Ajnabia: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Ajnabia''}} {{Opis |Autor = Dawid Mazurek |Korekta = Kamil Kamiński |nazwa = ''Ajnabia'' (a...") |
m (→Spis gatunków) |
||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
{{Opis | {{Opis | ||
|Autor = [[Dawid Mazurek]] | |Autor = [[Dawid Mazurek]] | ||
| − | |Korekta = [[Kamil Kamiński]] | + | |Korekta = [[Kamil Kamiński]], [[Maciej Ziegler]] |
|nazwa = ''Ajnabia'' (ajnabia) | |nazwa = ''Ajnabia'' (ajnabia) | ||
|długość = | |długość = | ||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
|masa = | |masa = | ||
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
| − | |miejsce = [[Maroko]] | + | |miejsce = [[Maroko]] - Khouribga |
| − | <small>( | + | <small>(Couche III)</small> |
|czas = {{Występowanie|67|66}} | |czas = {{Występowanie|67|66}} | ||
| − | ok. 67-66 [[Ma]] | + | ok. 67-66 [[Ma]]<br> |
| − | <small> | + | <small>[[późna kreda]] (późny [[mastrycht]])</small> |
|systematyka = | |systematyka = | ||
[[Dinosauria]] | [[Dinosauria]] | ||
| Linia 21: | Linia 21: | ||
[[Iguanodontia]] | [[Iguanodontia]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Hadrosauridae]] | [[Hadrosauridae]] | ||
| Linia 28: | Linia 26: | ||
[[Lambeosaurinae]] | [[Lambeosaurinae]] | ||
| − | [[Arenysaurini]] | + | "[[Arenysaurini]]" |
| − | |grafika = | + | |grafika = Chase on the beach.jpg |
| − | |podpis = | + | |podpis = Grupa ''Ajnabia'' uciekająca przed abelizaurydem ''[[Chenanisaurus]]''. Autor: ABelov2014 [https://www.deviantart.com/abelov2014/art/chase-on-the-beach-hunting-stories-919292454] |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
|mapa = | |mapa = | ||
}} | }} | ||
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
| − | ''Ajnabia'' to [[rodzaj]] dinozaura kaczodziobego, żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Maroka. Manuskrypt pracy opisującej jego szczątki | + | ''Ajnabia'' to [[rodzaj]] dinozaura kaczodziobego, żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Maroka. Manuskrypt pracy opisującej jego szczątki ukazał się w listopadzie 2020 roku na stronie periodyku Cretaceous Research, a oficjalna publikacja w kwietniowym tomie następnego roku. Dinozaur ten to jeden z nielicznych dowodów na występowanie w kredzie [[Gondwana|Gondwany]] przedstawicieli [[Hadrosauridae]]. W dodatku jest to pierwszy [[Lambeosaurinae]] z tego paleokontynentu. |
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa rodzajowa pochodzi od arabskiego słowa ''ajnabi'', oznaczającego cudzoziemca. Epitet gatunkowy odnosi się do | + | Nazwa rodzajowa pochodzi od arabskiego słowa ''ajnabi'', oznaczającego cudzoziemca. Epitet gatunkowy odnosi się do postaci z mitologii greckiej Odyseusza, króla Itaki. |
==Materiał kopalny i lokalizacja== | ==Materiał kopalny i lokalizacja== | ||
| − | Holotyp i jedyny znany materiał to MHNM.KHG.222 - niekompletna lewa kość szczękowa z zębami, fragmenty prawej kości szczękowej i niekompletna lewa kość zębowa. Okaz pozyskano z obszaru kopalnianego Office Chérifien des Phosphates na terenie Sidi Chennane (Maroko, prowincja Khouribga). Osady z których pochodzi skamieniałość klasyfikowane są jako górna część Couche III, a ich wiek - na podstawie skamieniałości rekinów - szacuje się na późny [[mastrycht]]. Badania chemostratygraficzne dodatkowo zawężają datowanie do ostatniego miliona lat kredy. | + | [[Plik:Ajnabia skull reconstruction.jpg|thumb| |
| + | Rekonstrukcja czaszki ''Ajnabia''. Na biało zostały zaznaczone odnalezione elementy. Autor: Olof Moleman [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ajnabia_skull_reconstruction.jpg]]] | ||
| + | Holotyp i jedyny znany materiał to MHNM.KHG.222 - niekompletna lewa kość szczękowa z zębami, fragmenty prawej kości szczękowej i niekompletna lewa kość zębowa. Okaz pozyskano z obszaru kopalnianego Office Chérifien des Phosphates na terenie Sidi Chennane (Maroko, prowincja Khouribga). Osady z których pochodzi skamieniałość klasyfikowane są jako górna część Couche III (upper Couche III), a ich wiek - na podstawie skamieniałości rekinów - szacuje się na późny [[mastrycht]]. Badania chemostratygraficzne dodatkowo zawężają datowanie do ostatniego miliona lat kredy. | ||
==Pozycja filogenetyczna== | ==Pozycja filogenetyczna== | ||
| − | ''Ajnabia'' została zdefiniowana przez | + | [[Plik:Ajnabia_odysseus_maxilla_by_Nick_Longrich.jpg|thumb|Kość szczękowa. Autor zdjęcia: Nicholas Longrich [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ajnabia_odysseus_maxilla_by_Nick_Longrich.jpg]]] |
| + | ''Ajnabia'' została zdefiniowana przez unikatową kombinację cech. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez twórców oryginalnego opisu wskazała na przynależność tego dinozaura do Lambeosaurinae. Dodatkowo, za najbliższych krewnych ''Ajnabia'' uznano formy europejskie, dotychczas zaliczane do różnych podgrup Lambeosaurinae. Dla [[klad]]u łączącego europejskie Lambeosaurinae i ''Ajnabia'' ukuto nazwę "Arenysaurini". | ||
==Implikacje paleobiogeograficzne== | ==Implikacje paleobiogeograficzne== | ||
| − | Rozmieszczenie szczątków kopalnych wskazuje, że matecznikiem Arenysaurini był obszar dzisiejszej Europy. Przodkowie ''Ajnabia'' musieli dostać się do Afryki drogą morską, przez Tetydę. Dzisiejsze słonie są w stanie przepłynąć kilkadziesiąt kilometrów, a w plejstocenie ssaki te skolonizowały różne wyspy. Dla niektórych innych dyspersji, na przykład naczelnych z Afryki do Ameryk, postuluje się dryf na naturalnych tratwach. Można więc sobie wyobrazić, że również dinozaury były w stanie pokonywać bariery morskie. | + | Rozmieszczenie szczątków kopalnych wskazuje, że matecznikiem "Arenysaurini" był obszar dzisiejszej Europy. Przodkowie ''Ajnabia'' musieli dostać się do Afryki drogą morską, przez Tetydę. Dzisiejsze słonie są w stanie przepłynąć kilkadziesiąt kilometrów, a w plejstocenie ssaki te skolonizowały różne wyspy. Dla niektórych innych dyspersji, na przykład naczelnych z Afryki do Ameryk, postuluje się dryf na naturalnych tratwach. Można więc sobie wyobrazić, że również dinozaury były w stanie pokonywać bariery morskie. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| {{V|''Ajnabia''}} | | {{V|''Ajnabia''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Nicholas Longrich|Longrich]], Suberbiola, Pyron i Jalil | + | | {{Kpt|[[Nicholas Longrich|Longrich]], Suberbiola, Pyron}} i {{Kpt|Jalil}}, [[2021]] |
| − | |||
|- | |- | ||
| {{V|''A. odysseus''}} | | {{V|''A. odysseus''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[Nicholas Longrich|Longrich]], Suberbiola, Pyron i Jalil | + | | {{Kpt|[[Nicholas Longrich|Longrich]], Suberbiola, Pyron}} i {{Kpt|Jalil}}, [[2021]] |
| − | |||
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Longrich, N.R., Suberbiola, X.P., Pyron, R.A., Jalil, N.-E. | + | <small>Longrich, N.R., Suberbiola, X.P., Pyron, R.A., Jalil, N.-E. 2021. "The first duckbill dinosaur (Hadrosauridae: Lambeosaurinae) from Africa and the role of oceanic dispersal in dinosaur biogeography". Cretaceous Research, t. 120, 104678. [[doi:10.1016/j.cretres.2020.104678]] |
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 14:54, 18 mar 2024
| Autor: | Dawid Mazurek |
| Korekta: | Kamil Kamiński, Maciej Ziegler |
| Ajnabia (ajnabia) | |
|---|---|
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Maroko - Khouribga
(Couche III) |
| Czas |
ok. 67-66 Ma |
| Systematyka | Dinosauria |
 Grupa Ajnabia uciekająca przed abelizaurydem Chenanisaurus. Autor: ABelov2014 [3] | |
Wstęp
Ajnabia to rodzaj dinozaura kaczodziobego, żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Maroka. Manuskrypt pracy opisującej jego szczątki ukazał się w listopadzie 2020 roku na stronie periodyku Cretaceous Research, a oficjalna publikacja w kwietniowym tomie następnego roku. Dinozaur ten to jeden z nielicznych dowodów na występowanie w kredzie Gondwany przedstawicieli Hadrosauridae. W dodatku jest to pierwszy Lambeosaurinae z tego paleokontynentu.
Etymologia
Nazwa rodzajowa pochodzi od arabskiego słowa ajnabi, oznaczającego cudzoziemca. Epitet gatunkowy odnosi się do postaci z mitologii greckiej Odyseusza, króla Itaki.
Materiał kopalny i lokalizacja
Holotyp i jedyny znany materiał to MHNM.KHG.222 - niekompletna lewa kość szczękowa z zębami, fragmenty prawej kości szczękowej i niekompletna lewa kość zębowa. Okaz pozyskano z obszaru kopalnianego Office Chérifien des Phosphates na terenie Sidi Chennane (Maroko, prowincja Khouribga). Osady z których pochodzi skamieniałość klasyfikowane są jako górna część Couche III (upper Couche III), a ich wiek - na podstawie skamieniałości rekinów - szacuje się na późny mastrycht. Badania chemostratygraficzne dodatkowo zawężają datowanie do ostatniego miliona lat kredy.
Pozycja filogenetyczna
Ajnabia została zdefiniowana przez unikatową kombinację cech. Analiza filogenetyczna przeprowadzona przez twórców oryginalnego opisu wskazała na przynależność tego dinozaura do Lambeosaurinae. Dodatkowo, za najbliższych krewnych Ajnabia uznano formy europejskie, dotychczas zaliczane do różnych podgrup Lambeosaurinae. Dla kladu łączącego europejskie Lambeosaurinae i Ajnabia ukuto nazwę "Arenysaurini".
Implikacje paleobiogeograficzne
Rozmieszczenie szczątków kopalnych wskazuje, że matecznikiem "Arenysaurini" był obszar dzisiejszej Europy. Przodkowie Ajnabia musieli dostać się do Afryki drogą morską, przez Tetydę. Dzisiejsze słonie są w stanie przepłynąć kilkadziesiąt kilometrów, a w plejstocenie ssaki te skolonizowały różne wyspy. Dla niektórych innych dyspersji, na przykład naczelnych z Afryki do Ameryk, postuluje się dryf na naturalnych tratwach. Można więc sobie wyobrazić, że również dinozaury były w stanie pokonywać bariery morskie.
Spis gatunków
| Ajnabia | Longrich, Suberbiola, Pyron i Jalil, 2021 |
| A. odysseus | Longrich, Suberbiola, Pyron i Jalil, 2021 |
Bibliografia
Longrich, N.R., Suberbiola, X.P., Pyron, R.A., Jalil, N.-E. 2021. "The first duckbill dinosaur (Hadrosauridae: Lambeosaurinae) from Africa and the role of oceanic dispersal in dinosaur biogeography". Cretaceous Research, t. 120, 104678. doi:10.1016/j.cretres.2020.104678
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ajnabia_skull_reconstruction.jpg){kind=link}
![[2]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ajnabia_odysseus_maxilla_by_Nick_Longrich.jpg){kind=link}