Enigmosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(poprawa opisu) |
m (→Budowa i systematyka) |
||
| (Nie pokazano 4 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
|nazwa = ''Enigmosaurus'' (enigmozaur) | |nazwa = ''Enigmosaurus'' (enigmozaur) | ||
|długość = 5 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | |długość = 5 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref> | ||
| − | |wysokość = | + | |wysokość = 1,8 m (w biodrach) <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | |masa = 900 kg <ref name="Molina-Larramendi"> | + | |masa = 900 kg <ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
|dieta = roślinożerny/wszystkożerny | |dieta = roślinożerny/wszystkożerny | ||
|miejsce = [[Mongolia]] - Bayshin Tsav | |miejsce = [[Mongolia]] - Bayshin Tsav | ||
<small>([[formacja]] [[Bayan Shireh]])</small> | <small>([[formacja]] [[Bayan Shireh]])</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie|96| | + | |czas = {{Występowanie|96|90}} |
| − | ok. 96- | + | ok. 96-90 [[Ma]] <ref>Kurumada, Y., Aoki, S., Aoki, K., Kato, D., Saneyoshi, M., Tsogtbaatar, K., ... & Ishigaki, S. (2020). "Calcite U–Pb age of the Cretaceous vertebrate‐bearing Bayn Shire Formation in the Eastern Gobi Desert of Mongolia: Usefulness of caliche for age determination". Terra Nova, 32(4), 246-252.</ref><br> |
| − | <small>[[późna kreda]] ( [[cenoman]] - [[turon]])</small> | + | <small>[[późna kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Plik:Enigmosaurus Skeleton Reconstruction.jpg|thumb|Sylwetka ''Enigmosaurus'' | + | [[Plik:Enigmosaurus Skeleton Reconstruction.jpg|thumb|Sylwetka ''Enigmosaurus'' z zaznaczeniem znalezionych kości. Autor: PaleoNeolitic [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Enigmosaurus_Skeleton_Reconstruction.jpg]]] |
[[Holotyp]] o numerze katalogowym IGM 100/84 to miednica pozbawiona kości biodrowych. Szczątki należały do dorosłego osobnika. | [[Holotyp]] o numerze katalogowym IGM 100/84 to miednica pozbawiona kości biodrowych. Szczątki należały do dorosłego osobnika. | ||
==Budowa i systematyka== | ==Budowa i systematyka== | ||
| − | ''Enigmosaurus'' to dość duży przedstawiciel [[Therizinosauroidea]] mierzący 5 m długości i ważący do 900 kg (Molina-Peréz i Larramendi, 2019). | + | [[Plik:Enigmosaurus Sacrum.jpg|thumb|Schemat przedstawiający miednicę ''Enigmosaurus''. Autor: PaleoNeolitic [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Enigmosaurus_Sacrum.jpg]]] |
| + | ''Enigmosaurus'' to dość duży przedstawiciel [[Therizinosauroidea]] mierzący 5 m długości i ważący do 900 kg (Molina-Peréz i Larramendi, 2019). Zapewne, tak jak jego kuzyni charakteryzował się przednimi kończynami zakończonymi długimi, ostrymi pazurami. Od pozostałych [[Therizinosauroidea|terizinozauroidów]] różnił się budową miednicy. | ||
Lindsay Zanno (2010) wykazała, że enigmozaur jest [[bazalny|bazalnym]] przedstawicielem [[Therizinosauroidea]], z kolei wg Hartmana i wspólników (2019) to zaawansowany przedstawiciel tego kladu. Kobayashi i in. (2022) w swojej analizie filogenetycznej otrzymali opisywanego dinozaura w Therizinosauridae. Część paleontologów sądziła, że ''Enigmosaurus'' mógł być synonimem ''[[Erlikosaurus]]''. Zobacz więcej [[Erlikosaurus#Taksonomia]]. | Lindsay Zanno (2010) wykazała, że enigmozaur jest [[bazalny|bazalnym]] przedstawicielem [[Therizinosauroidea]], z kolei wg Hartmana i wspólników (2019) to zaawansowany przedstawiciel tego kladu. Kobayashi i in. (2022) w swojej analizie filogenetycznej otrzymali opisywanego dinozaura w Therizinosauridae. Część paleontologów sądziła, że ''Enigmosaurus'' mógł być synonimem ''[[Erlikosaurus]]''. Zobacz więcej [[Erlikosaurus#Taksonomia]]. | ||
| Linia 52: | Linia 53: | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
Nazwa rodzajowa ''Enigmosaurus'' to połączenie greckich słów ''ainigma (enigma)'' (tajemniczy) oraz ''sauros'' (jaszczur). Epitet gatunkowy ''mongoliensis'' nawiązuje do miejsca odnalezienia szczątków, czyli Mongolii. | Nazwa rodzajowa ''Enigmosaurus'' to połączenie greckich słów ''ainigma (enigma)'' (tajemniczy) oraz ''sauros'' (jaszczur). Epitet gatunkowy ''mongoliensis'' nawiązuje do miejsca odnalezienia szczątków, czyli Mongolii. | ||
| + | |||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| Linia 74: | Linia 76: | ||
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| + | [[Kategoria:Saurischia]] | ||
[[Kategoria:Theropoda]] | [[Kategoria:Theropoda]] | ||
[[Kategoria:Tetanurae]] | [[Kategoria:Tetanurae]] | ||
Aktualna wersja na dzień 19:35, 10 sty 2024
| Autor: | Maciej Ziegler |
| Korekta: | Tomasz Sokołowski, Paweł Konarzewski |
| Enigmosaurus (enigmozaur) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | 5 m [1] | ||||
| Wysokość | 1,8 m (w biodrach) [1] | ||||
| Masa | 900 kg [1] | ||||
| Dieta | roślinożerny/wszystkożerny | ||||
| Miejsce | Mongolia - Bayshin Tsav | ||||
| Czas |
ok. 96-90 Ma [2] | ||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Rekonstrukcja. Autor: PaleoNeolitic [3]
Porównanie wielkości Enigmosaurus i człowieka. | |||||
| Mapa znalezisk | |||||
Wczytywanie mapy…
| |||||
Wstęp
Enimgosaurus to rodzaj tajemniczego przedstawiciela Therizinosauria żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszej Mongolii.
Materiał kopalny
Holotyp o numerze katalogowym IGM 100/84 to miednica pozbawiona kości biodrowych. Szczątki należały do dorosłego osobnika.
Budowa i systematyka
Enigmosaurus to dość duży przedstawiciel Therizinosauroidea mierzący 5 m długości i ważący do 900 kg (Molina-Peréz i Larramendi, 2019). Zapewne, tak jak jego kuzyni charakteryzował się przednimi kończynami zakończonymi długimi, ostrymi pazurami. Od pozostałych terizinozauroidów różnił się budową miednicy.
Lindsay Zanno (2010) wykazała, że enigmozaur jest bazalnym przedstawicielem Therizinosauroidea, z kolei wg Hartmana i wspólników (2019) to zaawansowany przedstawiciel tego kladu. Kobayashi i in. (2022) w swojej analizie filogenetycznej otrzymali opisywanego dinozaura w Therizinosauridae. Część paleontologów sądziła, że Enigmosaurus mógł być synonimem Erlikosaurus. Zobacz więcej Erlikosaurus#Taksonomia.
Etymologia
Nazwa rodzajowa Enigmosaurus to połączenie greckich słów ainigma (enigma) (tajemniczy) oraz sauros (jaszczur). Epitet gatunkowy mongoliensis nawiązuje do miejsca odnalezienia szczątków, czyli Mongolii.
Spis gatunków
| Enigmosaurus | Barsbold i Perle, 1983 |
| E. mongoliensis | Barsbold i Perle, 1983 |
Bibliografia
Barsbold, R. (1983). "Хищные динозавры мела Монголии" [Carnivorous dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia]. Transactions of the Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition (in Russian). 19: 89.
Kobayashi, T., Takasaki, R., Fiorillo, A.R., Tsogtbaatar, C. & Hikida, Y. (2022). "New therizinosaurid dinosaur from the marine Osoushinai Formation (Upper Cretaceous, Japan) provides insight for function and evolution of therizinosaur claws". Scientific Reports.
Hartman, S., Mortimer, M., Wahl, W.R., Lomax, D.R., Lippincott, J., Lovelace, D.M. (2019). "A new paravian dinosaur from the Late Jurassic of North America supports a late acquisition of avian flight". PeerJ. 7: e7247. doi:10.7717/peerj.7247.
Mortimer (online) [4]
Zanno L.E. (2010). "A taxonomic and phylogenetic re-evaluation of Therizinosauria (Dinosauria: Maniraptora)". Journal of Systematic Palaeontology, t. 8, nr 4, str. 503-543. doi:10.1080/14772019.2010.488045
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
- ↑ Kurumada, Y., Aoki, S., Aoki, K., Kato, D., Saneyoshi, M., Tsogtbaatar, K., ... & Ishigaki, S. (2020). "Calcite U–Pb age of the Cretaceous vertebrate‐bearing Bayn Shire Formation in the Eastern Gobi Desert of Mongolia: Usefulness of caliche for age determination". Terra Nova, 32(4), 246-252.
![[3]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Enigmosaurus_Restoration.jpg){kind=link}
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Enigmosaurus_Skeleton_Reconstruction.jpg){kind=link}
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Enigmosaurus_Sacrum.jpg){kind=link}