Tugulusaurus: Różnice pomiędzy wersjami
(drobne) |
m |
||
| (Nie pokazano 6 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| + | Do sprawdzenia. | ||
| + | |||
<small> | <small> | ||
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Linia 27: | Linia 29: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
| − | | | + | | ?125-?112 Ma |
| − | <small>wczesna [[kreda]]</small> | + | <small>wczesna [[kreda]] (?[[apt]])</small> |
|- | |- | ||
! '''Systematyka''' | ! '''Systematyka''' | ||
| Linia 41: | Linia 43: | ||
? [[Coelurosauria]] | ? [[Coelurosauria]] | ||
| + | |||
| + | ??? [[Maniraptora]] | ||
|- | |- | ||
| − | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Zuolong_salleei_FunkMonk.jpg|400px]] |
| − | <small>Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa ''[[ | + | <small>Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa ''[[Zuolong]]''. |
| − | [http:// | + | Autor: "FunMonk" [http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zuolong_salleei.jpg].]]</small> |
|} | |} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Tugulusaurus'' to [[rodzaj]] niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach | + | ''Tugulusaurus'' to [[rodzaj]] niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. [[Holotyp]] (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty). | Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. [[Holotyp]] (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty). | ||
| − | ==Budowa | + | ==Budowa== |
| − | ''Tugulusaurus'' był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą miały inne [[celurozaur]]y i przypomina budową kość ''[[Allosaurus]]''. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u ''[[Alxasaurus]]''. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i ''[[Torvosaurus]]'' niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów ''[[Neovenator]]'', ''[[Sinraptor]]'', ''[[Nedcolbertia]]'' i ''[[Compsognathus]]''. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych. | + | ''Tugulusaurus'' był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Komentarz [[Mortimer]]a (online 1): |
| + | |||
| + | Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą miały inne [[celurozaur]]y i przypomina budową kość ''[[Allosaurus]]''. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u ''[[Alxasaurus]]''. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i ''[[Torvosaurus]]'' niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów ''[[Neovenator]]'', ''[[Sinraptor]]'', ''[[Nedcolbertia]]'' i ''[[Compsognathus]]''. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych. | ||
| − | Początkowo uznano ''Tugulusaurus'' za [[ornitomimozaur]]a. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków [[celurozaur]]a i [[karnozaur]]a. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny [[rodzaj]]. Prawdopodobnie ''Tugulusaurus'' był [[bazalny]]m celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków, dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., ([[2007]]) | + | ==Filogeneza== |
| + | Początkowo uznano ''Tugulusaurus'' za [[ornitomimozaur]]a. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków [[celurozaur]]a i [[karnozaur]]a. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny [[rodzaj]]. Prawdopodobnie ''Tugulusaurus'' był [[bazalny]]m celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków, dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., ([[2007]]), mająca na celu zbadanie pozycji ''[[Xinjiangovenator]]'' i ''Tugulusaurus'' [[Coelurosauria#Rauhut_i_Xu.2C_2005|Rauhuta i Xu (2005]]), mająca na celu zbadanie filogenezy ''[[Proceratosaurus]]'' [[Coelurosauria#Rauhut_i_in..2C_2010|Rauhuta i in. (2010)]] oraz skupiona na celurozaurach analiza [[Coelurosauria#Novas_i_in..2C_2012|Novasa i in. (2012)]] wykazały, że tuguluzaur jest najbardziej najbardziej bazalnym z celurozaurów. Podobny wynik miała obejmująca głównie celurozaury, zwłaszcza z grupy [[Paraves]], analiza [[Coelurosauria#Choiniere_i_in..2C_2013|Godefroita i in. (2013)]]. Z kolei wg analizy [[Coelurosauria#Choiniere_i_in..2C_2013|Choiniere i in. (2013)]] tuguluzaur to bliski krewny ''[[Coelurus]]'' i prawdopodobnie ''[[Aorun]]'', które znajdują się u podstawy [[Maniraptora]] (wg analizy z danymi potencjalnie zmiennymi ontogenetycznie zakodowanymi u ''Aorun'', ''[[Scipionyx]]'' i ''[[Juravenator]]'' klad ''Tugulusaurus''+''Coelurus'' jest bardziej bazalny). Inne analizy ([[Coelurosauria#Xu_i_in..2C_2009B|Xu i in., 2009]]; [[Tetanurae#Choiniere_i_in..2C_2010B|Choiniere i in., 2010]]) nie są już tak jednoznaczne i wskazują, że może chodzić o bardziej bazalnego [[tetanur]]a. | ||
== Spis gatunków == | == Spis gatunków == | ||
| Linia 71: | Linia 78: | ||
<small> | <small> | ||
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779 | Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779 | ||
| + | |||
| + | Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A., Norell, M.A., Eberth, D.A., Erickson, G.M., Chu, H. & Xu, X. (2013) "A juvenile specimen of a new coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle-Late Jurassic Shishugou Formation of Xinjiang, People's Republic of China" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2013.781067 | ||
| + | |||
| + | Godefroit, P., Cau, A., Hu, D.-Y., Escuillié, F., Wu, W., & Dyke, G. (2013B) "A Jurassic avialan dinosaur from China resolves the early phylogenetic history of birds" Nature, 498(7454), 359-362. doi:10.1038/nature12168 | ||
| + | |||
| + | Novas, F.E., Ezcurra, M.D., Agnolin, F.L., Pol, D. & Ortiz, R. (2012) "New Patagonian Cretaceous theropod sheds light about the early radiation of Coelurosauria" Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, nueva serie, 14(1), 57-81. | ||
Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118. | Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118. | ||
| + | |||
| + | Rauhut, O.W.M., Milner, A.C. & Moore-Fay, S. (2010) "Cranial osteology and phylogenetic position of the theropod dinosaur Proceratosaurus bradleyi (Woodward, 1910) from the Middle Jurassic of England" Zoological Journal of the Linnean Society, 158, 155-195. | ||
Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463. | Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463. | ||
| + | |||
| + | Sereno, P.C. (2010) "Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot-beaked dinosaurs (Ceratopsia: Psittacosaurus)" [w:] Ryan, M. J., Chinnery-Allgeier, B. J. & Eberth, D. A. (red) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium" Indiana University Press, 21-58. | ||
Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421 | Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421 | ||
| Linia 80: | Linia 97: | ||
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944. | Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944. | ||
| − | http:// | + | Mortimer, online 1: http://www.dinodata.info/index.php/topic,2617.0.html |
| − | http:// | + | Mortimer, online 2: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Tugulusaurusfaciles |
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University | Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University | ||
| Linia 92: | Linia 109: | ||
[[Kategoria:Tetanurae]] | [[Kategoria:Tetanurae]] | ||
[[Kategoria:Coelurosauria]] | [[Kategoria:Coelurosauria]] | ||
| + | [[Kategoria:Coelurosauria bazalne]] | ||
[[Kategoria:Azja]] | [[Kategoria:Azja]] | ||
[[Kategoria:Chiny]] | [[Kategoria:Chiny]] | ||
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
| + | [[Kategoria:apt]] | ||
| + | [[Kategoria:Do sprawdzenia]] | ||
Aktualna wersja na dzień 22:09, 31 mar 2024
Do sprawdzenia.
| Autor: | Korekta: |
| Maciej Ziegler | Tomasz Sokołowski |
| Tugulusaurus (tuguluzaur) | |
|---|---|
| Długość: | ok. 2 m |
| Masa: | ok. 13 kg |
| Miejsce występowania: | Chiny - Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur
(formacja Lianmugin - grupa Tugulu) |
| Czas występowania | ?125-?112 Ma |
| Systematyka | Dinosauria
??? Maniraptora |
Być może podobnie wyglądał tuguluzaur - rekonstrukcja przyżyciowa Zuolong. Autor: "FunMonk" [1].]] | |
Wstęp
Tugulusaurus to rodzaj niewielkiego teropoda występującego w centralnej Azji. Został nazwany ze względu na lokalizację znaleziska - grupy formacji geologicznych Tugulu w basenie Dżungarskim w Chinach.
Materiał kopalny
Szczątki tego zwierzęcia są niekompletne i słabo zachowane. Holotyp (IVPP V4025) to żebro, 4 niekompletne kręgi ze środkowej części ogona, pierwsza kość śródręcza, pierwszy paliczek z dłoni i pazur, kości udowe, piszczel, kość skokowa, kość piętowa, trzecia i czwarta dystalna kość śródstopia i dwa pazury ze stopy (trzeci i prawdopodobnie czwarty).
Budowa
Tugulusaurus był zapewne małym, dwunożnym drapieżnikiem, ze szczękami zawierającymi wiele ostrych zębów. Komentarz Mortimera (online 1):
Pierwsza kość śródręcza jest masywna i zupełnie inna od tych, którą miały inne celurozaury i przypomina budową kość Allosaurus. Także paliczek jest bardzo podobny do allozaurowego i nieco przypomina ten znany u Alxasaurus. Podobnie z pazurem z kończyny tylnej - bardziej przypomina on budową odpowiednik u allozaura i Torvosaurus niż pazury celurozaurów; jest nieco podobny do pazurów troodontydowych oraz terizinozaura z Iren Dabasu. Natomiast kość udowa jest bardzo smukła. Z kolei pazur ze stopy jest bardzo lekko zakrzywiony i przypomina pazury rodzajów Neovenator, Sinraptor, Nedcolbertia i Compsognathus. Pomimo tych cech budowy, przypominających głównie karnozaury, zaliczono tuguluzaura do celurozaurów, na podstawie wielu innych szczegółów anatomicznych.
Filogeneza
Początkowo uznano Tugulusaurus za ornitomimozaura. Pojawiły się także sugestie, że jest chimerą - pomieszaniem szczątków celurozaura i karnozaura. Jednak nowe badania wskazują, że jest to ważny rodzaj. Prawdopodobnie Tugulusaurus był bazalnym celurozaurem, i zapewne dlatego zachował jeszcze wiele cech swoich przodków, dość podobnych zarówno do karnozaurów, jak i celurozaurów. Analizy kladystyczne - skupiona na niecelurozaurowych teropodach Smitha i in., (2007), mająca na celu zbadanie pozycji Xinjiangovenator i Tugulusaurus Rauhuta i Xu (2005), mająca na celu zbadanie filogenezy Proceratosaurus Rauhuta i in. (2010) oraz skupiona na celurozaurach analiza Novasa i in. (2012) wykazały, że tuguluzaur jest najbardziej najbardziej bazalnym z celurozaurów. Podobny wynik miała obejmująca głównie celurozaury, zwłaszcza z grupy Paraves, analiza Godefroita i in. (2013). Z kolei wg analizy Choiniere i in. (2013) tuguluzaur to bliski krewny Coelurus i prawdopodobnie Aorun, które znajdują się u podstawy Maniraptora (wg analizy z danymi potencjalnie zmiennymi ontogenetycznie zakodowanymi u Aorun, Scipionyx i Juravenator klad Tugulusaurus+Coelurus jest bardziej bazalny). Inne analizy (Xu i in., 2009; Choiniere i in., 2010) nie są już tak jednoznaczne i wskazują, że może chodzić o bardziej bazalnego tetanura.
Spis gatunków
| Tugulusaurus | Dong, 1973 |
|---|---|
| T. faciles | Dong, 1973 |
Bibliografia
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A. & Xu, X. (2010) "A basal coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Jurassic (Oxfordian) of the Shishugou Formation in Wucaiwan, People's Republic of China" Journal of Vertebrate Paleontology, 30(6), 1773-1796. doi: 10.1080/02724634.2010.520779
Choiniere, J.N., Clark, J.M., Forster, C.A., Norell, M.A., Eberth, D.A., Erickson, G.M., Chu, H. & Xu, X. (2013) "A juvenile specimen of a new coelurosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Middle-Late Jurassic Shishugou Formation of Xinjiang, People's Republic of China" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2013.781067
Godefroit, P., Cau, A., Hu, D.-Y., Escuillié, F., Wu, W., & Dyke, G. (2013B) "A Jurassic avialan dinosaur from China resolves the early phylogenetic history of birds" Nature, 498(7454), 359-362. doi:10.1038/nature12168
Novas, F.E., Ezcurra, M.D., Agnolin, F.L., Pol, D. & Ortiz, R. (2012) "New Patagonian Cretaceous theropod sheds light about the early radiation of Coelurosauria" Revista del Museo Argentino de Ciencias Naturales, nueva serie, 14(1), 57-81.
Rauhut, O. W. M., i Xu, X. (2005). "The small theropod dinosaurs Tugulusaurus and Phaedrolosaurus from the Early Cretaceous of Xinjiang, China" Journal of Vertebrate Paleontology. 25(1), 107-118.
Rauhut, O.W.M., Milner, A.C. & Moore-Fay, S. (2010) "Cranial osteology and phylogenetic position of the theropod dinosaur Proceratosaurus bradleyi (Woodward, 1910) from the Middle Jurassic of England" Zoological Journal of the Linnean Society, 158, 155-195.
Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)" Journal of Systematic Palaeontology. 5(4), 429-463.
Sereno, P.C. (2010) "Taxonomy, cranial morphology, and relationships of parrot-beaked dinosaurs (Ceratopsia: Psittacosaurus)" [w:] Ryan, M. J., Chinnery-Allgeier, B. J. & Eberth, D. A. (red) "New Perspectives on Horned Dinosaurs: The Royal Tyrrell Museum Ceratopsian Symposium" Indiana University Press, 21-58.
Smith, N. D., Makovicky, P. J., Hammer, W. R., Currie, P. J. (2007) "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151:2, 377-421
Xu, X., Clark, J.M., Mo J., Choiniere, J., Forster, C.A., Erickson, G.M., Hone, D.W.E., Sullivan, C., Eberth, D.A., Nesbitt, S., Zhao, Q., Hernandez, R., Jia, C., Han, F. & Guo, Y. (2009) "A Jurassic ceratosaur from China helps clarify avian digital homologies" Nature, 459, 940-944.
Mortimer, online 1: http://www.dinodata.info/index.php/topic,2617.0.html
Mortimer, online 2: http://home.comcast.net/~eoraptor/Coelurosauria.htm#Tugulusaurusfaciles
Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs"' wyd. Princeton University
![[1]](http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zuolong_salleei.jpg){kind=link}