Jeyawati: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Wstęp)
m (Bibliografia)
 
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
 
{{DISPLAYTITLE:''Jeyawati''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Jeyawati''}}
<small>
+
{{Opis
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk"
+
|Autor                 =  [[Marcin Szermański]]
| Autor:
+
|Korekta                = [[Maciej Ziegler]], [[Dawid Mika]], [[Paweł Konarzewski]]
| Korekta:
+
|nazwa                  = ''Jeyawati''
|-
+
|długość                =
| [[Marcin Szermański]]
+
|masa                  =
| [[Maciej Ziegler]]
+
|wysokość              =
[[Dawid Mika]]
+
|dieta                  = roślinożerny
|}
+
|miejsce                = [[USA]] - Nowy Meksyk
</small>
+
<small>(dolne warstwy [[formacja|formacji]] [[Moreno Hill]])
 
+
|czas                  = {{Występowanie|90.9|88.6}}
----
+
ok. 90,9-88,6 [[Ma]] <ref>Więcej o wieku formacji Moreno Hill zobacz w [[Moreno Hill#Wiek]]</ref><br>
 
+
<small>[[późna kreda]] ([[turon]]-[[koniak]])
{| class="wikitable" style="text-align:left" align="left"
+
|systematyka            = [[Dinosauria]]
! colspan=2 | ''Jeyawati''
 
|-
 
! '''Długość''':
 
| ? m
 
 
 
|-
 
! '''Masa''':
 
| ? t
 
 
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
| [[USA]] - Nowy Meksyk
 
 
 
<small>(formacja [[Moreno Hill]])</small>
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
| 93,5–89,3 [[Ma]]
 
 
 
<small>[[późna kreda]] (środkowy [[turon]])</small>
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
| [[Dinosauria]]
 
  
 
[[Ornithischia]]
 
[[Ornithischia]]
 
[[Genasauria]]
 
 
[[Neornithischia]]
 
 
[[Cerapoda]]
 
  
 
[[Ornithopoda]]
 
[[Ornithopoda]]
Linia 50: Linia 22:
  
 
[[Hadrosauroidea]]
 
[[Hadrosauroidea]]
|-
+
|grafika                = Jeyawati.jpg
| colspan=2 |[[Plik:Jeyawati.jpg|400px|]]
+
|podpis                = Rekonstrukcja głowy ''Jeyawati''. Autor: Lucas Panzarin.
<small>Rekonstrukcja głowy ''Jeyawati''. Autor: Lucas Panzarin.</small>
+
|PorównanieGrupa        =
|}
+
|PorównanieDługość      =
 
+
|mapa                  =
 +
}}
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
''Jeyawati'' to [[monotypowy]] [[rodzaj]] ornitopoda należący do [[Hadrosauroidea]]. Jego [[holotyp]] został odnaleziony na terenie stanu Nowy Meksyk w pokładach późnokredowych (środkowy [[turon]]). Składają się na niego zarówno elementy czaszki, jak i szkieletu pozaczaszkowego. Badania dowiodły, że skamieniałości te należą do pojedynczego osobnika.  
+
''Jeyawati'' to [[monotypowy]] [[rodzaj]] ornitopoda należący do [[Hadrosauroidea]]. Jego [[holotyp]] został odnaleziony na terenie stanu Nowy Meksyk w pokładach późnokredowych ( [[turon]]-[[koniak]]). Składają się na niego zarówno elementy czaszki, jak i szkieletu pozaczaszkowego. Badania dowiodły, że skamieniałości te należą do pojedynczego i dorosłego osobnika.  
  
 
Mimo jego odkrycia, nadal w zapisie kopalnym hadrozauroidów pozostaje niezapełniona luka  z przedziału późny [[turon]] – wczesny [[santon]] na zachodnich terenach Ameryki Północnej. ''Jeyawati'' jest jednym z nielicznych znanych nauce [[bazalny]]ch hadrozauroidów z czasów przed[[kampan|kampańskich]]. [[Rodzaj]] wraz z [[gatunek typowy|gatunkiem typowym]], ''J. rugoculus'' został opisany w [[2010]] roku.
 
Mimo jego odkrycia, nadal w zapisie kopalnym hadrozauroidów pozostaje niezapełniona luka  z przedziału późny [[turon]] – wczesny [[santon]] na zachodnich terenach Ameryki Północnej. ''Jeyawati'' jest jednym z nielicznych znanych nauce [[bazalny]]ch hadrozauroidów z czasów przed[[kampan|kampańskich]]. [[Rodzaj]] wraz z [[gatunek typowy|gatunkiem typowym]], ''J. rugoculus'' został opisany w [[2010]] roku.
Linia 63: Linia 36:
 
[[Holotyp]] o numerze katalogowym MSM P4166 zawiera: nieartykulowaną częściową czaszkę i fragmentaryczne pozostałości szkieletu pozaczaszkowego należące do jednego osobnika: kilka (6 lub 7) niekompletnych kręgów szyjnych, 2 grzbietowe, setki fragmentów żeber i elementy kości śródręcza (?).
 
[[Holotyp]] o numerze katalogowym MSM P4166 zawiera: nieartykulowaną częściową czaszkę i fragmentaryczne pozostałości szkieletu pozaczaszkowego należące do jednego osobnika: kilka (6 lub 7) niekompletnych kręgów szyjnych, 2 grzbietowe, setki fragmentów żeber i elementy kości śródręcza (?).
  
==Diagnoza==
+
==Budowa==
{{Szablon: diagnoza}}
+
''Jeyawati'' od swoich kuzynów różnił się budową czaszki. Miał on silnie unaczynioną i pomarszczoną teksturę obejmującą w pełni boczną część kości zaoczodołowej. W smukłej kość zębowej znajdowały 32 zębodoły. Inną cechą wyjątkową cechą był otwór znajdujący się na kości łuskowej. ''Jeyawati'' miał również unikatową morfologię koron zębów. Trzony kręgów szyjnych wykazywały typową budowę dla [[hadrozauroid]]ów.
Dinozaur ptasiomiedniczy charakteryzujący się następującymi [[autapomorfia]]mi: bardzo unaczyniona, pomarszczona tekstura obejmująca boczną powierzchnię kości oczodołowej tylnej (od brzegu oczodołu do podstawy najmniejszego wyrostku łuskowego) oraz duży otwór naczyniowy na podstawie wyrostka jarzmowego.
 
  
Inne cechy to: ekstremalnie wąska kość zębowa (stosunek długości do głębokości w połowie długości = 5,6); wyrostek dziobasty z silnym, rostralnym rozszerzeniem; zasięg rzędu zębów kości zębowej jest równomierny z wierzchołkiem wyrostku dziobastego; duża ilość (32) zębodołów w żuchwie; asymetryczne korony zębów, zmniejszone dodatkowe grzbiety po obu stronach głównego grzbietu koron zębów żuchwy; brak dodatkowych grzbietów na koronach zębów górnej szczęki; obecny otwór w kości ''paraquadrate''.
+
==Paleopatologia==
 +
Dystalny koniec śródręcza, wykazuje rozległe, głębokie wżery na powierzchni stawowej. Najprawdopodobniej przyczyną tej zmiany była osteochondroza.
  
 
==Systematyka==
 
==Systematyka==
Linia 77: Linia 50:
 
==Spis gatunków==
 
==Spis gatunków==
 
{| class="wikitable"
 
{| class="wikitable"
! ''Jeyawati''
+
|{{V| ''Jeyawati''}}
 
| {{Kpt|[[Andrew McDonald|McDonald]]}}, {{Kpt|[[Douglas Wolfe|Wolfe]]}} i {{Kpt|[[James Kirkland|Kirkland]]}}, [[2010]]
 
| {{Kpt|[[Andrew McDonald|McDonald]]}}, {{Kpt|[[Douglas Wolfe|Wolfe]]}} i {{Kpt|[[James Kirkland|Kirkland]]}}, [[2010]]
 
|-
 
|-
! ''J. rugoculus''
+
|{{V|''J. rugoculus''}}
 
| {{Kpt|McDonald, Wolfe}} i {{Kpt|Kirkland}}, 2010
 
| {{Kpt|McDonald, Wolfe}} i {{Kpt|Kirkland}}, 2010
 
|}
 
|}
Linia 87: Linia 60:
 
<small>McDonald A.T., Wolfe D.G., and Kirkland J.I., (2010) "A new basal hadrosauroid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Turonian of New Mexico", Journal of Vertebrate Paleontology 30(3): 799-812
 
<small>McDonald A.T., Wolfe D.G., and Kirkland J.I., (2010) "A new basal hadrosauroid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Turonian of New Mexico", Journal of Vertebrate Paleontology 30(3): 799-812
  
Wang, R.F., You, H.L., Xu, S. C., Wang, S.Z.;, Yi, J., Xie, L.J., Jia, L., Li, Y.X. (2013) A New Hadrosauroid Dinosaur from the Early Late Cretaceous of Shanxi Province, China. PLoS ONE 8(10): e77058. [[doi:10.1371/journal.pone.0077058]]
+
Wang, R.F., You, H.L., Xu, S. C., Wang, S.Z., Yi, J., Xie, L.J., Jia, L. & Li, Y.X. (2013) "A New Hadrosauroid Dinosaur from the Early Late Cretaceous of Shanxi Province, China". PLoS ONE 8(10): e77058. [[doi:10.1371/journal.pone.0077058]]
</small>
+
<references/></small>
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 100: Linia 73:
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 +
[[Kategoria:Koniak]]

Aktualna wersja na dzień 11:43, 14 kwi 2024

Autor: Marcin Szermański
Korekta: Maciej Ziegler, Dawid Mika, Paweł Konarzewski


Jeyawati
Dieta roślinożerny
Miejsce USA - Nowy Meksyk

(dolne warstwy formacji Moreno Hill)

Czas
252 201 145
66

ok. 90,9-88,6 Ma [1]
późna kreda (turon-koniak)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Ornithopoda

Iguanodontia

Hadrosauroidea

Jeyawati.jpg
Rekonstrukcja głowy Jeyawati. Autor: Lucas Panzarin.

Wstęp

Jeyawati to monotypowy rodzaj ornitopoda należący do Hadrosauroidea. Jego holotyp został odnaleziony na terenie stanu Nowy Meksyk w pokładach późnokredowych ( turon-koniak). Składają się na niego zarówno elementy czaszki, jak i szkieletu pozaczaszkowego. Badania dowiodły, że skamieniałości te należą do pojedynczego i dorosłego osobnika.

Mimo jego odkrycia, nadal w zapisie kopalnym hadrozauroidów pozostaje niezapełniona luka z przedziału późny turon – wczesny santon na zachodnich terenach Ameryki Północnej. Jeyawati jest jednym z nielicznych znanych nauce bazalnych hadrozauroidów z czasów przedkampańskich. Rodzaj wraz z gatunkiem typowym, J. rugoculus został opisany w 2010 roku.

Materiał kopalny

Holotyp o numerze katalogowym MSM P4166 zawiera: nieartykulowaną częściową czaszkę i fragmentaryczne pozostałości szkieletu pozaczaszkowego należące do jednego osobnika: kilka (6 lub 7) niekompletnych kręgów szyjnych, 2 grzbietowe, setki fragmentów żeber i elementy kości śródręcza (?).

Budowa

Jeyawati od swoich kuzynów różnił się budową czaszki. Miał on silnie unaczynioną i pomarszczoną teksturę obejmującą w pełni boczną część kości zaoczodołowej. W smukłej kość zębowej znajdowały 32 zębodoły. Inną cechą wyjątkową cechą był otwór znajdujący się na kości łuskowej. Jeyawati miał również unikatową morfologię koron zębów. Trzony kręgów szyjnych wykazywały typową budowę dla hadrozauroidów.

Paleopatologia

Dystalny koniec śródręcza, wykazuje rozległe, głębokie wżery na powierzchni stawowej. Najprawdopodobniej przyczyną tej zmiany była osteochondroza.

Systematyka

Wstępna analiza filogenetyczna wykazała, iż jest bardziej bazalny niż Bactrosaurus, Shuangmiaosaurus i Telmatosaurus, lecz jednocześnie bardziej zaawansowany od Eolambia, Probactrosaurus i Protohadros. Kolejne analizy jednak już tego nie wskazują - zob. Iguanodontia.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Jeyawati pochodzi z języka Zuni – plemienia północnoamerykańskich Indian zamieszkujących Nowy Meksyk i znaczy "wyszlifowane usta". Epitet gatunkowy wziął się z dwu łacińskich słów: ruga (pomarszczony) oraz oculus (oko) w odniesieniu do powierzchni bocznej otaczającej oczodoły tego ornitopoda.

Spis gatunków

Jeyawati McDonald, Wolfe i Kirkland, 2010
J. rugoculus McDonald, Wolfe i Kirkland, 2010

Bibliografia

McDonald A.T., Wolfe D.G., and Kirkland J.I., (2010) "A new basal hadrosauroid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Turonian of New Mexico", Journal of Vertebrate Paleontology 30(3): 799-812

Wang, R.F., You, H.L., Xu, S. C., Wang, S.Z., Yi, J., Xie, L.J., Jia, L. & Li, Y.X. (2013) "A New Hadrosauroid Dinosaur from the Early Late Cretaceous of Shanxi Province, China". PLoS ONE 8(10): e77058. doi:10.1371/journal.pone.0077058

  1. Więcej o wieku formacji Moreno Hill zobacz w Moreno Hill#Wiek