Tongtianlong: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
(Nie pokazano 10 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
Linia 23: | Linia 23: | ||
|- | |- | ||
! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ! '''[[Lokacje|Miejsce występowania]]''': | ||
− | | [[Chiny]] - | + | | [[Chiny]] - prowincja Jiangxi |
<small>([[formacja]] [[Nanxiong]])</small> | <small>([[formacja]] [[Nanxiong]])</small> | ||
Linia 47: | Linia 47: | ||
|- | |- | ||
− | | colspan=2 |[[Plik: | + | | colspan=2 |[[Plik:Tongtianlong1.jpg|400px]] |
− | <small> | + | <small>Tongtianlong uwięziony w jeziorze. Autor: Zhao Chuang. Źródło: Lu i in., 2016. |
− | + | [http://www.nature.com/articles/srep35780].</small> | |
|- | |- | ||
! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ! colspan=2 | Mapa znalezisk: | ||
Linia 56: | Linia 56: | ||
| colspan=2 | | | colspan=2 | | ||
<display_points type="terrain" zoom=4> | <display_points type="terrain" zoom=4> | ||
− | 25°50′27″ N, 115°05′24″ E | + | 25°50′27″ N, 115°05′24″ E~Chiny- Ganxian, miejsce znalezienia holotypu</small> |
</display_points> | </display_points> | ||
|- | |- | ||
Linia 72: | Linia 72: | ||
==Odkrycie i opis== | ==Odkrycie i opis== | ||
Szczątki ''Tongtianlong'' zostały odkryte w prowincji Jiangxi w Chinach, na placu budowy przez robotników. W 2016 r. dinozaur ten został opisany przez zespół paleontologów w składzie: [[Junchang Lü]], [[Rongjun Chen]], [[Stephen Brusatte]], [[Yangxiao Zhu]] oraz [[Caizhi Shen]]. | Szczątki ''Tongtianlong'' zostały odkryte w prowincji Jiangxi w Chinach, na placu budowy przez robotników. W 2016 r. dinozaur ten został opisany przez zespół paleontologów w składzie: [[Junchang Lü]], [[Rongjun Chen]], [[Stephen Brusatte]], [[Yangxiao Zhu]] oraz [[Caizhi Shen]]. | ||
+ | [[Plik:Tongtianlong2.jpg|400px|thumb|right|Holotyp zachowany w niezwykłej pozycji. Źródło: Lu i in., 2016 [http://www.nature.com/articles/srep35780].]] | ||
==Budowa== | ==Budowa== | ||
''Tongtianlong'' tak jak inne [[Oviraptoridae|owiraptorydy]] był stosunkowo niewielkim, ptakopodobnym i prawdopodobnie opierzonym teropodem. Od swoich krewniaków różnił się głównie szczegółami budowy czaszki i proporcjami kończyn. Czaszka była niewielka i zakończona bezzębnym dziobem. Na jej szczycie znajdował się grzebień w kształcie kopuły, z najwyższym punktem umiejscowionym tuż za oczodołem. Nozdrza zewnętrzne były dosyć duże i miały owalny kształt. Poniżej nozdrzy znajdowały się niewielkie, trójkątne okna przedoczodołowe. Oczodoły były duże i okrągłe. Jedną z charakterystycznych cech ''Tongtianlong'' jest silnie wypukła przednia krawędź kości przedszczękowej. W widoku bocznym dolna krawędź żuchwy jest prosta. Przedni koniec kości zębowej nie jest tak silnie zwrócony ku dołowi jak u innych zaawansowanych owiraptorydów. | ''Tongtianlong'' tak jak inne [[Oviraptoridae|owiraptorydy]] był stosunkowo niewielkim, ptakopodobnym i prawdopodobnie opierzonym teropodem. Od swoich krewniaków różnił się głównie szczegółami budowy czaszki i proporcjami kończyn. Czaszka była niewielka i zakończona bezzębnym dziobem. Na jej szczycie znajdował się grzebień w kształcie kopuły, z najwyższym punktem umiejscowionym tuż za oczodołem. Nozdrza zewnętrzne były dosyć duże i miały owalny kształt. Poniżej nozdrzy znajdowały się niewielkie, trójkątne okna przedoczodołowe. Oczodoły były duże i okrągłe. Jedną z charakterystycznych cech ''Tongtianlong'' jest silnie wypukła przednia krawędź kości przedszczękowej. W widoku bocznym dolna krawędź żuchwy jest prosta. Przedni koniec kości zębowej nie jest tak silnie zwrócony ku dołowi jak u innych zaawansowanych owiraptorydów. | ||
+ | [[Plik:Tongtianlong3.jpg|250px|thumb|right|Czaszka tongtianlonga. Źródło: Lu i in., 2016 [http://www.nature.com/articles/srep35780].]] | ||
Szyja składała się z jedenastu kręgów. Pierwsze z nich miały niemal kwadratowy kształt w widoku grzbietowym, natomiast kolejne stawały się bardziej prostokątne, dłuższe niż szersze. Wyrostki kolczyste były bardzo małe. Kręgi grzbietowe zostały poważnie uszkodzone w czasie wydobywania, i nie można więc zaobserwować wszystkich szczegółów ich budowy. W odróżnieniu od kręgów szyjnych miały jednak wysokie wyrostki kolczyste. Zachowane kręgi ogonowe miały prostokątny kształt i wydłużone wyrostki poprzeczne oraz bardzo długie łuki hemalne. Kość piszczelowa była dłuższa od kości udowej, co jest typowe dla zwierząt szybko-biegających. | Szyja składała się z jedenastu kręgów. Pierwsze z nich miały niemal kwadratowy kształt w widoku grzbietowym, natomiast kolejne stawały się bardziej prostokątne, dłuższe niż szersze. Wyrostki kolczyste były bardzo małe. Kręgi grzbietowe zostały poważnie uszkodzone w czasie wydobywania, i nie można więc zaobserwować wszystkich szczegółów ich budowy. W odróżnieniu od kręgów szyjnych miały jednak wysokie wyrostki kolczyste. Zachowane kręgi ogonowe miały prostokątny kształt i wydłużone wyrostki poprzeczne oraz bardzo długie łuki hemalne. Kość piszczelowa była dłuższa od kości udowej, co jest typowe dla zwierząt szybko-biegających. | ||
==Paleoekologia== | ==Paleoekologia== | ||
− | ''Tongtianlong'' był jednym z | + | ''Tongtianlong'' był jednym z kilku owiraptorozaurów znanych z formacji [[Nanxiong]]. Jego najbliższymi krewnymi były rodzaje ''[[Wulatelong]]'' i ''[[Banji]]'', ten drugi również znany z tej formacji. Być może niektóre opisane owiraptorozaury z Nanxiong w rzeczywistości reprezentują odmienne stadia ontogenetyczne wcześniej nazwanych form. Mogą to być również samce i samice mniejszej ilości gatunków. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak, że naprawdę żyły tam liczne rodzaje tych niewielkich teropodów, natomiast niekoniecznie wszystkie z nich występowały razem w tym samym czasie. Stratygrafia formacji Nanxiong nie została szczegółowo zbadana, może się więc okazać, że jej osady dokumentują znaczny przedział czasu, w którym różne rodzaje dinozaurów mogły się pojawiać i wymierać. |
− | Oprócz owiraptorozaurów żyły tam hadrozaury ''[[Microhadrosaurus]]'', zauropod ''[[Gannansaurus]]'' oraz [[Tyrannosauridae|tyranozauryd]] ''[[Qianzhousaurus]]'' (być może synonim ''[[Alioramus]]''). Ten ostatni mógł | + | Oprócz owiraptorozaurów żyły tam hadrozaury ''[[Microhadrosaurus]]'', zauropod ''[[Gannansaurus]]'' oraz [[Tyrannosauridae|tyranozauryd]] ''[[Qianzhousaurus]]'' (być może synonim ''[[Alioramus]]''). Ten ostatni mógł polować na tongtianlonga i pozostałe zwierzęta z tej formacji. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
Linia 103: | Linia 105: | ||
[[Kategoria:Coelurosauria]] | [[Kategoria:Coelurosauria]] | ||
[[Kategoria:Oviraptorosauria]] | [[Kategoria:Oviraptorosauria]] | ||
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Azja]] |
− | [[Kategoria: | + | [[Kategoria:Chiny]] |
[[Kategoria:Mezozoik]] | [[Kategoria:Mezozoik]] | ||
[[Kategoria:Kreda]] | [[Kategoria:Kreda]] | ||
[[Kategoria:Mastrycht]] | [[Kategoria:Mastrycht]] |
Aktualna wersja na dzień 17:39, 17 kwi 2020
Autor: | Korekta: |
Kamil Kamiński |
Tongtianlong (tongtianlong) | |
---|---|
Długość: | ? |
Masa: | ? |
Miejsce występowania: | Chiny - prowincja Jiangxi |
Czas występowania | |
Systematyka | Dinosauria |
Tongtianlong uwięziony w jeziorze. Autor: Zhao Chuang. Źródło: Lu i in., 2016. [3]. | |
Mapa znalezisk: | |
Wczytywanie mapy…
|
Wstęp
Tongtianlong to rodzaj owiraptoryda z późnej kredy Chin. Znany jest z jednego bardzo dobrze zachowanego i prawie kompletnego szkieletu. Został znaleziony w nietypowej pozycji z rozpostartymi na boki ramionami, wyciągniętą szyją i uniesioną ponad tułów głową w mułowcach na terenie przygotowywanym pod budowę szkoły. Do tej niezwykłej pozycji nawiązuje jego nazwa.
Etymologia
Nazwa Tongtianlong pochodzi od nazwy pierwszej groty na południe od rzeki Jangcy – Tongtianyan. Słowo to oznacza również w języku chińskim drogę do nieba, co odnosi się do niezwykłej pozycji z rozpostartymi ramionami, w której znaleziony został holotyp. Słowo long znaczy „smok” i często występuje w nazwach dinozaurów znajdowanych na terenie Chin. Z kolei epitet gatunkowy limosus oznacza w języku łacińskim „błotnisty” i nawiązuje do odkrycia holotypu w mułowcach. Całość można więc tłumaczyć jako „błotnisty smok w drodze do nieba”.
Materiał kopalny
Holotyp (DYM-2013-8) to prawie kompletny szkielet wraz z czaszką i żuchwą. Brakuje w nim jedynie dalszych części ramion, kończyn tylnych, miednicy i ogona. Okaz ten znajduje się w Dongyang Museum w mieście Dongyang w południowych Chinach.
Odkrycie i opis
Szczątki Tongtianlong zostały odkryte w prowincji Jiangxi w Chinach, na placu budowy przez robotników. W 2016 r. dinozaur ten został opisany przez zespół paleontologów w składzie: Junchang Lü, Rongjun Chen, Stephen Brusatte, Yangxiao Zhu oraz Caizhi Shen.
Budowa
Tongtianlong tak jak inne owiraptorydy był stosunkowo niewielkim, ptakopodobnym i prawdopodobnie opierzonym teropodem. Od swoich krewniaków różnił się głównie szczegółami budowy czaszki i proporcjami kończyn. Czaszka była niewielka i zakończona bezzębnym dziobem. Na jej szczycie znajdował się grzebień w kształcie kopuły, z najwyższym punktem umiejscowionym tuż za oczodołem. Nozdrza zewnętrzne były dosyć duże i miały owalny kształt. Poniżej nozdrzy znajdowały się niewielkie, trójkątne okna przedoczodołowe. Oczodoły były duże i okrągłe. Jedną z charakterystycznych cech Tongtianlong jest silnie wypukła przednia krawędź kości przedszczękowej. W widoku bocznym dolna krawędź żuchwy jest prosta. Przedni koniec kości zębowej nie jest tak silnie zwrócony ku dołowi jak u innych zaawansowanych owiraptorydów.
Szyja składała się z jedenastu kręgów. Pierwsze z nich miały niemal kwadratowy kształt w widoku grzbietowym, natomiast kolejne stawały się bardziej prostokątne, dłuższe niż szersze. Wyrostki kolczyste były bardzo małe. Kręgi grzbietowe zostały poważnie uszkodzone w czasie wydobywania, i nie można więc zaobserwować wszystkich szczegółów ich budowy. W odróżnieniu od kręgów szyjnych miały jednak wysokie wyrostki kolczyste. Zachowane kręgi ogonowe miały prostokątny kształt i wydłużone wyrostki poprzeczne oraz bardzo długie łuki hemalne. Kość piszczelowa była dłuższa od kości udowej, co jest typowe dla zwierząt szybko-biegających.
Paleoekologia
Tongtianlong był jednym z kilku owiraptorozaurów znanych z formacji Nanxiong. Jego najbliższymi krewnymi były rodzaje Wulatelong i Banji, ten drugi również znany z tej formacji. Być może niektóre opisane owiraptorozaury z Nanxiong w rzeczywistości reprezentują odmienne stadia ontogenetyczne wcześniej nazwanych form. Mogą to być również samce i samice mniejszej ilości gatunków. Bardziej prawdopodobne wydaje się jednak, że naprawdę żyły tam liczne rodzaje tych niewielkich teropodów, natomiast niekoniecznie wszystkie z nich występowały razem w tym samym czasie. Stratygrafia formacji Nanxiong nie została szczegółowo zbadana, może się więc okazać, że jej osady dokumentują znaczny przedział czasu, w którym różne rodzaje dinozaurów mogły się pojawiać i wymierać.
Oprócz owiraptorozaurów żyły tam hadrozaury Microhadrosaurus, zauropod Gannansaurus oraz tyranozauryd Qianzhousaurus (być może synonim Alioramus). Ten ostatni mógł polować na tongtianlonga i pozostałe zwierzęta z tej formacji.
Spis gatunków
Tongtianlong | Junchang, Rongjun, Brusatte, Zhu i Caizhi, 2016 |
T. limosus | Junchang, Rongjun, Brusatte, Zhu i Caizhi, 2016 |
Bibliografia
Lü, J., Chen, R., Brusatte, S.,L., Zhu, Y., Shen, C. (2016). "A Late Cretaceous diversification of Asian oviraptorid dinosaurs: evidence from a new species preserved in an unusual posture". Scientific Reports. 6. doi:10.1038/srep35780