Manidens: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(poprawki)
(aktualizacja)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Manidens''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Manidens''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 = [[Tomasz Skawiński]]
−
| Autor:
+
|Korekta                = [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Mateusz Tałanda]]
−
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Manidens'' (manidens)
−
|-
+
|długość                = 50-80 cm
−
| [[Tomasz Skawiński]]
+
|wysokość              =
−
| [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]]
+
|masa                  = 3 kg (?)
−
|}
+
|dieta                  = roślinożerny
−
</small>
+
|miejsce                = [[Argentyna]] - Chubut
−
 
 
−
----
 
−
 
 
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
 
−
! colspan=2 | ''Manidens''
 
−
|-
 
−
! '''Długość''':
 
−
| 50-80 cm
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| 3 kg (?)
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[:Kategoria:Argentyna|Argentyna]] – Chubut
 
  
 
<small>(formacja [[Cañadón Asfalto]])</small>
 
<small>(formacja [[Cañadón Asfalto]])</small>
−
|-
+
|czas                  = {{Występowanie|179|176}}
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
+
179-176 [[Ma]]
−
| [[jura środkowa]] ([[aalen]]-[[baton]])
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 +
<small>[[wczesna jura]] ([[toark]])</small>
 +
|systematyka            = [[Dinosauria]]
 +
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
  
Linia 39: Linia 22:
  
 
[[Heterodontosaurinae]]
 
[[Heterodontosaurinae]]
−
|-
+
|grafika                = Manidens.jpg
−
| colspan=2 |[[Plik:Manidens.jpg|400px]]
+
|podpis                = <small>Zachowane fragmenty szkieletu i zdjęcia niektórych elementów holotypu.<br />Fig. 1 z Pol ''et al.'', 2011.</small>
−
<small>Zachowane fragmenty szkieletu i zdjęcia niektórych elementów holotypu.<br />Fig. 1 z Pol ''et al.'', 2011</small>
+
|PorównanieGrupa        =
−
|-
+
|PorównanieDługość      =
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
|mapa                  =  
−
|-
 
−
| colspan=2 |
 
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
−
Queso Rallado, Chubut, [[Argentina]]|formacja [[Cañadón Asfalto]], Queso Rallando, prowincja Chubut, Patagonia, [[Argentyna]]|<small>''M. condorensis'' - [[holotyp]] i materiał przypisany.<br>
+
43.4° S, 69.2° W~formacja [[Cañadón Asfalto]], Queso Rallando, prowincja Chubut, Patagonia, [[Argentyna]]|<small>''M. condorensis'' - [[holotyp]] i materiał przypisany.
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
  
 
== Wstęp ==
 
== Wstęp ==
−
'''''Manidens''''' to [[rodzaj]] [[Ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] z rodziny [[Heterodontosauridae]] żyjącego w [[jura środkowa|środkowej jurze]] na terenach współczesnej Ameryki Południowej.
+
'''''Manidens''''' to [[rodzaj]] [[Ornithischia|dinozaura ptasiomiednicznego]] z rodziny [[Heterodontosauridae]] żyjącego we [[wczesna jura|wczesnej jurze]] na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej.
  
 
== Budowa ==
 
== Budowa ==
Linia 58: Linia 39:
  
 
== Pozycja filogenetyczna ==
 
== Pozycja filogenetyczna ==
−
Według [[analiza filogenetyczna|analizy filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Pola i współpracowników, ''Manidens'' jest [[heterodontozauryd]]em bardziej [[zaawansowany]]m niż późniejsze od niego ''[[Tianyulong]]'' i ''Fruitadens'' i [[takson siostrzany|siostrzanym]] dla [[klad]]u obejmującego występujące na terenach dzisiejszej południowej Afryki [[rodzaj]]e ''[[Heterodontosaurus]]'', ''[[Abrictosaurus]]'', ''[[Lycorhinus]]'' oraz [[takson]] reprezentowany przez okaz BMNH A100 (wg [[Paul Sereno|Sereno]] to ''Lycorhinus''). Sereno ([[2012]]) uważa go za [[takson siostrzany]] względem ''[[Pegomastax]]''.
+
Według [[analiza filogenetyczna|analizy filogenetycznej]] przeprowadzonej przez Pola i współpracowników, ''Manidens'' jest [[heterodontozauryd]]em bardziej [[zaawansowany]]m niż późniejsze od niego ''[[Tianyulong]]'' i ''Fruitadens'' i [[takson siostrzany|siostrzanym]] dla [[klad]]u obejmującego występujące na terenach dzisiejszej południowej Afryki [[rodzaj]]e ''[[Heterodontosaurus]]'', ''[[Abrictosaurus]]'', ''[[Lycorhinus]]'' oraz [[takson]] reprezentowany przez okaz BMNH A100 (wg [[Paul Sereno|Sereno]] to ''Lycorhinus''). Sereno (2012) uważa go za [[takson siostrzany]] względem ''[[Pegomastax]]''.
  
 
== Historia odkryć, lokalizacja, etymologia ==
 
== Historia odkryć, lokalizacja, etymologia ==
Linia 65: Linia 46:
 
[[Plik:Manidens_skull.PNG|300px|thumb|right|Rekonstrukcja czaszki ''Manidens'' - na górze wg Pola i in., na dole wg Sereno. Źródło: Sereno, 2012.]]
 
[[Plik:Manidens_skull.PNG|300px|thumb|right|Rekonstrukcja czaszki ''Manidens'' - na górze wg Pola i in., na dole wg Sereno. Źródło: Sereno, 2012.]]
  
−
Holotyp wydobyto ze środkowojurajskich osadów formacji Cañadón Asfalto w argentyńskiej prowincji Chubut, w lokalizacji Queso Rallado, położonej około 2,3 km na zachód od wioski Cerro Cóndor. Wiek warstw Cañadón Asfalto często ocenia się na [[kelowej]]–[[oksford]], jednak nowsze analizy uranowo-ołowiowe i [[paleopalinologia|palinologiczne]] sugerują, że formacja ta może mieć 171-167 mln lat. Oprócz [[holotyp]]u do ''Manidens'' przypisano również pojedyncze tylne zęby odnalezione w tej samej lokalizacji.
+
[[Holotyp]] wydobyto ze wczesnojurajskich osadów formacji Cañadón Asfalto w argentyńskiej prowincji Chubut, w lokalizacji Queso Rallado, położonej około 2,3 km na zachód od wioski Cerro Cóndor. Wiek warstw Cañadón Asfalto często oceniano na [[kelowej]]–[[oksford]] (166-157 milionów lat), jednak nowsze analizy uranowo-ołowiowe sugerują, że formacja ta może mieć 179-176 mln lat. Oprócz [[holotyp]]u do ''Manidens'' przypisano również pojedyncze tylne zęby odnalezione w tej samej lokalizacji.
  
 
Nazwa ''Manidens'' pochodzi od łacińskich słów ''manus'' („ręka”) i ''dens'' („ząb”), co odnosi się do tylnych zębów manidensa, kształtem przypominających ludzką dłoń. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''condorensis'', odnosi się do wioski Cerro Cóndor, w pobliżu której odnaleziono holotyp.
 
Nazwa ''Manidens'' pochodzi od łacińskich słów ''manus'' („ręka”) i ''dens'' („ząb”), co odnosi się do tylnych zębów manidensa, kształtem przypominających ludzką dłoń. Epitet gatunkowy [[gatunek typowy|gatunku typowego]], ''condorensis'', odnosi się do wioski Cerro Cóndor, w pobliżu której odnaleziono holotyp.
Linia 75: Linia 56:
 
|-
 
|-
 
! ''M. condorensis''
 
! ''M. condorensis''
−
| {{Kpt|Pol, Rauhut}} i {{Kpt|Becerra}}, 2011
+
| {{Kpt|[[Diego Pol|Pol]], [[Oliver Rauhut|Rauhut]]}} i {{Kpt|Becerra}}, [[2011]]
 
|}
 
|}
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
<small>
 
<small>
−
* Pol D, Rauhut OWM, Becerra M. 2011. A Middle Jurassic heterodontosaurid dinosaur from Patagonia and the evolution of heterodontosaurids. Naturwissenschaften 98 (5): 369–379. [[doi:10.1007/s00114-011-0780-5]].
+
Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. [[doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010]].
−
* Sereno, P.C. (2012) Taxonomy, morphology, masticatory function and phylogeny of heterodontosaurid dinosaurs. ZooKeys. 226: 1–225, [[doi:10.3897/zookeys.226.2840]]
+
 
 +
Pol, D., Rauhut, O.W.M., Becerra, M. 2011. A Middle Jurassic heterodontosaurid dinosaur from Patagonia and the evolution of heterodontosaurids. Naturwissenschaften, t. 98, nr 5, str. 369–379. [[doi:10.1007/s00114-011-0780-5]].
 +
 
 +
Sereno, P.C. 2012. Taxonomy, morphology, masticatory function and phylogeny of heterodontosaurid dinosaurs. ZooKeys, t. 226, str. 1–225. [[doi:10.3897/zookeys.226.2840]]
 
</small>
 
</small>
  
Linia 89: Linia 73:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 
[[Kategoria:Jura]]
 +
[[Kategoria:Toark]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]

Wersja z 20:19, 9 lut 2020

Autor: Tomasz Skawiński
Korekta: Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Mateusz Tałanda

Manidens (manidens)
Długość 50-80 cm
Masa 3 kg (?)
Dieta roślinożerny
Miejsce Argentyna - Chubut

(formacja Cañadón Asfalto)

Czas
252 201 145
66

179-176 Ma

wczesna jura (toark)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Heterodontosauridae

Heterodontosaurinae

Manidens.jpg
Zachowane fragmenty szkieletu i zdjęcia niektórych elementów holotypu.
Fig. 1 z Pol et al., 2011.
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Manidens to rodzaj dinozaura ptasiomiednicznego z rodziny Heterodontosauridae żyjącego we wczesnej jurze na terenach dzisiejszej Ameryki Południowej.

Budowa

Żuchwa bez kości przedzębowej mierzy 63 mm długości, co sugeruje, że cała mierzyła prawdopodobnie nie więcej niż 75 mm, czyli w przybliżeniu tyle, ile żuchwa fruitadensa – jednego z najmniejszych znanych dinozaurów ptasiomiednicznych, także należącego do Heterodontosauridae. Podobnie jak inne bazalne ptasiomiedniczne, Manidens miał okrągłe i duże oczodoły i stosunkowo krótki pysk. Długość całego zwierzęcia Pol i współpracownicy szacują na około 50–60 cm. W żuchwie nie występowało okno żuchwowe. Podobnie jak u innych heterodontozaurydów, uzębienie manidensa jest silnie heterodontyczne, jednak ze względu na niekompletność materiału kopalnego dokładna liczba zębów nie może być ustalona. Obecne były powiększone zęby przypominające kły, charakterystyczne dla wielu przedstawicieli tej grupy.

Pozycja filogenetyczna

Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Pola i współpracowników, Manidens jest heterodontozaurydem bardziej zaawansowanym niż późniejsze od niego Tianyulong i Fruitadens i siostrzanym dla kladu obejmującego występujące na terenach dzisiejszej południowej Afryki rodzaje Heterodontosaurus, Abrictosaurus, Lycorhinus oraz takson reprezentowany przez okaz BMNH A100 (wg Sereno to Lycorhinus). Sereno (2012) uważa go za takson siostrzany względem Pegomastax.

Historia odkryć, lokalizacja, etymologia

Manidens został opisany w 2011 roku przez Diego Pola, Olivera Rauhuta i Marcosa Becerrę na podstawie niekompletnego szkieletu (MPEF-PV 3211) obejmującego większą część czaszki i żuchwy, kręgi szyjne, tułowiowe i krzyżowe, lewą łopatkę i kości krucze oraz niemal kompletną obręcz miedniczną.

Rekonstrukcja czaszki Manidens - na górze wg Pola i in., na dole wg Sereno. Źródło: Sereno, 2012.

Holotyp wydobyto ze wczesnojurajskich osadów formacji Cañadón Asfalto w argentyńskiej prowincji Chubut, w lokalizacji Queso Rallado, położonej około 2,3 km na zachód od wioski Cerro Cóndor. Wiek warstw Cañadón Asfalto często oceniano na kelowej–oksford (166-157 milionów lat), jednak nowsze analizy uranowo-ołowiowe sugerują, że formacja ta może mieć 179-176 mln lat. Oprócz holotypu do Manidens przypisano również pojedyncze tylne zęby odnalezione w tej samej lokalizacji.

Nazwa Manidens pochodzi od łacińskich słów manus („ręka”) i dens („ząb”), co odnosi się do tylnych zębów manidensa, kształtem przypominających ludzką dłoń. Epitet gatunkowy gatunku typowego, condorensis, odnosi się do wioski Cerro Cóndor, w pobliżu której odnaleziono holotyp.

Spis gatunków

Manidens Pol, Rauhut i Becerra, 2011
M. condorensis Pol, Rauhut i Becerra, 2011

Bibliografia

Cúneo, R., Ramezani, J., Scasso, R., Pol, D., Escapa, I., Zavattieri, A.M., Bowring, S.A. 2013. High-precision U–Pb geochronology and a new chronostratigraphy for the Cañadón Asfalto Basin, Chubut, central Patagonia: Implications for terrestrial faunal and floral evolution in Jurassic. Gondwana Research, t. 24, str. 1267–1275. doi: 10.1016/j.gr.2013.01.010.

Pol, D., Rauhut, O.W.M., Becerra, M. 2011. A Middle Jurassic heterodontosaurid dinosaur from Patagonia and the evolution of heterodontosaurids. Naturwissenschaften, t. 98, nr 5, str. 369–379. doi:10.1007/s00114-011-0780-5.

Sereno, P.C. 2012. Taxonomy, morphology, masticatory function and phylogeny of heterodontosaurid dinosaurs. ZooKeys, t. 226, str. 1–225. doi:10.3897/zookeys.226.2840

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Manidens&oldid=24869”