Lophorhothon: Różnice pomiędzy wersjami
m |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{DISPLAYTITLE:''Lophorhothon''}} | {{DISPLAYTITLE:''Lophorhothon''}} | ||
− | + | {{Opis | |
− | { | + | |Autor = [[Maciej Ziegler]], [[Paweł Konarzewski]] |
− | | Autor | + | |Korekta = [[Tomasz Sokołowski]] |
− | + | |nazwa = ''Lophorhothon'' (loforoton) | |
− | + | |długość = ok. 4,5 m (młody osobnik) | |
− | + | |wysokość = | |
− | | [[Tomasz Sokołowski]] | + | |masa = 500-700 kg? (młody osobnik) |
− | | | + | |dieta = roślinożerny |
− | + | |miejsce = [[USA]] - Alabama | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | | 500-700 kg? (młody osobnik) | ||
− | |||
− | | | ||
− | |||
− | | [[USA]] - Alabama | ||
− | |||
<small>([[formacja Mooreville Chalk]])</small> | <small>([[formacja Mooreville Chalk]])</small> | ||
− | + | |czas = {{Występowanie|83.4|83.2}} | |
− | + | ok. 83,4-83,2 [[Ma]]<br> | |
− | + | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | |
− | + | |systematyka = | |
− | + | [[Dinosauria]] | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | <small> | ||
− | | | ||
− | |||
− | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
− | |||
− | |||
[[Ornithopoda]] | [[Ornithopoda]] | ||
Linia 51: | Linia 25: | ||
[[Hadrosauromorpha]] | [[Hadrosauromorpha]] | ||
− | |- | + | |grafika = Lophorhothon atopus.jpg |
− | | | + | |podpis = Rekonstrukcja czaszki. Autor: Ghedoghedo. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lophorhothon_atopus.jpg] |
+ | |PorównanieGrupa = | ||
+ | |PorównanieDługość = | ||
+ | |mapa = | ||
+ | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
+ | 32.41888°N, 87.18471°W~ Lokalizacja holotypu ''Lophorhothon'' - FMNH P27383 | ||
+ | 32.60015°N, 87.68163°W~ Lokalizacja materiału przypisanego ''Lophorhothon'' - AUMP 2995 | ||
+ | </display_points> | ||
+ | }} | ||
+ | ==Wstęp== | ||
+ | ''Lophorhothon'' to [[zaawansowany]] przedstawiciel [[Hadrosauroidea]] żyjący na terenach Stanów Zjednoczonych w [[późna kreda|późnej kredzie]]. Został opisany przez Langstona w 1960 roku. To pierwszy dinozaur odkryty w stanie Alabama. [[Holotyp]] odnaleziono w hrabstwie Dallas, nieopodal miasta Selma. ''Lophorhothon'' był niewielkim ornitopodem. Charakteryzował się obecnością kostnego grzebienia znajdującego się na nosie. Inną unikatową cechą była budowa kości przedczołowej. Piszczel osobnika AUMP 2295 była o 11% większa niż FMNH P27383 (Gates i Lamb, 2021). | ||
− | == | + | ==Materiał kopalny== |
− | + | [[Holotyp]] o numerze FMNH P27383 to niekompletna czaszka oraz elementy pozaczaszkowe: 44 niekompletne kręgi ze wszystkich odcinków kręgosłupa, liczne niekompletne żebra i szewrony, paliczki (głównie pazury) kończyn przednich, większość kości kulszowej, kość udowa i praktycznie kompletne dolne części kończyn tylnych (Gates i Lamb, 2021). | |
− | + | Materiał przypisany (AUMP 2995) to niekompletna czaszka i elementy pozaczaszkowe: 48 kręgów ze wszystkich odcinków, 21 niezwiązanych łuków neuronowych i kolców neuronowych, cztery szewrony, fragmentaryczne żebra, cztery żebra piersiowe, bardzo kompletne przednie i tyle oraz paliczki (Gates i Lamb, 2021). | |
− | + | Być może do tego [[rodzaj]]u należą szczątki odkryte w formacji Black Creek w Karolinie Północnej. | |
− | == | + | ==Systematyka== |
− | + | Od czasu opublikowania opisu ''Lophorhothon'' przez Langstona wielu naukowców zakwestionowało ważność tego rodzaju. Sugerowano, że materiał może w rzeczywistości reprezentować młodego ''[[Prosaurolophus]]''. James Lamb w 1998 roku uznał, że rodzaj ten może reprezentować bazalnego iguanodonta, jednak jego pomysł nie został w pełni zaaakceptowany. Horner, Weishampel i Forster (2004) sklasyfikowali go jako [[bazalny|bazalnego]] [[hadrozauryn]]a i takson siostrzany do wszystkich [[hadrozaurynów]]. Analiza opublikowana przez Prieto-Marqueza i Salinasa w 2010 roku wskazała, że był to bazalny członek [[Hadrosauroidea]]. Obecnie uważa się, że jest przedstawicielem [[Hadrosauromorpha]] (Gates i Lamb, 2021). | |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
− | Nazwa tego dinozaura oznacza "grzebieniasty nos" (z greckiego ''lophos'' - "grzebień" i ''rhothon'' - "nos"). | + | Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "grzebieniasty nos" (z greckiego ''lophos'' - "grzebień" i ''rhothon'' - "nos"). Epitet gatunkowy pochodzi z języka greckiego atopos - "niepospolity" lub "dziwny". |
− | |||
− | |||
− | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 81: | Linia 62: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small>Horner, J.R., Weishampel, D.B. & Forster, C.A. (2004) "Hadrosauridae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Bwyd. University of California - Berkeley i Los Angeles, 438–463. | <small>Horner, J.R., Weishampel, D.B. & Forster, C.A. (2004) "Hadrosauridae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Bwyd. University of California - Berkeley i Los Angeles, 438–463. | ||
+ | |||
+ | Gates, T. A., & Lamb, J. P. (2021). "A redescription of ''Lophorhothon atopus'' (Ornithopoda: Dinosauria) from the Late Cretaceous of Alabama based on new material". Canadian Journal of Earth Sciences, 58(9), 918-935. [[doi:10.1139/cjes-2020-0173]] | ||
Langston, W. (1960) "The vertebrate fauna of the Selma Formation of Alabama, part VI: the dinosaurs" Fieldiana: Geology Memoirs, 3(5), 315-359. | Langston, W. (1960) "The vertebrate fauna of the Selma Formation of Alabama, part VI: the dinosaurs" Fieldiana: Geology Memoirs, 3(5), 315-359. | ||
Linia 88: | Linia 71: | ||
Mo, J.-Y., Zhao, Z.-G., Wang, W. & Xu, X. (2007) "The first hadrosaurid dinosaur from southern China" Acta Geologica Sinica, 81, 550-554. | Mo, J.-Y., Zhao, Z.-G., Wang, W. & Xu, X. (2007) "The first hadrosaurid dinosaur from southern China" Acta Geologica Sinica, 81, 550-554. | ||
− | Prieto- | + | Prieto-Marquez, A., & Salinas, G. C. (2010). "A re-evaluation of ''Secernosaurus koerneri'' and ''Kritosaurus australis'' (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology, 30(3), 813-837. [[doi:10.1080/02724631003763508]] |
+ | |||
+ | https://en.wikipedia.org/wiki/Lophorhothon | ||
+ | </small> | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Linia 94: | Linia 80: | ||
[[Kategoria:Ornithopoda]] | [[Kategoria:Ornithopoda]] | ||
[[Kategoria:Iguanodontia]] | [[Kategoria:Iguanodontia]] | ||
− | |||
[[Kategoria:Ameryka Północna]] | [[Kategoria:Ameryka Północna]] | ||
[[Kategoria:USA]] | [[Kategoria:USA]] |
Wersja z 15:36, 29 wrz 2022
Autor: | Maciej Ziegler, Paweł Konarzewski |
Korekta: | Tomasz Sokołowski |
Lophorhothon (loforoton) | |
---|---|
Długość | ok. 4,5 m (młody osobnik) |
Masa | 500-700 kg? (młody osobnik) |
Dieta | roślinożerny |
Miejsce | USA - Alabama |
Czas |
ok. 83,4-83,2 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja czaszki. Autor: Ghedoghedo. [1] | |
Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Lophorhothon to zaawansowany przedstawiciel Hadrosauroidea żyjący na terenach Stanów Zjednoczonych w późnej kredzie. Został opisany przez Langstona w 1960 roku. To pierwszy dinozaur odkryty w stanie Alabama. Holotyp odnaleziono w hrabstwie Dallas, nieopodal miasta Selma. Lophorhothon był niewielkim ornitopodem. Charakteryzował się obecnością kostnego grzebienia znajdującego się na nosie. Inną unikatową cechą była budowa kości przedczołowej. Piszczel osobnika AUMP 2295 była o 11% większa niż FMNH P27383 (Gates i Lamb, 2021).
Materiał kopalny
Holotyp o numerze FMNH P27383 to niekompletna czaszka oraz elementy pozaczaszkowe: 44 niekompletne kręgi ze wszystkich odcinków kręgosłupa, liczne niekompletne żebra i szewrony, paliczki (głównie pazury) kończyn przednich, większość kości kulszowej, kość udowa i praktycznie kompletne dolne części kończyn tylnych (Gates i Lamb, 2021).
Materiał przypisany (AUMP 2995) to niekompletna czaszka i elementy pozaczaszkowe: 48 kręgów ze wszystkich odcinków, 21 niezwiązanych łuków neuronowych i kolców neuronowych, cztery szewrony, fragmentaryczne żebra, cztery żebra piersiowe, bardzo kompletne przednie i tyle oraz paliczki (Gates i Lamb, 2021).
Być może do tego rodzaju należą szczątki odkryte w formacji Black Creek w Karolinie Północnej.
Systematyka
Od czasu opublikowania opisu Lophorhothon przez Langstona wielu naukowców zakwestionowało ważność tego rodzaju. Sugerowano, że materiał może w rzeczywistości reprezentować młodego Prosaurolophus. James Lamb w 1998 roku uznał, że rodzaj ten może reprezentować bazalnego iguanodonta, jednak jego pomysł nie został w pełni zaaakceptowany. Horner, Weishampel i Forster (2004) sklasyfikowali go jako bazalnego hadrozauryna i takson siostrzany do wszystkich hadrozaurynów. Analiza opublikowana przez Prieto-Marqueza i Salinasa w 2010 roku wskazała, że był to bazalny członek Hadrosauroidea. Obecnie uważa się, że jest przedstawicielem Hadrosauromorpha (Gates i Lamb, 2021).
Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura oznacza "grzebieniasty nos" (z greckiego lophos - "grzebień" i rhothon - "nos"). Epitet gatunkowy pochodzi z języka greckiego atopos - "niepospolity" lub "dziwny".
Spis gatunków
Lophorhothon | Langston, 1960 |
---|---|
L. atopus | Langston, 1960 |
Bibliografia
Horner, J.R., Weishampel, D.B. & Forster, C.A. (2004) "Hadrosauridae" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria" Bwyd. University of California - Berkeley i Los Angeles, 438–463.
Gates, T. A., & Lamb, J. P. (2021). "A redescription of Lophorhothon atopus (Ornithopoda: Dinosauria) from the Late Cretaceous of Alabama based on new material". Canadian Journal of Earth Sciences, 58(9), 918-935. doi:10.1139/cjes-2020-0173
Langston, W. (1960) "The vertebrate fauna of the Selma Formation of Alabama, part VI: the dinosaurs" Fieldiana: Geology Memoirs, 3(5), 315-359.
McDonald, A.T. (2011) "The taxonomy of species assigned to Camptosaurus (Dinosauria: Ornithopoda)" Zootaxa, 2783, 52-68.
Mo, J.-Y., Zhao, Z.-G., Wang, W. & Xu, X. (2007) "The first hadrosaurid dinosaur from southern China" Acta Geologica Sinica, 81, 550-554.
Prieto-Marquez, A., & Salinas, G. C. (2010). "A re-evaluation of Secernosaurus koerneri and Kritosaurus australis (Dinosauria, Hadrosauridae) from the Late Cretaceous of Argentina". Journal of Vertebrate Paleontology, 30(3), 813-837. doi:10.1080/02724631003763508