Tlatolophus: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzono nową stronę "{{DISPLAYTITLE:''Tlatolophus''}} {{Opis |Autor = Kamil Kamiński |Korekta = Maciej Ziegler |nazwa = ''Tlatolo...") |
m (→Bibliografia) |
||
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 8: | Linia 8: | ||
|masa = | |masa = | ||
|dieta = roślinożerny | |dieta = roślinożerny | ||
| − | |miejsce = [[Meksyk]] | + | |miejsce = [[Meksyk]] - Coahuila |
<small>([[formacja]] [[Cerro del Pueblo]])</small> | <small>([[formacja]] [[Cerro del Pueblo]])</small> | ||
| − | |czas = {{Występowanie| | + | |czas = {{Występowanie|73.6|72.7}} |
| − | ok. | + | ok. 73,6-72,7 [[Ma]]<br> |
<small>późna [[kreda]] (późny [[kampan]])</small> | <small>późna [[kreda]] (późny [[kampan]])</small> | ||
|systematyka = | |systematyka = | ||
| Linia 29: | Linia 29: | ||
[[Parasaurolophini]] | [[Parasaurolophini]] | ||
| − | |grafika = | + | |grafika = Tlatolophus.png |
| − | |podpis = Rekonstrukcja | + | |podpis = Rekonstrukcja ''Tlatolophus''. Autor: Joaquin Eng Ponce [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tlatolophus.png]. |
|PorównanieGrupa = | |PorównanieGrupa = | ||
|PorównanieDługość = | |PorównanieDługość = | ||
|mapa = | |mapa = | ||
}} | }} | ||
| − | |||
==Wstęp== | ==Wstęp== | ||
''Tlatolophus'' to rodzaj dużego [[Hadrosauridae|hadrozauryda]] z [[klad]]u [[Parasaurolophini]], żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Meksyku. Został on nazwany i opisany w 2021 r. przez grupę naukowców, której przewodził Angel Ramirez-Velasco. | ''Tlatolophus'' to rodzaj dużego [[Hadrosauridae|hadrozauryda]] z [[klad]]u [[Parasaurolophini]], żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Meksyku. Został on nazwany i opisany w 2021 r. przez grupę naukowców, której przewodził Angel Ramirez-Velasco. | ||
==Etymologia== | ==Etymologia== | ||
| − | Nazwa ''Tlatolophus'' pochodzi od azteckiego słowa ''tlatolli'' („słowo”) oraz łacińskiego ''lophus'' („grzebień”). Nawiązuje ona do kształtu grzebienia na czaszce tego zwierzęcia, przypominającego glifowe „słowo”, używane w ikonografii Azteków. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwisk dwóch rodzin: Gorza i Lopez, których członkowie mieli swój udział przy wydobyciu szczątków. | + | Nazwa ''Tlatolophus'' pochodzi od azteckiego słowa ''tlatolli'' („słowo”) oraz łacińskiego ''lophus'' („grzebień”). Nawiązuje ona do kształtu grzebienia na czaszce tego zwierzęcia, przypominającego odwrócony przecinek oraz glifowe „słowo”, używane w ikonografii Azteków. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwisk dwóch rodzin: Gorza i Lopez, których członkowie mieli swój udział przy wydobyciu szczątków. |
==Materiał kopalny== | ==Materiał kopalny== | ||
| − | [[Holotyp]] (CIC/P/147) to szkielet dużego osobnika, obejmujący prawie kompletną czaszkę z żuchwą oraz elementy szkieletu pozaczaszkowego. Te ostatnie nie zostały jeszcze | + | [[Holotyp]] (CIC/P/147) to szkielet dużego osobnika, obejmujący prawie kompletną czaszkę z żuchwą oraz elementy szkieletu pozaczaszkowego (m.in. kość krzyżowa, ogon, łopatka, kość biodrowa i udowa). Te ostatnie nie zostały jeszcze dokładnie wypreparowane i będą obiektem przyszłych badań. |
==Budowa== | ==Budowa== | ||
| − | ''Tlatolophus'' był dużym zwierzęciem, szacowanym na 12 m długości i ważącym zapewne kilka ton. Jego czaszka mierzyła ponad 65 cm długości i prawie 37 cm wysokości. Była więc stosunkowo wysoka i bardziej przypominała proporcjami czaszki przedstawicieli [[ | + | ''Tlatolophus'' był dużym zwierzęciem, szacowanym na 12 m długości i ważącym zapewne kilka ton. Jego czaszka mierzyła ponad 65 cm długości i prawie 37 cm wysokości. Była więc stosunkowo wysoka i bardziej przypominała proporcjami czaszki przedstawicieli [[Lambeosaurini]] niż [[Parasaurolophini]]. Z tyłu czaszki wyrastał grzebień, tworzony głównie przez kości przedszczękowe, nieco podobny do grzebienia ''[[Parasaurolophus]]''. Był on wysoki, jajowaty i bocznie spłaszczony, przypominając odwrócony przecinek. ''Tlatolophus'' charakteryzował się też m.in. stosunkowo szeroką kością przedszczękową. |
==Spis gatunków== | ==Spis gatunków== | ||
| Linia 54: | Linia 53: | ||
|- | |- | ||
| {{V|''T. galorum''}} | | {{V|''T. galorum''}} | ||
| − | | {{Kpt|[[ Angel Ramirez-Velasco|Ramirez-Velasco]], [[Felisa Aguilar|Aguilar]], [[Rene Hernandez-Rivera|Hernandez-Rivera]], [[Jose Luis Gudinho Maussan| | + | | {{Kpt|[[ Angel Ramirez-Velasco|Ramirez-Velasco]], [[Felisa Aguilar|Aguilar]], [[Rene Hernandez-Rivera|Hernandez-Rivera]], [[Jose Luis Gudinho Maussan|Maussan]], [[Marisol Lara Rodriguez|Rodriguez]]}} i {{Kpt|[[ Jesus Alvarado-Ortega|Alvarado-Ortega]]}}, 2021 |
|} | |} | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| − | <small>Ramírez-Velasco, Á.A., Aguilar, F J., Hernández-Rivera, R., Gudiño Maussán, J.L., Rodriguez, M. L. & Alvarado-Ortega, J. (2021). "Tlatolophus galorum, gen. et sp. nov., a parasaurolophini dinosaur from the upper Campanian of the Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, northern Mexico". Cretaceous Research. 104884 | + | <small>Ramírez-Velasco, Á.A., Aguilar, F J., Hernández-Rivera, R., Gudiño Maussán, J.L., Rodriguez, M. L. & Alvarado-Ortega, J. (2021). "''Tlatolophus galorum'', gen. et sp. nov., a parasaurolophini dinosaur from the upper Campanian of the Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, northern Mexico". Cretaceous Research 126. 104884. [[doi:10.1016/j.cretres.2021.104884]]. |
</small> | </small> | ||
Aktualna wersja na dzień 14:26, 3 mar 2024
| Autor: | Kamil Kamiński |
| Korekta: | Maciej Ziegler |
| Tlatolophus (tlatolop) | |
|---|---|
| Długość | ok. 12 m |
| Dieta | roślinożerny |
| Miejsce | Meksyk - Coahuila |
| Czas | |
| Systematyka | Dinosauria |
 Rekonstrukcja Tlatolophus. Autor: Joaquin Eng Ponce [1]. | |
Wstęp
Tlatolophus to rodzaj dużego hadrozauryda z kladu Parasaurolophini, żyjącego w późnej kredzie na terenie dzisiejszego Meksyku. Został on nazwany i opisany w 2021 r. przez grupę naukowców, której przewodził Angel Ramirez-Velasco.
Etymologia
Nazwa Tlatolophus pochodzi od azteckiego słowa tlatolli („słowo”) oraz łacińskiego lophus („grzebień”). Nawiązuje ona do kształtu grzebienia na czaszce tego zwierzęcia, przypominającego odwrócony przecinek oraz glifowe „słowo”, używane w ikonografii Azteków. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwisk dwóch rodzin: Gorza i Lopez, których członkowie mieli swój udział przy wydobyciu szczątków.
Materiał kopalny
Holotyp (CIC/P/147) to szkielet dużego osobnika, obejmujący prawie kompletną czaszkę z żuchwą oraz elementy szkieletu pozaczaszkowego (m.in. kość krzyżowa, ogon, łopatka, kość biodrowa i udowa). Te ostatnie nie zostały jeszcze dokładnie wypreparowane i będą obiektem przyszłych badań.
Budowa
Tlatolophus był dużym zwierzęciem, szacowanym na 12 m długości i ważącym zapewne kilka ton. Jego czaszka mierzyła ponad 65 cm długości i prawie 37 cm wysokości. Była więc stosunkowo wysoka i bardziej przypominała proporcjami czaszki przedstawicieli Lambeosaurini niż Parasaurolophini. Z tyłu czaszki wyrastał grzebień, tworzony głównie przez kości przedszczękowe, nieco podobny do grzebienia Parasaurolophus. Był on wysoki, jajowaty i bocznie spłaszczony, przypominając odwrócony przecinek. Tlatolophus charakteryzował się też m.in. stosunkowo szeroką kością przedszczękową.
Spis gatunków
| Tlatolophus | Ramirez-Velasco, Aguilar, Hernandez-Rivera, Maussan, Rodriguez i Alvarado-Ortega, 2021 |
| T. galorum | Ramirez-Velasco, Aguilar, Hernandez-Rivera, Maussan, Rodriguez i Alvarado-Ortega, 2021 |
Bibliografia
Ramírez-Velasco, Á.A., Aguilar, F J., Hernández-Rivera, R., Gudiño Maussán, J.L., Rodriguez, M. L. & Alvarado-Ortega, J. (2021). "Tlatolophus galorum, gen. et sp. nov., a parasaurolophini dinosaur from the upper Campanian of the Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, northern Mexico". Cretaceous Research 126. 104884. doi:10.1016/j.cretres.2021.104884.
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tlatolophus.png){kind=link}