Crichtonpelta: Różnice pomiędzy wersjami
m (Tabelka) |
(Uzupełnienie) |
||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
| − | |||
{{DISPLAYTITLE:''Crichtonpelta''}} | {{DISPLAYTITLE:''Crichtonpelta''}} | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Marcin Szermański]] | |Autor = [[Marcin Szermański]] | ||
| − | |Korekta = | + | |Korekta = [[Adrian Sztuba]] |
|nazwa =''Crichtonpelta'' | |nazwa =''Crichtonpelta'' | ||
|długość = ? | |długość = ? | ||
| Linia 37: | Linia 35: | ||
}} | }} | ||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Crichtonpelta'' to kolejny | + | ''Crichtonpelta'' to kolejny takson upamiętniający Michaela Crichtona. Jak na ironię losu jeden z nich - ''[[Crichtonsaurus]]'' - zawierał 2 gatunki, lecz [[gatunek typowy]] (a przez to także cały [[rodzaj]]) okazał się być nieważny ([[nomen dubium]]). Stąd konieczne było ukucie dla drugiego gatunku nowej nazwy - ''Crichtonpelta'', co formalnie uczynili [[Victoria Arbour|Arbour]] i [[Philip Currie|Currie]] w 2015 roku. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
[[Holotyp]] BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości. | [[Holotyp]] BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości. | ||
| − | Materiał przypisany BXGMV0012-1 | + | Materiał przypisany to okazy BXGMV0012-1 (niekompletny szkielet bez czaszki) oraz G20090034 (dość kompletna czaszka), oba odnalezione w tym samym kamieniołomie co [[holotyp]]. |
| + | |||
| + | ==Budowa i systematyka== | ||
| + | W analizie Arbour i Currie (2015) oraz Yang i in. (2017) ten rodzaj okazał się być [[bazalny]]m [[Ankylosaurinae|ankylozaurynem]]. | ||
| + | |||
| + | Dinozaur ten posiadał zarówno stosunkowo prymitywne cechy [[Ankylosauridae|ankylozaurydów]] (na przykład obecność pomarszczonej, bezkształtnej ornamentacji części czołowo-nosowej czaszki, która nie była podzielona na osobne części, tzw. “captutegulae”), jak i ważne cechy występujące u [[Ankylosaurinae]] (np. trójkątne, spiczaste “rogi” kości łuskowej i kwadratowo-jarzmowej). Jednak ''Crichtonpelta'' nie miała wielu cech obecnych u bardziej zaawansowanych członków [[Ankylosaurinae]], takich jak: grzbietowo-brzusznie krótka kość jarzmowa, nacięcie na kości łzowej i długie ”rogi” kości łuskowej. | ||
| + | |||
| + | U holotypu oczodoły są koliste, a ich średnica wynosi 5 cm (około 23% długości czaszki). Z kolei okaz G20090034 ma owalne oczodoły. Z powodu zwężenia przedniej części czaszki oczodoły obu okazów są widoczne nie tylko patrząc z boku czaszki, ale też z przodu. Wskazuje to, że ''Crichtonpelta'' mogła widzieć stereoskopowo, tak jak ''[[Ankylosaurus]]''. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | ''Crichtonpelta'' znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. ''pelta'' to "mała tarcza" | + | ''Crichtonpelta'' znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. ''pelta'' to "mała tarcza") - pisarza, autora m.in. Parku Jurajskiego i Zaginionego Świata. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 55: | Linia 60: | ||
| ({{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, [[2007]]) {{Kpt|Arbour}} i {{Kpt|Currie}}, 2015 | | ({{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, [[2007]]) {{Kpt|Arbour}} i {{Kpt|Currie}}, 2015 | ||
|- | |- | ||
| − | | = ''[[ | + | | = ''[[Crichtonsaurus]]'' ''benxiensis'' |
| {{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, 2007 | | {{Kpt|Lü, Ji, Gao}} i {{Kpt|Li}}, 2007 | ||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small> | + | <small>Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015). "Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]] |
| − | Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015) Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs. Journal of Systematic Palaeontology. [[doi:10.1080/14772019.2015.1059985]] | + | |
| + | Lü, J., Ji, Q., Gao, Y., Li, Z. (2007). "A New Species of the Ankylosaurid Dinosaur Crichtonsaurus (Ankylosauridae: Ankylosauria) from the Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 81(6), 883–897. [[doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb01010.x]] | ||
| + | |||
| + | Yang, J., You, H., Xie, L., & Zhou, H. (2017). "A New Specimen of ''Crichtonpelta benxiensis'' (Dinosauria: Ankylosaurinae) from the Mid-Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 91(3), 781–790. [[doi:10.1111/1755-6724.13308]] | ||
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 15:32, 10 lip 2019
| Autor: | Marcin Szermański |
| Korekta: | Adrian Sztuba |
| Crichtonpelta | |
|---|---|
| Długość | ? |
| Masa | ? |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Chiny - Liaoning (formacja Sunjiawan)
|
| Czas |
113-89,8 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Holotyp Crichtonpelta. Źródło: Arbour i Currie, 2015. | |
| Mapa znalezisk | |
Wczytywanie mapy…
| |
Wstęp
Crichtonpelta to kolejny takson upamiętniający Michaela Crichtona. Jak na ironię losu jeden z nich - Crichtonsaurus - zawierał 2 gatunki, lecz gatunek typowy (a przez to także cały rodzaj) okazał się być nieważny (nomen dubium). Stąd konieczne było ukucie dla drugiego gatunku nowej nazwy - Crichtonpelta, co formalnie uczynili Arbour i Currie w 2015 roku.
Materiał kopalny
Holotyp BXGMV0012 to prawie kompletna czaszka. Ma ona ok. 20 cm długości.
Materiał przypisany to okazy BXGMV0012-1 (niekompletny szkielet bez czaszki) oraz G20090034 (dość kompletna czaszka), oba odnalezione w tym samym kamieniołomie co holotyp.
Budowa i systematyka
W analizie Arbour i Currie (2015) oraz Yang i in. (2017) ten rodzaj okazał się być bazalnym ankylozaurynem.
Dinozaur ten posiadał zarówno stosunkowo prymitywne cechy ankylozaurydów (na przykład obecność pomarszczonej, bezkształtnej ornamentacji części czołowo-nosowej czaszki, która nie była podzielona na osobne części, tzw. “captutegulae”), jak i ważne cechy występujące u Ankylosaurinae (np. trójkątne, spiczaste “rogi” kości łuskowej i kwadratowo-jarzmowej). Jednak Crichtonpelta nie miała wielu cech obecnych u bardziej zaawansowanych członków Ankylosaurinae, takich jak: grzbietowo-brzusznie krótka kość jarzmowa, nacięcie na kości łzowej i długie ”rogi” kości łuskowej.
U holotypu oczodoły są koliste, a ich średnica wynosi 5 cm (około 23% długości czaszki). Z kolei okaz G20090034 ma owalne oczodoły. Z powodu zwężenia przedniej części czaszki oczodoły obu okazów są widoczne nie tylko patrząc z boku czaszki, ale też z przodu. Wskazuje to, że Crichtonpelta mogła widzieć stereoskopowo, tak jak Ankylosaurus.
Etymologia
Crichtonpelta znaczy "mała tarcza Crichtona" (łac. pelta to "mała tarcza") - pisarza, autora m.in. Parku Jurajskiego i Zaginionego Świata.
Spis gatunków
| Crichtonpelta | Arbour i Currie, 2015 |
|---|---|
| C. benxiensis | (Lü, Ji, Gao i Li, 2007) Arbour i Currie, 2015 |
| = Crichtonsaurus benxiensis | Lü, Ji, Gao i Li, 2007 |
Bibliografia
Arbour, V.M. & Currie, P.J. (2015). "Systematics, phylogeny and palaeobiogeography of the ankylosaurid dinosaurs". Journal of Systematic Palaeontology. doi:10.1080/14772019.2015.1059985
Lü, J., Ji, Q., Gao, Y., Li, Z. (2007). "A New Species of the Ankylosaurid Dinosaur Crichtonsaurus (Ankylosauridae: Ankylosauria) from the Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 81(6), 883–897. doi:10.1111/j.1755-6724.2007.tb01010.x
Yang, J., You, H., Xie, L., & Zhou, H. (2017). "A New Specimen of Crichtonpelta benxiensis (Dinosauria: Ankylosaurinae) from the Mid-Cretaceous of Liaoning Province, China". Acta Geologica Sinica - English Edition, 91(3), 781–790. doi:10.1111/1755-6724.13308
