Struthiosaurus: Różnice pomiędzy wersjami
m (jeszcze kat.) |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
− | Do poprawy: rozwinięcie, weryfikacja ogólna<small> | + | Do poprawy: rozwinięcie, weryfikacja ogólna; UWAGA - trwa weryfikacja; niektóre dane mogą nie być prawdziwe<small> |
{| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | ||
| Autor: | | Autor: | ||
Linia 16: | Linia 16: | ||
|- | |- | ||
! '''Długość''': | ! '''Długość''': | ||
− | | 2- | + | | 2-4 m |
|- | |- | ||
! '''Masa''': | ! '''Masa''': | ||
− | | | + | | 300-700 kg |
|- | |- | ||
Linia 26: | Linia 26: | ||
| [[Austria]], [[Francja]], [[Rumunia]], | | [[Austria]], [[Francja]], [[Rumunia]], | ||
− | + | ?[[Hiszpania]] | |
|- | |- | ||
! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ! '''[[Czas|Czas występowania]]''' | ||
− | | 83-65 Ma | + | | 83,5-65,5 Ma |
<small>późna [[kreda]] ([[kampan]] - [[mastrycht]])</small> | <small>późna [[kreda]] ([[kampan]] - [[mastrycht]])</small> | ||
Linia 46: | Linia 46: | ||
| colspan=2 |[[Plik:Struthiosaurus.jpg|400px|]] | | colspan=2 |[[Plik:Struthiosaurus.jpg|400px|]] | ||
<small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Struthiosaurus''. Autor: Alain Beneteau [http://dustdevil.deviantart.com/]</small> | <small>Rekonstrukcja przyżyciowa ''Struthiosaurus''. Autor: Alain Beneteau [http://dustdevil.deviantart.com/]</small> | ||
+ | |- | ||
+ | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
+ | |- | ||
+ | | colspan=2 | | ||
+ | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
+ | Muthmannsdorf, Austria|formacja [[Gosau]], Muthmannsdorf, [[Austria]]|<small>''S. austriacus''.<br> | ||
+ | Hunedoara, Romania|formacja [[Sanpetru]], okręg Hunedoara, [[Rumunia]]|<small>''S. transilvanicus''.<br> | ||
+ | Hérault, France|nienazwana formacja, Hérault, [[Francja]]|<small>''S. languedocensis''.<br> | ||
+ | </display_points> | ||
|} | |} | ||
Linia 53: | Linia 62: | ||
==Gatunki strutiozaura== | ==Gatunki strutiozaura== | ||
===''Struthiosaurus austriacus''=== | ===''Struthiosaurus austriacus''=== | ||
− | To [[gatunek]] | + | '''Długość''': 3 m; |
+ | |||
+ | '''Masa''': 300 kg; | ||
+ | |||
+ | '''Czas''': późna [[kreda]] ([[kampan]]; 83,5-70,6 Ma); | ||
+ | |||
+ | '''Miejsce''': [[Austria]] (formacja [[Gosau]]), ?[[Francja]]; | ||
+ | |||
+ | '''Materiał kopalny''': niekompletna czaszka, ząb, izolowane elementy pozaczaszkowe, osteodermy. | ||
+ | |||
+ | To [[gatunek typowy]]. Żył we wczesnym [[kampan]]ie, około 83-76 milionów lat temu. Był mniejszy od ''S. transylvanicus'' i miał krótsze kręgi szyjne. Kość kwadratowa i kość przypotyliczna są
niezrośnięte, w przeciwieństwie do ''S. transylvanicus''. Szczą
tki znaleziono w Muthmannsdorf w Austrii (stąd nazwa gatunkowa). Poznany na podstawie powierzchni podstawy czaszki, którą
uważano niegdyś za należą
cą
do [[teropod]]a. | ||
+ | |||
+ | ===''Struthiosaurus transilvanicus''=== | ||
+ | '''Długość''': 3 m; | ||
+ | |||
+ | '''Masa''': 300 kg; | ||
+ | |||
+ | '''Czas''': późna [[kreda]] (późny [[mastrycht]]; 69-65,5 Ma); | ||
+ | |||
+ | '''Miejsce''': [[Rumunia]] (formacja [[Sanpetru]]); | ||
+ | |||
+ | '''Materiał kopalny''': niekompletny szkielet z fragmentyczną czaszką, dodatkowe (przypisane?) elementy pozaczaszkowe, osteodermy. | ||
+ | |||
+ | Może to być [[młodszy synonim]] ''S. austriacus'' - nie znajduje się z tego powodu w analizie Thompsona i in. ([[2012]]). [[Gatunek]] ten opisano na podstawie niekompletnej czaszki i szkieletu należą
cego do zwierzęcia o długości 2-3 metrów. Opancerzenie zawierało typowe dla nodozaurydów kolce. Szczą
tki znaleziono w warstwach Sanpetru w okręgu Hunedoara w Rumunii oraz w formacji [[Gosau]] niedaleko Neustadt w Austrii. Datuje się je na [[kampan]] - [[mastrycht]] (83-65 Ma). Nazwa pochodzi od Transylwanii - rumuńskiego regionu, kojarzonego powszechnie z Draculą
. | ||
===''Struthiosaurus languedocensis''=== | ===''Struthiosaurus languedocensis''=== | ||
+ | '''Długość''': ? m | ||
+ | |||
+ | '''Masa''': ? kg | ||
+ | |||
+ | '''Czas''': późna [[kreda]] ([[kampan]]; 83,5-70,6 Ma); | ||
+ | |||
+ | '''Miejsce''': [[Francja]] - Hérault (nienazwana formacja); | ||
+ | |||
+ | '''Materiał kopalny''': niekompletny szkielet pozaczaszkowy, zęby, osteodermy. | ||
+ | |||
Opisany został na podstawie materiału zawierają
cego kręgi ogonowe, pasa miednicznego i ''synsakrum'' (kości powstałej ze zrośnięcia kręgów krzyżowych, niekiedy także kilku kręgów piersiowych i ogonowych, łą
czą
cej się z kośćmi biodrowymi). Różni się od innych gatunków budową
kręgów ogonowych i kości kulszowej. ''Synsakrum'' zawiera 10 przyrośniętych kręgów, w tym 5 grzbietowych, 4 krzyżowe i 1 ogonowy. Podobną
budową
(5+4+1) charakteryzuje się także ''synsakrum'' ''[[Polacanthus]] foxii'', jednak występują
istotne różnice. Później zaliczono do ''S. languedocensis'' także inny materiał. Szczą
tki znaleziono w basenie Villeveyrac-Meze w południowej Francji. Długość dinozaura oszacowano na mniej niż 3 m. Podobnie jak ''S. austriacus'', żył we wczesnym [[kampan]]ie. | Opisany został na podstawie materiału zawierają
cego kręgi ogonowe, pasa miednicznego i ''synsakrum'' (kości powstałej ze zrośnięcia kręgów krzyżowych, niekiedy także kilku kręgów piersiowych i ogonowych, łą
czą
cej się z kośćmi biodrowymi). Różni się od innych gatunków budową
kręgów ogonowych i kości kulszowej. ''Synsakrum'' zawiera 10 przyrośniętych kręgów, w tym 5 grzbietowych, 4 krzyżowe i 1 ogonowy. Podobną
budową
(5+4+1) charakteryzuje się także ''synsakrum'' ''[[Polacanthus]] foxii'', jednak występują
istotne różnice. Później zaliczono do ''S. languedocensis'' także inny materiał. Szczą
tki znaleziono w basenie Villeveyrac-Meze w południowej Francji. Długość dinozaura oszacowano na mniej niż 3 m. Podobnie jak ''S. austriacus'', żył we wczesnym [[kampan]]ie. | ||
− | |||
− | |||
− | |||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
Linia 93: | Linia 132: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
+ | Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. Journal of Systematic Palaeontology, Vol. 10, Issue 2, June 2012, 301–312 | ||
+ | |||
+ | Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392 | ||
+ | |||
+ | Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [http://www.geol.umd.edu/~tholtz/dinoappendix/HoltzappendixWinter2011.pdf] | ||
+ | Paul, G. S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford | ||
</small> | </small> | ||
Linia 109: | Linia 154: | ||
[[Kategoria:Mastrycht]] | [[Kategoria:Mastrycht]] | ||
[[Kategoria:Rodzaj wielogatunkowy]] | [[Kategoria:Rodzaj wielogatunkowy]] | ||
− | [[Kategoria:Do poprawy - | + | [[Kategoria:Do poprawy - zajęte]] |
Wersja z 17:46, 31 maj 2012
Do poprawy: rozwinięcie, weryfikacja ogólna; UWAGA - trwa weryfikacja; niektóre dane mogą nie być prawdziwe
Autor: | Korekta: |
Maciej Ziegler | Adrian Tkocz |
Struthiosaurus (strutiozaur) | |
---|---|
Długość: | 2-4 m |
Masa: | 300-700 kg |
Miejsce występowania: | Austria, Francja, Rumunia, |
Czas występowania | 83,5-65,5 Ma |
Systematyka | Dinosauria |
Rekonstrukcja przyżyciowa Struthiosaurus. Autor: Alain Beneteau [1] | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Struthiosaurus ("strusi jaszczur") to jeden z najmniejszych nodozaurydów. Żył w późnej kredzie. Jest on, obok Hungarosaurus, jednym z dwóch ważnych rodzajów ankylozaurów z Europy. Wiele z opisanych głównie w XIX wieku ankylozaurów uważa się obecnie za synonimy strutiozaura. Jak dotąd znamy dwa lub trzy gatunki.
Gatunki strutiozaura
Struthiosaurus austriacus
Długość: 3 m;
Masa: 300 kg;
Czas: późna kreda (kampan; 83,5-70,6 Ma);
Miejsce: Austria (formacja Gosau), ?Francja;
Materiał kopalny: niekompletna czaszka, ząb, izolowane elementy pozaczaszkowe, osteodermy.
To gatunek typowy. Żył we wczesnym kampanie, około 83-76 milionów lat temu. Był mniejszy od S. transylvanicus i miał krótsze kręgi szyjne. Kość kwadratowa i kość przypotyliczna są niezrośnięte, w przeciwieństwie do S. transylvanicus. Szczą tki znaleziono w Muthmannsdorf w Austrii (stąd nazwa gatunkowa). Poznany na podstawie powierzchni podstawy czaszki, którą uważano niegdyś za należą cą do teropoda.
Struthiosaurus transilvanicus
Długość: 3 m;
Masa: 300 kg;
Czas: późna kreda (późny mastrycht; 69-65,5 Ma);
Miejsce: Rumunia (formacja Sanpetru);
Materiał kopalny: niekompletny szkielet z fragmentyczną czaszką, dodatkowe (przypisane?) elementy pozaczaszkowe, osteodermy.
Może to być młodszy synonim S. austriacus - nie znajduje się z tego powodu w analizie Thompsona i in. (2012). Gatunek ten opisano na podstawie niekompletnej czaszki i szkieletu należą cego do zwierzęcia o długości 2-3 metrów. Opancerzenie zawierało typowe dla nodozaurydów kolce. Szczą tki znaleziono w warstwach Sanpetru w okręgu Hunedoara w Rumunii oraz w formacji Gosau niedaleko Neustadt w Austrii. Datuje się je na kampan - mastrycht (83-65 Ma). Nazwa pochodzi od Transylwanii - rumuńskiego regionu, kojarzonego powszechnie z Draculą .
Struthiosaurus languedocensis
Długość: ? m
Masa: ? kg
Czas: późna kreda (kampan; 83,5-70,6 Ma);
Miejsce: Francja - Hérault (nienazwana formacja);
Materiał kopalny: niekompletny szkielet pozaczaszkowy, zęby, osteodermy.
Opisany został na podstawie materiału zawierają cego kręgi ogonowe, pasa miednicznego i synsakrum (kości powstałej ze zrośnięcia kręgów krzyżowych, niekiedy także kilku kręgów piersiowych i ogonowych, łą czą cej się z kośćmi biodrowymi). Różni się od innych gatunków budową kręgów ogonowych i kości kulszowej. Synsakrum zawiera 10 przyrośniętych kręgów, w tym 5 grzbietowych, 4 krzyżowe i 1 ogonowy. Podobną budową (5+4+1) charakteryzuje się także synsakrum Polacanthus foxii, jednak występują istotne różnice. Później zaliczono do S. languedocensis także inny materiał. Szczą tki znaleziono w basenie Villeveyrac-Meze w południowej Francji. Długość dinozaura oszacowano na mniej niż 3 m. Podobnie jak S. austriacus, żył we wczesnym kampanie.
Paleoekologia
Struthiosaurus transilvanicus żył na wyspie Hateg wśród wielu innych dinozaurów, np. prawdopodobnego alwarezzauryda Heptasteornis, rabdodontydów, takich jak Zalmoxes i Rhabdodon, hadrozauroida Telmatosaurus oraz tytanozaura Magyarosaurus. Natomiast w osadach austriackich znaleziono, prócz strutiozaura, także rabdodontydy Rhabdodon. Znaleziono tam też zęby teropoda, opisane jako Megalosaurus pannoiensis, który prawdopodobnie z megalozaurem miał niewiele wspólnego. Zapewne w podobnej faunie żyły także inne gatunki Struthiosaurus.
Spis gatunków
Struthiosaurus | Bunzel, 1871 |
---|---|
= Crataeomus | Seeley, 1881 |
= Danubiosaurus | Bunzel, 1871 |
= Pleuropeltis | Seeley, 1881 |
= Lepisanosaurus | Nopcsa, 1918 |
S. austriacus | Bunzel, 1871 |
?= S. transylvanicus | Nopcsa, 1915 |
S. languedocensis | Garcia i Pereda-Suberbiola, 2003 |
Bibliografia
Thompson, R.S., Parish, J.C., Maidment, S.C.R. & Barrett, P.M. (2012) Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora). „Journal of Systematic Palaeontology”. Journal of Systematic Palaeontology, Vol. 10, Issue 2, June 2012, 301–312
Vickaryous, M.K., Maryańska, T. & Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" Berkeley: University of California Press, 363-392
Holtz, T.R. Jr. (2012) "Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages Supplementary Information" [2]
Paul, G. S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University - Princeton i Oxford