Gobivenator: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m
 
(Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
  Do weryfikacji/rozwinięcia
+
  Do sprawdzenia.
  
 
{{DISPLAYTITLE:''Gobivenator''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Gobivenator''}}
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
| Autor:  
+
| Autorzy:
 
|-
 
|-
| [[Dawid Mazurek]]
+
| [[Dawid Mazurek]], [[Marcin Szermański]], [[Maciej Ziegler]], [[Łukasz Czepiński]]
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 16: Linia 16:
 
|-
 
|-
 
! '''Długość''':
 
! '''Długość''':
| ok. ? m
+
| ok. 1,75<ref>Wg ryciny w Tsuihiji i in., 2014.</ref> m
  
 
|-
 
|-
Linia 24: Linia 24:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Mongolia]] - Dzamin Khond, Ömnögovi Aimag
+
| [[Mongolia]] <br><small>Ajmak południowogobijski - Dzamin Khond</small><br><small>([[formacja]] [[Djadokhta]])</small>
 
 
<small>([[formacja]] [[Djadokhta]])</small>
 
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 84-72 [[Ma]]
+
| <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])
  
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small>
+
ok. 84-72 [[Ma]]</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 44: Linia 42:
 
[[Coelurosauria]]
 
[[Coelurosauria]]
  
[[Maniraptora]]
+
[[Paraves]]
  
 
[[Troodontidae]]
 
[[Troodontidae]]
 
+
|-
 +
| colspan=2 |[[Plik:Gobivenator.jpg|400px]]
 +
<small>Rekonstrukcja szkieletu gobiwenatora.<br>
 +
© T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Gobivenator'' to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Mongolia|Mongolii]], który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny szkielet.
+
''Gobivenator'' to [[rodzaj]] [[troodontyd]]a żyjącego w [[późna kreda|późnej kredzie]] na obszarze dzisiejszej [[Mongolia|Mongolii]], który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny, jak na tę grupę, szkielet.
 +
 
 +
==Materiał kopalny==
 +
[[Plik:Gobivenator2.jpg|300px|thumb|right|[[Holotyp]] ''Gobivenator mongoliensis'' (okaz MPC-D 100/86).<br> © T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.]]
 +
Znany jest niemal kompletny szkielet, [[holotyp]] o numerze inwentaryzacyjnym MPC-D 100/86. Brak głównie samego przodu czaszki, środkowych kręgów szyjnych, dłoni i większości kości stóp. Jest to dotychczas najbardziej kompletny szkielet późnokredowego troodontyda.
  
 
==Budowa==
 
==Budowa==
Był to typowy troodontyd, nieco podobny do ''[[Byronosaurus]]''. Od wszystkich innych [[takson]]ów [[dromeozauryd]]ów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na ''surangulare'', przed tylną krawędzią otworu tej kości; oraz spiczastym końcem zrośniętych kości czołowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne autapomorfie zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych (szewronach).
+
''Gobivenator'' był podobny do innych zaawansowanych [[troodontyd]]ów.
  
 
{{Szablon: diagnoza}}
 
{{Szablon: diagnoza}}
Dobrze zachowana czaszka umożliwia wgląd w budowę okolicy podniebienia. Przypomina ona tą u innych [[dromeozauryd]]ów i ''[[Archaeopteryx]]''. Zauważalny jest trend w wydłużaniu kości podniebiennej i redukcji szwu między nią a pterygoidem, w linii prowadzącej do [[bazalny]]ch [[Avialae]]. Czaszka ''Gobivenator'' była wprawdzie akinetyczna, ale posiadała pewne preadaptacje związane z tą funkcją (utrata epipterygoidu, redukcja powierzchni artykulacji między kośćmi).
+
Od wszystkich innych [[takson]]ów [[troodontyd]]ów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na kości kątowej górnej (''surangulare''), znajdującym się przed tylną krawędzią otworu tej kości, oraz spiczastym końcem zrośniętych kości ciemieniowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne [[autapomorfia|autapomorfie]] zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych ([[szewrony|szewronach]]).
 +
 
 +
Dobrze zachowana czaszka umożliwia wgląd w budowę okolicy podniebienia. Przypomina ona tą u [[dromeozauryd]]ów i ''[[Archaeopteryx]]''. Zauważalny jest trend w wydłużaniu wyrostka skrzydłowatego kości podniebiennej (''pterygoid process of the palatine'') i redukcji szwu między nią a pterygoidem, w linii prowadzącej do [[bazalny]]ch [[Avialae]]. Czaszka ''Gobivenator'' była wprawdzie akinetyczna (z nieruchomymi stawami), ale miała pewne preadaptacje związane z tą funkcją (takie jak utrata epipterygoidu, redukcja powierzchni stawowych między kośćmi).
 +
 
 +
==Pokrewieństwo==
 +
Autorzy opisu gobiwenatora sugerują, ze był on [[takson siostrzany|taksonem siostrzanym]] do grupy tworzonej przez najbardziej zaawansowane troodontydy ([[Troodontinae]] - ''[[Saurornithoides]]'', ''[[Zanabazar]]'' i ''[[Troodon]]''.
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Nazwa [[rodzaj]]owa oznacza łowcę z Gobi, a epitet gatunkowy odnosi się do Mongolii.
+
Nazwa [[rodzaj]]owa oznacza "łowcę z Gobi", zaś epitet gatunkowy odnosi się do Mongolii. Można więc przetłumaczyć nazwę tego dinozaura jako "mongolski łowca z Gobi".
 
 
==Materiał kopalny==
 
Znany jest nieomal kompletny szkielet, [[holotyp]] o numerze inwentaryzacyjnym MPC-D 100/86. Jest to dotychczas najbardziej kompletny szkielet troodontyda.
 
  
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
Linia 77: Linia 84:
 
<small>
 
<small>
 
Tsuihiji, T., Barsbold, R., Watabe, M., Tsogtbaatar, K., Chinzorig, T., Fujiyama, Y. & Suzuki, S. (2014) An exquisitely preserved troodontid theropod with new information on the palatal structure from the Upper Cretaceous of Mongolia. Naturwissenschaften. [[doi: 10.1007/s00114-014-1143-9]] [w druku]
 
Tsuihiji, T., Barsbold, R., Watabe, M., Tsogtbaatar, K., Chinzorig, T., Fujiyama, Y. & Suzuki, S. (2014) An exquisitely preserved troodontid theropod with new information on the palatal structure from the Upper Cretaceous of Mongolia. Naturwissenschaften. [[doi: 10.1007/s00114-014-1143-9]] [w druku]
</small>
+
 
 +
<references/> </small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 89: Linia 97:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kampan]]
 
[[Kategoria:Kampan]]
[[Kategoria:Do poprawy - niezajęte]]
+
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 21:49, 31 mar 2024

Do sprawdzenia.


Autorzy:
Dawid Mazurek, Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Łukasz Czepiński


Gobivenator (gobiwenator)
Długość: ok. 1,75[1] m
Masa: ok. ? kg
Miejsce występowania: Mongolia
Ajmak południowogobijski - Dzamin Khond
(formacja Djadokhta)
Czas występowania późna kreda (kampan)

ok. 84-72 Ma

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Coelurosauria

Paraves

Troodontidae

Gobivenator.jpg

Rekonstrukcja szkieletu gobiwenatora.
© T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.

Wstęp

Gobivenator to rodzaj troodontyda żyjącego w późnej kredzie na obszarze dzisiejszej Mongolii, który został opisany w oparciu o wyjątkowo kompletny, jak na tę grupę, szkielet.

Materiał kopalny

Holotyp Gobivenator mongoliensis (okaz MPC-D 100/86).
© T. Tsuihiji et al., 2014. Springer-Verlag Berlin Heidelberg 2014.

Znany jest niemal kompletny szkielet, holotyp o numerze inwentaryzacyjnym MPC-D 100/86. Brak głównie samego przodu czaszki, środkowych kręgów szyjnych, dłoni i większości kości stóp. Jest to dotychczas najbardziej kompletny szkielet późnokredowego troodontyda.

Budowa

Gobivenator był podobny do innych zaawansowanych troodontydów.

Uwaga! Poniższy fragment przedstawia szczegółowe dane i może wymagać od Czytelnika znajomości fachowych pojęć anatomicznych.

Od wszystkich innych taksonów troodontydów, gobiwenator różnił się obecnością dołka na kości kątowej górnej (surangulare), znajdującym się przed tylną krawędzią otworu tej kości, oraz spiczastym końcem zrośniętych kości ciemieniowych, który klinowato wchodził w V-kształtną przerwę między kośćmi czołowymi. Inne potencjalne autapomorfie zlokalizowane są na kości zaoczodołowej i na wyrostkach ogonowych (szewronach).

Dobrze zachowana czaszka umożliwia wgląd w budowę okolicy podniebienia. Przypomina ona tą u dromeozaurydów i Archaeopteryx. Zauważalny jest trend w wydłużaniu wyrostka skrzydłowatego kości podniebiennej (pterygoid process of the palatine) i redukcji szwu między nią a pterygoidem, w linii prowadzącej do bazalnych Avialae. Czaszka Gobivenator była wprawdzie akinetyczna (z nieruchomymi stawami), ale miała pewne preadaptacje związane z tą funkcją (takie jak utrata epipterygoidu, redukcja powierzchni stawowych między kośćmi).

Pokrewieństwo

Autorzy opisu gobiwenatora sugerują, ze był on taksonem siostrzanym do grupy tworzonej przez najbardziej zaawansowane troodontydy (Troodontinae - Saurornithoides, Zanabazar i Troodon.

Etymologia

Nazwa rodzajowa oznacza "łowcę z Gobi", zaś epitet gatunkowy odnosi się do Mongolii. Można więc przetłumaczyć nazwę tego dinozaura jako "mongolski łowca z Gobi".

Spis gatunków

Gobivenator Tsuihiji, Barsbold, Watabe, Tsogtbaatar, Chinzorig, Fujiyama i Suzuki, 2014
G. mongoliensis Tsuihiji, Barsbold, Watabe, Tsogtbaatar, Chinzorig, Fujiyama i Suzuki, 2014

Bibliografia

Tsuihiji, T., Barsbold, R., Watabe, M., Tsogtbaatar, K., Chinzorig, T., Fujiyama, Y. & Suzuki, S. (2014) An exquisitely preserved troodontid theropod with new information on the palatal structure from the Upper Cretaceous of Mongolia. Naturwissenschaften. doi: 10.1007/s00114-014-1143-9 [w druku]

  1. Wg ryciny w Tsuihiji i in., 2014.