|
|
(Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) |
Linia 1: |
Linia 1: |
− | {{DISPLAYTITLE:''Hongshanosaurus''}}
| + | #PATRZ [[Psittacosaurus]] |
− | <small>
| |
− | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| |
− | | Autor:
| |
− | | Korekta:
| |
− | |-
| |
− | | [[Tomasz Singer]]
| |
− | | [[Maciej Ziegler]]
| |
− | [[Tomasz Sokołowski]]
| |
− | | |
− | [[Łukasz Czepiński]]
| |
− | |}
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | ----
| |
− | | |
− | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
− | ! colspan=2 | ''Hongshanosaurus'' (hongszanozaur)
| |
− | |-
| |
− | ! '''Długość''':
| |
− | | ok. 1,8-1,9 m
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''Masa''':
| |
− | | ? kg
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| |
− | | [[Chiny]] - prowincja [[Liaoning]]
| |
− | | |
− | <small>([[formacja Yixian]] - warstwy Lujiatun)</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| |
− | | 130-125 (?136-?120) Ma
| |
− | | |
− | <small>wczesna [[kreda]] (?[[barrem]]-?[[apt]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''Systematyka'''
| |
− | | [[Dinosauria]]
| |
− | | |
− | [[Ornithischia]]
| |
− | | |
− | [[Genasauria]]
| |
− | | |
− | [[Cerapoda]]
| |
− | | |
− | [[Marginocephalia]]
| |
− | | |
− | [[Ceratopsia]]
| |
− | | |
− | [[Psittacosauridae]]
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |[[Plik:Hongshanosaurus_BW.jpg|400px]]
| |
− | <small>Kształt głowy jest prawdopodobnie nieprawidłowy. Autor: Nobu Tamura [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Hongshanosaurus_BW.jpg]</small>
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Wstęp==
| |
− | ''Hongshanosaurus'' to niepewny [[rodzaj]] ceratopsa, który żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszych Chin. Jego skamieniałe szczątki zostały odnalezione w prowincji [[Liaoning]] w pokładach formacji Yixian.
| |
− | | |
− | Wg Sereno (2010) jest to ''[[nomen dubium]]'' i [[młodszy synonim]] rodzaju ''[[Psittacosaurus]]'', prawdopodobnie będący [[starszy synonim|starszym synonimem]] ''Psittacosaurus lujiatunensis''; Sereno utworzył też nową kombinację ''P. houi''.
| |
− | | |
− | ==Etymologia==
| |
− | "Hong Shan" z chińskiego "czerwone wzgórze" od kultury istniejącej na tym obszarze około 6 tys. lat temu. Nazwa gatunkowa na cześć profesora Huo Lianhai, który umożliwił badanie holotypu.
| |
− | | |
− | ==Materiał kopalny==
| |
− | Rodzaj ten został opisany na podstawie czaszki połączonej z żuchwą należącej do młodocianego osobnika. Wg autorów nazwy istotne różnice w porównaniu do okazów ''[[Psittacosaurus]]'' w stadium młodocianym potwierdzają jego ważność. W [[2005]] roku została opisana również połączona z żuchwą czaszka z tego samego stanowiska ([[You]] i [[Xu]], [[2005]]), należąca do dorosłego osobnika.
| |
− | | |
− | ==Anatomia i paleobiologia==
| |
− | Czaszka odnaleziona w [[2005]] roku o kształcie pięciokąta, wyraźnie szersza niż dłuższa, głównie dzięki bocznym wyrostkom kości jarzmowej (''jugale''), tworzącym wydatne kolce. Na pierwszy rzut oka przypomina czaszkę gatunku ''[[Psittacosaurus]] sinensis'' jednak ma krótszą, lekko pochyloną do tyłu część potyliczną, co sprawia, że boczne okno skroniowe i oczodół mają bardziej podłużny kształt. Część przedoczodołowa jest trochę dłuższa niż u ''Psittacosaurus'', głównie dzięki kości rostralnej, tworzącej bardziej wydatny dziób. Nozdrza są też bardziej eliptyczne, równie wysoko osadzone jak u pokrewnego rodzaju, ale położone bliżej oczodołu. Oczy u tego zwierzęcia były skierowane głównie ku górze. Zresztą ustawienie kłykcia potylicznego wskazuje, że zwierzę musiało mieć praktycznie cały czas uniesioną głowę. Może to sugerować, iż ten rodzaj był ziemnowodny, dużo czasu spędzał w wodzie, z której wystawała tylko głowa (własna obserwacja). Mógł żywić się najstarszą znaną rośliną kwiatową ''[[Archaeofructa]]''.
| |
− | | |
− | Wg Sereno różnice w stosunku do ''Psittacosaurus'' wynikają z uszkodzeń, co potwierdzają ostatnie badania morfometryczne (badające budowę za pomocą pomiarów), [[synonim]]izujące ''Hongshanosaurus'' z ''[[Psittacosaurus]]'' (Hedrick & Dodson, 2013)
| |
− | | |
− | ==Rozmiary==
| |
− | Czaszka dorosłego osobnika mierzy 18 cm długości i 22 cm szerokości, jest o około 32% większa od czaszki [[holotyp]]u ''[[Psittacosaurus]] mongoliensis''. Przy podobnych proporcjach całe zwierzę mogło mierzyć jakieś 185 cm długości.
| |
− | | |
− | ==Spis gatunków==
| |
− | {| class="wikitable"
| |
− | | ''Hongshanosaurus''
| |
− | | {{Kpt|[[You]], [[Xu]] & Wang, [[2003]]}}
| |
− | | = '''''[[Psittacosaurus]]'''''
| |
− | |-
| |
− | | ''Hongshanosaurus houi''
| |
− | | {{Kpt|[[You]], [[Xu]] & Wang, [[2003]]}}
| |
− | | = '''''[[Psittacosaurus lujiatunensis|Psittacosaurus lujiatunensis]]'''''
| |
− | |-
| |
− | |= ''Psittacosaurus houi''
| |
− | | ({{Kpt|[[You]], [[Xu]] & Wang, [[2003]]) [[Sereno]], [[2010]]}}
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Bibliografia==
| |
− | <small>
| |
− | Hedrick B.P., Dodson P., 2013. Lujiatun Psittacosaurids: Understanding Individual and Taphonomic Variation Using 3D Geometric Morphometrics. PLoS ONE 8(8): e69265. doi:10.1371/journal.pone.0069265
| |
− | | |
− | Sereno P.C., 2010. Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot beaked dinosaurs (Ceratopsia:''Psittacosaurus''). W:New Perspecives on Horned Dinosaurus. The Royal Tyrrell Museum Ceratopsians Symposium (red.) Ryan M. J., Chinnery-Allgier R. J., Ebert D. A., Indiana University Press Part Two, 21-58.
| |
− | | |
− | You H.-L., Xu X., Wang X., 2003. A new genus of Psittacosauridae (Dinosauria : Ornithopoda) and the origin, and the early evolution of marginocephalian dinosaurs. Acta Geologica Sinica '''77''' : 15-20.
| |
− | | |
− | You H.-L., Xu X., 2005. An adult specimen of ''Hongshanosaurus houi'' (Dinosauria : Psittacosauridae)from the Lower Cretaceous of Western Liaoning Province, China. Acta Geologica Sinica '''79''' : 168-173. </small>
| |
− | | |
− | [[Kategoria:Dinosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Ornithischia]]
| |
− | [[Kategoria:Ceratopsia]]
| |
− | [[Kategoria:Ceratopsia bazalne]]
| |
− | [[Kategoria:Azja]]
| |
− | [[Kategoria:Chiny]]
| |
− | [[Kategoria:Mezozoik]]
| |
− | [[Kategoria:Kreda]]
| |
− | [[Kategoria:Barrem]]
| |
− | [[Kategoria:Apt]]
| |