Wulatelong: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Materiał kopalny) |
m |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Wulatelong''}} | {{DISPLAYTITLE:''Wulatelong''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Dawid Mika]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Marcin Szermański]], [[Kamil Kamiński]], [[Michał Siedlecki]] |
| − | + | |nazwa = ''Wulatelong'' (wulatelong) | |
| − | + | |długość = 1,85 m <ref name="Molina-Larramendi">Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.</ref> | |
| − | + | |wysokość = 75 cm (w biodrach)<ref name="Molina-Larramendi"></ref> | |
| − | | [[Marcin Szermański]] | + | |masa = 21 kg<ref name="Molina-Larramendi"></ref> |
| − | | | + | |dieta = ?wszystkożerny |
| − | </ | + | |miejsce = [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna |
| − | + | <small>([[formacja]] [[Bayan Mandahu]] - stanowisko Wuliangsuhai)</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|75|72.1}} | |
| − | + | ok. 75-72,1 [[Ma]] | |
| − | + | <small>[[późna kreda]] (późny [[kampan]])</small> | |
| − | + | |systematyka = | |
| − | |- | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | + | [[Dinosauria]] | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
[[Saurischia]] | [[Saurischia]] | ||
| Linia 55: | Linia 34: | ||
[[Oviraptoridae]] | [[Oviraptoridae]] | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | Źródło: Xu i in., 2013. | + | |grafika = Wulatelong.png |
| − | | | + | |Podpis = Szkielet pozaczaszkowy holotypu (IVPP V 18409) ''Wulatelong gobiensis''. Źródło: Xu i in., 2013. [http://www.ivpp.cas.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/201305/P020130507385115746165.pdf] |
| − | + | |PorównanieGrupa = | |
| − | | | + | |PorównanieDługość = |
| − | | | + | |mapa = |
<display_points type="terrain" zoom=5> | <display_points type="terrain" zoom=5> | ||
| − | 41.7439°N, 106.7444°E | + | 41.7439°N, 106.7444°E~formacja [[Wulansuhai]], lokalizacja "The Gate", Bayan Mandahu, [[Mongolia]]|<small>''W. gobiensis'' - [[holotyp]] IVPP V 18409 |
</display_points> | </display_points> | ||
| − | + | }} | |
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| Linia 76: | Linia 52: | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (IVPP V 18409) - prawie całkowicie [[artykułowany]] szkielet zawierający | + | [[Holotyp]] (IVPP V 18409) - prawie całkowicie [[artykułowany]] szkielet zawierający większość kości czaszki jak i szkieletu pozaczaszkowego, w tym: 11 [[kręg]]ów grzbietowych, 16 kręgów ogonowych, dość kompletne obie kości łopatkowo-krucze, niekompletny mostek, niekompletną lewą kość ramienną, większość kości lewej dłoni, niemal kompletną prawą cześć obręczy miednicy oraz prawą kończynę tylną. Szczątki są często mocno zwietrzałe bądź uszkodzone w wyniku żerowania owadów, wiele kości czaszki jest tylko częściowo zachowanych, a powierzchnie stawowe większości znalezionych kości zerodowane. Szkielet należał do osobnika dorosłego. |
| + | [[Plik: Wulatelong_gobiensis_skeleton.png|thumb|300px|Rekonstrukcja szkieletu. Autor: Jaime A Headden. [https://qilong.wordpress.com/2013/06/05/the-changeling-the-skull/].]] | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | Nozdrza ''Wulatelong'' są bardziej wydłużone niż u jakiekolwiek innego znanego owiraptorozaura (ich długość przekracza maksymalną średnicę oczodołów, a najbardziej wysunięty ku dołowi punkt znajduje się poniżej środka wysokości kości przedszczękowych). Kość przedszczękowa (jak u wszystkich zaawansowanych przedstawicieli [[Oviraptorosauria]]) jest bezzębna. Kość | + | [[Plik: Wulatelong holotype skull.png|thumb|300px|Czaszka wulatelonga. Źródło: Lü i in., 2013 [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wulatelong_holotype_skull.png].]] |
| + | Nozdrza ''Wulatelong'' są bardziej wydłużone niż u jakiekolwiek innego znanego owiraptorozaura (ich długość przekracza maksymalną średnicę oczodołów, a najbardziej wysunięty ku dołowi punkt znajduje się poniżej środka wysokości kości przedszczękowych). Kość przedszczękowa (jak u wszystkich zaawansowanych przedstawicieli [[Oviraptorosauria]]) jest bezzębna. Kość piszczelowa mierząc zaledwie 110% długości kości udowej, jest krótsza niż u większości owiraptorozaurydów. | ||
IV kość śródstopia jest najbardziej masywna. V kość śródstopia jest krótka. Morfologia kości śródstopia II-IV przypomina te występujące u [[bazalny]]ch owiraptorozaurów. | IV kość śródstopia jest najbardziej masywna. V kość śródstopia jest krótka. Morfologia kości śródstopia II-IV przypomina te występujące u [[bazalny]]ch owiraptorozaurów. | ||
==Paleobiologia== | ==Paleobiologia== | ||
| − | + | III kość śródstopia ''Wulatelong'' jest zredukowana. Cecha ta (wydaje się być adaptacją do szybkiego biegu) jest nietypowa jak na [[Oviraptoridae]], występuje jednak w znacznie mniejszych stopniu niż u niektórych teropodów np. bazalnego owiraptorozaura ''[[Caudipteryx]]''. Ponieważ dystalna cześć kończyn tylnych "smoka z Wulate" jest proporcjonalnie krótsza niż u kaudipteryksa, świadczy to, że był on gorszym biegaczem, jednakże lepszym niż pozostałe owiraptorydy wykazujące całkowity brak redukcji III kości śródstopia. Tak więc wydaje się, jakoby ''Wulatelong'' stanowił pośredni etap między [[bazalny]]mi, a bardziej zaawansowanymi owiraptorozaurami, ilustrujący redukcję zdolności kursorialnych podczas ewolucji tej grupy. Podobne zjawisko mogło mieć miejsce u [[Dromaeosauridae|dromeozaurydów]]. | |
| − | III kość śródstopia ''Wulatelong'' jest zredukowana. Cecha ta (wydaje się być adaptacją do szybkiego biegu) jest nietypowa jak na [[Oviraptoridae]], występuje jednak w znacznie mniejszych stopniu niż u niektórych teropodów np. bazalnego owiraptorozaura ''[[Caudipteryx]]''. Ponieważ dystalna cześć kończyn tylnych "smoka z Wulate" jest proporcjonalnie krótsza niż u kaudipteryksa, świadczy to, że był on gorszym biegaczem, jednakże lepszym niż pozostałe owiraptorydy wykazujące całkowity brak redukcji III kości | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 99: | Linia 76: | ||
<small> | <small> | ||
X. Xing, Q-W. Tan, S. Wang, C. Sullivan, D.W.E. Hone, F-L. Han, Q-Y. Ma, L. Tan, D. Xiao (2013) "A new oviraptorid from the Upper Cretaceous of Nei Mongol, China, and its stratigraphic implications" Vertebra PalAsiatica 51(2): 85-101 [http://www.ivpp.cas.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/201305/P020130507385115746165.pdf] | X. Xing, Q-W. Tan, S. Wang, C. Sullivan, D.W.E. Hone, F-L. Han, Q-Y. Ma, L. Tan, D. Xiao (2013) "A new oviraptorid from the Upper Cretaceous of Nei Mongol, China, and its stratigraphic implications" Vertebra PalAsiatica 51(2): 85-101 [http://www.ivpp.cas.cn/cbw/gjzdwxb/xbwzxz/201305/P020130507385115746165.pdf] | ||
| − | </small> | + | <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
| Linia 108: | Linia 85: | ||
[[Kategoria:Oviraptorosauria]] | [[Kategoria:Oviraptorosauria]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Chiny]] |
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Kampan]] | [[Kategoria:Kampan]] | ||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 22:33, 18 lut 2024
| Autor: | Dawid Mika |
| Korekta: | Marcin Szermański, Kamil Kamiński, Michał Siedlecki |
| Wulatelong (wulatelong) | |
|---|---|
| Długość | 1,85 m [1] |
| Wysokość | 75 cm (w biodrach)[1] |
| Masa | 21 kg[1] |
| Dieta | ?wszystkożerny |
| Miejsce | Chiny - Mongolia Wewnętrzna
(formacja Bayan Mandahu - stanowisko Wuliangsuhai) |
| Czas |
ok. 75-72,1 Ma późna kreda (późny kampan) |
| Systematyka | Dinosauria |
| |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Wulatelong to niewielki ptakopodobny teropod, żyjący w późnej kredzie na terenach dzisiejszej Mongolii.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi od nazwy miejsca znalezienia - Wulate - oraz chińskiego słowa long - smok. Epitet gatunkowy odnosi się zaś do pustyni Gobi, gdzie odkryto szczątki tego owiraptorozaura.
Materiał kopalny
Holotyp (IVPP V 18409) - prawie całkowicie artykułowany szkielet zawierający większość kości czaszki jak i szkieletu pozaczaszkowego, w tym: 11 kręgów grzbietowych, 16 kręgów ogonowych, dość kompletne obie kości łopatkowo-krucze, niekompletny mostek, niekompletną lewą kość ramienną, większość kości lewej dłoni, niemal kompletną prawą cześć obręczy miednicy oraz prawą kończynę tylną. Szczątki są często mocno zwietrzałe bądź uszkodzone w wyniku żerowania owadów, wiele kości czaszki jest tylko częściowo zachowanych, a powierzchnie stawowe większości znalezionych kości zerodowane. Szkielet należał do osobnika dorosłego.
Budowa
Nozdrza Wulatelong są bardziej wydłużone niż u jakiekolwiek innego znanego owiraptorozaura (ich długość przekracza maksymalną średnicę oczodołów, a najbardziej wysunięty ku dołowi punkt znajduje się poniżej środka wysokości kości przedszczękowych). Kość przedszczękowa (jak u wszystkich zaawansowanych przedstawicieli Oviraptorosauria) jest bezzębna. Kość piszczelowa mierząc zaledwie 110% długości kości udowej, jest krótsza niż u większości owiraptorozaurydów.
IV kość śródstopia jest najbardziej masywna. V kość śródstopia jest krótka. Morfologia kości śródstopia II-IV przypomina te występujące u bazalnych owiraptorozaurów.
Paleobiologia
III kość śródstopia Wulatelong jest zredukowana. Cecha ta (wydaje się być adaptacją do szybkiego biegu) jest nietypowa jak na Oviraptoridae, występuje jednak w znacznie mniejszych stopniu niż u niektórych teropodów np. bazalnego owiraptorozaura Caudipteryx. Ponieważ dystalna cześć kończyn tylnych "smoka z Wulate" jest proporcjonalnie krótsza niż u kaudipteryksa, świadczy to, że był on gorszym biegaczem, jednakże lepszym niż pozostałe owiraptorydy wykazujące całkowity brak redukcji III kości śródstopia. Tak więc wydaje się, jakoby Wulatelong stanowił pośredni etap między bazalnymi, a bardziej zaawansowanymi owiraptorozaurami, ilustrujący redukcję zdolności kursorialnych podczas ewolucji tej grupy. Podobne zjawisko mogło mieć miejsce u dromeozaurydów.
Spis gatunków
| Wulatelong | Xu, Tan, Wang, Sullivan, Hone, Han, Ma, Tan i Xiao, 2013 |
|---|---|
| W. gobiensis | Xu, Tan, Wang, Sullivan, Hone, Han, Ma, Tan i Xiao, 2013 |
Bibliografia
X. Xing, Q-W. Tan, S. Wang, C. Sullivan, D.W.E. Hone, F-L. Han, Q-Y. Ma, L. Tan, D. Xiao (2013) "A new oviraptorid from the Upper Cretaceous of Nei Mongol, China, and its stratigraphic implications" Vertebra PalAsiatica 51(2): 85-101 [3]
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wulatelong_holotype_skull.png){kind=link}