Austrocheirus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
m
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Austrocheirus''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Austrocheirus''}}
−
<small>
+
{{Opis
−
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor     = [[Tomasz Skawiński]]
−
| Autor:
+
|Korekta    = [[Maciej Ziegler]], [[Michał Siedlecki]]
−
| Korekta:
+
|nazwa      = ''Austrocheirus'' (austrocheir)
−
|-
+
|długość    = 9,3 m (młody dorosły) <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press. </ref>
−
| [[Tomasz Skawiński]]
+
|wysokość  = 2,5 m (w biodrach; młody dorosły) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
| [[Maciej Ziegler]]
+
|masa      = 1 t( (młody dorosły) <ref name="Molina-Larramendi"></ref>
−
|}
+
|dieta      = mięsożerny
−
</small>
+
|miejsce    = [[Argentyna]] - prowincja Santa Crúz
−
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
<small>([[formacja]] [[Cerro Fortaleza]])</small>
−
! colspan=2 | ''Austrocheirus'' (austrocheir)
+
|czas  = {{Występowanie|76|70}}
−
|-
+
ok. 76 - 70 [[Ma]]
−
! '''Długość''':
+
<small> [[późna kreda]] (środkowy [[kampan]] - wczesny [[mastrycht]])</small>
−
| do 7 m (?)
+
|systematyka =
−
 
+
[[Dinosauria]]
−
|-
 
−
! '''Masa''':
 
−
| do 1 t (?)
 
−
 
 
−
|-
 
−
! '''[[:Kategoria:Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
−
| [[Argentyna]] - Patagonia
 
−
 
 
−
<small>Hoyada Arroyo Seco ([[formacja]] [[Pari Aike]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
−
| ?ok. 70 Ma
 
−
 
 
−
<small>późna [[kreda]] ([[mastrycht]])</small>
 
−
|-
 
−
! '''Systematyka'''
 
−
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Saurischia]]
 
[[Saurischia]]
  
 
[[Theropoda]]
 
[[Theropoda]]
 +
 +
[[Averostra]]
  
 
? [[Ceratosauria]]
 
? [[Ceratosauria]]
  
 
? [[Abelisauroidea]]
 
? [[Abelisauroidea]]
−
|-
+
 
−
! colspan=2 | Mapa znalezisk:
+
? [[Noasauridae]]
−
|-
+
|grafika = Austrocheirus isasii.png
−
| colspan=2 |
+
|podpis = Przypuszczalna rekonstrukcja przyżyciowa austrocheira. Autor: Levi bernardo. [[https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Austrocheirus_isasii.png]]
 +
|PorównanieGrupa        =
 +
|PorównanieDługość      =  
 +
|mapa                  =
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
 
<display_points type="terrain" zoom=4>
−
50°0' S, 72°1' W~Hoyada Arroyo Seco, Santa Cruz, [[Argentyna]]|''Austrocheirus'' - holotyp
+
49,9°S 72,1°W~formacja Cerro Fortaleza
 
</display_points>
 
</display_points>
−
|}
+
}}
 +
 
 
== Wstęp ==
 
== Wstęp ==
−
'''''Austrocheirus''''' to [[rodzaj]] [[Theropoda|teropoda]] żyjącego w późnej [[kreda|kredzie]] w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]].
+
'''''Austrocheirus''''' to [[rodzaj]] tajemniczego [[Theropoda|teropoda]] żyjącego w późnej [[kreda|kredzie]] w [[Ameryka Południowa|Ameryce Południowej]].
  
 
== Historia odkryć ==
 
== Historia odkryć ==
−
[[Rodzaj]] ''Austrocheirus'', jak również jego [[gatunek]] [[typowy]] ''A. isasii'', zostały opisane przez [[Martín Ezcurra|Martína Ezcurrę]], [[Federico Agnolín|Federica Agnolína]] i [[Fernando Novas|Fernanda Novasa]] w 2010 roku na podstawie kości nadgarstka, dystalnej części kości piszczelowej oraz kilku kości stóp i kręgosłupa. Szczątki te odkryto w górnokredowych osadach formacji [[Pari Aike]] w południowo-zachodniej Patagonii (zob. [[Talenkauen#Wiek geologiczny]] w kwestii wieku tych osadów). Okaz ten (MPM-PV 10003) odnaleziono 17 marca 2002 roku w Hoyada Arroyo Seco. Inne dinozaury, których skamieniałości odkryto w Pari Aike to m.in. ''[[Talenkauen]]'' i ''[[Orkoraptor]]''.
+
[[Rodzaj]] ''Austrocheirus'', jak również jego [[gatunek]] [[typowy]] ''A. isasii'', zostały opisane przez [[Martín Ezcurra|Martína Ezcurrę]], [[Federico Agnolín|Federica Agnolína]] i [[Fernando Novas|Fernanda Novasa]]w 2010 roku. Szczątki te odkryto w górnokredowych osadach formacji [[Cerro Fortaleza]] w południowo-zachodniej Patagonii (zob. [[Talenkauen#Wiek geologiczny]] w kwestii wieku tych osadów). Okaz ten (MPM-PV 10003) odnaleziono 17 marca 2002 roku w Hoyada Arroyo Seco. Inne dinozaury, których skamieniałości odkryto w Cerro Fortaleza to m.in. ''[[Talenkauen]]'' i ''[[Orkoraptor]]''. W 2024 roku Agnolín i współpracownicy znaleźli i opisali nowe elementy wspomnianego okazu (Agnolín i in., 2024).
  
−
=== Etymologia ===
+
==Materiał kopalny==
−
Nazwa ''Austrocheirus'' w języku greckim oznacza „południowa ręka”.
+
[[Holotyp|holotyp]] (MPM-PV 10003) to niekompletny szkielet obejmujący niekompletny trzon środkowego kręgu ogonowego, trzy częściowe łuki kręgowe środkowych kręgów ogonowych, fragmentaryczną kość śródręcza ? III, częściowy paliczek ? III-1, dolną część k. piszczelowej, fragmenty k. śródstopia II i III (tylna część) oraz trzy tylne paliczki stopy. Agnolín i współpracownicy do okazu typowego przypisują również niekompletną prawą k. łokciową (bez tylnego końca), lewy pazur drugiego palca ręki (bez czubka) oraz lewą k. śródstopia IC ( z uszkodzoną tylną częścią) (Agnolín i in., 2024).
  
 
== Systematyka ==
 
== Systematyka ==
Linia 63: Linia 52:
 
''Austrocheirus'' jest pierwszym znanym średniej wielkości późnokredowym abelizauroidem mającym [[wikipedia:pl:atrofia|nieatroficzne]] kończyny przednie. Wskazuje to, że redukcja kończyn przednich u zaawansowanych [[Abelisauridae]] nie wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem rozmiarów.  
 
''Austrocheirus'' jest pierwszym znanym średniej wielkości późnokredowym abelizauroidem mającym [[wikipedia:pl:atrofia|nieatroficzne]] kończyny przednie. Wskazuje to, że redukcja kończyn przednich u zaawansowanych [[Abelisauridae]] nie wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem rozmiarów.  
  
−
Zdaniem Rauhuta (2012) to bliżej nieokreślony [[teropod]].
+
Zdaniem Rauhuta (2012) to bliżej nieokreślony [[teropod]].  Wg Mortimera (online) jest to noazauryd (czyniłoby go to wtedy jednym z największych przedstawicieli tej grupy ceratozaurów).  Agnolín wraz ze współpracownikami uważają, że najbezpieczniej uznać austrocheira za nieokreślonego przedstawiciela [[Averostra]] do czasu odnalezienia kompletniejszych szczątków tego taksonu. Zauważają jednak, że nowo opisane fragmenty szkieletu tego teropoda są podobne do tych samych elementów szkieletu [[Megaraptoridae|megaraptorydów]] (Agnolín i in., 2024).
 +
 
 +
=== Etymologia ===
 +
Nazwa ''Austrocheirus'' w języku greckim oznacza „południowa ręka”. Epitet gatunkowy upamiętnia odkrywcę i preparatora skamieniałości austrocheira, Marcelo Pablo Isasiego.
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
 
|{{V|''Austrocheirus''}}
 
|{{V|''Austrocheirus''}}
−
|{{Kpt|[[Martín Ezcurra|Ezcurra]], [[Federico Agnolín|Agnolín]] i [[Fernando Novas|Novas]], [[2010]]}}
+
|{{Kpt|[[Martín Ezcurra|Ezcurra]], [[Federico Agnolín|Agnolín]] i [[Fernando Novas|Novas]]}}, [[2010]]
 
|-
 
|-
−
|{{V|''Austrocheirus isasii''}}
+
|{{V|''A. isasii''}}
−
|{{Kpt|[[Martín Ezcurra|Ezcurra]], [[Federico Agnolín|Agnolín]] i [[Fernando Novas|Novas]], [[2010]]}}
+
|{{Kpt|Ezcurra, Agnolín i Novas}}, 2010
 
|}
 
|}
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
 
<small>
 
<small>
−
* Ezcurra MD, Agnolín FL, Novas FE. 2010. An abelisauroid dinosaur with a non-atrophied manus from the Late Cretaceous Pari Aike Formation of southern Patagonia. Zootaxa 2450: 1–25. [http://mapress.com/zootaxa/2010/f/z02450p025f.pdf Abstrakt].
+
Agnolín, F. L.; Álvarez Herrera, G.; Rolando, M. A.; Motta, M.; Rozadilla, S.; Verdiquio, L.; D'Angelo, J. S.; Moyano-Paz, D.; Varela, A. N.; Sterli, J.; Bogan, S.; Miner, S.; Moreno R., Ana; Muñoz, G.; Isasi, M. P.; Novas, F. E. (2024). "Fossil vertebrates from the Cerro Fortaleza Formation (Upper Cretaceous), Santa Cruz Province, Argentina". Cretaceous Research. 154. 105735. https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2023.105735
−
* Rauhut OWM 2012. A reappraisal of a putative record of abelisauroid theropod dinosaur from the Middle Jurassic of England. Proceedings of the Geologists' Association [http://dx.doi.org/10.1016/j.pgeola.2012.05.008 Abstrakt]</small>
+
 
 +
Ezcurra MD, Agnolín FL, Novas FE. 2010. An abelisauroid dinosaur with a non-atrophied manus from the Late Cretaceous Pari Aike Formation of southern Patagonia. Zootaxa 2450: 1–25. [http://mapress.com/zootaxa/2010/f/z02450p025f.pdf Abstrakt].
 +
 
 +
Rauhut OWM 2012. A reappraisal of a putative record of abelisauroid theropod dinosaur from the Middle Jurassic of England. Proceedings of the Geologists' Association [http://dx.doi.org/10.1016/j.pgeola.2012.05.008 Abstrakt]</small>
 +
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 83: Linia 79:
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Theropoda]]
 
[[Kategoria:Ceratosauria]]
 
[[Kategoria:Ceratosauria]]
−
[[Kategoria:Ceratosauria bazalne]]
+
[[Kategoria:Noasauridae]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Ameryka Południowa]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Argentyna]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:Kampan]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]
 
[[Kategoria:Mastrycht]]

Wersja z 16:14, 10 lut 2024

Autor: Tomasz Skawiński
Korekta: Maciej Ziegler, Michał Siedlecki

Austrocheirus (austrocheir)
Długość 9,3 m (młody dorosły) [1]
Wysokość 2,5 m (w biodrach; młody dorosły) [1]
Masa 1 t( (młody dorosły) [1]
Dieta mięsożerny
Miejsce Argentyna - prowincja Santa Crúz

(formacja Cerro Fortaleza)

Czas
252 201 145
66

ok. 76 - 70 Ma późna kreda (środkowy kampan - wczesny mastrycht)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Averostra

? Ceratosauria

? Abelisauroidea

? Noasauridae

Austrocheirus isasii.png
Przypuszczalna rekonstrukcja przyżyciowa austrocheira. Autor: Levi bernardo. [[1]]
Mapa znalezisk
Wczytywanie mapy…


Wstęp

Austrocheirus to rodzaj tajemniczego teropoda żyjącego w późnej kredzie w Ameryce Południowej.

Historia odkryć

Rodzaj Austrocheirus, jak również jego gatunek typowy A. isasii, zostały opisane przez Martína Ezcurrę, Federica Agnolína i Fernanda Novasaw 2010 roku. Szczątki te odkryto w górnokredowych osadach formacji Cerro Fortaleza w południowo-zachodniej Patagonii (zob. Talenkauen#Wiek geologiczny w kwestii wieku tych osadów). Okaz ten (MPM-PV 10003) odnaleziono 17 marca 2002 roku w Hoyada Arroyo Seco. Inne dinozaury, których skamieniałości odkryto w Cerro Fortaleza to m.in. Talenkauen i Orkoraptor. W 2024 roku Agnolín i współpracownicy znaleźli i opisali nowe elementy wspomnianego okazu (Agnolín i in., 2024).

Materiał kopalny

holotyp (MPM-PV 10003) to niekompletny szkielet obejmujący niekompletny trzon środkowego kręgu ogonowego, trzy częściowe łuki kręgowe środkowych kręgów ogonowych, fragmentaryczną kość śródręcza ? III, częściowy paliczek ? III-1, dolną część k. piszczelowej, fragmenty k. śródstopia II i III (tylna część) oraz trzy tylne paliczki stopy. Agnolín i współpracownicy do okazu typowego przypisują również niekompletną prawą k. łokciową (bez tylnego końca), lewy pazur drugiego palca ręki (bez czubka) oraz lewą k. śródstopia IC ( z uszkodzoną tylną częścią) (Agnolín i in., 2024).

Systematyka

Pozycja filogenetyczna Austrocheirus wg Ezcurry i in. (2010)

Cechy trzeciej kości śródręcza i paliczków stóp pozwalają na odróżnienie go od innych bazalnych teropodów. Według analizy kladystycznej przeprowadzonej przez autorów nazwy, Austrocheirus jest bardziej zaawansowany niż Ceratosaurus i Berberosaurus i znajduje się w politomii u podstawy drzewa filogenetycznego Abelisauroidea. Jego przynależność do tego kladu wspierają dwie synapomorfie.

Austrocheirus jest pierwszym znanym średniej wielkości późnokredowym abelizauroidem mającym nieatroficzne kończyny przednie. Wskazuje to, że redukcja kończyn przednich u zaawansowanych Abelisauridae nie wiąże się bezpośrednio ze zwiększeniem rozmiarów.

Zdaniem Rauhuta (2012) to bliżej nieokreślony teropod. Wg Mortimera (online) jest to noazauryd (czyniłoby go to wtedy jednym z największych przedstawicieli tej grupy ceratozaurów). Agnolín wraz ze współpracownikami uważają, że najbezpieczniej uznać austrocheira za nieokreślonego przedstawiciela Averostra do czasu odnalezienia kompletniejszych szczątków tego taksonu. Zauważają jednak, że nowo opisane fragmenty szkieletu tego teropoda są podobne do tych samych elementów szkieletu megaraptorydów (Agnolín i in., 2024).

Etymologia

Nazwa Austrocheirus w języku greckim oznacza „południowa ręka”. Epitet gatunkowy upamiętnia odkrywcę i preparatora skamieniałości austrocheira, Marcelo Pablo Isasiego.

Spis gatunków

Austrocheirus Ezcurra, Agnolín i Novas, 2010
A. isasii Ezcurra, Agnolín i Novas, 2010

Bibliografia

Agnolín, F. L.; Álvarez Herrera, G.; Rolando, M. A.; Motta, M.; Rozadilla, S.; Verdiquio, L.; D'Angelo, J. S.; Moyano-Paz, D.; Varela, A. N.; Sterli, J.; Bogan, S.; Miner, S.; Moreno R., Ana; Muñoz, G.; Isasi, M. P.; Novas, F. E. (2024). "Fossil vertebrates from the Cerro Fortaleza Formation (Upper Cretaceous), Santa Cruz Province, Argentina". Cretaceous Research. 154. 105735. https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2023.105735

Ezcurra MD, Agnolín FL, Novas FE. 2010. An abelisauroid dinosaur with a non-atrophied manus from the Late Cretaceous Pari Aike Formation of southern Patagonia. Zootaxa 2450: 1–25. Abstrakt.

Rauhut OWM 2012. A reappraisal of a putative record of abelisauroid theropod dinosaur from the Middle Jurassic of England. Proceedings of the Geologists' Association Abstrakt

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.
Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Austrocheirus&oldid=31249”