakrzywioną do dołu dolną szczękę. Wg Lü i współpracowników mogło to być przystosowanie do odżywiania się miękkimi i mniejszymi kąskami, jak liście i nasiona. Nankangia byłaby więc głównie roślinożerna, podobnie jak ''[[Ganzhousaurus]]'' i ''[[Jiangxisaurus]]'', podczas gdy np. ''[[Banji]]'' wydaje się lepiej przystosowany do pokarmu mięsnego. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami.
 
−
[[Plik:Pelvic_girdle_of_Nankangia.png|300px|thumb|right|Zachowane kości miednicy. Źródło: Lü  i in., 2013 [http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0080557].]]
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
−
|{{V|''Nankangia''}}
+
|{{V|''Banji''}}
−
|{{Kpt|[[Lü Junchang|Lü]], [[Yi Laiping|Yi]], [[Zhong Hui|Zhong]]}} i {{Kpt|[[Wei Huefang|Wei]]}}, [[2013]]
+
|{{Kpt|[[Xu Hing|Xu]]}} i {{Kpt|[[Han Feng-Lu|Han]]}}, [[2010]]
 
|-
 
|-
−
|{{V|''N. jiangxiensis''}}
+
|{{V|''B. long''}}
−
|{{Kpt|[[Lü Junchang|Lü]], [[Yi Laiping|Yi]], [[Zhong Hui|Zhong]]}} i {{Kpt|[[Wei Huefang|Wei]]}}, [[2013]]
+
|{{Kpt|[[Xu Hing|Xu]]}} i {{Kpt|[[Han Feng-Lu|Han]]}}, [[2010]]
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
Linia 90: Linia 82:
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small> Lü, J., Yi, L., Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. [[doi:10.1371/journal.pone.0080557]].
 
<small> Lü, J., Yi, L., Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. [[doi:10.1371/journal.pone.0080557]].
−
</small>
+
 
 +
Xu, X. and Han, F.-L. (2010). "A new oviraptorid dinosaur (Theropoda: Oviraptorosauria) from the Upper Cretaceous of China." Vertebrata PalAsiatica, 48(1): 11–18.</small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 102: Linia 95:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Kampan]]
 +
[[Kategoria:Mastrycht]]

Wersja z 20:07, 29 lis 2017

Autor: Korekta:
Kamil Kamiński

Banji
Długość: ?
Masa: ?
Miejsce występowania: Chiny - prowincja Jiangxi

(formacja Nanxiong)

Czas występowania

późna kreda (kampan – mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Oviraptorosauria

Oviraptoridae

Wulatelong gobiensis.jpg

Rekonstrukcja Wulatelong, krewniaka Banji. Autor: TheNanotyrant. [2].

Mapa znalezisk:
Wczytywanie mapy…

Wstęp

Banji to rodzaj owiraptorozaura z późnej kredy Chin. Znany jest tylko z jednej, niekompletnej czaszki młodego osobnika. Został opisany w 2010 r. przez duet paleontologów: Xu Xinga i Hana Feng-Lu. Prawdopodobnie był on dość prymitywnym przedstawicielem swojej rodziny, chociaż wpływa na jego pozycję w analizach filogenetycznych ma zapewne młody wiek jedynego znanego okazu.

Etymologia

Nazwa Banji pochodzi od słów ban oraz ji, w języku chińskim oznaczających kolejno „łata” lub „pasek” oraz „grzebień”. Epitet gatunkowy long oznacza „smok”. Całość można więc tłumaczyć jako „pasiasty grzebieniasty smok”. Nazwa ta nawiązuje do wyglądu grzebienia na czaszce Banji ozdobionego charakterystycznymi prążkami.

Materiał kopalny i budowa

Holotyp (IVPP V16896) to niemal kompletna czaszka wraz z żuchwą. Należała ona do młodego osobnika i mierzyła ok. 65 mm długości. Jednak zrośnięcie się m.in. kości czołowych i nosowych świadczy o tym ze okaz ten zakończył już wczesną fazę rozwoju. Czaszka miała typowy dla owiraptorydów wygląd – była krótka i wysoka, z krótkim, bezzębnym pyskiem. Cechowała się ona ekstremalnie wydłużonymi nozdrzami zewnętrznymi. Były one wysokie i cofnięte do tyłu, a ich tylna krawędź sięgała niemal oczodołów. Na górze czaszki z kości nosowych i przedszczękowych wyrastał często spotykany w tej grupie teropodów grzebień. Jego boczne powierzchnie zdobiły dwa długie rowki biegnące wzdłuż grzebienia oraz poprzeczne prążki. Na grzebieniu znajdowały się również niewielkie otwory pneumatyczne. Żuchwa była masywna, a okno żuchwowe ekstremalnie przesunięte ku przodowi. Grzbietowa krawędź żuchwy była bardzo wypukła a jej końcówka – wygięta do dołu. Wg Lü i in. (2013) taka budowa dolnej szczęki miałaby pozwalać na szersze otwieranie paszczy i świadczyć o bardziej mięsożernej diecie, podczas gdy oworaptorydy o prostej dolnej krawędzi kości zębowych jak Nankangia czy Ganzhousaurus byłyby głównie roślinożerne. Takie zróżnicowanie pod względem preferencji pokarmowych pozwalałoby różnym gatunkom owiraptorozaurów żyć obok siebie bez nadmiernej konkurencji między poszczególnymi taksonami.

Rekonstrukcja głowy. Autor: Levi Bernardo [1].


Spis gatunków

Banji Xu i Han, 2010
B. long Xu i Han, 2010

Bibliografia

Lü, J., Yi, L., Zhong, H. & Wei, X. (2013) "A New Oviraptorosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Late Cretaceous of Southern China and Its Paleoecological Implications" PLoS ONE, 8(11), e80557. doi:10.1371/journal.pone.0080557.

Xu, X. and Han, F.-L. (2010). "A new oviraptorid dinosaur (Theropoda: Oviraptorosauria) from the Upper Cretaceous of China." Vertebrata PalAsiatica, 48(1): 11–18.

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Nankangia&oldid=20137”