Linhenykus

Autor:	Korekta:
Marcin Szermański Maciej Ziegler	Jakub Starzyński

---

Linhenykus (linhenyk)
Długość:	ok. 0,6 m
Masa:	ok. 0,45 kg
Miejsce występowania:	formacja Wulansuhai Chiny - Mongolia Wewnętrzna
Czas występowania	83-71 Ma późna kreda (kampan)
Systematyka	Dinosauria Saurischia Theropoda Tetanurae Coelurosauria Maniraptoriformes Alvarezsauroidea Alvarezsauridae Parvicursorinae

Wstęp

Linhenykus to przedstawiciel Alvarezsauridae z późnej kredy Azji, ukazujący mozaikową ewolucję dłoni tych teropodów. Na podstawie długości kości udowej w porównaniu do Mononykus i Parvicursor (wymiary z Xu i in., 2011 i Choiniere i in., 2010) ocenia się długość całego zwierzęcia na ok. 60 cm.

Etymologia

Nazwa Linhenykus pochodzi od miasta Linhe, niedaleko którego odnaleziono szczątki dinozaura i greckiego onyx, oznaczającego pazur. Epitet gatunkowy odnosi się do obecności tylko jednego palca na każdej kończynie przedniej - monodactylus znaczy "jednopalczasty".

Materiał kopalny

Holotyp (IVPP V17608) to niekompletny szkielet prawdopodobnie niedorosłego (subadult) osobnika, zawierający kręgi szyjne, grzbietowe, krzyżowe i ogonowe, lewą kość łopatkowo-kruczą, prawie kompletny mostek, większość elementów kończyn przednich, częściową miednicę, prawie kompletne kończyny tylne i kilka niezidentyfikowanych fragmentów.

Budowa

Linhenykus prezentuje najbardziej ekstremalną redukcję palców kończyn przednich wśród alwarezauroidów. Paliczki są zachowane jedynie w pierwszym palcu, dzięki czemu jest on jedynym znanym jednopalczastym nieptasim dinozaurem. Jednak pierwszy palec Linhenykus jest bardziej prymitywny niż u innych parwikursorynów, będąc m.in. bardziej smukły i z proksymalnym paliczkiem mniej ściśniętym (spłaszczonym) grzbietowo-brzusznie. Linhenykus miał poprzecznie ściśnięte kości śródręcza III bez dystalnej powierzchni stawowej

Unikalnie wśród znanych alwarezauroidów, łopatka i kość krucza tego teropoda są ze sobą zrośnięte, tworząc kość łopatkowo-kruczą (cecha nie została uwzględniona w diagnozie, być może wiąże się ona z rozwojem ontogenetycznym). Linhenykus miał duże pneumatyczne otwory w środkowych kręgach grzbietowych.

Spis gatunków

Linhenykus	Xu, Sullivan, Pittman, Choiniere, Hone, Upchurch, Tan, Xiao, Lin i Han, 2011
L. monodactylus	Xu, Sullivan, Pittman, Choiniere, Hone, Upchurch, Tan, Xiao, Lin i Han, 2011

Bibliografia

Choiniere, J. N., Xu, X., Clark, J. M., Forster, C. A., Guo, Y. & Han, F. (2010) "A Basal Alvarezsauroid Theropod from the Early Late Jurassic of Xinjiang, China" Science 327 965, 571 - 574 DOI: 10.1126/science.1182143

Xu, X., Sullivan, C., Pittman, M., Choiniere, J.N., Hone, D.W.E., Upchurch, P., Tan, Q., Xiao, D. Lin, T. & Han, F. (2011) "The first known monodactyl non-avian dinosaur and the complex evolution of alvarezsauroid hand" Proceedings of the National Academy of Sciences, doi: 10.1073/pnas.1011052108