|
|
(Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 5 użytkowników) |
Linia 1: |
Linia 1: |
− | <small>
| + | #REDIRECT [[Styracosaurus]] |
− | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| |
− | | Autor:
| |
− | | Korekta:
| |
− | |-
| |
− | | [[Marcin Szermański]]
| |
− | | [[Maciej Ziegler]]
| |
− | [[Tomasz Skawiński]]
| |
− | | |
− | [[Łukasz Czepiński]]
| |
− | |}
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | ----
| |
− | | |
− | {| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
| |
− | ! colspan=2 | ''Rubeosaurus'' (rubeozaur)
| |
− | |-
| |
− | ! '''Długość''':
| |
− | | ? m
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''Masa''':
| |
− | | ? t
| |
− | | |
− | |-
| |
− | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| |
− | | [[USA]] - Montana
| |
− | | |
− | <small>(górne warstwy [[formacji Two Medicine]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| |
− | | 75-74 Ma
| |
− | | |
− | <small>późna [[kreda]] (późny [[kampan]])</small>
| |
− | |-
| |
− | ! '''Systematyka'''
| |
− | | [[Dinosauria]]
| |
− | | |
− | [[Ornithischia]]
| |
− | | |
− | [[Genasauria]]
| |
− | | |
− | [[Cerapoda]]
| |
− | | |
− | [[Marginocephalia]]
| |
− | | |
− | [[Ceratopsia]]
| |
− | | |
− | [[Neoceratopsia]]
| |
− | | |
− | [[Coronosauria]]
| |
− | | |
− | [[Ceratopsoidea]]
| |
− | | |
− | [[Ceratopsidae]]
| |
− | | |
− | [[Centrosaurinae]]
| |
− | | |
− | [[Pachyrhinosaurini]]
| |
− | |-
| |
− | | colspan=2 |[[Plik:Rubeosaurus.jpg|400px|]]
| |
− | <small>Autor: [[Jakub Kowalski]] [http://kahless28.deviantart.com/art/Rubeosaurus-178304354]</small>
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Wstęp==
| |
− | ''Rubeosaurus'' to centrozauryn żyjący na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych (stan Montana) pod koniec okresu kredowego.
| |
− | | |
− | ==Materiał kopalny==
| |
− | [[Holotyp]] o numerze katalogowym USNM 11869 to następujące szczątki: częściowa kość ciemieniowa należąca do dorosłego osobnika, składająca się z większości poprzecznego łuku wraz z trzema zrośniętymi parami kolcopodobnych wyrostków na pozycjach P3, P4 i P5.
| |
− | | |
− | Materiał przypisany o numerze katalogowym MOR 492 to następujące szczątki: niekompletna czaszka należąca do dorosłego osobnika zawierająca częściową lewą kość przedszczękową, współkostniałą lewą i prawą kość nosową z rogiem, częściową lewą kość oczodołową tylną z rogiem oraz prawie kompletną prawą kość ciemieniową z dwoma kolcami. Obecnie znajduje się ona w Museum of the Rockies w Montanie.
| |
− | | |
− | ==Diagnoza==
| |
− | [[McDonald]] i [[Horner]] ([[2010]]) wskazali: wydłużony, szeroki u podstawy róg nosowy jak u ''[[Einiosaurus]]'', prosty i lekko wykrzywiony na końcu jak u dorosłych osobników ''[[Centrosaurus]]'' i ''[[Styracosaurus]]''; mały kolec na kości oczodołowej tylnej z zaokrąglonym wierzchołkiem jak u dorosłych osobników ''Einiosaurus'' i ''Styracosaurus''; proste kolce P3 jak u ''[[Einiosaurus]]''; wyrostki kolczaste P4 zmiennie rozbudowane jak u wszystkich dorosłych okazów ''Styracosaurus'' lub krótkie jak u niektórych przedstawicieli ''Einiosaurus''; wyrostki kolczaste P4 zmiennie rozbudowane jak u niektórych okazów ''Styracosaurus'' lub niezmodyfikowana kość okołopotyliczna jak u wszystkich innych centrozaurynów. Nachylone tylnowewnętrznie, wydłużone kolce w pozycjach P3.
| |
− | | |
− | ==Paleoekologia==
| |
− | Obszar dzisiejszej [[Montany]] pod koniec kampanu (75-74 milionów lat temu) był zamieszkiwany przez ponad 20 gatunków dinozaurów znanych na chwilę obecną. Składają się na nie liczne ceratopsy, w tym prócz rubeozaura dwa inne centrozauryny (''[[Achelousaurus]] horneri'' i ''[[Einiosaurus]] procurvicornis''). Do innych [[Ornithischia|dinozaurów ptasiomiedniczych]] zaliczamy pospolite ornitopody, reprezentowane m.in. przez [[Hadrosauridae|hadrozaurydy]] ''[[Maiasaura]]'' i ''[[Parasaurophus]]'' oraz mniej liczne [[Ankylosauria|ankylozaury]] – jedynie przez ''[[Edmontonia]]'' i ''[[Euoplocephalus]]''. Listę fauny górnej warstwy formacji Two Medicine zamykają teropody: liczne [[Dromaeosauridae|dromeozaurydy]] (m.in. ''[[Bambiraptor]]'', ''[[Dromaeosaurus]]'') i [[Tyrannosauridae|tyranozaurydy]] - być może ''[[Albertosaurus]]'' i ''[[Daspletosaurus]]'' oraz kilka przedstawicieli [[Oviraptorosauria|owiraptorów]].
| |
− | | |
− | ==Taksonomia i pozycja systematyczna==
| |
− | Rubeozaur pierwotnie został opisany przez Gilmore’a w 1930 roku jako jeden z gatunków styrakozaura, mianowicie ''[[Styracosaurus]] ovatus''. Jednak gatunek ten różni się od typowego, ''S. albertensis'', który posiada 3 pary długich kolców na kryzie - ich wielkością (są mniejsze), a być może także ilością. Nie jest bowiem pewne, ile ich było, gdyż naukowcy dysponują niekompletną czaszką zwierzęcia, w dodatku tylko okazem MOR 492, gdyż holotyp zaginął. Mimo to analiza filogenetyczna przeprowadzona przez Andrew McDonalda i Johna Hornera wykazała, że ''Styracosaurus ovatus'' nie jest na tyle blisko spokrewniony ze ''Styracosaurus albertensis'', by były one zrzeszane w jednym rodzaju. Ostatecznie gatunek ''Styracosaurus ovatus'' został przeniesiony przez McDonalda i Hornera do nowego, utworzonego przez siebie rodzaju ''Rubeosaurus'', przemianowując go na ''Rubeosaurus ovatus''. Dokonali tego formalnie w [[2010]] roku. Nowa analiza McDonalda ([[2011]]) wskazuje, że rubeozaur jest taksonem siostrzanym kladu ''[[Einiosaurus]]'' + (''[[Achelousaurus]]'' + ''[[Pachyrhinosaurus]]''). Poza tym, ''[[Diabloceratops]]'' jest od niego - zgodnie z wiekiem - bardziej bazalny, a ''[[Sinoceratops]]'' bardziej zaawansowany.
| |
− | | |
− | ==Etymologia==
| |
− | Nazwa rodzajowa ''Rubeosaurus'' (łac. przymiotnik ''rubeus'' + gr. ''sauros'') może zostać przetłumaczona na "krzewiasto-kolczastego jaszczura". Odnosi się ona do szeregu kolców zdobiących kość ciemieniową.
| |
− | | |
− | ==Spis gatunków==
| |
− | {| class="wikitable"
| |
− | ! ''Rubeosaurus''
| |
− | | [[McDonald]] i [[Horner]], [[2010]]
| |
− | |-
| |
− | ! ''R. ovatus''
| |
− | | ([[Gilmore]], [[1930]]) [[McDonald]] i [[Horner]], [[2010]]
| |
− | |-
| |
− | | = ''[[Styracosaurus]] ovatus''
| |
− | | [[Gilmore]], [[1930]]
| |
− | |}
| |
− | | |
− | ==Bibliografia==
| |
− | <small>*Farke, A.A., Ryan, M.J., Barrett, P.M., Tanke, D.H., Braman, D.R., Loewen, M.A. & Graham, M.R. (2011). A new centrosaurine from the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and the evolution of parietal ornamentation in horned dinosaurs. Acta Palaeontologica Polonica 56 (4): 691–702.
| |
− | | |
− | *McDonald A.T. & Horner J.R. (2010) "New Material of "Styracosaurus" ovatus from the Two Medicine Formation of Montana", In: Michael J. Ryan, Brenda J. Chinnery-Allgeier, and David A. Eberth (eds), New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium, Indiana University Press, 656 pp.
| |
− | | |
− | *McDonald A.T. (2011) "A Subadult Specimen of Rubeosaurus ovatus (Dinosauria: Ceratopsidae), with Observations on Other Ceratopsids from the Two Medicine Formation". PLoS ONE 6(8): e22710. doi:10.1371/journal.pone.0022710
| |
− | </small>
| |
− | | |
− | [[Kategoria:Dinosauria]]
| |
− | [[Kategoria:Ornithischia]]
| |
− | [[Kategoria:Ceratopsia]]
| |
− | [[Kategoria:Ceratopsoidea]]
| |
− | [[Kategoria:Ameryka Północna]]
| |
− | [[Kategoria:USA]]
| |
− | [[Kategoria:Mezozoik]]
| |
− | [[Kategoria:Kreda]]
| |
− | [[Kategoria:Kampan]]
| |