Europelta: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Dinozaury.com
Skocz do: nawigacja, szukaj
(Utworzył nową stronę „{{DISPLAYTITLE:''Europelta''}} <small> {| class="wikitable" style="background-color:CornSilk" | Autor: | Korekta: |- | Adrian Sztuba, | |} </small> ---- {| class=...”)
 
m
 
(Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
 +
Do sprawdzenia.
 +
 
{{DISPLAYTITLE:''Europelta''}}
 
{{DISPLAYTITLE:''Europelta''}}
 
<small>
 
<small>
Linia 5: Linia 7:
 
| Korekta:
 
| Korekta:
 
|-
 
|-
| [[Adrian Sztuba]],
+
| [[Adrian Sztuba]]
  
 
|  
 
|  
Linia 26: Linia 28:
 
|-  
 
|-  
 
! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]'''
 
! '''[[:Kategoria:Stratygrafia|Czas występowania]]'''
|  <small>[[wczesna kreda]] ([[apt]])</small>
+
|  <small>[[wczesna kreda]] ([[alb]])</small>
 
|-  
 
|-  
 
! '''Systematyka'''
 
! '''Systematyka'''
Linia 40: Linia 42:
  
 
[[Struthiosaurinae]]
 
[[Struthiosaurinae]]
 +
|-
 +
| colspan=2 |[[Plik:Europelta.jpg|400px]]
 +
<small>Rekonstrukcja. Autor: IJReid [https://en.wikipedia.org/wiki/Europelta#/media/File:Europelta.jpg]</small>
 
|-
 
|-
 
|}
 
|}
 +
 
== Wstęp ==
 
== Wstęp ==
 
''Europelta'' to rodzaj ankylozaura zaliczany do [[klad|kladu]] Nodosauridae. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Hiszpanii. Jest to najbardziej kompletny ankylozaur znaleziony w Europie.
 
''Europelta'' to rodzaj ankylozaura zaliczany do [[klad|kladu]] Nodosauridae. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Hiszpanii. Jest to najbardziej kompletny ankylozaur znaleziony w Europie.
  
== Miejsce odkrycia i etymologia ==
+
== Odkrycie i etymologia ==
Skamieniałości ''Europelta'' zostały znalezione w Hiszpanii, w pobliżu Ariño, dokładniej na terenie kopalni węgla Santa María. Nazwa rodzajowa została utworzona ze słów "Euro" (Europa) i greckiego "pelta" (tarcza). Nazwa gatunkowa - ''carbonensis'' - odnosi się do kopalni węgla, gdzie odnaleziono skamieniałości europelty.  
+
Skamieniałości ''Europelta'' zostały znalezione w Hiszpanii, w pobliżu Ariño, dokładniej na terenie kopalni węgla Santa María. Nazwa rodzajowa została utworzona ze słów "Euro" (Europa) i "pelta" (tarcza). Nazwa gatunkowa - ''carbonensis'' - odnosi się do kopalni węgla, gdzie odnaleziono skamieniałości europelty.  
  
=== Budowa ===
+
== Budowa ==
Odnaleziono dwa dość kompletne, lecz nieartykuowalne okazy europelty - holotyp AR-1/10 oraz paratyp AR-1/31.
+
Odnaleziono dwa dość kompletne, lecz nieartykułowane okazy europelty - holotyp AR-1/10 oraz paratyp AR-1/31 (odnalezione kości zaznaczono na rysunku obok).
  
Czaszka ma długość ok. 37 cm i szerokość (w najszerszym miejscu) ok. 30 cm. Czaszka w tylnej części nieco się zwęża, co w widoku grzbietowym nadaje jej charakterystyczny kształt gruszki. Podniebienie nie jest w kształcie klepsydry, jak u innych nodozaurów.  
+
Czaszka miała długość ok. 37 cm i szerokość (w najszerszym miejscu) ok. 30 cm. W tylnej części nieco się ona zwężała, co w widoku grzbietowym nadawało jej charakterystyczny kształt gruszki. Podniebienie nie miało kształtu klepsydry, jak u innych nodozaurów.  
  
Większość osteoderm nie była połączona ze szkieletem, przez co by porównać pancerz Europelty z pancerzami innych ankylozaurów podzielono je na typy od "A" do "H". Osteodermy połączone z kośćmi znaleziono jedynie przy miednicy holotypu.
+
Większość osteoderm nie była połączona ze szkieletem, przez co by porównać pancerz europelty z pancerzami innych ankylozaurów podzielono je na typy od "A" do "H". Osteodermy połączone z kośćmi znaleziono jedynie przy miednicy holotypu.
 +
[[Plik:Europe_s_shield_by_scotthartman.jpg|300px|thumb|right|Rekonstrukcja szkieletu z zaznaczonymi znalezionymi kośćmi. Autor: Scott Hartmann. [https://www.deviantart.com/scotthartman/art/Europe-s-shield-429476594].]]
  
Jak na ankylozaura Europelta miała bardzo długą kość piszczelową (90% długości kości udowej).  
+
Jak na ankylozaura europelta miała bardzo długą kość piszczelową (90% długości kości udowej).  
  
 
== Systematyka ==
 
== Systematyka ==
Europelta należy do kladu w obrębie nodozaurów o nazwie Struthiosaurinae. Należy do niego także ''[[Anoplosaurus]]'', ''[[Hurgarosaurus]]'' i ''[[Struthiosaurus]]''.  
+
Europelta należy do kladu w obrębie nodozaurów o nazwie Struthiosaurinae. Należy do niego także ''[[Anoplosaurus]]'', ''[[Hungarosaurus]]'' i ''[[Struthiosaurus]]''.  
 +
[[Plik:Europelta_-_skull.jpg|300px|thumb|right|Czaszka holotypu. Autor zdjęcia: Ghedoghedo. [https://en.wikipedia.org/wiki/Europelta#/media/File:Europelta_-_skull.jpg].]]
  
Odkrycie europelty pokazuje, że już we wczesnej kredzie pojawiły się pierwsze ankylozaury nie należące do Polacanthidae. "Wymiana" polakandydów na nodozaury wystąpiła w tym samym czasie w Ameryce Północnej i Europie. Świadczy to o tym, że jeszcze wtedy nodozaury z obu kontynentów nie były od siebie odizolowane.  
+
Odkrycie europelty pokazuje, że już we wczesnej kredzie do Europy dotarły pierwsze ankylozaury nie należące do Polacanthidae. "Wymiana" polakantydów na nodozaury nastąpiła w tym samym czasie w Ameryce Północnej i Europie. Świadczy to o tym, że jeszcze wtedy nodozaury z obu kontynentów nie były od siebie odizolowane.  
  
 
== Spis gatunków ==
 
== Spis gatunków ==
Linia 68: Linia 76:
 
|-
 
|-
 
! ''E. carbonensis''
 
! ''E. carbonensis''
| {{Kpt|Kirkland, Alcalá, Loewen, Espílez, Luis, Mampel}} i {{Kpt| Wiersma}}, 2013   
+
| {{Kpt|Kirkland, Alcalá, Loewen, Espílez, Luis, Mampel}} i {{Kpt| Wiersma}}, [[2013]]  
 
|}
 
|}
  
 
== Bibliografia ==
 
== Bibliografia ==
<small> Kirkland J.I., Alcalá L., Loewen M.A, Espílez E., Mampel L., Wiersma J.L. 2013. The Basal Nodosaurid Ankylosaur Europelta carbonensis n. gen., n. sp. from the Lower Cretaceous (Lower Albian) Escucha Formation of Northeastern Spain. PLoS ONE. 8 (12): e80405. [[doi : 10.1371 / journal.pone.0080405]].
+
<small> Kirkland J.I., Alcalá L., Loewen M.A, Espílez E., Mampel L., Wiersma J.L. 2013. The Basal Nodosaurid Ankylosaur Europelta carbonensis n. gen., n. sp. from the Lower Cretaceous (Lower Albian) Escucha Formation of Northeastern Spain. PLoS ONE. 8 (12): e80405. [[doi:10.1371/journal.pone.0080405]].
 
</small>
 
</small>
  
Linia 83: Linia 91:
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Mezozoik]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
 
[[Kategoria:Kreda]]
[[Kategoria:Apt]]
+
[[Kategoria:Alb]]
 +
[[Kategoria:Do sprawdzenia]]

Aktualna wersja na dzień 22:47, 31 mar 2024

Do sprawdzenia.


Autor: Korekta:
Adrian Sztuba


Europelta (europelta)
Długość: ok. 5 m
Masa: ?
Miejsce występowania: Hiszpania – prowincja Teruel

(formacja Esucha)

Czas występowania wczesna kreda (alb)
Systematyka Dinosauria

Ornithischia

Thyreophora

Ankylosauria

Nodosauridae

Struthiosaurinae

Europelta.jpg

Rekonstrukcja. Autor: IJReid [3]

Wstęp

Europelta to rodzaj ankylozaura zaliczany do kladu Nodosauridae. Żył we wczesnej kredzie na terenie dzisiejszej Hiszpanii. Jest to najbardziej kompletny ankylozaur znaleziony w Europie.

Odkrycie i etymologia

Skamieniałości Europelta zostały znalezione w Hiszpanii, w pobliżu Ariño, dokładniej na terenie kopalni węgla Santa María. Nazwa rodzajowa została utworzona ze słów "Euro" (Europa) i "pelta" (tarcza). Nazwa gatunkowa - carbonensis - odnosi się do kopalni węgla, gdzie odnaleziono skamieniałości europelty.

Budowa

Odnaleziono dwa dość kompletne, lecz nieartykułowane okazy europelty - holotyp AR-1/10 oraz paratyp AR-1/31 (odnalezione kości zaznaczono na rysunku obok).

Czaszka miała długość ok. 37 cm i szerokość (w najszerszym miejscu) ok. 30 cm. W tylnej części nieco się ona zwężała, co w widoku grzbietowym nadawało jej charakterystyczny kształt gruszki. Podniebienie nie miało kształtu klepsydry, jak u innych nodozaurów.

Większość osteoderm nie była połączona ze szkieletem, przez co by porównać pancerz europelty z pancerzami innych ankylozaurów podzielono je na typy od "A" do "H". Osteodermy połączone z kośćmi znaleziono jedynie przy miednicy holotypu.

Rekonstrukcja szkieletu z zaznaczonymi znalezionymi kośćmi. Autor: Scott Hartmann. [1].

Jak na ankylozaura europelta miała bardzo długą kość piszczelową (90% długości kości udowej).

Systematyka

Europelta należy do kladu w obrębie nodozaurów o nazwie Struthiosaurinae. Należy do niego także Anoplosaurus, Hungarosaurus i Struthiosaurus.

Czaszka holotypu. Autor zdjęcia: Ghedoghedo. [2].

Odkrycie europelty pokazuje, że już we wczesnej kredzie do Europy dotarły pierwsze ankylozaury nie należące do Polacanthidae. "Wymiana" polakantydów na nodozaury nastąpiła w tym samym czasie w Ameryce Północnej i Europie. Świadczy to o tym, że jeszcze wtedy nodozaury z obu kontynentów nie były od siebie odizolowane.

Spis gatunków

Europelta Kirkland, Alcalá, Loewen, Espílez, Luis, Mampel i Wiersma, 2013
E. carbonensis Kirkland, Alcalá, Loewen, Espílez, Luis, Mampel i Wiersma, 2013

Bibliografia

Kirkland J.I., Alcalá L., Loewen M.A, Espílez E., Mampel L., Wiersma J.L. 2013. The Basal Nodosaurid Ankylosaur Europelta carbonensis n. gen., n. sp. from the Lower Cretaceous (Lower Albian) Escucha Formation of Northeastern Spain. PLoS ONE. 8 (12): e80405. doi:10.1371/journal.pone.0080405.