Platypelta: Różnice pomiędzy wersjami
m |
m |
||
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
|wysokość = | |wysokość = | ||
|masa = 2-2,7 t | |masa = 2-2,7 t | ||
| − | |dieta = | + | |dieta = roślinożerny |
| − | |miejsce = [[Kanada]] | + | |miejsce = [[Kanada]] - Alberta |
| − | <small> | + | <small>([[formacja|formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> |
| − | ([[formacja|formacja]] [[Dinosaur Park]])</small> | + | |czas = {{Występowanie|76.5|75.8}} |
| − | |czas = {{Występowanie| | + | ok. 76,5-75,8 [[Ma]] <ref>Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. [[doi:10.1139/cjes-2023-0037]]</ref><br> |
| − | ok. | ||
<small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | <small>[[późna kreda]] ([[kampan]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
| Linia 27: | Linia 26: | ||
[[Ankylosaurinae]] | [[Ankylosaurinae]] | ||
| − | [[ | + | [[Ankylosaurini]] |
|grafika = Euoplocephalus_BW.jpg | |grafika = Euoplocephalus_BW.jpg | ||
|podpis = Rekonstrukcja ''[[Euoplocephalus]]'', blisko spokrewnionego z ''Platypelta''. | |podpis = Rekonstrukcja ''[[Euoplocephalus]]'', blisko spokrewnionego z ''Platypelta''. | ||
| Linia 70: | Linia 69: | ||
Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "''Scolosaurus cutleri'' (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]]. | Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "''Scolosaurus cutleri'' (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. [[doi:10.1139/cjes-2012-0098]]. | ||
| − | Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur ''Euoplocephalus'' and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. [[doi:10.1127/njgpa/2018/0717]]. </small> | + | Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur ''Euoplocephalus'' and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. [[doi:10.1127/njgpa/2018/0717]]. <references/></small> |
[[Kategoria:Dinosauria]] | [[Kategoria:Dinosauria]] | ||
Aktualna wersja na dzień 18:01, 3 lis 2023
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Platypelta (platypelta) | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Długość | >6 m | ||||
| Masa | 2-2,7 t | ||||
| Dieta | roślinożerny | ||||
| Miejsce | Kanada - Alberta | ||||
| Czas |
ok. 76,5-75,8 Ma [1] | ||||
| Systematyka | Dinosauria | ||||
 Rekonstrukcja Euoplocephalus, blisko spokrewnionego z Platypelta.
Porównanie wielkości Platypelta i człowieka. | |||||
Wstęp
Platypelta to duży ankylozaur z późnej kredy Ameryki Północnej. Dawniej jego szczątki zaliczano do rodzaju Euoplocephalus, lecz w 2018 r. ustanowiono dla niego osobny rodzaj.
Materiał kopalny
Holotyp (AMNH 5337) to czaszka, lewa część żuchwy, kręg szyjny, jedenaście kręgów grzbietowych, kości ramieniowe, k. łopatkowo-krucza, miednica i osteodermy.
Materiał przypisany obejmuje następujące okazy: AMNH 5403 (czaszka z żuchwą, cztery kręgi szyjne, łopatka, kończyny przednie, dwa pierwsze kostne półpierścienie chroniące szyję, fragmentaryczny ogon z maczugą), CMN 8876 (czaszka), ROM 788 (maczuga ogonowa) i ROM 813 (częściowy szkielet pozaczaszkowy z osteodermami i odciskami skóry) (Arbour i Curre, 2013).
Etymologia
Nazwa Platypelta pochodzi od greckiego słowa platy („szeroki”) oraz łacińskiego pelta („tarcza”), w nawiązaniu do szerokich osteoderm tego zwierzęcia. Epitet gatunkowy honoruje Waltera Coombsa, jednego z pionierów badań ankylozaurów.
Historia taksonu
Większość okazów, które Penkalski (2018) zaliczył do utworzonego przez siebie rodzaju Platypelta, wcześniej klasyfikowano jako przedstawicieli Euoplocephalus. Arbour i Currie uznali za należącego do euoplocefala wszystkie wymienione wyżej osobniki oprócz ROM 788 i ROM 813. Te dwa ostatnie zaklasyfikowali jako nierozpoznane ankylozaurydy. Penkalski i Blows (2013) stwierdzili, że AMNH 5404, AMNH 5405 i ROM 1930 różnią się od pozostałych okazów należących do Euoplocephalus i zasugerowali ich przypisanie do Scolosaurus. Arbour i Currie podtrzymali swoje zdanie w kolejnej publikacji (2015). Jednak w 2018 r. Penkalski dokonał oficjalnego utworzenia nowego rodzaju Platypelta.
Budowa
Platypelta pod względem budowy nie odbiegała zbytnio od innych przedstawicieli swojej rodziny. Był to masywny, poruszający się czworonożnie opancerzony roślinożerca o niskim, szerokim ciele, z kostną maczugą na ogonie. Pancerz platypelty składał się z dużych (>25 cm), pomarszczonych osteodermów o niskich, ostrych kilach. Niektóre z nich miały spiczaste końce. Od euoplocefala i reszty krewniaków różniła się szczegółami budowy czaszki, miednicy i pancerza, a także łukowatymi pazurami stóp (Penkalski, 2018).
Spis gatunków
| Platypelta | Penkalski, 2018 |
| P. coombsi | Penkalski, 2018 |
Bibliografia
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2013) Euoplocephalus tutus and the Diversity of Ankylosaurid Dinosaurs in the Late Cretaceous of Alberta, Canada, and Montana, USA. PLOS ONE 8(5): e62421. doi:10.1371/journal.pone.0062421
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985
Penkalski, P., Blows, W.T. (2013). "Scolosaurus cutleri (Ornithischia: Ankylosauria) from the Upper Cretaceous Dinosaur Park Formation of Alberta, Canada". Canadian Journal of Earth Sciences. 50: 130110052638009. doi:10.1139/cjes-2012-0098.
Penkalski, P. (2018). "Revised systematics of the armoured dinosaur Euoplocephalus and its allies". Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen. 287 (3): 261–306. doi:10.1127/njgpa/2018/0717.
- ↑ Eberth, D. A., Evans, D. C., Ramezani, J., Kamo, S. L., Brown, C. M., Currie, P. J., & Braman, D. R. (2023). "Calibrating geologic strata, dinosaurs, and other fossils at Dinosaur Provincial Park (Alberta, Canada) using a new CA-ID-TIMS U–Pb geochronology". Canadian Journal of Earth Sciences. doi:10.1139/cjes-2023-0037
![[1]](https://en.wikipedia.org/wiki/Platypelta#/media/File:Euoplocephalus_tutus_pelvis.jpg){kind=link}