Tugulusaurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: |Korekta: |- | Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski Krzysztof Lichota [[Adrian Tkocz...”)
 
m
 
(Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 +
Do sprawdzenia.
 +
 
<small>
 
<small>
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
 
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
Linia 27: Linia 29:
 
|-  
 
|-  
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
−
| 140-99 Ma
+
| ?125-?112 Ma
  
−
<small>wczesna [[kreda]]</small>
+
<small>wczesna [[kreda]] (?[[apt]])</small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 41: Linia 43:
  
 
? [[Coelurosauria]]
 
? [[Coelurosauria]]
 +
 +
??? [[Maniraptora]]
 
|-
 
|-
−
| colspan=2 |[[Plik:Nqwebasaurus.jpg|400px]]
+
| colspan=2 |[[Plik:Zuolong_salleei_FunkMonk.jpg|400px]]
−
<small>Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa ''[[Nqwebasaurus]]''.  
+
<small>Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa ''[[Zuolong]]''.  
  
−
[http://us.i1.yimg.com/us.yimg.com/i/ligans/dinosaurs/dc_card_nqweb_big.jpg]</small>
+
Autor: "FunMonk" [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zuolong_salleei.jpg].]]</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
−
''Tugulusaurus'' to [[rodzaj]] niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach. Wiek skamieniałości pozostaje niepewny, poza faktem, że są wczesnokredowe.
+
''Tugulusaurus'' to [[rodzaj]] niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach.  
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
 
Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. [[Holotyp]] (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty).
 
Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. [[Holotyp]] (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty).
  
−
==Budowa i pozycja systematyczna==
+
==Budowa==
−
''Tugulusaurus'' był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą posiadały inne celurozaury i przypomina budową kość ''[[Allosaurus]]''. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u ''[[Alxasaurus]]''. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i ''[[Torvosaurus]]'' niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów ''[[Neovenator]]'', ''[[Sinraptor]]'', ''[[Nedcolbertia]]'' i ''[[Compsognathus]]''. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych.
+
''Tugulusaurus'' był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Komentarz [[Mortimer]]a (online 1):
  
−
Początkowo uznano ''Tugulusaurus'' za ornitomimozaura. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków celurozaura i karnozaura. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny [[rodzaj]]. Prawdopodobnie ''Tugulusaurus'' był bazalnym celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków z kladu [[Avetheropoda]], dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., ([[2007]]) i mająca na celu zbadanie pozycji ''[[Xinjiangovenator]]'' i ''Tugulusaurus'' Rauhuta i [[Xu]] ([[2005]]), wykazały, że tuguluzaur jest bazalnym, nietyranoraptorowym celurozaurem. Późniejsze analizy ([[Xu]] i in., [[2009]]; [[Choiniere]] i in., [[2010]]) nie są już tak jednoznaczne i wskazują, że może chodzić o bardziej bazalnego tetanura.
+
Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą miały inne [[celurozaur]]y i przypomina budową kość ''[[Allosaurus]]''. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u ''[[Alxasaurus]]''. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i ''[[Torvosaurus]]'' niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów ''[[Neovenator]]'', ''[[Sinraptor]]'', ''[[Nedcolbertia]]'' i ''[[Compsognathus]]''. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych.
 +
 
 +
==Filogeneza==
 +
Początkowo uznano ''Tugulusaurus'' za [[ornitomimozaur]]a. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków [[celurozaur]]a i [[karnozaur]]a. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny [[rodzaj]]. Prawdopodobnie ''Tugulusaurus'' był [[bazalny]]m celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków, dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., ([[2007]]), mająca na celu zbadanie pozycji ''[[Xinjiangovenator]]'' i ''Tugulusaurus'' [[Coelurosauria#Rauhut_i_Xu.2C_2005|Rauhuta i Xu (2005]]), mająca na celu zbadanie filogenezy ''[[Proceratosaurus]]'' [[Coelurosauria#Rauhut_i_in..2C_2010|Rauhuta i in. (2010)]] oraz skupiona na celurozaurach analiza [[Coelurosauria#Novas_i_in..2C_2012|Novasa i in. (2012)]] wykazały, że tuguluzaur jest najbardziej najbardziej bazalnym z celurozaurów. Podobny wynik miała obejmująca głównie celurozaury, zwłaszcza z grupy [[Paraves]], analiza [[Coelurosauria#Choiniere_i_in..2C_2013|Godefroita i in. (2013)]]. Z kolei wg analizy [[Coelurosauria#Choiniere_i_in..2C_2013|Choiniere i in. (2013)]] tuguluzaur to bliski krewny ''[[Coelurus]]'' i prawdopodobnie ''[[Aorun]]'', które znajdują się u podstawy [[Maniraptora]] (wg analizy z danymi potencjalnie zmiennymi ontogenetycznie zakodowanymi u ''Aorun'', ''[[Scipionyx]]'' i ''[[Juravenator]]'' klad ''Tugulusaurus''+''Coelurus'' jest bardziej bazalny). Inne analizy ([[Coelurosauria#Xu_i_in..2C_2009B|Xu i in., 2009]]; [[Tetanurae#Choiniere_i_in..2C_2010B|Choiniere i in., 2010]]) nie są już tak jednoznaczne i wskazują, że może chodzić o bardziej bazalnego [[tetanur]]a.
  
 
== Spis gatunków ==
 
== Spis gatunków ==
Linia 71: Linia 78:
 
<small>
 
<small>
 
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779
 
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779
 +
 +
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A., Norell, M.A., Eberth, D.A., Erickson, G.M., Chu, H. & Xu, X. (2013) "A juvenile specimen of a new coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle-Late Jurassic Shishugou Formation of Xinjiang, People's Republic of China" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2013.781067
 +
 +
Godefroit, P., Cau, A., Hu, D.-Y., Escuillié, F., Wu, W., & Dyke, G. (2013B) "A Jurassic avialan dinosaur from China resolves the early phylogenetic history of birds" Nature, 498(7454), 359-362. doi:10.1038/nature12168
 +
 +
Novas, F.E., Ezcurra, M.D., Agnolin, F.L., Pol, D. & Ortiz, R. (2012) "New Patagonian Cretaceous theropod sheds light about the early radiation of Coelurosauria" Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, nueva serie, 14(1), 57-81.
  
 
Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118.
 
Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118.
 +
 +
Rauhut, O.W.M., Milner, A.C. & Moore-Fay, S. (2010) "Cranial osteology and phylogenetic position of the theropod dinosaur Proceratosaurus bradleyi (Woodward, 1910) from the Middle Jurassic of England" Zoological Journal of the Linnean Society, 158, 155-195.
  
 
Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463.
 
Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463.
 +
 +
Sereno, P.C. (2010) "Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot-beaked dinosaurs (Ceratopsia: Psittacosaurus)"  [w:] Ryan, M. J., Chinnery-Allgeier, B. J. & Eberth, D. A. (red) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium" Indiana University Press, 21-58.
  
 
Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421
 
Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421
Linia 80: Linia 97:
 
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.
 
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.
  
−
http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Tugulusaurusfaciles
+
Mortimer, online 1: http://www.dinodata.info/index.php/topic,2617.0.html
 +
 
 +
Mortimer, online 2: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Tugulusaurusfaciles
  
 
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University
 
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University
Linia 90: Linia 109:
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Tetanurae]]
 
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 
[[Kategoria:Coelurosauria]]
 +
[[Kategoria:Coelurosauria bazalne]]
 
[[Kategoria:Azja]]
 
[[Kategoria:Azja]]
 
[[Kategoria:Chiny]]
 
[[Kategoria:Chiny]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 +
[[Kategoria:apt]]
 +
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 22:09, 31 mar 2024

Do sprawdzenia.

Autor: Korekta:
Maciej Ziegler Tomasz Sokołowski

Krzysztof Lichota

Adrian Tkocz

Tugulusaurus (tuguluzaur)
Długość: ok. 2 m
Masa: ok. 13 kg
Miejsce występowania: Chiny - Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur

(formacja Lianmugin - grupa Tugulu)

Czas występowania ?125-?112 Ma

wczesna kreda (?apt)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

? Coelurosauria

??? Maniraptora

Zuolong salleei FunkMonk.jpg

Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa Zuolong.

Autor: "FunMonk" [1].]]

Wstęp

Tugulusaurus to rodzaj niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach.

Materiał kopalny

Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. Holotyp (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty).

Budowa

Tugulusaurus był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Komentarz Mortimera (online 1):

Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą miały inne celurozaury i przypomina budową kość Allosaurus. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u Alxasaurus. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i Torvosaurus niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów Neovenator, Sinraptor, Nedcolbertia i Compsognathus. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych.

Filogeneza

Początkowo uznano Tugulusaurus za ornitomimozaura. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków celurozaura i karnozaura. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny rodzaj. Prawdopodobnie Tugulusaurus był bazalnym celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków, dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., (2007), mająca na celu zbadanie pozycji Xinjiangovenator i Tugulusaurus Rauhuta i Xu (2005), mająca na celu zbadanie filogenezy Proceratosaurus Rauhuta i in. (2010) oraz skupiona na celurozaurach analiza Novasa i in. (2012) wykazały, że tuguluzaur jest najbardziej najbardziej bazalnym z celurozaurów. Podobny wynik miała obejmująca głównie celurozaury, zwłaszcza z grupy Paraves, analiza Godefroita i in. (2013). Z kolei wg analizy Choiniere i in. (2013) tuguluzaur to bliski krewny Coelurus i prawdopodobnie Aorun, które znajdują się u podstawy Maniraptora (wg analizy z danymi potencjalnie zmiennymi ontogenetycznie zakodowanymi u Aorun, Scipionyx i Juravenator klad Tugulusaurus+Coelurus jest bardziej bazalny). Inne analizy (Xu i in., 2009; Choiniere i in., 2010) nie są już tak jednoznaczne i wskazują, że może chodzić o bardziej bazalnego tetanura.

Spis gatunków

Tugulusaurus Dong, 1973
T. faciles Dong, 1973

Bibliografia

Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779

Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A., Norell, M.A., Eberth, D.A., Erickson, G.M., Chu, H. & Xu, X. (2013) "A juvenile specimen of a new coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle-Late Jurassic Shishugou Formation of Xinjiang, People's Republic of China" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2013.781067

Godefroit, P., Cau, A., Hu, D.-Y., Escuillié, F., Wu, W., & Dyke, G. (2013B) "A Jurassic avialan dinosaur from China resolves the early phylogenetic history of birds" Nature, 498(7454), 359-362. doi:10.1038/nature12168

Novas, F.E., Ezcurra, M.D., Agnolin, F.L., Pol, D. & Ortiz, R. (2012) "New Patagonian Cretaceous theropod sheds light about the early radiation of Coelurosauria" Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, nueva serie, 14(1), 57-81.

Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118.

Rauhut, O.W.M., Milner, A.C. & Moore-Fay, S. (2010) "Cranial osteology and phylogenetic position of the theropod dinosaur Proceratosaurus bradleyi (Woodward, 1910) from the Middle Jurassic of England" Zoological Journal of the Linnean Society, 158, 155-195.

Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463.

Sereno, P.C. (2010) "Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot-beaked dinosaurs (Ceratopsia: Psittacosaurus)" [w:] Ryan, M. J., Chinnery-Allgeier, B. J. & Eberth, D. A. (red) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium" Indiana University Press, 21-58.

Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421

Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.

Mortimer, online 1: http://www.dinodata.info/index.php/topic,2617.0.html

Mortimer, online 2: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Tugulusaurusfaciles

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University

Źródło: „https://encyklopedia.dinozaury.com/index.php?title=Tugulusaurus&oldid=32382”