Sauroplites: Różnice pomiędzy wersjami
m (→Spis gatunków) |
m |
||
| (Nie pokazano 7 pośrednich wersji utworzonych przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Sauroplites''}} | {{DISPLAYTITLE:''Sauroplites''}} | ||
| − | + | {{Opis | |
| − | { | + | |Autor = [[Tomasz Sokołowski]] |
| − | | Autor | + | |Korekta = [[Michał Siedlecki]] |
| − | + | |nazwa = ''Sauroplites'' (zauroplit) | |
| − | + | |długość = | |
| − | + | |wysokość = | |
| − | | | + | |masa = |
| − | | | + | |dieta = roślinożerny |
| − | + | |miejsce = [[Chiny]] - Mongolia Wewnętrzna | |
| − | + | <small>([[grupa]] [[Zhidan]]</small> | |
| − | + | |czas = {{Występowanie|125.5|112.6}} | |
| − | + | ok. 125,5-112,6 [[Ma]] <br> | |
| − | | | + | <small> [[wczesna kreda]] ([[barrem]]-wczesny [[alb]])</small> |
| − | + | |systematyka = | |
| − | | | + | [[Dinosauria]] |
| − | | | ||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |- | ||
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| − | |||
| − | |||
[[Ornithischia]] | [[Ornithischia]] | ||
| Linia 38: | Linia 23: | ||
[[Nodosauridae]] | [[Nodosauridae]] | ||
| − | | | + | |grafika = Mymoorapelta maysi.png |
| − | + | |podpis = Rekonstrukcja przyżyciowa [[Mymoorapelta|mymurapelty]]. Być może zauroplit wyglądał podobnie. Autor: Connor Ashbridge. [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mymoorapelta_maysi.png] | |
| − | | | + | |PorównanieGrupa = |
| − | + | |PorównanieDługość = | |
| − | + | |mapa = | |
| − | |||
| − | |||
| − | | | ||
| + | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Sauroplites'' | + | ''Sauroplites'' to słabo poznany rodzaj [[Ankylosauria|ankylozaura]] najprawdopodobniej należącego do grupy [[Nodosauridae|nodozaurydów]]. Żył na terenie obecnej Mongolii Wewnętrznej (Chiny) w drugie połowie epoki wczesnej kredy. |
| + | |||
| + | ==Etymologia== | ||
| + | Nazwa rodzajowa oznacza z języka greckiego "jaszczurzego hoplitę", co odnosi się do pokrycia ciała tego [[Thyreophora|tyreofora]] licznymi osteodermami, które chroniły go niczym wielkie tarcze hoplitów, greckiej i macedońskiej ciężkiej piechoty. Do tej samej cechy nawiązuje epitet gatunkowy, znaczący z łaciny "niosący tarczę". | ||
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] nie ma nadanego numeru katalogowego. Składają się na niego żebra, kość kulszowa (?wg Arbour i Currie lub biodrowa wg Coombs i Maryańskiej), osteodermy. | + | [[Holotyp]] nie ma nadanego numeru katalogowego (IVPP ?) i prawdopodobnie zaginął, bądź uległ zniszczeniu (Ford, online). Znany jest jednak jego odlew (AMNH 2074). Składają się na niego żebra, kość kulszowa (?wg Arbour i Currie lub biodrowa wg Coombs i Maryańskiej), osteodermy. Materiał przypisany obejmują inne osteodermy (odlew, AMNH). |
| − | ==Historia taksonu== | + | ==Budowa== |
| − | [[Gatunek typowy]], ''S. scutiger'' wraz z całym [[rodzaj]]em został opisany przez [[Birger Bohlin|Birgera Bohlina]] w [[1953]] roku. [[Teresa Maryańska|Maryańska]] ([[1977]]) uznała go za ważnego na podstawie budowy osteoderm (elementów pancerza), z czym zgodził się rok później Coombs. Jednak w [[1990]] oboje uznali go za ''[[nomen dubium]]'', podobnie jak Vickaryous i in., [[2004]]. Również Thompson i in. ([[2012]]) nie biorą go pod uwagę w swojej rewizji ankylozaurów. Z kolei Arbour i Currie ([[ | + | Osteodermy zauroplita budową przypominały bardziej osteodermy "azjatyckich", niż "północnoamerykańskich" ankylozaurów. Najmniejsze znajdowały się na środkowej stronie ciała i były spłaszczone. Większe znajdowały się w okolicy tułowia bliższej szyi i głowie oraz po bokach ciała tego dinozaura. |
| + | |||
| + | ==Historia taksonu i systematyka== | ||
| + | [[Gatunek typowy]], ''S. scutiger'' wraz z całym [[rodzaj]]em został opisany przez [[Birger Bohlin|Birgera Bohlina]] w [[1953]] roku. [[Teresa Maryańska|Maryańska]] ([[1977]]) uznała go za ważnego na podstawie budowy osteoderm (elementów pancerza), z czym zgodził się rok później Coombs. Tumanowa (1987) uznała go za przedstawiciela [[Shamosaurinae|szamozaurynów]]. Jednak w [[1990]] oboje uznali go za ''[[nomen dubium]]'', podobnie jak Vickaryous i in., [[2004]]. Również Thompson i in. ([[2012]]) nie biorą go pod uwagę w swojej rewizji ankylozaurów. Z kolei Arbour i Currie ([[2014]]) uznają go za ważnego ze względu - jak Maryańska 38 lat wcześniej - unikalne cechy osteoderm i uznała go za przedstawiciela nodozaurydów. Analiza filogenetyczna [[Hector Rivera-Sylva|Rivery-Silvy]] i współpracowników (2018) umieściła go w [[politomia|politomii]] z [[Mymoorapelta|mymurapeltą]] oraz [[Dongyangopelta|dongjangopeltą]]. | ||
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| − | + | | {{V|''Sauroplites''}} | |
| {{Kpt|[[Birger Bohlin|Bohlin]]}}, [[1953]] | | {{Kpt|[[Birger Bohlin|Bohlin]]}}, [[1953]] | ||
|- | |- | ||
| − | + | | {{V|''S. scutiger''}} | |
| {{Kpt|Bohlin}}, 1953 | | {{Kpt|Bohlin}}, 1953 | ||
| + | |- | ||
| + | | = ''S. spiniger'' (przejęzyczenie) | ||
| + | | {{Kpt|[[Maryańska]]}}, [[1971]] | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<small> | <small> | ||
| − | Arbour, V.M. & Currie, P.J. ( | + | Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2016) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]] |
| + | |||
| + | B. Bohlin, 1953, Fossil reptiles from Mongolia and Kansu. Reports from the Scientific Expedition to the North-western Provinces of China under Leadership of Dr. Sven Hedin. VI. Vertebrate Palaeontology 6. The Sino-Swedish Expedition Publications 37, 113 pp | ||
| + | |||
| + | Coombs, W.P., Jr.; Maryańska, T. (1990). "Ankylosauria" [W]: D.B. Weishampel, P. Dodson, & H. Osmólka (red), The Dinosauria. University of California Press, pp. 456-48 | ||
| + | Ford, T. (online) [http://paleofile.com/]] | ||
| + | |||
| + | Rivera-Sylva, H.E.; Frey, E.; Stinnesbeck, W.; Carbot-Chanona, G.; Sanchez-Uribe, I.E.; Guzmán-Gutiérrez, J.R. (2018). "Paleodiversity of Late Cretaceous Ankylosauria from Mexico and their phylogenetic significance". Swiss Journal of Palaeontology. 137 (1): 83–93 [https://doi.org/10.1007%2Fs13358-018-0153-1] | ||
| + | |||
| + | Thompson, R.S.; Parish, J.C.; Maidment, S.C.R.; Barrett, P.M. (2012) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2011.569091]] | ||
| − | + | Tumanova, T.A. (1987). "The Armored Dinosaurs of Mongolia" The Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition Transactionvol. 32, 76p. [https://citeseerx.ist.psu.edu/document?repid=rep1&type=pdf&doi=80acd311791bf3026483f959b06fcf5397dae0b9] | |
| − | Vickaryous, M.K. | + | Vickaryous, M.K.; Maryańska, T.; Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" (2. edycja) Berkeley: University of California Press, 363-392. |
</small> | </small> | ||
| − | [[Kategoria:Dinosauria]] | + | [[Kategoria:Dinosauria]] |
| − | [[Kategoria:Ornithischia]] | + | [[Kategoria:Ornithischia]] |
[[Kategoria:Thyreophora]] | [[Kategoria:Thyreophora]] | ||
[[Kategoria:Ankylosauria]] | [[Kategoria:Ankylosauria]] | ||
| Linia 84: | Linia 85: | ||
[[Kategoria:Barrem]] | [[Kategoria:Barrem]] | ||
[[Kategoria:Apt]] | [[Kategoria:Apt]] | ||
| − | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Alb]] |
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 13:12, 10 mar 2024
| Autor: | Tomasz Sokołowski |
| Korekta: | Michał Siedlecki |
| Sauroplites (zauroplit) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - Mongolia Wewnętrzna |
| Czas |
ok. 125,5-112,6 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja przyżyciowa mymurapelty. Być może zauroplit wyglądał podobnie. Autor: Connor Ashbridge. [1] | |
Wstęp
Sauroplites to słabo poznany rodzaj ankylozaura najprawdopodobniej należącego do grupy nodozaurydów. Żył na terenie obecnej Mongolii Wewnętrznej (Chiny) w drugie połowie epoki wczesnej kredy.
Etymologia
Nazwa rodzajowa oznacza z języka greckiego "jaszczurzego hoplitę", co odnosi się do pokrycia ciała tego tyreofora licznymi osteodermami, które chroniły go niczym wielkie tarcze hoplitów, greckiej i macedońskiej ciężkiej piechoty. Do tej samej cechy nawiązuje epitet gatunkowy, znaczący z łaciny "niosący tarczę".
Materiał kopalny
Holotyp nie ma nadanego numeru katalogowego (IVPP ?) i prawdopodobnie zaginął, bądź uległ zniszczeniu (Ford, online). Znany jest jednak jego odlew (AMNH 2074). Składają się na niego żebra, kość kulszowa (?wg Arbour i Currie lub biodrowa wg Coombs i Maryańskiej), osteodermy. Materiał przypisany obejmują inne osteodermy (odlew, AMNH).
Budowa
Osteodermy zauroplita budową przypominały bardziej osteodermy "azjatyckich", niż "północnoamerykańskich" ankylozaurów. Najmniejsze znajdowały się na środkowej stronie ciała i były spłaszczone. Większe znajdowały się w okolicy tułowia bliższej szyi i głowie oraz po bokach ciała tego dinozaura.
Historia taksonu i systematyka
Gatunek typowy, S. scutiger wraz z całym rodzajem został opisany przez Birgera Bohlina w 1953 roku. Maryańska (1977) uznała go za ważnego na podstawie budowy osteoderm (elementów pancerza), z czym zgodził się rok później Coombs. Tumanowa (1987) uznała go za przedstawiciela szamozaurynów. Jednak w 1990 oboje uznali go za nomen dubium, podobnie jak Vickaryous i in., 2004. Również Thompson i in. (2012) nie biorą go pod uwagę w swojej rewizji ankylozaurów. Z kolei Arbour i Currie (2014) uznają go za ważnego ze względu - jak Maryańska 38 lat wcześniej - unikalne cechy osteoderm i uznała go za przedstawiciela nodozaurydów. Analiza filogenetyczna Rivery-Silvy i współpracowników (2018) umieściła go w politomii z mymurapeltą oraz dongjangopeltą.
Spis gatunków
| Sauroplites | Bohlin, 1953 |
| S. scutiger | Bohlin, 1953 |
| = S. spiniger (przejęzyczenie) | Maryańska, 1971 |
Bibliografia
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2016) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985
B. Bohlin, 1953, Fossil reptiles from Mongolia and Kansu. Reports from the Scientific Expedition to the North-western Provinces of China under Leadership of Dr. Sven Hedin. VI. Vertebrate Palaeontology 6. The Sino-Swedish Expedition Publications 37, 113 pp
Coombs, W.P., Jr.; Maryańska, T. (1990). "Ankylosauria" [W]: D.B. Weishampel, P. Dodson, & H. Osmólka (red), The Dinosauria. University of California Press, pp. 456-48 Ford, T. (online) [2]]
Rivera-Sylva, H.E.; Frey, E.; Stinnesbeck, W.; Carbot-Chanona, G.; Sanchez-Uribe, I.E.; Guzmán-Gutiérrez, J.R. (2018). "Paleodiversity of Late Cretaceous Ankylosauria from Mexico and their phylogenetic significance". Swiss Journal of Palaeontology. 137 (1): 83–93 [3]
Thompson, R.S.; Parish, J.C.; Maidment, S.C.R.; Barrett, P.M. (2012) "Phylogeny of the ankylosaurian dinosaurs (Ornithischia: Thyreophora)" Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2011.569091
Tumanova, T.A. (1987). "The Armored Dinosaurs of Mongolia" The Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition Transactionvol. 32, 76p. [4]
Vickaryous, M.K.; Maryańska, T.; Weishampel, D.B. (2004) "Ankylosauria" [w:] Weishampel, D.B., Dodson, P., & Osmólska, H. (red.) "The Dinosauria" (2. edycja) Berkeley: University of California Press, 363-392.
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mymoorapelta_maysi.png){kind=link}