Talarurus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „<small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Krzysztof Przymus | Maciej Ziegler Tomasz Sokołowski [[Marcin Szer...”)
 
(rózne poprawki, T. disparoserratus został przeniesiony, z diagnozą ostrożnie)
Linia 4: Linia 4:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
| [[Krzysztof Przymus]]
+
| [[Marcin Szermański]]
 +
 
 +
[[Krzysztof Przymus]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 
| [[Maciej Ziegler]]
 +
 
[[Tomasz Sokołowski]]
 
[[Tomasz Sokołowski]]
 
[[Marcin Szermański]]
 
 
|}
 
|}
 
</small>
 
</small>
Linia 26: Linia 27:
 
|-
 
|-
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
 
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''':
| [[Mongolia]] - Omnogov, Dornogov
+
| [[Mongolia]] - Ajmak wschodniogobijski,
  
<small>[[formacja Cloverly]], ?[[formacja Cedar Mountain]]</small>
+
Ajmak południowogobijski
 +
 
 +
<small>[[formacja Bayan Shireh]]</small>
 
|-
 
|-
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
 
! '''[[Czas|Czas występowania]]'''
| 99,6-89,3 Ma
+
| 99-73 Ma
  
<small>późna [[kreda]] ([[cenoman]] - [[turon]])</small>
+
<small>późna [[kreda]] ([[cenoman]] - [[kampan]])</small>
 
|-
 
|-
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 46: Linia 49:
 
[[Ankylosauridae]]
 
[[Ankylosauridae]]
  
[[Ankylosaurinae]]
+
? [[Ankylosaurinae]]
 
|-
 
|-
 
| colspan=2 |[[Plik:Talarurus.jpg|400px|]]
 
| colspan=2 |[[Plik:Talarurus.jpg|400px|]]
<small>Rekonstrukcja przyżyciowa talarura. [http://static.howstuffworks.com/gif/dinosaur-images-125-resize.jpg]</small>
+
<small>Autor: Brian Franczak [http://animals.howstuffworks.com/dinosaurs/talarurus.htm].</small>
 
|}
 
|}
  
 
==Wstęp==
 
==Wstęp==
 
''Talarurus'' to średniej wielkości ankylozauryd zamieszkujący dzisiejszą Mongolię.  
 
''Talarurus'' to średniej wielkości ankylozauryd zamieszkujący dzisiejszą Mongolię.  
 +
 +
Po raz pierwszy został odkryty na pustyni Gobi w Mongolii w [[1950]] roku przez radziecką wyprawę. Opisany 2 lata później przez słynnego paleontologa z ZSRR [[Maleev]]a. Jest jednym z lepiej poznanych ankylozaurów z Mongolii.
  
 
==Materiał kopalny==
 
==Materiał kopalny==
''T. plicatospineus'' ([[gatunek]] typowy):
+
PIN 557 - fragmenty pozaczaszkowych szkieletów co najmniej sześciu osobników i 2 fragmenty czaszek, razem dają prawie kompletny szkielet; pochodzenie: wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh Svita. [[Maryańska]] ([[1977]]) stwierdziła, że [[holotyp]] zwiera szczątki min. trzech osobników i za [[okaz typowy]] obrała niekompletną czaszkę (tj. góra czaszki, potylica, mózgoczaszka).  
 
 
PIN 557 - fragmenty pozaczaszkowych szkieletów co najmniej sześciu osobników i 2 fragmenty czaszek; wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh svita, [[cenoman]] - wczesny [[santon]] wg [[Barsbold]], [[1972]].
 
 
 
PIN, bez nr katalogowego - nieopisana niekompletna czaszka składają…ca się ze sklepienia czaszki, części potylicznej i komory mózgowej; Bayshin Tsav, wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh svita.
 
 
 
PIN, bez nr katalogowego - nieopisany fragmenty kości szczękowej z ośmioma zębami; Baga Tarjach, wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh svita.
 
 
 
''T. disparoserratus'':
 
  
[[Holotyp]] PIN 554/1-2 - fragmenty prawej kości szczękowej PIN 554/1-1 - lewa kość szczękowa tego samego osobnika, opisana przez Maleeva w [[1952]] roku jako [[holotyp]] ''[[Syrmosaurus]] disparoserratus''; Sheeregeen Gashoon, późna [[kreda]], Bayn Shireh svita.
+
Maryańska (1977) przypisała do niego też:
  
PIN 554/2-1 - fragmentaryczna podstawa czaszki z kłykciem potylicznym, podstawa kości potylicznej i trzon kości klinowej; ta sama "formacja" i lokalizacja.
+
- PIN, bez nr katalogowego - nieopisana niekompletna czaszka składająca się ze sklepienia czaszki, części potylicznej i komory mózgowej; pochodzenie: Bayshin Tsav, wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh svita.
  
ZPAL MgD-I/1l5 - prawa kość biodrowa; ta sama "formacja" i lokalizacja. Oba znaleziska zostały przeniesione do nowo utworzonego monotypowego rodzaju - ''[[Maleevus]] disparoserarratus''.
+
- PIN, bez nr katalogowego - nieopisany fragmenty kości szczękowej z ośmioma zębami; pochodzenie: Baga Tarjach, wschodnia [[Mongolia]], późna [[kreda]], Bayn Shireh svita.
  
 
==Wygląd i rozmiary==
 
==Wygląd i rozmiary==
Po raz pierwszy został odkryty na pustyni [[Gobi]] w Mongolii w [[1950]] roku przez radziecką wyprawę. Opisany 2 lata później przez słynnego paleontologa z ZSRR Maleeva. Jest jednym z najlepiej poznanych ankylozaurów z Mongolii. Podobny nieco do ''[[Euoplocephalus]]'', lecz mniejszy. Czaszka ''Talarurus'' mierzy około 24 cm długości i 22 cm szerokości - przednia część pyska bezzębna, długość jej właściciela została oszacowana na 4-6 metrów. Czaszka wraz z resztą ciała pokryta była przez liczne, tarczki, guzy kostne, tkwiące w skórze zwierzęcia,a ogon uzbrojony w ciężką kostną buławę. Dinozaur ten miał cztery mocne nogi podtrzymujące jego cielsko.  
+
Podobny nieco do ''[[Euoplocephalus]]'', lecz mniejszy. Czaszka ''Talarurus'' mierzy około 24 cm długości i 22 cm szerokości - przednia część pyska bezzębna. Długość jej właściciela została oszacowana na 4-6 metrów. Czaszka wraz z resztą ciała pokryta była przez liczne tarczki i guzy kostne tkwiące w skórze zwierzęcia a ogon uzbrojony w kostną buławę raczej słabo rozwiniętą. Dinozaur ten miał cztery mocne nogi podtrzymujące jego cielsko. W stopach kończyn przednich miał pięć palców a w tylnych cztery. Kłykieć potyliczny jest częściowo widoczny w widoku grzbietowym. Zęby szczękowe brodawkowate, W-kształtne.  
 
 
Cechą wyróżniająca go z pośród innych ankylozaurów są jego palce: w stopach przednich kończyn posiadał pięć palców a w tylnych cztery palce. Poza tym kłykieć potyliczny jest częściowo widoczny w widoku grzbietowym, co jest cechą unikalną u ankylozaurydów. Zęby szczękowe brodawkowate, W-kształtne. Elementy pancerza podtrzymują "żebrowe wyżłobienia"; maczuga słabo rozwinięta.
 
  
 
==Etymologia==
 
==Etymologia==
Linia 91: Linia 86:
 
| ([[Maleev]], [[1952]]) [[Maryańska]], [[1977]]
 
| ([[Maleev]], [[1952]]) [[Maryańska]], [[1977]]
 
| = ''[[Maleevus]] disparoserarratus''
 
| = ''[[Maleevus]] disparoserarratus''
| [[Tumanova]], [[1987]]
 
 
|-
 
|-
 
| = ''[[Syrmosaurus]] disparoserratus''
 
| = ''[[Syrmosaurus]] disparoserratus''
Linia 98: Linia 92:
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
<small>
+
<small>Hill, R.V., Witmer, L. M. & Norell, M. A. (2003) "A new specimen of Pinacosaurus grangeri (Dinosauria: Ornithischia) from the Late Cretaceous of Mongolia: ontogeny and phylogeny of
Maryańska T. (1977) "Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia" Palaeontologia Polonica 37:85-151
+
ankylosaurs" American Museum Novitates, 3395, 1–29
  
Richard S. Thompson, Jolyon C. Parish, Susannah C. R. Maidment & Paul M. Barrett (2011): Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora), Journal of Systematic Palaeontology, DOI:10.1080/14772019.2011.569091
+
Maryańska T. (1977) "Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia" Palaeontologia Polonica, 37, 85-151
 +
 
 +
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology DOI:10.1080/14772019.2011.569091
 +
 
 +
Tumanova, T.A. (1999) "Armoured dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia" [w:] Benton, M.J., Shishkin, M.A., Unwin, D.M. & Kurochkin, E.N. "The Age of Dinosaurs in Russia and Mongolia" Cambridge University Press, Cambridge, 517-532.
 +
 
 +
Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392.
  
 
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7717&Itemid=67
 
http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7717&Itemid=67
Linia 107: Linia 107:
 
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=38835&is_real_user=1
 
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=38835&is_real_user=1
  
http://en.wikipedia.org/wiki/Talarurus
+
http://en.wikipedia.org/wiki/Talarurus</small>
</small>
 
  
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
 
[[Kategoria:Dinosauria]]
Linia 118: Linia 117:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Cenoman]]
 
[[Kategoria:Turon]]
 

Wersja z 14:15, 18 gru 2011

Autor: Korekta:
Marcin Szermański

Krzysztof Przymus

Maciej Ziegler

Tomasz Sokołowski


Talarurus (talarur)
Długość: 4-6 m
Masa: ? t
Miejsce występowania: Mongolia - Ajmak wschodniogobijski,

Ajmak południowogobijski

formacja Bayan Shireh

Czas występowania 99-73 Ma

późna kreda (cenoman - kampan)

Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Ankylosauridae

? Ankylosaurinae

Talarurus.jpg

Autor: Brian Franczak [1].

Wstęp

Talarurus to średniej wielkości ankylozauryd zamieszkujący dzisiejszą Mongolię.

Po raz pierwszy został odkryty na pustyni Gobi w Mongolii w 1950 roku przez radziecką wyprawę. Opisany 2 lata później przez słynnego paleontologa z ZSRR Maleeva. Jest jednym z lepiej poznanych ankylozaurów z Mongolii.

Materiał kopalny

PIN 557 - fragmenty pozaczaszkowych szkieletów co najmniej sześciu osobników i 2 fragmenty czaszek, razem dają prawie kompletny szkielet; pochodzenie: wschodnia Mongolia, późna kreda, Bayn Shireh Svita. Maryańska (1977) stwierdziła, że holotyp zwiera szczątki min. trzech osobników i za okaz typowy obrała niekompletną czaszkę (tj. góra czaszki, potylica, mózgoczaszka).

Maryańska (1977) przypisała do niego też:

- PIN, bez nr katalogowego - nieopisana niekompletna czaszka składająca się ze sklepienia czaszki, części potylicznej i komory mózgowej; pochodzenie: Bayshin Tsav, wschodnia Mongolia, późna kreda, Bayn Shireh svita.

- PIN, bez nr katalogowego - nieopisany fragmenty kości szczękowej z ośmioma zębami; pochodzenie: Baga Tarjach, wschodnia Mongolia, późna kreda, Bayn Shireh svita.

Wygląd i rozmiary

Podobny nieco do Euoplocephalus, lecz mniejszy. Czaszka Talarurus mierzy około 24 cm długości i 22 cm szerokości - przednia część pyska bezzębna. Długość jej właściciela została oszacowana na 4-6 metrów. Czaszka wraz z resztą ciała pokryta była przez liczne tarczki i guzy kostne tkwiące w skórze zwierzęcia a ogon uzbrojony w kostną buławę raczej słabo rozwiniętą. Dinozaur ten miał cztery mocne nogi podtrzymujące jego cielsko. W stopach kończyn przednich miał pięć palców a w tylnych cztery. Kłykieć potyliczny jest częściowo widoczny w widoku grzbietowym. Zęby szczękowe brodawkowate, W-kształtne.

Etymologia

Nazwa rodzajowa Talarurus znaczy "pleciony ogon" i odnosi się do morfologii ogona tego ankylozauryda.

Spis gatunków

Talarurus Maleev, 1952
T. plicatospineus Maleev, 1952
T. disparoserratus (Maleev, 1952) Maryańska, 1977 = Maleevus disparoserarratus
= Syrmosaurus disparoserratus Maleev, 1952

Bibliografia

Hill, R.V., Witmer, L. M. & Norell, M. A. (2003) "A new specimen of Pinacosaurus grangeri (Dinosauria: Ornithischia) from the Late Cretaceous of Mongolia: ontogeny and phylogeny of ankylosaurs" American Museum Novitates, 3395, 1–29

Maryańska T. (1977) "Ankylosauridae (Dinosauria) from Mongolia" Palaeontologia Polonica, 37, 85-151

Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2011) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology DOI:10.1080/14772019.2011.569091

Tumanova, T.A. (1999) "Armoured dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia" [w:] Benton, M.J., Shishkin, M.A., Unwin, D.M. & Kurochkin, E.N. "The Age of Dinosaurs in Russia and Mongolia" Cambridge University Press, Cambridge, 517-532.

Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392.

http://www.dinodata.org/index.php?option=com_content&task=view&id=7717&Itemid=67

http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.pl?action=checkTaxonInfo&taxon_no=38835&is_real_user=1

http://en.wikipedia.org/wiki/Talarurus