Aerosteon: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Maciej Ziegler Dawid Mazurek |Adrian Tkocz Tomasz Skawiński |...”) |
(poprawki) |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
− | | 9-10 m (prawdopodobnie do 12-13 m) | + | | >9-10 m (prawdopodobnie do 12-13 m) |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
− | | 1-3 t | + | | >1-3 t |
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
− | | [[Argentyna]] - | + | | [[Argentyna]] - Mendoza |
<small>([[formacja Anacleto]] - grupa Neuquen)</small> | <small>([[formacja Anacleto]] - grupa Neuquen)</small> | ||
Linia 44: | Linia 44: | ||
[[Tetanurae]] | [[Tetanurae]] | ||
− | |||
− | |||
[[Carnosauria]] | [[Carnosauria]] | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
[[Neovenatoridae]] | [[Neovenatoridae]] | ||
Linia 58: | Linia 52: | ||
|- | |- | ||
| colspan=2 |[[Plik:Aerosteon.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Aerosteon.jpg|400px|]] | ||
− | <small>Autor: Vladimir Nikolov | + | <small>Autor: Vladimir Nikolov [http://t-pekc.deviantart.com/art/Aerosteon-riocoloradensis-105560497].</small> |
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
− | ''Aerosteon'' to [[rodzaj]] drapieżnego dinozaura, którego szczątki opisano w roku [[2009]], choć praca naukowa dostępna była od [[2008]] r. Przez prawie osiem miesięcy "Aerosteon" był ''[[nomen nudum]]'' a wszystkich formalności dopełniono dopiero 21 maja [[2009]]. | + | ''Aerosteon'' to [[rodzaj]] drapieżnego dinozaura, którego szczątki opisano w roku [[2009]], choć praca naukowa dostępna była od [[2008]] r. Przez prawie osiem miesięcy "Aerosteon" był ''[[nomen nudum]]'' a wszystkich formalności dopełniono dopiero 21 maja [[2009]]. |
+ | |||
+ | Aerosteon, tak jak ''[[Megaraptor]]'', miał zapewne potężniejsze przednie kończyny z wielkimi pazurami. | ||
==Materiał kopalny i lokalizacja== | ==Materiał kopalny i lokalizacja== | ||
− | Jedyny [[gatunek]], ''Aerosteon riocoloradensis'', znany jest z | + | Jedyny [[gatunek]], ''Aerosteon riocoloradensis'', znany jest z (zob. rys. niże) [[holotyp]]u MCNA-PV-3137 (niekompletny szkielet niemal dorosłego osobnika, odkryto: fragmenty czaszki, sporo kręgów, żebra, żebra brzuszne - gastralia, fragmenty obręczy barkowej i obręczy miednicznejj) i materiału dodatkowego: MCNA-PV-3138 (II kość śródstopia znaleziona ok. 10 metrów od holotypu - nie wiadomo, czy należała do aerosteona) i MCNA-PV-3139 (niekompletna lewa kończyna, kilka kilometrów od holotypu, tymczasowo uznana za pochodzącą od aerosteona). Skamieniałości samego holotypu wydobyto kilometr na północ od rzeki Rio Colorado (stąd epitet gatunkowy), na wysokości południowej granicy prowincji Mendoza w Argentynie. Wiek okazów wydobytych z [[formacja Anacleto|formacji Anacleto]] (grupa Neuquen) szacuje się na około 84 miliony lat (górna kreda: [[santon]]). |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa | + | Nazwa [[rodzaj]]owa dinozaura oznacza z greki "powietrzną kość" i jest związana z kluczową z naukowego punktu widzenia cechą aerosteona - analiza kości wykazała obecność silnie rozwiniętych przestrzeni pneumatycznych - za życia miejsc dla worków powietrznych takich jak u ptaków! |
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
− | Przy dziesięciu metrach długości aeroston był z pewnością w stanie zapolować nawet na | + | Przy dziesięciu metrach długości aeroston był z pewnością w stanie zapolować nawet na [[tytanozaur]]y (''[[Narambuenatitan]]'', ''[[Antarctosaurus]] wichmannianus'' i ''[[Pellegrinisaurus]]''), których skamieniałości również odnajdujemy w osadach formacji Anacleto. Był prawdopodobne dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku - [[abelizauryd]]y, takie jak ''[[Abelisaurus]]'' i ''[[Aucasaurus]]'' nie mogły się z nim równać. |
==Pozycja filogenetyczna i jej historia== | ==Pozycja filogenetyczna i jej historia== | ||
− | + | <small>[[Plik:Aerosteon2.jpg|300px|thumb|right|(A) odnaleziony materiał (B) lewa kość kwadratowa w widoku przednim (C) kręg grzbietowy (14) wraz z przekrojami (D) kość w widoku przednim wraz z przekrojem (E) przekrój żebra brzusznego (F) lewa kość biodrowa w widoku bocznym wraz z przekrojem Skale: 5 cm w B 10 cm (3 cm dla przekroju) w C 10 cm w D 2 cm w E 20 cm (6 cm dla przekroju) w F. Autor: Carol Abraczinskas. Źródło: Sereno i in., 2009]]</small> | |
− | Początkowo nieoficjalnie wzięto go za karcharodontozauryda ([[Alcober]] | + | Obecnie ''Aerosteon'' uważany jest za [[zaawansowany|zaawansowanego]] przedstawiciela [[neowenatoryd]]ów (czyli [[megaraptora]]), blisko spokrewnionego z ''[[Megaraptor]]'' ([[Tetanurae#Benson_i_in..2C_2010|Benson, Carrano i Brusatte, 2010]]). |
+ | |||
+ | Początkowo nieoficjalnie wzięto go za karcharodontozauryda ([[Alcober]] i in., [[1998]]). Natomiast wg [[Sereno]] i współpracowników ''Aerosteon'' był przedstawicielem nowej grupy wśród [[Carnosauria]]. Później [[Mortimer]] (online) wyliczył pięć cech [[celurozaur]]owych i zauważył duże podobieństwo do [[orkoraptor]]a (np. kość zaoczodołowa jest niemal identyczna) i uznał oba za celurozaury. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 84: | Linia 82: | ||
|- | |- | ||
| = "Aerosteon" | | = "Aerosteon" | ||
− | | [[Sereno]], [[Martinez]], [[Wilson]], [[Varricchio]], [[Alcober]] i [[Larsson]], [[ | + | | [[Sereno]], [[Martinez]], [[Wilson]], [[Varricchio]], [[Alcober]] i [[Larsson]], [[2008]] |
+ | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|- | |- | ||
! ''A. riocoloradensis'' | ! ''A. riocoloradensis'' | ||
Linia 90: | Linia 89: | ||
|- | |- | ||
| = "A. riocoloradensis" | | = "A. riocoloradensis" | ||
− | | [[Sereno]], [[Martinez]], [[Wilson]], [[Varricchio]], [[Alcober]] i [[Larsson]], [[ | + | | [[Sereno]], [[Martinez]], [[Wilson]], [[Varricchio]], [[Alcober]] i [[Larsson]], [[2008]] |
+ | | ''[[nomen nudum]]'' | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
− | <small> | + | <small>Sereno, P.C., Martinez, R.N., Wilson, J.A., Varricchio, D.J., Alcober, O.A. & Larsson, H.C.E. (2008) "Evidence for Avian Intrathoracic Air Sacs in a New Predatory Dinosaur from Argentina" PLoS ONE, 3 (9), e3303. doi:10.1371/journal.pone.0003303 |
− | Sereno, P. C., | ||
− | Benson, R.B.J., M.T. | + | Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78. doi:10.1007/s00114-009-0614-x |
− | http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Aerosteonriocoloradensis | + | Mortimer, online: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Aerosteonriocoloradensis</small> |
− | </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] |
Wersja z 18:49, 2 gru 2011
Autor: | Korekta: |
Maciej Ziegler | Adrian Tkocz |
Aerosteon (aerosteon) | |
---|---|
Długość: | >9-10 m (prawdopodobnie do 12-13 m) |
Masa: | >1-3 t |
Miejsce występowania: | Argentyna - Mendoza
(formacja Anacleto - grupa Neuquen) |
Czas występowania | ok. 84 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Autor: Vladimir Nikolov [1]. |
Wstęp
Aerosteon to rodzaj drapieżnego dinozaura, którego szczątki opisano w roku 2009, choć praca naukowa dostępna była od 2008 r. Przez prawie osiem miesięcy "Aerosteon" był nomen nudum a wszystkich formalności dopełniono dopiero 21 maja 2009.
Aerosteon, tak jak Megaraptor, miał zapewne potężniejsze przednie kończyny z wielkimi pazurami.
Materiał kopalny i lokalizacja
Jedyny gatunek, Aerosteon riocoloradensis, znany jest z (zob. rys. niże) holotypu MCNA-PV-3137 (niekompletny szkielet niemal dorosłego osobnika, odkryto: fragmenty czaszki, sporo kręgów, żebra, żebra brzuszne - gastralia, fragmenty obręczy barkowej i obręczy miednicznejj) i materiału dodatkowego: MCNA-PV-3138 (II kość śródstopia znaleziona ok. 10 metrów od holotypu - nie wiadomo, czy należała do aerosteona) i MCNA-PV-3139 (niekompletna lewa kończyna, kilka kilometrów od holotypu, tymczasowo uznana za pochodzącą od aerosteona). Skamieniałości samego holotypu wydobyto kilometr na północ od rzeki Rio Colorado (stąd epitet gatunkowy), na wysokości południowej granicy prowincji Mendoza w Argentynie. Wiek okazów wydobytych z formacji Anacleto (grupa Neuquen) szacuje się na około 84 miliony lat (górna kreda: santon).
Etymologia
Nazwa rodzajowa dinozaura oznacza z greki "powietrzną kość" i jest związana z kluczową z naukowego punktu widzenia cechą aerosteona - analiza kości wykazała obecność silnie rozwiniętych przestrzeni pneumatycznych - za życia miejsc dla worków powietrznych takich jak u ptaków!
Paleoekologia
Przy dziesięciu metrach długości aeroston był z pewnością w stanie zapolować nawet na tytanozaury (Narambuenatitan, Antarctosaurus wichmannianus i Pellegrinisaurus), których skamieniałości również odnajdujemy w osadach formacji Anacleto. Był prawdopodobne dominującym drapieżnikiem w swoim środowisku - abelizaurydy, takie jak Abelisaurus i Aucasaurus nie mogły się z nim równać.
Pozycja filogenetyczna i jej historia
Obecnie Aerosteon uważany jest za zaawansowanego przedstawiciela neowenatorydów (czyli megaraptora), blisko spokrewnionego z Megaraptor (Benson, Carrano i Brusatte, 2010).
Początkowo nieoficjalnie wzięto go za karcharodontozauryda (Alcober i in., 1998). Natomiast wg Sereno i współpracowników Aerosteon był przedstawicielem nowej grupy wśród Carnosauria. Później Mortimer (online) wyliczył pięć cech celurozaurowych i zauważył duże podobieństwo do orkoraptora (np. kość zaoczodołowa jest niemal identyczna) i uznał oba za celurozaury.
Spis gatunków
Aerosteon | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 | |
---|---|---|
= "Aerosteon" | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2008 | nomen nudum |
A. riocoloradensis | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2009 | |
= "A. riocoloradensis" | Sereno, Martinez, Wilson, Varricchio, Alcober i Larsson, 2008 | nomen nudum |
Bibliografia
Sereno, P.C., Martinez, R.N., Wilson, J.A., Varricchio, D.J., Alcober, O.A. & Larsson, H.C.E. (2008) "Evidence for Avian Intrathoracic Air Sacs in a New Predatory Dinosaur from Argentina" PLoS ONE, 3 (9), e3303. doi:10.1371/journal.pone.0003303
Benson, R.B.J., Carrano, M.T. & Brusatte, S.L. (2010) "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic" Naturwissenschaften, 97, 71-78. doi:10.1007/s00114-009-0614-x
Mortimer, online: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Aerosteonriocoloradensis