Pamparaptor: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
m (Spis gatunków)
m
Linia 1: Linia 1:
Do sprawdzenia.
 
 
{{DISPLAYTITLE:''Pamparaptor''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Pamparaptor''}}
 
{{Opis
 
{{Opis
Linia 46: Linia 45:
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
[[Holotyp]] składający się z kości lewej stopy na którą składa się: dobrze zachowane kości II, III i IV śródstopia, kompletny palec II, paliczki III-1, III-2 (dobrze zachowane) i niekompletne paliczki IV-2 i IV-3 (MUCPv-1163). Został odnaleziony w 2005 roku przez Diego Rosalesa, który jest technikiem w CePaLB (Centrum Paleontologiczne w Lago Barreales) Narodowego Uniwersytetu w Comahue.
+
[[Holotyp]] składający się z kości lewej stopy na którą składa się: dobrze zachowane kości II, III i IV śródstopia, kompletny palec II, paliczki III-1, III-2 (dobrze zachowane) i niekompletne paliczki IV-2 i IV-3 (MUCPv-1163). Został odnaleziony w 2005 roku przez Diego Rosalesa, który jest technikiem w CePaLB (Centrum Paleontologiczne w Lago Barreales) Narodowego Uniwersytetu w Comahue. Początkowo okaz ten został uznany za nowy materiał kopalny [[Nequenraptor|nekenraptora]] (byłby to osobnik młodociany) (Porfiri i in., 2007).
 +
 
 +
==Budowa i systematyka==
 +
Pamparaptor był niewielkim, lekko zbudowanym teropodem prawdopodobnie podobnym do takich rodzajów jak [[Unenlagia|unenlagia]], czy [[Buitreraptor|buitreraptor]]. Odróżniał się od nich głównie szczegółami w budowie śródstopia.
 +
 
 +
''Pamparaptor'' wstępnie został zaliczony do  [[Deinonychosauria]] i [[Dromaeosauridae]]. Biorąc pod uwagę anatomię, względy czasu i miejsca jego życia, prawdopodobnie chodzi o {Unenlagiinae|unenlagina. Gianechini i współautorzy (2018) w swej analizie filogenetycznej uznali go za takson o problematycznej pozycji systematycznej. Dwa lata później, Pittman i [[Xu]] uznali go za przedstawiciela Unenlagiinae. Porfiri i współpracownicy (2024) również uznali omawiany rodzaj za unenlagina, aczkolwiek jego pozycja systematyczna uzyskana w różnych analizach filogenetycznych przeprowadzony przez wspomniany zespół paleontologów jest niestabilna (pamparaptor wychodzi jako takson siostrzany [[Anchiornithidae|anchiornitydów]], [[Troodontidae|troodontydów]] oraz [[Microraptoria|mikroraptorów]]).
  
 
==Paleoekologia==
 
==Paleoekologia==
''Pamparaptor'' był mięsożercą. Koegzystował z m.in.: przedstawicielem [[tytanozaur]]ów ''[[Malarguesaurus]]'', [[unenlaginami]] ''[[Neuquenraptor]]'' i ''[[Unenlagia]]'', [[karnozaur]]em ''[[Megaraptor]]'', [[alwarezzauryd]]em ''[[Patagonykus]]'' i [[ornitopod]]em ''[[Macrogryphosaurus]]''.
+
Zobacz opis formacji [[Portezuelo#Paleofauna]].
 
 
==Pozycja systematyczna==
 
''Pamparaptor'' został zaliczony do  [[Deinonychosauria]] i [[Dromaeosauridae]]. Biorąc pod uwagę anatomię, względy czasu i miejsca jego życia, prawdopodobnie chodzi o unenlagina (jednak [[Unenlagiinae]] niekoniecznie należą do Dromaeosauridae - a co za tym idzie do Deinonychosauria - mogą być bazalnymi [[Avialae]]). Początkowo jego szczątki przypisano młodocianemu ''[[Neuquenraptor]]''. Późniejsza preparacja stwierdziła, że należy do odrębnego [[takson]]u.  
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 68: Linia 69:
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
<small>
 
<small>
Porfiri, J.D.; Calvo, J.O., and Domenica dos Santos, D (2011). "A new small deinonychosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina". Anais da Academia Brasileira de Ciências. 83 (1): 109–116. [https://doi.org/10.1590%2FS0001-37652011000100007]
+
Gianechini, F.A., Makovicky, P.J., Apesteguía, S., Cerda, I. (2018). "Postcranial skeletal anatomy of the holotype and referred specimens of ''Buitreraptor gonzalezorum'' Makovicky, Apesteguía and Agnolín 2005 (Theropoda, Dromaeosauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia". PeerJ. 6: e4558. [https://doi.org/10.7717%2Fpeerj.4558]
 +
 
 +
Pittman, M.; Xu, X. (2020). "Pennaraptoran Theropod Dinosaurs Past Progress and New Frontiers". Bulletin of the American Museum of Natural History. 440:1. [https://doi.org/10.1206%2F0003-0090.440.1.1]
 +
 
 +
Porfiri, J.D., Baiano, M.A., dos Santos, D.D., Gianechini F.A., Pittman M., Lamanna M.C. (2024). "Diuqin lechiguanae gen. et sp. nov., a new unenlagiine (Theropoda: Paraves) from the Bajo de la Carpa Formation (Neuquén Group, Upper Cretaceous) of Neuquén Province, Patagonia, Argentina". BMC Ecology and Evolution 24: 77. [https://doi.org/10.1186%2Fs12862-024-02247-w]
 +
 
 +
Porfiri, J.D.,, Calvo, J.O., dos Santos, D. (2011). "A new small deinonychosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina". Anais da Academia Brasileira de Ciências. 83 (1): 109–116. [https://doi.org/10.1590%2FS0001-37652011000100007]
 +
 
 +
Porfiri, J.D., Calvo, J.O., dos Santos, D., Valieri, R.D.J. (2007). "New record of ''Neuquenraptor'' (Theropoda, Dromaeosauridae) from the Late Cretaceous of Patagonia". Ameghiniana. 44(S), 34R.
 
<references/></small>
 
<references/></small>
  
Linia 84: Linia 93:
 
[[Kategoria:Turon]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 
[[Kategoria:Koniak]]
 
[[Kategoria:Koniak]]
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]
 

Wersja z 15:38, 12 paź 2024

Autor: Jakub Starzyński
Korekta: Marcin Szermański, Maciej Ziegler, Michał Siedlecki


Pamparaptor (pamparaptor)
Długość 1,15 m [1]
Wysokość 35 cm (w biodrach) [1]
Masa 2,6 kg [1]
Dieta mięsożerny
Miejsce Argentyna - Neuquén

(formacja Portezuelo)

Czas
252 201 145
66

ok. 91,5-89 Ma
późna kreda (późny turon - wczesny koniak)

Systematyka Dinosauria

Saurischia

Theropoda

Tetanurae

Avetheropda

Coelurosauria

Maniraptoriformes

Maniraptora

Paraves

Dromaeosauridae

?Unenlagiinae

Pamparaptor micros.png
Rekonstrukcja przyżyciowa. Autor: Eloy Manzanero [1]

Wstęp

Pamparaptor to rodzaj niewielkiego teropoda z grupy dromeozaurydów żyjącego na terenie dzisiejszej Argentyny w pierwszej połowie epoki późnej kredy.

Materiał kopalny

Holotyp składający się z kości lewej stopy na którą składa się: dobrze zachowane kości II, III i IV śródstopia, kompletny palec II, paliczki III-1, III-2 (dobrze zachowane) i niekompletne paliczki IV-2 i IV-3 (MUCPv-1163). Został odnaleziony w 2005 roku przez Diego Rosalesa, który jest technikiem w CePaLB (Centrum Paleontologiczne w Lago Barreales) Narodowego Uniwersytetu w Comahue. Początkowo okaz ten został uznany za nowy materiał kopalny nekenraptora (byłby to osobnik młodociany) (Porfiri i in., 2007).

Budowa i systematyka

Pamparaptor był niewielkim, lekko zbudowanym teropodem prawdopodobnie podobnym do takich rodzajów jak unenlagia, czy buitreraptor. Odróżniał się od nich głównie szczegółami w budowie śródstopia.

Pamparaptor wstępnie został zaliczony do Deinonychosauria i Dromaeosauridae. Biorąc pod uwagę anatomię, względy czasu i miejsca jego życia, prawdopodobnie chodzi o {Unenlagiinae|unenlagina. Gianechini i współautorzy (2018) w swej analizie filogenetycznej uznali go za takson o problematycznej pozycji systematycznej. Dwa lata później, Pittman i Xu uznali go za przedstawiciela Unenlagiinae. Porfiri i współpracownicy (2024) również uznali omawiany rodzaj za unenlagina, aczkolwiek jego pozycja systematyczna uzyskana w różnych analizach filogenetycznych przeprowadzony przez wspomniany zespół paleontologów jest niestabilna (pamparaptor wychodzi jako takson siostrzany anchiornitydów, troodontydów oraz mikroraptorów).

Paleoekologia

Zobacz opis formacji Portezuelo#Paleofauna.

Etymologia

Nazwę rodzajową Pamparaptor (Pampa [Indianie mający tą samą nazwę, którzy zamieszkują środkową Argentynę] + raptor ["rabuś")]) można przetłumaczyć na "rabuś Pampów". Epitet gatunkowy micros wziął się od małych rozmiarów teropoda.

Spis gatunków

Pamparaptor Porfiri, Calvo i dos Santos, 2011
P. micros Porfiri, Calvo i dos Santos, 2011

Bibliografia

Gianechini, F.A., Makovicky, P.J., Apesteguía, S., Cerda, I. (2018). "Postcranial skeletal anatomy of the holotype and referred specimens of Buitreraptor gonzalezorum Makovicky, Apesteguía and Agnolín 2005 (Theropoda, Dromaeosauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia". PeerJ. 6: e4558. [2]

Pittman, M.; Xu, X. (2020). "Pennaraptoran Theropod Dinosaurs Past Progress and New Frontiers". Bulletin of the American Museum of Natural History. 440:1. [3]

Porfiri, J.D., Baiano, M.A., dos Santos, D.D., Gianechini F.A., Pittman M., Lamanna M.C. (2024). "Diuqin lechiguanae gen. et sp. nov., a new unenlagiine (Theropoda: Paraves) from the Bajo de la Carpa Formation (Neuquén Group, Upper Cretaceous) of Neuquén Province, Patagonia, Argentina". BMC Ecology and Evolution 24: 77. [4]

Porfiri, J.D.,, Calvo, J.O., dos Santos, D. (2011). "A new small deinonychosaur (Dinosauria: Theropoda) from the Late Cretaceous of Patagonia, Argentina". Anais da Academia Brasileira de Ciências. 83 (1): 109–116. [5]

Porfiri, J.D., Calvo, J.O., dos Santos, D., Valieri, R.D.J. (2007). "New record of Neuquenraptor (Theropoda, Dromaeosauridae) from the Late Cretaceous of Patagonia". Ameghiniana. 44(S), 34R.

  1. 1,0 1,1 1,2 Molina-Pérez, R. & Larramendi, A. (2019). "Dinosaur Facts and Figures: The Theropods and Other Dinosauriformes". wyd. Princeton University Press.